Giáo án Lịch sử 7 - Bài 19 - Tiết 37: Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn (1418 - 1427)

Ngày soạn: 04/1/2013 Ngày giảng: 07/01/2013 bài 19 : tiết 37: cuộc khởi nghĩa lam sơn ( 1418- 1427) I.Mục tiêu 1. Kiến thức: - Biết được nét chính về Lê Lợi và Nguyễn Trãi là những người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. - Biết được những khó khăn ban đầu của cuộc khởi nghĩa thời kì ở miền Tây Thanh Hoá. 2. Kĩ năng: - phân tích, đánh giá sự kiện lịch sử. 3. Thái độ: - HS có lòng tự hào, lòng biết ơn các vị anh hùng dân tộc. II. Chuẩn bị: 1.Giáo viên: Tài liệu tham khảo. 2. Học sinh: Chuẩn bị bài mới. III. Phương pháp: - Trao đổi, đàm thoại, tái hiện, phân tích, nêu vấn đề, kĩ thuật động não. IV. Tổ chức giờ học 1. ổn định tổ chức (1p) 2. Kiểm tra bài cũ: Không. 3.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học. * Giới thiệu bài (1p) Dưới ách thống trị tàn bạo của giặc Minh, nhân dân ta không ngừng đấu tranh giành lại độc lập. Một trong những cuộc khởi nghĩa tiêu biểu là khởi nghĩa Lam Sơn. Khởi nghĩa Lam Sơn nổ ra ntn, ai là người lãnh đạo. Chỳng ta cựng tỡm hiểu bài học ngày hôm nay. Hoạt động của thầy và trò Nội dung * Hoạt động 1: Tìm hiểu Nét chính về Lê Lợi và Nguyễn Trãi (18p) - Mục tiêu: + Biết được nét chính về Lê Lợi và Nguyễn Trãi là những người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. HS đọc thầm từ “ Lê Lợi -> Việt, Mường Thái” H. Nêu vài nét về tiểu sử của Lê Lợi ? H. vì sao Lê Lợi lại dựng cờ khởi nghĩa? HS đọc to phần chữ in nhỏ. H. Qua câu nói trên em thấy ông là người như thế nào ? TL: Lê Lợi là người yêu nước thương dân và thẳng thắn, quyết tâm đánh giặc cứu nước. GV cung cấp: H. Vì sao hào kiệt khắp nơi tìm về Lam Sơn ? ( Kĩ thuật động não 3p) HS báo cáo -> HS nhận xét GV nhận xét và kết luận. - Lê Lợi là người có tài, có đức, yêu nước, thương dân. - Cuộc khởi nghĩa là cuộc khởi nghĩa chính nghĩa chống lại ách thống trị tàn bạo của quân Minh. - Khởi nghĩa chống giặc là nguyện vọng của nhân dân. HS đọc to phần chữ in nhỏ. H. Nguyễn Trãi là con người như thế nào ? TL: Nguyễn Trãi (1380-1442) là con Nguyễn Phi Khanh. Hai cha con đỗ đại khoa, làm quan dưới triều hồ. Ông học rộng tài cao, có lòng yêu nước, thương dân. Quân Minh tìm cách dụ dỗ ông nhưng thất bại. Ông trốn lên Lam sơn và dâng lên bản Bình Ngô sách. GV cung cấp: * Hoạt động 2: Tìm hiểu về những năm đầu của nghĩa quân Lam Sơn( 18p) - Mục tiêu: +Biết được những khó khăn ban đầu của nghĩa quân và sự kiên cường dũng cảm vì độc lập dân tộc. Gv cung cấp: HS đọc đoạn chữ nhỏ và cho biết việc Lê Lai giả làm Lê Lợi hi sinh có ý nghĩa gì? - Sẵn sàng hi sinh vì nước…… Gv mở rộng: Hăm mốt Lê Lai, hăm hai….. Gv cung cấp: H. Tại sao Lê Lợi lại đề nghị tạm hoà. TL: Giải quyết khó khăn, có thời gian chuẩn bị. H. Xét về mọi mặt, quân Minh thắng thế sao lại chấp nhận tạm hoà ? - Đánh nhiều lần nhưng không thắng, muốn mua chuộc Lê Lợi. H. Nhận xét về tinh thần chiến đấu của nghĩa quân Lam Sơn. - Anh dũng bất khuất. GV cung cấp: Đứng trước tình hình ấy bộ chỉ huy nghĩa quân Lam Sơn đã làm gì? Chúng ta tìm hiểu ở giờ sau 1. Nét chính về Lê Lợi và Nguyễn Trãi - Lê Lợi (1385-1433) là một hào trưởng có uy tín ở Lam sơn. Căm giận quân cướp nước, ông đã dốc hết tài sản, chiêu tập nghĩa sĩ ở khắp nơi để chuẩn bị cho cuộc khởi nghĩa. - Nghe tin Lê Lợi đang chuẩn bị dựng cờ khởi nghĩa, nhiều người yêu nước từ khắp nơi tìm về Lam Sơn trong đó có Nguyễn Trãi. - Đầu 1416, Lê Lợi cùng 18 người tổ chức hội thề Lũng Nhai ( Thanh Hóa). - 7-2- 1418 Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa ở Lam Sơn và xưng là Bình Định Vương. 