Giáo án môn Công nghệ khối 10 - Trường THPT Thiều Văn Chỏi

ngày soạn: 10/8/11. Tuần: 1 Tiết: 1 PHẦN I: NÔNG, LÂM, NGƯ NGHIỆP Bài 1: BÀI MỞ ĐẦU Mục tiêu : Biết được tầm quan trọng của sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp trong nền kinh tế quốc dân. Biết được tình hình sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp ở nước ta hiện nay và phương hướng, nhiệm vụ phát triển của nghành trong thời gian tới. II. Chuẩn bị bài mới: Chuẩn bị nội dung: sách giáo khoa , giáo án và các tài liệu có liên quan Chuẩn bị đồ dùng dạy học: Bản đồ về cơ cấu sản phẩm ở nước ta Biểu đồ về cơ cấu lực lượng lao đông ở nước ta Biểu đồ về sản lượng lương thực. III. Nội dung và tiến trình lên lớp: Ổn định lớp: (1p). Giới thiệu về sản xuất nông, lâm ,ngư nghiệp của nước ta hiện nay.(2p). Giảng bài mới: Sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp nhằm mục đích cung cấp nhiều sản phẩm phục vụ đời sống của con người. Em hãy liên hệ đến các đồ dùng trong gia đình, các nguyên liệu phục vụ ăn uống, sinh hoạt và mọi hoạt động khác. Kể tên các sản phẩm có nguồn gốc từ nông nghiệp phục vụ cho mọi người trong xã hội và bản thân của mỗi người trong lớp ta hiên nay. - Học sinh kể tên. - Giáo viên: Hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu để biết tầm quan trọng và tình hình sản xuất nông ,lâm ,ngư nghiệp của nước ta hiện nại và trong tương lai như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu ở nội dung sau. TG NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS GHI CHÚ 12P 15P 12P I. Tầm quan trong của sản xuất Nông, Lâm, Ngư trong nền kinh tế quốc dân: 1. Sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp góp phần không nhỏ vào các cơ cấu tổng sản phẩm trong nước. 2. Nghành nông, lâm, ngư nghiệp sản xuất và cung cấp lương thực thực phẩm cho tiêu dùng trong nước, cung cấp nguyên liệu cho nghành chế biến. 3. Nghành nông, lâm, ngư nghiệp có vai trò trong sản xuất hàng hóa xuất khẩu: 4. Hoạt động nông,lâm,ngư nghiệp còn chiếm trên 50% tổng số lao động tham gia vào các nghành kinh tế khác. II. Tình hình sản xuất Nông, Lâm, Ngư nghiệp của nước ta hiện nay: 1. Thành tựu: trong những năm gần đây nghành nông , lâm , ngư nghiệp nước ta đã thu được những thành tựu quan trọng. a. Thành tựu nổi bật nhất là sản xuất lương thực tăng liên tục: b. Thành tựu thứ hai của nghành nông, lâm, ngư nghiệp là bước đầu đã hình thành các nghành sản xuất hàng hóa với các nghành sản xuất với các vùng sản xuất tập trung, đáp ưng nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. c. một số sản phẩm của nghành nông, lâm, ngư nghiệp đã được xuất khẩu ra thị trường nước ngoài. 