Giáo án Lịch sử Lớp 11 - Tiết 10, Bài 9: Cách mạng tháng mười Nga năm 1917 và cuộc đấu tranh bảo vệ cách mạng (1917-1921)

Chương I: Cách mạng tháng mười nga năm 1917 vàCông cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở liên xô (1921 – 1941) Tiết 10:Bài 9. Cách mạng tháng mười nga năm 1917 Và cuộc đấu tranh bảo vệ cách mạng (1917 – 1921) Ngày soạn.6/11/19 Ngày dạy:11a. sĩ số. 11c. 11d. I. Mục tiêu bài học Học sinh cần nắm: - Nắm được nét chính về tình hình nước Nga đầu thế kỉ XX; Cách mạng tháng Hai và Cách mạng tháng Mười. - Hiểu được ý nghĩa lịch sử và ảnh hưởng của Cách mạng tháng Mười Nga đến phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới. - Bồi dưỡng cho HS nhận thức đúng đắn và tình cảm cách mạng đối với cuộc Cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng Mười Nga. - Rèn luyện kỹ năng tổng hợp và hệ thống hoá các sự kiện lịch sử. II. Thiết bị tài liệu dạy học - Bản đồ nước Nga đầu thế kỉ XX (hoặc bản đổ châu Âu) III. Tổ chức dạy học 1. ổn định tổ chức: Gvghi sĩ số học sinh. 2. Kiểm tra bài cũ - Nội dung cơ bản của lịch sử thế giới cận đại bao gồm những vấn đề nào? 3. Bài mới Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt - GV sử dụng bản đồ đế quốc Nga 1914 để HS quan sát ? Những nét cơ bản về tình hình nước Nga trước cách mạng ? GV tiểu kết: Như vậy, năm 1917 nước Nga đã tiến sát tới một cuộc cách mạng nhằm lật đổ chế độ Nga Hoàng. Cách mạng diễn ra nh thế nào, kết quả ra sao, chúng ta cùng tìm hiểu phần 2. - GV yêu cầu HS theo dõi SGK diễn biến cuộc Cách mạng tháng 2/1917: Tóm tắt diễn biến cuộc cách mạng về nguyên nhân bùng nổ, hình thức, lực lượng tham gia và kết quả cách mạng. * Kết quả: H: Căn cứ vào diễn biến, kết quả của cách mạng tháng 2/1917, em hãy cho biết tính chất của cách mạng. H. Cục diện chính trị này có kéo dài được không? Tại sao? H. tóm tắt diễn biến kết quả của cuộc khởi nghĩa? - HS tự tóm tắt diễn biến khởi nghĩa vào vở. H. Em hãy cho biết tính chất của cách mạng tháng Mười? H. những chính sách của chính quyền Xô viết. Chính quyền Xô viết đã làm được những việc gì và đem lại lợi ích cho ai? GV: Nước Nga đã làm gì để bảo vệ chính quyền cách mạng? H. nội dung, ý nghĩa của chính sách cộng sản thời chiến. - GV kết luận: H. Chính sách cộng sản thời chiến có tác dụng, ý nghĩa gì ? I. Cách mạng tháng Mười Nga 1917 1.Tình hình nước Nga trước cánh cách mạng. - Chính trị. + Đầu thế kỉ XX Nga vẫn là một nước quân chủ chuyên chế, mọi quyền lực trong nước nằm trong tay Nga hoàng. + Nga hoàng đã đẩy nhân dân Nga vào cuộc chiến tranh đế quốc, gây nên hậu quả kinh tế xã hội nghiêm trọng. - Về kinh tế: lạc hậu, kiệt quệ vì chiến tranh, nạn đói xảy ra ở nhiều nơi, công nghiệp, nông nghiệp đình đốn. - Về xã hội: + Đời sống của nông dân, công nhân, các dân tộc trong đế quốc Nga vô cùng cực khổ. + Phong trào phản đối chiến tranh đòi hỏi lật đổ Nga hoàng diễn ra khắp nơi. 2. Từ Cách mạng tháng Hai đến Cách mạng tháng Mười. * Cách mạng dân chủ tư sản tháng 2/1917: - Ngày 23/2/1917 cách mạng bùng nổ bằng cuộc biểu tình của 9 vạn nữ công nhân Pê-tơ-rô-gơ-rát - Phong trào nhanh chóng chuyển từ tổng bãi công chính trị sang khởi nghĩa vũ trang. - Lãnh đạo là Đảng Bôn-sêvích. - Lực lượng tham gia là công