2. Những nét chính về diễn biến – những chiến thắng tiêu biểu a. Những năm đầu hoạt động của nghĩa quân Lam Sơn. - Những năm đầu, nghĩa quân gặp muôn vàn khó khăn. + Lực lượng mỏng, yếu. + Giữa 1418 quân Minh tấn công Lam Sơn-> rút lên núi Chí Linh-> quân Minh vây chặt quyết bắt lấy Lê Lợi-> Lê Lai hi sinh-> quân Minh rút khỏi Chí Linh. - Cuối 1421 quân Minh lại bao vây núi Chí Linh. - 5/ 1423 Lê Lợi đề nghị tạm hoà, quân Minh chấp nhận. - Cuối 1424 quân Minh trở mặt tấn công nghĩa quân. 4. Củng cố( 5p): H. Đánh giá về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn ở giai đoạn đầu? GV treo bảng phụ ghi yêu cầu bài tập. Khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời đúng. 1. Ai là người lãnh đạo cao nhất của cuộc khởi nghĩa Lam sơn ? A. Nguyễn Trãi. C. Trần Quốc Tuấn. B. Lê Lợi. D. Trần Quang Khải 2. Nghĩa quân đã mấy lần rút lên núi Chí Linh ( Lang Chánh, Thanh Hóa)? A. 3 C. 5 B. 4 D. 6 HS lên bảng làm -> HS nhận xét GV nhận xét và kết luận: 1. B; 2. A 5. Hướng dẫn học( 1p) - Học bài cũ - Chuẩn bị bài 19: tiết 38 tìm hiểu giai đoạn tiếp theo của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn: Cuộc giải phóng Nghệ An- Tân Bình, Thuận Hoá. Ngày soạn: 08/01/2013 Ngày giảng: 11/01/2013 bài 19 : tiết 38: cuộc khởi nghĩa lam sơn ( 1418- 1427) I.Mục tiêu 1. Kiến thức: - Những hoạt động của của nghĩa quân Lam Sơn từ cuối 1424- 1425. - Nhận thức được sự lớn mạnh của cuộc khởi nghĩa từ chỗ bị động đối phó với quân Minh đến làm chủ một vùng rộng lớn ở miền Trung và bao vây thành Đông Quan. 2. Kĩ năng: - HS có kĩ năng phân tích, đánh giá sự kiện lịch sử, sử dụng lược đồ. 3. Thái độ: - HS có lòng tự hào, lòng biết ơn các vị anh hùng dân tộc. II. Chuẩn bị: 1.Giáo viên: Tài liệu tham khảo, lược đồ khởi nghĩa Lam Sơn. 2. Học sinh: Chuẩn bị bài mới. III. Phương pháp: - Trao đổi, đàm thoại, tái hiện, phõn tích, nêu vấn đề, sử dụng ĐD TQ IV. Tổ chức giờ học 1.ổn định tổ chức (1p) 2. Kiểm tra bài cũ( 5p): H. Vì sao lê Lợi lai dựng cờ khởi nghĩa? 3.Tiến trình tổ chức các hoạt động. * Giới thiệu bài: (1p) Nhà Minh tạm hoà với Lê Lợi là để mua chuộc dụ dỗ ông đầu hàng. Âm mưu đó thất bại nhà Minh trở mặt tấn công nghĩa quân. Đứng trước tình hình đó bộ chỉ huy nghĩa quân đã có kế hoạch đối phó như thế nào. Chỳng ta cựng tỡm hiểu bài học hụm nay. Hoạt động của thầy và trò Nội dung * Hoạt động 1: Tìm hiểu giải phúng Nghệ An(10p). - Mục tiêu: + HS nhận thức được kế hoạch giải phóng Nghệ An là sự sáng suốt và đúng đắn của bộ chỉ huy nghĩa quân. GV treo lược đồ “ Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn ’’ và giới thiệu chú giải. HS đọc to phần 2 “ Trước tình hình….