2.Hạn chế: - Năng suất và chất lượng sản phẩm còn thấp. - Hệ thống cây trồng vật nuôi, cơ sở bảo quản và chế biến nông, lâm, thủy sản còn lạc hậu và chưa đáp ứng được nhu cầu của nền hàng hóa chất lượng cao. III. Phương hướng, nhiệm vụ phát triển của nền nông, lâm, ngư nghiệp của nước ta: - Tăng cường sản xuất lương thực. - Đầu tư phát triển chăn nuôi đưa nghành này thành nghành phát triển chính. - Xây dựng một nền tăng trưởng nhanh bền vững và đáp ứng đủ nhu cầu cho người tiêu dùng. - Áp dụng khoa học kĩ thuật khoa hoc tiến bộ vào lĩnh vực lai tạo giống cây trồng vật nuôi. - Đưa tiến bộ khoa học kĩ thuật vào khâu bảo quản chế biến sao thu hoạch để giảm bớt hao hụt sao thu hoạch và nâng cao chất lượng nông, lâm, thủy sản ngày càng chất lương hơn. Gv:Căn cứ vào hinh 1.1 em hãy cho biết tổng sản phẩm gồm có những nhóm nghành nào chủ yếu? Gv: Em hãy nêu một số sản phẩm của nông lâ, ngư nghiệp được sử dụng làm nguyên liệu cho nghành công nghiệp chế biến. Gv: Giải thích hướng dẫn vẽ bảng 1 trang 6 vào tập. Gv: Yêu cầu hs quan sát sơ đồ sgk giải thích tình hình lao động ở nước ta hiện nay? Gv: Em hãy quan sát biễu đồ và cho thầy biết sản lượng lương thực tăng liên tục từ năm 1995- 2000 tăng bao nhiêu % mỗi năm? Gv: Giải thích và yêu cầu trả lời câu hỏi sau? Em hãy cho biết về một số sản phẩm của nông, lâm, ngư nghiệp đã xuất khẩu ra thị trường nước ngoài? Gv: Nhắc lại những thành tựu đã đạt được trong sư phát triển của nông, lâ, ngư nghiêp, ngoài ra con một số hạn chế cần khắc phục. Gv:Trong thời gian tới nghành nông, lâm, lâm, ngư nghiêp của nước ta cần thực hiện các nhiệm vụ nào?yêu cầu hs thao luận(2p). Hs:Xem sgk và dựa vào ba khu vực trả lời. Hs: Dựa vào bài giảng liên hệ trực tiếp trả lời Hs: Quan sát, vẽ hình. Hs: Thảo luận, trả lời theo yêu cầu của gv Hs: Thảo luân nhóm trả lời(2p) theo yêu cầu gv. Hs: Trả lời, bổ sung các em khác. Hs: Nghe giảng và ghi bài. Hs: Thao luận và dưa ra trả lời. Nhắc lại trọng tâm:(3p). ? Em hãy nêu vai trò của nền nông, lâm, ngư nghiệp trong nền kinh tế quốc dân. ? Em hãy nêu những thành tựu và hạn chế của nghành nông, lâm, ngư nghiệp ở nước ta. ? Em hãy nêu những nhiệm vụ nào trong thời gian tới. 5.Dặn dò. 6.Giao bài; Tự rút kinh nghiệm( Đánh giá, tổ chức, thực hiện). Ngày soạn: 13/8/2011 Tuaàn: 2 Tieát: 2 CHÖÔNG I: TROÀNG TROÏT LAÂM NGHIEÄP ÑAÏI CÖÔNG. ------------------------------ Baøi 2 KHAÛO NGHIEÄM GIOÁNG CAÂY TROÀNG I. Muïc tieâu: Sau khi hoïc xong baøi naøy, HS phaûi naém ñöôïc: - Muïc ñích, yù nghóa cuûa coâng taùc khaûo nghieäm gioáng caây troàng. - Noäi dung cuûa caùc thí nghieäm so saùnh gioáng, kieåm tra kyõ thuaät, saûn xuaát quaûng caùo trong heä thoáng khaûo nghieäm gioáng caây troàng. - Coù yù thöùc baûo veä môi trường và bảo vệ caây troàng. - Rèn luyện kĩ năng phân tích và so sánh. II.Chuaån bò: - Saùch giaùo khoa - Taøi lieäu tham khaûo - Söu taàm moät soá taøi lieäu veà gioáng môùi ôû ñòa phöông III. Caùc böôùc leân lôùp: 1. OÅn ñònh lôùp, kieåm tra só soá: 1’ 2. Kieåm tra baøi cuõ: khoâng 3. Giaûng baøi môùi: 39’ * Giôùi thieäu baøi môùi: 1’ Gioáng môùi ñöôïc ñöa vaøo saûn xuaát ñaïi traø khi ñaõ qua khaûo nghieäm baèng caùc thí nghieäm do cô quan nhaø nöôùc. Vaäy ñeå bieát