Giáo án môn Công nghệ khối 10 - Trường THPT bán công Kiến Xương

TUAÀN I Ngaứythaựng...naờm 200.. Tieỏt 1 – Baứi 2: KHAÛO NGHIEÄM GIOÁNG CAÂY TROÀNG I. Mục tiêu bài học + + Bieỏt ủửụùc muùc ủớch, yự nghúa cuỷa coõng taực khaỷo nghieọm gioỏng caõy troàng Bieỏt ủửụùc ND cuỷa caực TN so saựnh gioỏng, kieồm tra KT, SX quaỷng caựo trong heọ thoỏng KN gioỏng caõy troàng. II.Trọng tâm Các loại thí nghiệm khảo nghiệm giống cây trồng III. Chuẩn bị + + GV: - Nghiên cứu SGK, sách giáo viên - Hình vẽ phóng to H 2.1, 2,3 SGK - Tham khảo giáo trình Chọn lọc giống cây trồng HS: - Tìm hiểu khái niệm khảo nghiệm giống cây trồng - Tìm các VD về khảo nghiệm giống cây trồng IV.Phương pháp Thảo luận, vấn đáp tìm tòi, vấn đáp gợi mở, vấn đáp tái hiện, thuyết trình. V. Tổ chức các hoạt động dạy-học 1. OÅn định lớp: (1 phút) 2. Bài mới: (40 phút) HOẠT ĐỘNG THẦY - TROỉ NOÄI DUNG Hoùat ủoọng 1: Giụựi thieọu baứi hoùc Trong SX N–L–N nghieọp, gioỏng laứ yeỏu toỏ quan troùng quyeỏt ủũnh NS &ứ CL haứng hoựa NSà Caàn phaỷi KN (kieồm tra, xem xeựt, ủaựnh giaự ) gioỏng trửụực khi ủửa vaứo SXẹT ố muùc tieõu BH. Hoùat ủoọng 2: Tỡm hieồu muùc ủớch, yự nghúa cuỷa coõng taực KN gioỏng caõy troàng Hoỷi: Vỡ sao caàn phaỷi KN gioỏng trửụực khi ủửa vaứo SXẹT? ẹeồ HS traỷ lụứi caõu hoỷi naứy, GV neõu tửứng VD thửùc teỏ, ủeồ tửứ ủoự HS nhaọn xeựt vaứ ruựt ra caõu traỷ lụứi. VD1: ễÛ Long Khaựnh, coự 2 anh A & B cuứng laứm NN. Anh A troàng Saàu rieõng, coứn anh B troàng khoai taõy à ai seừ thaứnh coõng, ai seừ thaỏt baùi? Vỡ sao? ố HS ruựt ra muùc ủớch, yự nghúa (1) VD2: Baùn Lan ủửụùc taởng 1 caõy phaựt taứià ủem ra vửụứn troàng, nhửng sau 1 thụứi gian caõy vaứng laự & cheỏt. Taùi sao? ố Daón daột HS traỷ lụứi ủeồ ruựt ra mủ, yự nghúa (2). 1/ KN gioỏng ụỷ caực vuứng sinh thaựi khaực nhau ủeồ choùn ra gioỏng phuứ hụùp vụựi tửứng vuứng. 2/ KN gioỏng nhaốm cung caỏp thoõng tin veà yeõu caàu kyừ thuaọt cuỷa gioỏng mụựi vaứ hửụng sửỷ duùng. Hoùat ủoọng 3: Caực thớ nghieọm KN (TNKN) gioỏng caõy troàng GV t/b sụ ủoà heọ thoỏng TNKN gioỏng caõy troàng (giụựi thieọu KQ sụ ủoà). Sau ủoự, phaõn lụựp thaứnh 6 nhoựm (2 baứn thaứnh 1 nhoựm), cửự 2 nhoựm thaỷo luaọn 1chuỷ ủeà, coự 3 chuỷ ủeà: TN so saựnh gioỏng (TN SS gioỏng) TN kieồm tra kyừ thuaọt (TNKTKT) TN saỷn xuaỏt quaỷng caựo.(TNSXQC) Yeõu caàu thaỷo luaọn: Trỡnh baứy cho ủửụùc caựch laứm tửứng loùai TN, coự VD minh hoùa à Sau 5 phuựtà ủaùi dieọn nhoựm trỡnh baứyà caực nhoựm khaực boồ sung à GV boồ sung. TN SS TNKTKT TNSXQC SS gioỏng caàn KN vụựi gioỏng ẹTà choùn ra gioỏng vửụùt troọi & ủi KN caỏp QG KT ủeà xuaỏt cuỷa CQ choùn taùo gioỏng veà quy trỡnh kyừ thuaọt gieo troàng à Xaõy dửùng QTKTGT Tuyeõn truyeàn ố ẹửa gioỏng mụựi vaứo SXẹT. Chổ tieõu SS: ST, PT, NS & CL, tớnh choỏng chũu Chổ tieõu kieồm tra: Xaực ủũnh thụứi vuù, maọt ủoọ gieo, phaõn boựn, tửụựi tieõu Trieồn khai: troàng treõn 1 S lụựn + toồ chửực HNẹBứ+ phửụng tieọn TTẹC 3 – Cuỷng coỏ baứi hoùc vaứ daởn doứỉ: (4 phuựt) Cuỷng coỏ: Taùi sao phaỷi KN gioỏng trửụực khi ủửa vaứo SXẹT? Coự maỏy loùai TNKN? Muùc ủớch cuỷa tửứng loùai? Daởn