Giáo án Hóa học Lớp 11 nâng cao - Bài 28: Công thức phân tử chất hữu cơ - Lưu Ngọc Hân

Tuần 21 Tiết 40 Bài 28: CÔNG THỨC PHÂN TỬ CHẤT HỮU CƠ I. MỤC TIÊU BÀI DẠY: 1. Kiến thức: Học sinh biết: Các khái niệm và ý nghĩa: Công thức đơn giản nhất, công thức phân tử chất hữu cơ. 2. kĩ năng - Cách thiết lập công thức đơn giản nhất từ kết quả phân tích nguyên tố. - Cách tính phân tử khối và cách thiết lập công thức phân tử. II. PHƯƠNG PHÁP VÀ PHƯƠNG TIỆN - Phương pháp đàm thoại, diễn giảng - Phương tiện: Học sinh chuẩn bị máy tính bỏ túi III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP Ổn định lớp Kiểm tra bài cũ Học sinh lên bảng làm bài tập số 5 trang 127 SGK GV nhận xét và cho điểm. 3. Dạy bài mới. NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS I/ Công thức đơn giản nhất: 1. Công thức phân tử và công thức đơn giản nhất: VD: CTPT Tỉ lệ CTĐGN C2H4 C4H8 1 : 2 CH2 C2H6O C4H12 O2 2: 6: 1 C2H6O - Ý nghĩa: CTPT cho biết số lượng nguyên tử của mỗi nguyên tố trong phân tử CTĐGN cho biết tỉ lệ số lượng nguyên tử của mỗi nguyên tố trong phân tử. 2. Thiết lập công thức đơn giản nhất: a. VD: Hợp chất hữu cơ A(C,H,O) có: 73,14%C; 7,24%H, còn lại là O. lập CTĐGN của A? Giải Công thức phân tử của A: CxHyOz nC : nH: nO = x: y: z = 73,14/12 : 7,24/1 : 19,62/16 = 5: 6: 1 CTĐGN của A là C5H6O. b. Tổng quát: (SGK) CTTQ: CxHyOzNt II/ Thiết lập công thức phân tử: 1. Xác định phân tử khối: -Tỷ khối hơi của HCHC A so với chất khí B (đã biết M) dA/B = MA/MB => MA = MB*dA/B (Mkk = 29) - Khối lượng riêng của hơi HCHC ở đkc: D(g/l) D = M/22,4 => MA = 22,4 D VD: HCHC A có tỉ khối hơi so với không khí là 2. HCHC B có khối lượng riêng ở đkc là 5g/l. MA = 29*2 = 58 MB = 5*22,4 = 112 2. Thiết lập công thức phân tử: - Qua CTĐGN a. VD: SGK Từ CTĐGN là C6H5O - Tìm phân tử khối - Vậy công thức phân tử chất HC có dạng (C5H6O)n MA = 164 = (5.12 + 6.1 + 16)n => n = 2 Vậy CTPT của chất hữu cơ là C10H12O2 - Tính trực tiếp từ phân tử khối Tương tự với y, z b. Tổng quát : Phân tích %C, %H, %OÞ CTĐGN CaHbOcNd MA = CxHyOzNt Þ CxHyOzNt = (CaHbOcNd)n Họat động 1(5 phút) Giáo viên yêu cầu HS viết công thức phân tử của một số chất đã biết GV yêu cầu HS nêu ý nghĩa công thức phân tử GV yêu cầu HS tìm tỉ lệ số nguyên tử từng nguyên tố trong mỗi công thức, suy ra công thức đơn giản nhất. GV yêu cầu HS nêu ý nghĩa công thức ĐGN Hoạt động 2 (7 phút) GV hướng dẫn HS Xác định thành phần định tính HS: C, H, O Đặt CTPT Tìm tỉ lệ x:y:z tối giản Suy ra CTĐGN GV dẫn dắt để HS tìm ra sơ đồ tổng quát. Hoạt động 3 (8 phút) Yêu cầu học sinh nhắc lại ý nghĩa của tỉ khối hơi của chất khí. Và công thức tính khối lượng riêng của chất khí ở điều kiện tiêu chuẩn. GV đưa ví dụ để HS áp dụng Hoạt động 4 (15 phút) Giáo viên yêu cầu học sinh xác định khối lượng phân tử của (C6H5O)n từ đó suy ra CTPT của chất hữu cơ A. GV giới thiệu cách tính không qua CTĐGN Giáo viên yêu cầu học sinh rút các bước để tìm ra CTPT một chất hữu cơ . 4. Củng cố: Tìm CTĐGN của C20H30O và C6H8O6 5. Dặn dò: - Học bài, làm bài tập trang 118 SGK - Chuẩn bị bài ‘Luyện tập’ IV. RÚT KINH NGHIỆM .........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................