hoaït ñoäng khaûo nghieäm ñöôïc tieán haønh nhö theá naøo ta tìm hieåu baøi khaûo nghieäm gioáng caây troàng. TG Noäi dung Hoaït ñoäng GV Hoaït ñoäng HS Ghi chuù 14’ 24’ I. Muïc ñích, yù nghóa cuûa coâng taùc khaûo nghieäm gioáng caây troàng 1. Muïc ñích - Ñaùnh giaù khaùch quan, chính xaùc & coâng nhaän kòp thôøi gioáng caây troàng môùi phuø hôïp vôùi töøng vuøng & heä thoáng luaân canh. 2. YÙ nghóa - Naém vöõng ñaëc tính vaø yeâu caàu kó thuaät cuûa gioáng môùi - Cung caáp nhöõng thoâng tin veà yeâu caàu kyõ thuaät canh taùc vaø höôùng söû duïng nhöõng gioáng môùi ñöôïc coâng nhaän. II. Caùc loaïi thí nghieäm khaûo nghieäm gioáng caây troàng 1. Thí nghieäm so saùnh gioáng - So saùnh giöõa gioáng môùi vôùi gioáng saûn xuaát ñaïi traø. - Neáu gioáng môùi toát hôn thì ñöôïc göûi ñeán Trung taâm khaûo nghieäm gioáng Quoác gia. - So saùnh veà: Sinh tröôûng, phaùt trieån, naêng suaát, chaát löôïng & tính choáng chòu vôùi ñieàu kieän ngoaïi caûnh. 2. Thí nghieäm kieåm tra kó thuaät - Kieåm tra nhöõng ñeà xuaát cuûa cô quan choïn taïo gioáng veà qui trình kó thuaät gieo troàng. - Xaùc ñònh thôøi vuï, maät ñoä gieo troàng, cheá ñoä phaân boùn cuûa gioáng ðxaây döïng quy trình kyõ thuaät gieo troàng. - Neáu gioáng naøo ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu thì ñöôïc caáp giaáy chöùng nhaän gioáng quoác gia & ñöôïc pheùp phoå bieán saûn xuaát. 3. Thí nghieäm saûn xuaát quaûng caùo Tuyeân truyeàn ñöa gioáng môùi vaøo saûn xuaát ñaïi traø. - Trieån khai treân dieän tích roäng lôùn, keát hôïp hoäi nghò ñaàu bôø ñeå khaûo saùt, ñaùnh giaù keát quaû. - Phoå bieán quaûng caùo baèng phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng. - Em hieåu theá naøo laø khaûo nghieäm? - Nhaän xeùt, boå sung. - Neáu ñöa gioáng môùi vaøo saûn xuaát khoâng qua khaûo nghieäm keát quaû seõ nhö theá naøo? - Taïi sao gioáng mới laïi ñöôïc so saùnh vôùi gioáng ñaïi traø? - So saùnh veà chæ tieâu gì? -Gv:Diễn giảng về các chỉ tiêu và đưa ra ví dụ. -Chỉ tiêu năng suất không phải là bao nhiêu tạ/ha mà còn về chỉ số hạt,kích thước của hạt vv.. -Muïc ñích cuûa thí nghieäm kieåm tra kó thuaät laø gì? Thí nghieäm kieåm tra kó thuaät ñöôïc tieán haønh ôû phaïm vi naøo? -Gv: yêu cầu học sinh quan sát hình 2.2(sgk) -Giải thích: trên ảnh là những lô sản xuất với các chế độ phân bón khác nhau nhằm tìm ra quy trình bón phân thích hợp nhất cho giống lúa mới. - Giống mới vối những điều kiện gì sẽ được tổ chức thí nghiệm sản xuất quảng cáo? ?- Thí nghieäm saûn xuaát quaûng caùo nhaèm muïc ñích gì? - làm thế nào để giống mới được tuyên truyền rộng rải và được đưa vào sản xuất đại trà - Theá naøo laø hoäi nghò ñaàu bôø? * kết luận: - giống mới được đưa vào sản xuất đại trà là phải đạt được các yêu cầu như: năng suất chất lượng sản phẩm phải phù hợp với canh tác từng vùng muốn vậy trước khi sử dụng phải khảo nghiệm giống cây trồng - Laø khaûo saùt laïi thí nghieäm. - Ghi nhaän. - Hoaëc toát hoaëc khoâng toát, nhöng thöôøng laø khoâng toát vì khoâng thích hôïp với điều kiện tự nhiên. - Hoïc sinh thaûo luaän & traû lôøi. - Hoïc sinh thaûo luaän & traû lôøi. - Hoïc sinh thaûo luaän & traû lôøi. Hs: quan sát. - Hoïc sinh thaûo luaän & traû lôøi. - Laø hoäi nghò toå chöùc baùo caùo keát quaû vieäc gieo troàng môùi treân dieän roäng, keát hôïp vôùi khaûo saùt thöïc teá treân ñoàng ruoäng cuûa caùc ñaïi bieåu. 