doứ: - Hoùc thuoọc baứi 2. - Chuaồn bũ baứi 3 + 4: GV phaõn lụựp thaứnh 4 nhoựm, vụựi 4 noọi dung sau: : SX gioỏng caõy troàng tửù thuù phaỏn theo sụ ủoà duy trỡ: : SX gioỏng caõy troàng tửù thuù phaỏn theo sụ ủoà phuùc traựng. : SX gioỏng ụỷ caõy troàng thuù phaỏn cheựo. : SX gioỏng caõy troàng nhaõn gioỏng voõ tớnh vaứ SX gioỏng caõy rửứng. FYeõu caàu: tửứng nhoựm ủoùc kyừ baứi, soùan caõu hoỷi thaỷo luaọn theo chuỷ ủeà cuỷa nhoựm. ĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐ Tieỏt 2 – Baứi 3+4: SAÛN XUAÁT GIOÁNG CAÂY TROÀNG I. Mục tiêu bài học + + Bieỏt ủửụùc muùc ủớch cuỷa coõng taực SX gioỏng caõy troàng. Bieỏt ủửụùc quy trỡnh SX gioỏng caõy troàng. II.Trọng tâm Qui trình sản xuất giống cây trồng nông nghiệp. III. Chuẩn bị + + GV: - Nghiên cứu SGK, sách giáo viên - Sơ đồ H3.1, 2, 3 SGK phóng to - Tham khảo giáo trình Chọn giống NXB Hà Nội HS : Tìm hiểu qui trình SX giống cây trồng nông nghiệp ở địa phương. IV.Phương pháp So sánh, vấn đáp tìm tòi, vấn đáp gợi mở, vấn đáp tái hiện, thuyết trình. V. Tổ chức các hoạt động dạy-học 1. ổn định lớp: ( 1 phút ) 2. Kiểm tra bài cũ (4 phút) 3. Bài mới: Taùi sao phaỷi KN gioỏng trửụực khi ủửa vaứo SXẹT? Coự maỏy loùai TNKN? Mẹ cuỷa tửứng loùai? Toồ chửực HNẹB? HOẠT ĐỘNG THẦY - TROỉ NOÄI DUNG Hoùat ủoọng 1: Giụựi thieọu baứi hoùc vaỉ tỡm hieồu muùc ủớch cuỷa coõng taực SX gioỏng caõy troàng Nguyeõn taộc: Thaỷo luaọn & tửù ghi chuự nhửừng v/ủ quan troùngà HS veà tửù soùan baứi. 1 HS ủoùc to phaàn mủ cuỷa coõng taực SX gioỏng caõy troàngà GV giaỷi thớch ẹoọ thuaàn chuỷng (ẹTC): ủoàng hụùp veà kieồu gen, quy ủũnh tớnh traùng (cuỷa caõy) maứ ta quan taõm ố Mẹ cuỷa BH. 1/ Duy trỡ, cuỷng coỏ ẹTC, sửực soỏng & tớnh traùng ủieồn hỡnh cuỷa gioỏng. 2/ Taùo ra sl gioỏng caàn thieỏt à cc cho SXẹT. 3/ ẹửa gioỏng toỏt phoồ bieỏn nhanh vaứo SX. Hoùat ủoọng 2: Tỡm hieồu heọ thoỏng SX gioỏng caõy troàng. GV giụựi thieọu heọ thoỏng SX gioỏng caõy troàng goàm 3 gủ, tửứ sụ ủoà gt caực k/n: - SNC: laứ haùt gioỏng coự chaỏt lửụùng & ủoọ thuaàn khieỏt raỏt cao. - NC: laứ haùt gioỏng chaỏt lửụùng cao ủửụùc nhaõn ra tửứ haùt SNC. - XN: ủửụùc nhaõn ra tửứ haùt NC ủeồ cung caỏp cho SXẹT. Lửu yự: caàn nhaỏn maùnh coự sửù phaõn hoựa veà cụ sụỷ saỷn xuaỏt. Haùt SNC ẹaùi traứ Cụ sụỷ SX chuyeõn nghieọp Haùt gioỏng XN Haùt gioỏng NC Hoùat ủoọng 3: Tỡm hieồu quy trỡnh SX (QTSX) gioỏng caõy troàng noõng nghieọp vaứ gioỏng caõy rửứng Neõu vaỏn ủeà: Do caõy troàng nn coự nhieàu phửụng thửực ss khaực nhau (tửù thuù phaỏn, thuù phaỏn cheựo, nhaõn gioỏng voõ tớnh) neõn QTSX gioỏng caõy troàng cuừng coự 1 soỏ ủieồm khaực nhau, nhửng vaón dửùa treõn nguyeõn taộc chung cuỷa HTSX gioỏng (SNC à NCà XN) 3 HS (3 nhoựm) leõn veừ 3 sụ ủoà cuỷa tửứng nhoựm, caực HS ụỷ tửứng nhoựm tieỏp tuùc thaỷo luaọn. Sau 5 phuựt, GV vaỏn ủaựp trửùc tieỏp tửứng nhoựm, vaứ caực nhoựm khaực boồ sung. Noọi dung laứm vieọc: - Mụứi 3 HS cuỷa 3 nhoựm laàn lửụùt leõn trỡnh baứy ND cuỷa 3 sụ ủoàà GV khaựi quaựt laùi 1 laàn cho HS naộm vửừng quy trỡnh SX. - Caõu hoỷi ủaựp tửứng toồ: * Toồ 1: Khi naứo SD sụ ủoà duy