Đông Đô” H. Nguyễn Chích đã có kế hoạch gì ? HS trả lời -> GV kết luận H. Vì sao Nguyễn Chích lại đề nghị như vậy? - Nghệ An là nơi đất rộng, người đụng, lương thực dồi dào.. GV cung cấp: H. Nhận xét về kế hoạch của Nguyễn Chích. TL: Kế hoạch sáng suốt đúng đắn… H. Việc giải phóng Nghệ An Thanh Hoá có ý nghĩa gì ? TL: Chứng tỏ sự lớn mạnh của nghĩa quõn. * Hoạt động 2: Tìm hiểu về giải phóng Tân Bình –Thuận Hoá.(10p) - Mục tiêu: + HS nhận thức được sự lớn mạnh của nghĩa quân qua việc giải phúng Tân Bình- Thuận Húa. GV treo lược đồ “ Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn ’’ và giới thiệu chú giải. HS đọc to phần 2 H. Trình bày diễn biến công cuộc giải phóng Tân Bình- Thuận Húa ? HS trình bày -> HS nhận xét GV nhận xét và trình bày lại H. Kết quả này có ý nghĩa gì ? TL: Chứng tỏ sự lớn mạnh không ngừng của nghĩa quân H. Hãy tóm tắt các chiến thắng của của nghĩa quân lam Sơn từ cuối 1424- cuối 1425. * Hoạt động 3: Tìm hiểu về việc tiến quân ra Bắc….( cuối năm 1426)( 15p). - Mục tiêu: + HS nhận thức được sự lớn mạnh của nghĩa quân qua kế hoạch tiến quân ra Bắc. HS đọc thầm từ đầu -> Đông Quan. H. Quân ta chia làm mấy đạo tấn công ra Bắc? nhiệm vụ của từng đạo ? GV treo lược đồ “ Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn ’’ và giới thiệu chú giải. GV yêu cầu HS lên bảng chỉ các đạo quân. HS nhận xét -> GV nhận xét. H. Nhận xét gì về kế hoạch của Lê Lợi. TL: Là cuộc tấn công quy mô lớn. H. Nhiệm vụ chung của ba đạo quân là gì ? TL: Tiến sâu vào vùng địch chiếm đóng.. HS đọc to: “ Nghĩa quân…phản công” H. Em hãy cho biết nhiệm vụ mà nghĩa quân đặt ra được thực hiện ntn? Kết quả? H. Nhân dân tích cực ủng hộ nghĩa quân có ý nghĩa gì. TL: Góp phần to lớn làm nên thắng lợi II. Giải phóng Nghệ An- Tân Bình- Thuận Hoá và tiến quân raBắc (1424-1426) 1.Giải phóng Nghệ An. - Kế hoạch: Tạm rời núi rừng Thanh Hoá-> Nghệ An. - 22/ 10/ 1424 tập kích đồn Đa Căng-> hạ thành Trà Lân. - Tiêu diệt giặc ở Khả Lưu, giải phóng Nghệ An –Thanh Hoá. 2.Giải phóng Tân Bình,Thuận Hoá(1425) - 8/1425Trần Nguyên Hãn, Lê Ngân tiến quân giải phóng Tân Bình- Thuận Hoá. - Trong vòng 10 tháng nghĩa quân giải phóng từ Thanh Hoá đến đèo Hải Vân. 3. Tiến quân ra Bắc, mở rộng phạm vi hoạt động( cuối 1426). - 9/1426 Lê Lợi chia quân làm 3đạo tiến ra Bắc + Giải phóng miền Tây Bắc, chặn tiếp viện từ Vân Nam. + Giải phóng vùng hạ lưu sông Nhị, chặn đg rút quân của giặc từ Nghệ An -> Đông Quan, chặn viện binh từ Quảng Tây. + Tiến thẳng ra Đông Quan. - Nghĩa quân được nhân dân ủng hộ. - Kết quả: Nghĩa quân thắng nhiều trận lớn-> giặc cố thủ trong thành Đông Quan. 4. Củng cố( 2p): H. Đánh giá về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn ở giai đoạn từ 1424 - 1426 ? GV treo bảng phụ ghi bài tập. Nối các sự kiện ở cột A với mốc thời gian ở cột B sao cho phù hợp Cột A Nối Cột B 1. tập kích đồn Đa Căng. A. 8/1425 2. giải phóng Tân Bình- Thuận Hoá. B. 9/1426 3. Lê Lợi chia quân làm 3 đạo tiến ra Bắc C. 22/ 10/ 1424 4. Giặc cố thủ thành Đông Quan. HS làm -> HS nhận xét. GV nhận xét và đưa đáp án đúng: 1-> C; 2-> A; 3-> B. 5. Hướng dẫn học bài ( 2p) - HS nhận thức được diễn biến của giai đoạn (1424-1426) của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. - Tìm hiểu tiết 39 tìm hiểu giai đoạn tiếp theo của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn: Khởi nghĩa Lam Sơn toàn thắng.