4. Cuõng coá: 4’ - Taïi sao phaûi khaûo nghieäm gioáng caây troàng? - Gioáng môùi ñöôïc so saùnh vôùi gioáng naøo? - Hoäi nghò ñaàu bôø laø gì? 5. Daën doø: 1’ Ñaùnh giaù tieát hoïc, daën hoïc sinh veà hoïc baøi vaø xem tröôùc baøi mới. 6.Giao bài: Tự rút kinh nghiệm (đánh giá, tổ chức, thực hiện) Ngày soạn: 16/8/2011 Tuaàn: 3 Tieát: 3 Baøi 3, 4 : SAÛN XUAÁT GIOÁNG CAÂY TROÀNG I. Muïc tieâu: Sau baøi naøy, GV caàn phaûi laøm cho HS: - Bieát ñöôïc muïc ñích cuûa coâng taùc saûn xuaát gioáng caây troàng. - Bieát ñöôïc quy trình saûn xuaát gioáng caây troàng. - Reøn luyeän kó naêng phaân tích, so saùnh. - Có ý thức bảo vệ môi trương sao bài học này. II. Chuaån bò: - Nghieân cöùu saùch giaùo khoa - Taøi lieäu tham khaûo - phóng to hình 2.2 và 2.3 III. Caùc böôùc leân lôùp: 1. OÅn ñònh lôùp, kieåm tra só soá: 1’ 2. Kieåm tra baøi cuõ: 4’ - Taïi sao phaûi khaûo nghieäm gioáng caây troàng tröôùc khi ñöa vaøo saûn xuaát ñaïi traø? Thí nghieäm so saùnh nhaèm muïc ñích gì? - Thí nghieäm saûn xuaát quaûng caùo nhaèm muïc ñích gì? Hoäi nghò ñaàu bôø laø gì? 3. Giaûng baøi môùi: Tg Noâi dung Hoaït ñoäng GV Hoaït ñoäng HS Ghi chuù 6’ 10’ 20’ I. Muïc ñích cuûa coâng taùc saûn xuaát gioâng caây troàng: 1. Duy trì, cuûng coá ñoä thuaàn chuûng, söùc soáng & tính traïng ñieån hình cuûa gioáng. 2. Taïo ra soá löôïng gioáng caàn thieát ñeå cung caáp cho saûn xuaát ñaïi traø. 3. Ñöa gioáng toát phoå bieán nhanh vaøo saûn xuaát. II. Heä thoáng saûn xuaát gioáng caây troàng. - Baét ñaàu töø khi nhaän ñöôïc haït gioáng do cô sôû choïn taïo gioáng nhaø nöôùc caáp ñeán khi nhaân ra vôùi soá löôïng lôùn ñeå saûn xuaát ñaïi traø. Haït taùc giaû Vieän, tröôøng ñaïi hoïc Trung taâm Khuyeán noâng Haït SNC Haït NC Noâng daân tieân tieán Haït XN Giai ñoaïn 1: Saûn xuaát haït gioáng sieâu nguyeân chuûng. - Haït gioáng sieâu nguyeân chuûng laø haït gioáng coù chaát löôïng vaø ñoä thuaàn khieát cao. - Coù nhieäm vuï duy trì, phuïc traùng vaø saûn xuaát haït gioáng sieâu nguyeân chuûng. - Ñöôïc thöïc hieän ôû caùc Trung taâm Khuyeán noâng caùc tænh. Giai ñoaïn 2: Saûn xuaát haït gioáng nguyeân chuûng töø sieâu nguyeân chuûng - Coù nhieäm vuï duy trì, phuïc traùng vaø saûn xuaát haït gioáng sieâu nguyeân chuûng. - Ñöôïc thöïc hieän ôû caùc Trung taâm Khuyeán noâng caùc tænh. Giai ñoaïn 3: Saûn xuaát haït gioáng xaùc nhaän - Ñöôïc nhaân ra töø haït gioáng nguyeân chuûng ñeå cung caáp cho noâng daân saûn xuaát ñaïi traø. - Ñöôïc thöïc hieän bôûi caùc noâng daân tieân tieán. III. Quy