trỡ? Noự ủụn giaỷn hay phửực taùp hụn sụ ủoà phuùc traựng? Taùi sao? * Toồ 2: Khi naứo SD sụ ủoà phuùc traựng? Noự ủụn giaỷn hay phửực taùp hụn sụ ủoà duy trỡ? Taùi sao? Taùi sao haùt gioỏng cuỷa doứng toỏt nhaỏt laùi ủửụùc chia ra laứm 2 ủeồ nhaõn gioỏng sụ boọ vaứ so saựnh gioỏng? Caõu hoỷi cho caỷ 2 toồ: TTP laứ gỡ? Cho VD veà caực caõyTTP? Vaọy 2 sụ ủoà coự gỡ gioỏng vaứ khaực nhau? * Toồ 3: Thuù phaỏn cheựo laứ gỡ? Cho VD. Taùi sao tớnh vuù maứ ko tớnh naờm? So vụựi 2 sụ ủoà ụỷ caõy TPC, noự coự ủieồm gỡ khaực? Taùi sao? . * Toồ 4: Nhaõn gioỏng voõ tớnh laứ gỡ (NGVT)? Caực hỡnh thửực NGVT? VD. <Giaõm hom, chieỏt caứnh, gheựp caứnh (maàm), thaựp caứnh, cuỷ, maỷnh laự,VD: mỡ, daõm buùt, hoa hoàng, mớa, khoai lang, tieõu, Lyự do taùi sao phaỷi SD PP NGVT? (a) Baỷo quaỷn gioỏng: Taùo doứng clone. (b) Nhaõn gioỏng caõy ko haùt: (c) Traựnh thụứi kyứ treỷ hoựa keựo daứi. (d) Phoỏi hụùp nhieàu doứng nhụứ thaựp caứnh hoaởc gheựp maàm treõn cuứng 1 caõy. (e) Kinh teỏ: nhanh, soỏ lửụùng lụựn. Moõ? Nuoõi caỏy moõ tb? ẹẹ cuỷa coõng taực SX gioỏng caõy rửứng? 1/ SX gioỏng caõy troàng noõng nghieọp a> Caõy troàng tửù thuù phaỏn: a1> Sụ ủoà duy trỡ: - Sửỷ duùng sụ ủoà naứy ủoỏi vụựi haùt taực giaỷ hoaởc haùt SNC. - Goàm 4 naờm SX: + Naờm 1: Gieo haùt taực giaỷ (SNC) à choùn caõy ửu tuự. + Naờm 2: Haùt caõy ửu tuự ủem gieo thaứnh tửứng doứngà choùn doứng ủuựng gioỏngà thu hoón hụùp haùt SNC. + Naờm 3: SX haùt NC tửứ SNC. + Naờm 4: SX haùt XN tửứ haùt NC. a2> Sụ ủoà phuùc traựng: - Vụựi caực gioỏng nhaọp noọi, caực gioỏng khoõng coứn SNC thỡ duứng sụ ủoà naứy. - Goàm 5 naờm: + Naờm 1: Gieo VLKẹà choùn caõy ửu tuự. + Naờm 2: Gieo haùt caõu ửu tuự thaứnh tửứng doứng ố choùn 4,5 doứng toỏt nhaỏt (ủaựnh giaự doứng laàn 1). + Naờm 3: Gieo haùt cuỷa 4,5 doứng toỏt nhaỏt naứy thaứnh 2 loõ ủeồ nhaõn gioỏng sụ boọ, vaứ ủeồ SS gioỏngố Haùt gioỏng thu ủửụùc laứ haùt SNC (ủaựnh giaự doứng laàn 2). + Naờm 4: sx haùt NC tửứ SNC. + Naờm 5: sx haùt XN tửứ haùt NC. b> SX gioỏng ụỷ caõy thuù phaỏn cheựo: + Vuù thửự 1: Lửùa choùn ruoọng SX ụỷ khu caựch ly, gieo hụn 3000 haùt vaứo 500 oõà moói oõ choùn 1 caõy ủuựng gioỏng, thu laỏy haùt & gieo thaứnh doứng. + Vuù thửự 2: Loùai boỷ caực doứng ko ủaùt yeõu caàu, vaứ nhửừng caõy xaỏu ụỷ doứng ủaùt yeõu caàu trửụực khi tung phaỏnà thu haùt nhửừng caõy coứn laùi, troọn laón vaứo nhauà ủửụùc haùt SNC. + Vuù thửự 3: SX haùt NC tửứ SNC. + Vuù thửự 4: SX haùt XN tửứ haùt NC. c> SX gioỏng ụỷ caõy troàng NGVT + Choùn loùc theỏ heọ voõ tớnh ủaùt caỏp SNC. + SX cuỷ gioỏng hoaởc vaọt lieọu gioỏng caỏp NC tửứ SNC. + Tửứ gioỏng NC ố SX vaọt lieọu gioỏng thửụng phaồm. 2/ SX gioỏng caõy rửứng: - Choùn nhửừng caõy troọi, KN vaứ choùn laỏy caực caõy ủaùt tieõu chuaồnà ủeồ XD vửụứn gioỏng hoaởc rửứng gioỏng. - Laỏy haùt, hoaởc nuoõi caõy moõ, hoaởc giaõm hom tửứ rửứng gioỏng ủeồ SX caõy con ố cung caỏp cho vieọc SX troàng rửứng. 