nhân, binh lính, nông dân. - Kết quả: + Chế độ quân chủ chuyên chế Nga hoàng bị lật đổ. + Xô viết đại biểu công nhân và binh lính được thành lập (tháng 3/1917 toàn nước Nga có 555 Xô viết). + Cùng thời gian giai cấp tư sản cũng thành lập Chính phủ lâm thời. -Tính Chất: Cách mạng tháng 2/1917 ở Nga là cuộc cách mạng dân chủ tư sản kiểu mới. * Cách mạng tháng Mười Nga 1917. - Sau Cách mạng tháng Hai, Nga tồn tại 2 chính quyền song song: + Chính phủ lâm thời (tư sản). + Xô viết đại biểu (vô sản) => Cục diện không thể kéo dài. - Trước tình hình đó Lê-nin và Đảng Bôn-sê- vích đã xác định đường lối tiếp theo của cách mạng Nga là chuyển từ cách mạng dân chủ tư sản sang cách mạng xã hội chủ nghĩa (lật đổ chính quyền tư sản lâm thời). - Trước hết chủ trương đấu tranh hoà bình để tập hợp lực lượng –> quần chúng đã tin theo Lê-nin và Đảng Bôn-sê-vích. - Đầu tháng 10/1917 không khí cách mạng bao trùm cả nước. Lê-nin đã về nước trực tiếp lãnh đạo khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền. - Diễn biến khởi nghĩa + Đêm 24/10/1917 bắt đầu khởi nghĩa. + Đêm 25/10 tấn công cung điện Mùa Đông, bắt giữ các bộ trưởng của Chính phủ tư sản. –> Khởi nghĩa Pê-tơ-rô-grát giành thắng lợi. + Ngày 3/11/1918 chính quyền Xô viết giành thắng lợi trên khắp nước Nga rộng lớn. - Tính chất: Cách mạng tháng Mười mang tính chất của cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa. II. Các cuộc đấu tranh xây dựng và bảo vệ chính quyền Xô viết 1. Xây dựng chính quyền Xô viết - Đêm 25/10/1917 chính quyền Xô viết được thành lập do Lê-nin đứng đầu. - Chính sách của chính quyền: + Thông qua sắc lệnh hoà bình và sắc lệnh ruộng đất. + Đập tan bộ máy Nhà nước cũ, xây dựng bộ máy Nhà nước mới. + Thủ tiêu những tàn tích của chế độ phong kiến đem lại các quyền tự do, dân chủ cho nhân dân. + Thành lập hồng quân để bảo vệ chính quyền cách mạng. + Quốc hữu hoá các nhà máy xí nghiệp của giai cấp tư sản, xây dựng nền kinh tế xã hội chủ nghĩa. 2. Bảo vệ chính quyền Xô viết - Cuối năm 1918 quân đội 14 nước đế quốc câu kết với bọn phản động trong nước tấn công tiêu diệt nước Nga. - Đầu năm 1919 chính quyền Xô viết đã thực hiện chính sách cộng sản thời chiến - Nội dung chính sách: + Nhà nước kiểm soát toàn bộ nền công nghiệp. + Trưng thu lương thực thừa của nông dân. - Thi hành chế độ cưỡng bức lao động. - Chính sách đã động viên tối đa nguồn của cải nhân lực của đất nước, tạo nên sức mạnh tổng hợp, đến cuối năm 1920 Nga đẩy lùi sự can thiệp của các nước đế quốc, bảo vệ chính quỳên non trẻ. 3. ý nghĩa của Cách mạng tháng Mười Nga. - Với nước Nga. + Đập tan ách áp bức, bóc lột của phong kiến, tư sản, giải phóng công nhân và nhân dân lao động. + Đa công nhân và nông dân lên nắm chính quyền, xây dựng chủ nghĩa xã hội. - Với thế giới: + Làm thay đổi cục diện thế giới. + Cổ vũ và để lại nhiều bài học kinh nghiệm cho cách mạng thế giới. 4. Củng cố: GV hướng dẫn HS trả lời câu hỏi: Tại sao năm 1917 nước Nga lại diễn ra cách mạng xã hội chủ nghĩa? Diễn biến, kết quả, ý nghĩa của Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917? 5. Giao nhiệm về nhà. Học bài, chuẩn bị trước bài mới, sưu tầm những tư liệu về công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô (1921 – 1941).