4. Cuỷng coỏ baứi hoùc vaứ daởn doứ:ỉ (3 phuựt) 1/ Cuỷng coỏ: Muùc ủớch cuỷa caực quy trỡnh SX gioỏng laứ gỡ? 2/ Daởn doứ: - Veà nhaứ tửù soùan baứi 3+4 vaứ hoùc thuoọc. - ẹoùc trửụực baứi 6. ẹaừ duyeọt Ngaứy: ĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐ TUAÀN 2 Ngaứythaựng...naờm 200.. Tieỏt 3 – Baứi 5 THệẽC HAỉNH: XAÙC ẹềNH SệÙC SOÁNG CUÛA HAẽT : I. Mục tiêu bài học + + + Bieỏt quy trỡnh xaực ủũnh sửực soỏng cuỷa haùt Laứm thaứnh thaùo caực thao taực cuỷa quy trỡnh xaực ủũnh sửực soỏng cuỷa haùt gioỏng. Nghieõm tuực trong hoùc taọp, caồn thaọn chớnh xaực trong coõng vieọc II.Trọng tâm Rèn luyện tính cẩn thận khéo léo, có ý thức tổ chức kỷ luật. III. Chuẩn bị + + GV: - Nghiên cứu SGK, sách GV. - Dụng cụ vật liệu thí nghiệm nhơ SGK - Làm thử HS: Chuẩn bị mẫu theo hướng dẫn của GV. IV.Phương pháp V. Tổ chức các hoạt động dạy-học 1. ổn định lớp (5 phút) 2. Bài mới (32 phút) HOẠT ĐỘNG THẦY - TROỉ NOÄI DUNG Hoùat ủoọng 1: Giụựi thieọu baứi thửùc haứnh, oồn ủũnh toồ chửực lụựp hoùc - Giụựi thieọu baứi thửùc haứnh: + Noọi dung: Xẹ sửực soỏng cuỷa haùt + Neõu muùc tieõu BH. + Saỷn phaồm thửùc haứnh: Xẹ tyỷ leọ (%) haùt soỏng. - OÅn ủũnh toồ chửực lụựp. + Chia nhoựm thửùc haứnh taùi lụựp ( 4 nhoựm = 4 toồ) + Yeõu caàu HS caực nhoựm kieồm tra laùi haùt gioỏng vaứ duùng cuù + hoựa chaỏt thửùc haứnh Hoùat ủoọng 2: GV trỡnh dieón kyừ naờng Giụựi thieọu quy trỡnh Xẹ sửực soỏng cuỷa haùt. Sau ủoự, laứm maóu caực bửụực thaọt chaọm cho HS theo doừi. Lửu yự hs caồn thaọn khi caàm dao vỡ raỏt deó ủửựt tay. Noọi nhuừ: Phaàn moõ chửựa chaỏt dinh dửụừng dử trửừ cho haùt naồy maàm. - Quy trỡnh Xẹ sửực soỏng cuỷa haùt: Chuaồn bũ maóu haùt gioỏngà Ngaõm haùt trong thuoỏc thửỷ 10 – 15 phuựt à Lau saùch haùt sau khi ngaõm à Caột ủoõi haùt & quan saựt noọi nhuừ à Tớnh tyỷ leọ % haùt soỏng. - Quan saựt nn: + Haùt soỏng: nn ko bũ nhuoọm maứu. + Haùt cheỏt: nn bũ nhuoọm maứu. - Tớnh tyỷ leọ % haùt soỏng = soỏ haùt soỏng/ toồng soỏ haùt. Hoùat ủoọng 3: HS thửùc haứnh reứn luyeọn kyừ naờng. GV bao quaựt caỷ lụựp, theo doừi hửụựng daón HS thửùc haứnh. Luoõn luoõn nhaộc nhụỷ HS caồn thaọn khi duứng dao. Yeõu caàu moói nhoựm thửùc haứnh vụựi 3 loùai haùt gioỏng. Ghi cheựp keỏt quaỷ vaứ tớnh tyỷ leọ % haùt soỏng. Doùn deùp veọ sinh sau khi thửùc haứnh xong 3 – Kieồm tra keỏt quaỷ baứi hoùc vaứ daởn doứ:(8 phuựt) Kieồm tra KQ: GV cho HS baựo caựo keỏt quaỷ baứi 5, dửùa vaứo tinh thaàn + thaựi ủoọ hoùc taọp + veọ sinh maứ coự yự kieỏn ủaựnh giaự tửứng toồ ố Cho ủieồm coọng toồ thửùc haứnh toỏt, vaứ ủieồm trửứ toồ chửa toỏt. Daởn doứ: Hoùc baứi 3 + 4, baứi 5 vaứ xem trửụực baứi 6. ĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐ Tieỏt 4 – Baứi 6: ệÙNG DUẽNG COÂNG NGHEÄ NUOÂI CAÁY MOÂ TEÁ BAỉO TRONG NHAÂN GIOÁNG CAÂY TROÀNG NOÂNG , LAÂM NGHIEÄP I. Mục tiêu bài học + + Bieỏt ủửụùc theỏ naứo laứ nuoõi caỏy moõ teỏ baứo (NCMTB), cụ sụỷ KH cuỷa PP naứy. Bieỏt ủửụùc quy trỡnh coõng ngheọ nhaõn gioỏng NCMTB. II.Trọng tâm Cơ sở khoa học của công nghệ nuôi cấy mô tế bào. III. Chuẩn bị + + GV: - Nghiên cửựu SGK, sách giáo viên. - Tranh vẽ: Qui trình công nghệ nhân giống bằng nuôi cấy mô tế bào. - Tham khảo giáo trình công nghệ sinh học- GSTS Vũ Văn Vụ. HS: Nghiên cứu các ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào trong SX. IV.Phương pháp Vấn đáp tái hiện, thuyết trình, vấn đáp tìm tòi, vấn đáp gợi mở. V. Tổ chức các hoạt động dạy-học 1. ổn định lớp (1 phút) 2. Kiểm tra bài cũ (6 phút) 3. Bài mới (35 phút) Trình bày qui trình SX giống ở cây trồng thụ phấn chéo? HOẠT ĐỘNG THẦY - TROỉ NOÄI DUNG Hoùat ủoọng 1: Giụựi thieọu baứi hoùc ẹaởt vaỏn ủeà: Caực nhaứ taùo gioỏng baống caực PP truyeàn thoỏng (lai taùo, gaõy ủoọt bieỏn, gaõy ủa boọi theồ) ủaừ taùo ra nhieàu gioỏng caõy troàng: ủa daùng veà chuỷng loùai, NS & CL cao, nhửng toỏn thụứi gian. Ngaứy nay, CNSH cho ra ủụứi PP NCMTB taùo ra ủửụùc nhửừng caõy quyự, saùch beọnh, thụứi gian ruựt ngaộnố Muùc tieõu cuỷa BH. Hoùat ủoọng 2: Tỡm hieồu khaựi nieọm vaứ cụ sụỷ KH cuỷa PP NCMTB. Daón daột HS ủi vaứo K/N: - Cụ theồ TV ủửụùc caỏu taùo tửứ TBà taựch moõ TB ra khoỷi cụ theồ caõy meù thỡ noự coự soỏng ủửụùc hay ko? - Neỏu muoỏn caực TB naứy soỏng ủửụùc phaỷi caàn ẹK gỡ? - Trong ẹK nuoõi caỏy nhử vaọy, moõ TB seừ phaựt trieồn ntn? (Moõ à Cụ quan à Heọ CQ à Caõy hoứan chổnh) ốMụứi 1 HS phaựt bieồu laùi k/n NCMTB, vaứ cho HS cheựp baứi. TB TV coự ủaởc tớnh gỡ maứ tửứ moõ TB coự theồ phaựt trieồn thaứnh caõy hoứan chổnh? (Tớnh toứan naờng) Yeõu caàu: HS ủoùc SGK à tỡm hieồu caực quaự trỡnh dieón ra cuỷa moõ TB trong quaự trỡnh NCMTB. GV veừ sụ ủoà sau leõn baỷng sau 1/ Khaựi nieọm: TB, Moõ TV laứ 1 phaàn cuỷa cụ theồ soỏng nhửng coự tớnh ủoọc laọp. Khi taựch moõ TB ra khoỷi cụ theồ caõy meù & nuoõi trong MTDD thớch hụùp à phaõn chia, bieọt hoựa thaứnh 1 caõy hoứan chổnh. 2/ Cụ sụỷ KH cuỷa PP NCMTB: - ẹoự laứ tớnh toứan naờng. TTN: moõ TB thuoọc baỏt cửự CQ naứo cuỷa caõy, cuừng ủeàu chửựa heọ gen qủ kieồu gen cuỷa loứai ủoự à chuựng ủeàu coự khaỷ naờng SSVT khi ủửụùc nuoõi trong mtdd thớch hụùp. TB hụùp tửỷ 2n TB phoõi sinh TB ủaởc hieọu Caõy hoứan chổnh TB phoõi sinh NCMTB ? ? ? PC PH PPH Hoùat ủoọng 3: Quy trỡnh coõng ngheọ nhaõn gioỏng baống NCMTB - HS ủoùc phaàn yự nghúaà GV giaỷi thớch tửứng yự nghúa & coự VD cuù theồố hoùc trong SGK. - GV giụựi thieọu khaựi quaựt quy trỡnh coõng ngheọ NCMTBà roài GV cho HS tỡm hieồu tửứng bửụực cuù theồ: Choùn VLNC Khửỷ truứng Taùo choài Taùo reó Caỏy caõy vaứo MT thớch ửựng Vửụứn ửụm * GV lửu yự HS: bửụực 1,2,3 phaỷi tieỏn haứnh voõ truứng. * Phaàn ửựng duùng, HS tửù ủoùc SGK. 1/ YÙ nghúa: - Coự theồ nhaõn gioỏng caõy troàng ụỷ QMCN, keồ caỷ caực ủoỏi tửụùng khoự nhaõn gioỏng baống PP thoõng thửụứng. - Heọ soỏ nhaõn gioỏng cao. - Cho ra SP ủoàng nhaỏt veà maởt DT. - Neỏu nguyeõn lieọu nuoõi caỏy saùch beọnh à SP nhaõn gioỏng seừ hoứan toứan saùch beọnh. 2/ Quy trỡnh: a/ Choùn vaọt lieọu nuoõi caỏy: - Moõ ủaừ bieọt hoựa, nhửng thửụứng laứ moõ chửa phaõn hoựa = moõ phaõn sinh tửứ caực ủổnh sinh trửụỷng cuỷa thaõn, laự, reó. - ẹaởc ủieồm: Saùch beọnh (virus) b/ Khửỷ truứng: - Caột thaứnh tửứng maỷnh nhoỷ à KT baống hoựa chaỏtà rửỷa laùi baống nửụực saùch voõ truứng nhieàu laàn. - Mẹ: tieõu dieọt naỏm moỏc & VK. c/ Taùo choài: - Cho maóu vaứo mtdd ủeồ nuoõi caỏy (MS). - Mẹ: Tửứ 1 maỷnh nhoỷ nuoõi caỏyà moõ seùo à cuùm moõ. d/ Taùo reó: Khi choài ủaùt ủuỷ kớch thửụựcà taựch ra thaứnh nhieàu choài nhoỷà caỏy vaứo MT taùo reó (MS coự boồ sung auxin = chaỏt taùo reó = a IAA, NBA) e/ Caỏy caõy vaứo moõi trửụứng thớch ửựng: ẹửa caõy hoứan chổnh vaứo MT thớch ửựng, ủeồ caõy thớch nghi daàn vụựi ngoùai caỷnh. f/ Troàng caõy ra vửụứn ửụm: Caõy ủaùt tieõu chuaồn caõy gioỏng thỡ troàng ra vửụứn ửụm. ẹaừ duyeọt Ngaứy: ĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐ TUAÀN 3 Ngaứythaựng...naờm 200.. Tieỏt 5 – Baứi 7: MOÄT SOÁ TÍNH CHAÁT CUÛA ẹAÁT TROÀNG I. Mục tiêu bài học + + Bieỏt ủửụùc keo ủaỏt (Kẹ) laứ gỡ? Khaỷ naờng haỏp phuù cuỷa Kẹ laứ gỡ? Theỏ naứo laứ phaỷn ửựng dung dũch ủaỏt & ủoọ phỡ nhieõu cuỷa ủaỏt? II.Trọng tâm + + Keo đất và khả năng hấp phụ của đấ. Biện pháp làm giảm tính chua, tính kiềm trong đất. III. Chuẩn bị + + + Nghiên cứu SGk, sách GV Hình vẽ cấu tạo keo đất Tham khảo giáo trình : Thổ nhưỡng học – Nguyễn Mười - NXBNN IV.Phương pháp So sánh,vấn đáp tái hiện, thuyết trình, vấn đáp tìm tòi, vấn đáp gợi mở. V. Tổ chức các hoạt động dạy-học 1. ổn định lớp (1 phút) 2. Kiểm tra bài cũ (6 phút) 3. Bài mới: 1/ Cụ sụỷ KH cuỷa PPNCMTB & yự nghúa cuỷa quy trỡnh coõng ngheọ NCMTB? 2/ Trỡnh baứy QTCN nhaõn gioỏng baống NCMTB. HOẠT ĐỘNG THẦY - TROỉ NOÄI DUNG Hoùat ủoọng 1: Giụựi thieọu baứi hoùc ẹaỏt coự vai troứ quan troùng ntn ủoỏi vụựi caõy troàng? à Laứ MT soỏng chuỷ yeỏu cuỷa moùi loùai caõy troàng. Do ủoự, muoỏn SX & troàng troùt coự hieọu quaỷ thỡ ta phaỷi bieỏt t/c cuỷa ủaỏt troàng ủeồ tửứ ủoự coự caựch SD & caỷi taùo hụùp lyự ố muùc tieõu BH. Hoùat ủoọng 2: Tỡm hieồu Kẹ & khaỷ naờng haỏp phuù cuỷa ủaỏt. GV giụựi thieọu k/n Kẹà veừ caỏu taùo 2 loùai Kẹ leõn baỷng, HS nhỡn vaứo hỡnh veừ ủeồ neõu caỏu taùo cuỷa Kẹ. Trong ủaỏt KAÂ & lụựp ion khueỏch taựn laứ quan trong vỡ noự laứ cụ sụỷ cuỷa sửù trao ủoồi chaỏt dinh dửụỷng giửừa ủaỏt vaứ caõy troàng (boựn phaõn), haùn cheỏ sửù rửỷa troõi. VD: giửừa ủaỏt caựt, thũt pha caựt vaứ ủaỏt seựt, ủaỏt naứo coự khaỷ naờng haỏp phuù toỏt hụn? (ủaỏt seựt) 1/ Keo ủaỏt: a> KN: haùt chaỏt voõ cụ coự KT< 1mm = 10-3mm. Vaứ ko tan trong nửụực (daùng huyeàn phuứ). b> Caỏu taùo: goàm - Nhaõn - Lụựp ion quyeỏt ủũnh ủieọn: neỏu mang ủieọn (-) thỡ goùi laứ KAÂ, neỏu mang ủieọn (+) thỡ goùi laứ KD. - Lụựp ion buứ: mang ủieọn tớch traựi daỏu vụựi lụựp ion quyeỏt ủũnh ủieọn. Vaứ goàm 2 lụựp: lụựp ion baỏt ủoọng vaứ lụựp ion khueỏch taựn. 2/ Khaỷ naờng haỏp phuù cuỷa ủaỏt: Laứ khaỷ naờng cuỷa ủaỏt giửừ laùi caực chaỏt dd, caực haùt coự kớch thửụực nhoỷ (seựt, keo, limon = buùi, haùn cheỏ sửù rửỷa troõi do nửụực (mửa, tửụựi). Hoùat ủoọng 3: Tỡm hieồu phaỷn ửựng dung dũch ủaỏt GV giụựi thieọu k/n phaỷn ửựng dd ủaỏtà cho HS tỡm hieồu tửứng loùai phaỷn ửựng dd ủaỏt: Caõu hoỷi: 1> ẹoọ chua cuỷa ủaỏt do ion naứo gaõy neõn? 2> Coự maỏy loùai ủoọ chua? 3> Theỏ naứo laứ ủoọ chua hoùat tớnh. 4> Theỏ naứo laứ ủoọ chua tieàm taứng? Kẹ H+ Kẹ H+ Al3+ ẹoọ chua hoùat tớnh ẹoọ chua tieàm taứng ẹaỏt coự tớnh kieàm laứ do ủaõu? Keỏt luaọn: GV ruựt laùi phaàn 2 baống caõu hoỷi: Tỡm hieồu phaỷn ửựng dd ủaỏt ủeồ laứm gỡ? ố Moói loùai ủaỏt coự ủoọ chua khaực nhau, vaứ moói loùai caõy troàng thớch hụùp vụựi tửứng ủoọ chua khaực nhauà tỡm hieồu ủeồ bieỏt tửứng loùai caõy thớch hụựp vụựi tửứng loùai ủaỏt. VD: ủaỏt maởn troàng caõy coựi, caõy rửứng ngaọp maởn nhử Suự, veùt ủửụực, Phaỷn ửựng dd ủaỏt: Chổ tớnh chua cuỷa ủaỏt, do [H+] & [OH-] quyeỏt ủũnh. Neỏu: ! [H+] > [OH-]: ủaỏt coự tớnh chua ! [H+] < [OH-]: ủaỏt coự tớnh kieàm ! [H+] = [OH-]: ủaỏt coự tớnh trung tớnh. 1/ Phaỷn ửựng chua cuỷa ủaỏt: do H+ & Al3+ gaõy neõn. a> ẹoọ chua hoùat tớnh: do H+ trong dd ủaỏt gaõy neõn & ủoọ chua ủửụùc ủo baống caựch ủo PH dd ủaỏt. b> ẹoọ chua tieàm taứng: do H+ & Al3+ treõn beà maởt Kẹ gaõy neõn. 2/ Phaỷn ửựng kieàm cuỷa ủaỏt: Khi ủaỏt coự chửựa caực muoỏi kieàm (Na2CO3, CaCO3), gaởp nửụực seừ xaỷy ra phaỷn ửựng thuỷy phaõn à taùo kieàmố ủaỏt coự tớnh kieàm. Na2CO3 + H2O à NaOH CaCO3 + H2O à Ca(OH)2 Hoùat ủoọng 3: ẹoọ phỡ nhieõu cuỷa ủaỏt: VD: Nhaứ baùn Lan coự ủaỏt ủoỷ tụi xoỏp, thu hoùach ns raỏt cao. Ngửụùc laùi, nhaứ baùn Nam ủaỏt pha caựt, caõy coỏi caốn coói, NS thaỏp. Hoỷi ủaỏt nhaứ baùn naứo phỡ nhieõu hụn? àTheỏ ẹPN laứ gỡ? ễÛ VN, em bieỏt khu vửùc naứo ủaỏt coự ẹPN cao? Caõu hoỷi chuyeồn yự: - ẹPN ủửụùc phaõn ra laứm maỏy loùai? - ẹPN tửù nhieõn vaứ nhaõn taùo coự gỡ khaực nhau? Keồ 1 vaứi taực ủoọng tớch cửùc cuỷa con ngửụứi laứm taờng ẹPN cho ủaỏt. Chuự yự: GV caàn nhaỏn maùnh, muoỏn haứng hoựa ns coự NS & CL caoà ngoứai ẹPN cuỷa ủaỏt, coứn tuứy thuoọc vaứo thụứi tieỏt, gioỏng, caựch chaờm soực. 1/ Khaựi nieọm: ẹPN cuỷa ủaỏt laứ khaỷ naờng ủaỏt cc ủuỷ nửụực vaứ chaỏt dd & ko chửựa caực chaỏt ủoọc haùi cho caõyà ủaỷm baỷo caõy ủaùt NS & CL cao. 2/ Phaõn loùai: - ẹPN tửù nhieõn: laứ ủoọ phỡ nhieõu ủửụùc hỡnh thaứnh dửụựi thaỷm TV tửù nhieõn, ko coự sửù taực ủoọng cuỷa con ngửụứi trong quaự trỡnh hỡnh thaứnh. - ẹPN nhaõn taùo: ủửụùc hỡnh thaứnh do kq hoùat ủoọng SX cuỷa con ngửụứi. 4 . Cuỷng coỏ vaứ daởn doứ: (4 phuựt) Cuỷng coỏ: Kẹ coự caỏu taùo goàm maỏy phaàn? Phaỷn ửựng dd ủaỏt? Yeỏu toỏ naứo quyeỏt ủũnh ẹPN cuỷa ủaỏt? Daởn doứ: Thửùc haứnh baứi 8, GV phaõn lụựp thaứnh 4 toồ, moói toồ chuaồn bũ 1 loùai ủaỏt ủaừ ủửụùc phụi khoõ & taựn mũn (ủaỏt ủoỷ, ủen, seựt, ruoọng). ĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐĐ Tieỏt 6 – Baứi 9: BIEÄN PHAÙP CAÛI TAẽO VAỉ SệÛ DUẽNG ẹAÁT XAÙM BAẽC MAỉU, ẹAÁT XOÙI MOỉN MAẽNH TRễ SOÛI ẹAÙ. I. Mục tiêu bài học Bieỏt ủửụùc sửù hỡnh thaứnh, tớnh chaỏt, bieọn phaựp caỷi taùo vaứ sửỷ duùng ủaỏt xaựm baùc maứu (ẹXBM) vaứ ủaỏt xoựi moứn maùnh trụ soỷi ủaự (ẹXMM TSẹ). II.Trọng tâm Tính chất, biện pháp cải tạo đất xám bạc màu, đất xói mòn mạnh. III. Chuẩn bị + + + Nghiên cướ SGK, sách giáo viên. Tranh vẽ phẫu diện đất xám bạc màu. Nghiên cứu giáo trình: Nông hoá thổ nhưỡng- NXB nông nghiệp. IV.Phương pháp Vấn đáp tìm tòi, vấn đáp tái hiện, thuyết trình. V. Tổ chức các hoạt động dạy-học 1. ổn định lớp (1 phút) 2. Kiểm tra bài cũ : Miễn 3. Bài mới: (42 phút) HOẠT ĐỘNG THẦY - TROỉ NOÄI DUNG Hoùat ủoọng 1: Giụựi thieọu BH KHVN ntn? à nhieọt ủụựi noựng aồmà QT khoựang hoựa dieón ra maùnh meừ (kh laứ quaự trỡnh phaõn huỷy CHC, chaỏt muứn trong ủaỏt thaứnh chaỏt khoựang ủụn giaỷn ủeồ caõy haỏp thuù). Nhửng KH quaự nhieàu caõy SD ko heỏt, maứ nửụực ta laùi coự ủũa hỡnh nuựi cao chieỏm chuỷ yeỏuà XM rửỷa troõi dieón raà ủaỏt bũ xaỏu, nhử ủaỏt XBM, XMM TSẹ, pheứn, maởn ố Muùc tieõu cuỷa BH laứ Hoùat ủoọng 2: Tỡm hieồu veà ẹXBM Vỡ sao goùi laứ ẹXBM? HS xem H.9.1 SGK à giaỷi thớch? (vỡ ủaỏt ngheứo dd vaứ coự maứu xaựm baùc). ẹXBM ủửụùc hỡnh thaứnh ụỷ vuứng naứo? ẹẹ cuỷa vuứng ủoự? Chia lụựp thaứnh 4 toồà HS thaỷo luaọn 5 phuựt veà tớnh chaỏt ủeồ coự bieọn phaựp caỷi taùo tửụng ửựng, roài tửứng toồ leõn ghi 1 yự. GV caàn nhaỏn maùnh, caỷi taùo ủaỏt phaỷi dửùa vaứo tớnh chaỏt cuỷa ủaỏt. Dửùa vaứo tớnh chaỏt cuỷa ủaỏtà cho bieỏt loùai ủaỏt naứy thớch hụùp troàng gỡ? VD. 1/ Nguyeõn nhaõn hỡnh thaứnh: Hỡnh thaứnh ụỷ vuứng giaựp ranh giửừa vuứng trung du mieàn nuựi & ủoàng baống, nụi coự ủũa hỡnh doỏc thoỷai. 2/ Tớnh chaỏt vaứ bieọn phaựp caỷi taùo: Tớnh chaỏt Bieọn phaựp caỷi taùo - Taàng ủaỏt maởt moỷng, ngheứo dinh dửụừng vaứ ngheứo muứn - ẹaỏt thửụứng bũ khoõ - ẹaỏt raỏt chua - Soỏ lửụùng vi sinh vaọt trong ủaỏt ớt & hoùat ủoọng cuỷa VSV yeỏu. - Caứy saõu daàn, keỏt hụùp boựn phaõn hc & phaõn hh hụùp lyự. - XD heọ thoỏng tửụựi tieõu hụùp lyự. - Boựn voõi. - Luaõn canh & xen canh caõy troàng: Caõy hoù ủaọu, phaõn xanh, lửụng thửùc & boựn theõm phaõn vs. 3/ Hửụựng sửỷ duùng ẹXBM: Thửụứng troàng caực loùai caõy coự heọ reó caùn (noõng) nhử: khoựm (thụm), tre, baộp, luựa, mớa, rau, Hoùat ủoọng 3: Tỡm hieồu ẹXMM TSẹ HS xem H.9.2 SGKà nguyeõn nhaõn gaõy XMẹ? (mửa lụựn, gioự, tuyeỏt, ủũa hỡnh doỏc, con ngửụứi) Coứn ụỷ VN, ủửụùc hỡnh thaứnh chuỷ yeỏu do maỏy nguyeõn nhaõn? Giửừa ủaỏt nn & ủaỏt laõm nghieọp, ủaỏt naứo deó bũ xoựi moứn hụn? Taùi sao? (ủaỏt nn vỡ beà maởt che phuỷ ớt) HS ủoùc phaàn t/c cuỷa ẹXMM TSẹ à GV giaỷi thớch beà maởt phaồu dieọn ko hoứan chổnh. HS so saựnh sửù gioỏng vaứ khaực nhau veà nn hỡnh thaứnh & t/c cuỷa ủaỏt XBM & ẹXMM TSẹ. ố GV keỏt luaọn: - Caỷ 2 ủeàu ủửụùc hỡnh thaứnh do ủũa hỡnh doỏc, nhửng ẹXBM hỡnh thaứnh ụỷ nụi doỏc thoỷai coứn XMM TSẹ laùi laứ doỏc cao. - ẹeàu bũ rửỷa troõi taàng maởt, ngheứo dd, chua hoaởc raỏt chua, ngheứo VSVNhửng ẹXBM vaón giaứu dd hụn XMM TSẹ. Chuyeồn yự: tửứ nn & t/c ẹXMM TSẹà haừy cho bieỏt b/p caỷi taùo ủaỏt? - Ruoọng baọc thang coự nhieàu ụỷ ủaõu? Noự ntn? Taực duùng laứm RBT laứ gỡ? - Theàm caõy aờn quaỷ, troàng caõy naứo laứ chớnh? Caõy naứo phuù? - HS neõu tửứng taực duùng cuỷa tửứng bieọn phaựp noõng hoùc. 1/ Nguyeõn nhaõn gaõy XMẹ: Coự 2 nn chớnh ụỷ VN: lửụùng mửa lụựn & ủũa hỡnh doỏc + chieàu daứi doỏc. 2/ Tớnh chaỏt cuỷa ẹXMM TSẹ: - Hỡnh thaựi phaóu dieọn ko hoứan chổnh, coự t/h maỏt haỳn taàng muứn. - Caựt soỷi chieỏm ửu theỏ do seựt & limon bũ cuoỏn troõi. - ẹaỏt chua hoaởc raỏt chua. - Ngheứo VSV & hoùat ủoọng cuỷa VSV yeỏu. 3/ Bieọn phaựp caỷi taùo: a> Bieọn phaựp coõng trỡnh: - Laứm ruoọng baọc thang. - Theàm caõy aờn quaỷ. b> Bieọn phaựp noõng hoùc: - Canh taực theo ủửụứng ủoàng mửực. - Boựn