trình saûn xuaát gioáng caây troàng 1. Saûn xuaát gioáng caây troàng noâng nghieäp a. Saûn xuaát gioáng ôû caây troàng töï thuï phaán. Haït taùc giaû SNC XN NC - Nguyeân lieäu: gioáng caây troàng do taùc giaû cung caáp hoaëc coù haït gioáng sieâu nguyeân chuûng thì quy trình sảnxuất theo sô ñoà duy trì. + Naêm thöù nhaát: Gieo haït taùc giaû(SNC), choïn ra caây öu tuù. + Naêm thöù hai: Haït cuûa caây öu tuù gieo thaønh töøng doøng, choïn caùc caây toát nhaát laáy haït, haït ñoù laø haït sieâu nguyeân chuûng. + Naêm thöù ba: Nhaân gioáng nguyeân chuûng töø gioáng sieâu nguyeân chuûng. + Naêm thöù tö: Saûn xuaát haït gioáng xaùc nhaän töø gioáng nguyeân chuûng - Nguyeân lieäu: Caùc haït gioáng nhaäp noäi hoaëc caùc haït gioáng bò thoaùi hoùa thì sx theo sô ñoà phuïc traùng + Naêm thöù nhaát: Gieo haït cuûa vaät lieäu khôûi ñaàu caàn phuïc traùng, choïn ra caây öu tuù + Naêm thöù hai: Haït cuûa caây öu tuù gieo thaønh töøng doøng, choïn caùc caây toát nhaát laáy haït gieo ôû naêm thöù ba. + Naêm thöù ba: Laáy nhöõng haït toát nhaát chia laøm hai ñeå nhaân gioáng sô boä vaø so saùnh gioáng. Haït thu ñöôïc laø haït SNC ñaõ phuïc traùng. + Naêm thöù tö: Nhaân gioáng nguyeân chuûng töø gioáng sieâu nguyeân chuûng + Naêm thöù naêm: Saûn xuaát haït gioáng xaùc nhaän töø gioáng nguyeân chuûng b. Saûn xuaát gioáng ôû caây troàng thuï phaán cheùo NC SNC Haït SNC XN - Vuï thöù nhaát: choïn ruoäng saûn xuaát gioáng ôû khu vöïc caùch ly. Gieo haït SNC vaøo caùc oâ khaùc nhau. Moãi oâ choïn moät caây ñuùng gioáng, thu laáy haït vaø gieo thaønh moät haøng ôû vụ sau trong khu caùch ly. - Vuï thöù hai: loaïi boû caùc haøng khoâng ñaït yeâu caàu vaø caùc caây xaáu ôû haøng toát tröôùc khi tung phaán. Thu haït cuûa caùc caây toát ta coù hoãn hôïp haït SNC. - Vuï thöù ba: Nhaân gioáng nguyeân chuûng töø gioáng sieâu nguyeân chuûng ôû trong khu vöïc caùch ly. - Vuï thöù tö: Saûn xuaát haït gioáng xaùc nhaän töø gioáng nguyeân chuûng ôû trong khu vöïc caùch ly. c. Saûn xuaát gioáng ôû caây troàng nhaân gioáng voâ tính: - Choïn loïc duy trì theá heä voâ tính ñaït tieâu chuaån caáp SNC( cuû gioáng, hom gioáng). - Saûn xuaát cuû gioáng, hom gioáng nguyeân chuûng töø sieâu nguyeân chuûng. - Saûn xuaát cuû gioáng, hom gioáng ñaït tieâu chuaån thöông phaåm töø gioáng nguyeân chuûng. 2. Saûn xuaát gioáng caây röøng: Do caây röøng coù thôøi gian sinh tröôûng daøi neân coâng taùc saûn xuaát gioáng coù nhieàu khoù khaên. - Choïn nhöõng caây troäi, khaûo nghieäm vaø choïn caùc caây ñaït tieâu chuaån ñeå xaây döïng röøng gioáng hoaëc vöôøn gioáng. - Laáy haït gioáng töø röøng gioáng hoaëc vöôøn gioáng saûn xuaát caây con Gioáng caây röøng coù theå nhaân ra baèng haït hoaëc baèng coâng ngheä nuoâi caáy moâ vaø giaâm caønh. - Yeâu caàu hoïc sinh ñoïc muïc 1 vaø neâu leân muïc ñích cuûa coâng taùc saûn xuaát gioáng caây troâng? - Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt sô ñoà, traû lôøi Heä thoáng saûn xuaát gioáng caây troàng goàm maáy giai đoạn? - hệ thống sản xuất giống cây trồng bắt đầu từ đâu và khi nào kết thúc? - Theá naøo laø haït SNC, NC, XN? Ñöôïc tieán haønh ôû ñaâu? - Taïi sao ôû giai ñoaïn 1 vaø giai ñoaïn 2 caàn ñöôïc saûn xuaát taïi caùc Trung taâm Khuyeán noâng ? - GV giaûi thích hình 3.2 cho hoc sinh hieåu. - GV giaûi thích caây töï thuï phaán: laø treân cuøng moät hoa coù caû nhò ñöïc vaø nhuïy caùi. - Döïa vaøo sô ñoà haõy trình baøy toaøn boä quy trình sản xuất gioáng ôû caây töï thuï phaán. - Veõ sô ñoà leân baûng -Döïa vaøo hình 3.2 vaø 3.3 em haõy so saùnh 2 quy trình coù gì gioáng vaø khaùc nhau? - Nhaän xeùt, boå sung. - Yeâu caàu hs nghieân cöùu SKG. - GV dieãn giaõng cho HS hieåu. - Nhöõng caây naøo coù theå sản xuất baèng phương pháp voâ tính. - Goïi HS neâu leân quy trinh saûn xuaát gioáng caây röøng? - Hoïc sinh ñoïc, traû lôøi. Caùc hoïc sinh khaùc theo doõi, nhaân xeùt. - Goàm 3 giai đoạn. -trả lời và bổ sung - Döïa vaøo SGK traû lôøi. - Ñoøi hoûi phaûi coù duïng cuï kó thuaät vaø tay ngheà cao. - Hoïc sinh chuù yù laéng nghe. - Hoïc sinh chuù yù laéng nghe. - Trình baøy toaøn boä quy trình sản xuất gioáng ôû caây töï thuï phaán. - Hoïc sinh veõ vaøo taäp. - Hoïc sinh traû lôøi. - Ghi nhaän. - Nghieân cöùu skg. - Ghi nhaän. - Keå ra: Mía, Saén, Khoai ngoït - Neâu leân quy trinh saûn xuaát gioáng caây röøng. 4. Cuõng coá: 3’ - So saùnh giöõa hai quy trình saûn xuaát gioáng caây troàng töï thuï phaán vaø thuï phaán cheùo? - So saùnh giöõa hai quy trình saûn xuaát haït gioáng theo sô ñoà duy trì vaø phuïc traùng ôû caây töï thuï phaán? - Khi naøo thì saûn xuaát theo sô ñoà duy trì? - Khi naøo thì saûn xuaát theo sô ñoà phuïc traùng? 5. Daën doø: 1’ Ñaùnh giaù tieát hoïc, daën hoïc sinh veà hoïc baøi vaø xem tröôùc baøi môùi. 6. giao bài: tự rút kinh nghiệm ( đánh giá, tổ chức, thực hiện) Ngày soạn: 18/8/2011 Tuaàn: 4 Tieát: 4 Baøi 6 : ÖÙNG DUÏNG COÂNG NGHEÄ NUOÂI CAÁY MOÂ TEÁ BAØO TRONG NHAÂN GIOÁNG CAÂY TROÀNG NOÂNG, LAÂM NGHIEÄP I. Muïc tieâu: Sau khi hoïc xong baøi naøy, GV caàn phaûi laøm cho HS: - Bieát ñöôïc theá naøo laø nuoâi caáy moâ teá baøo, cô sôû khoa hoïc cuûa phöông phaùp naøy. - Bieát ñöôïc quy trình coâng ngheä nhaân gioáng baèng nuoâi caáy moâ teá baøo. II. Chuaån bò: - Nghieân cöùu saùch giaùo khoa - Taøi lieäu tham khaûo. - Phóng to hình 6.6 (sgk) III. Tieán trình daïy hoïc: 1. Ổn định lớp, KTSS: 1’ 2. Kieåm tra baøi cuõ: 0’ 3. Giaûng baøi môùi: * Giôùi thieäu: 1’ Các phương pháp chọn và nhân giống cây trồng truyền thống thường kéo dài và tốn nhiều vật liệu giống, tốn nhiều diện tích. Ngày nay nhờ ứng dụng khoa học kĩ thuật mới, các nhà tạo giống đã tạo ra phương pháp tạo và nhân giống mới vừa nhanh, tốn ít vật liệu, diện tích. Bài hôm nay chúng ta tìm hiểu về phương pháp đó. TG Noäi dung Hoaït ñoäng GV Hoaït ñoäng HS Ghi chuù 7’ 12’ 20’ I. Khaùi nieäm veà phöông phaùp nuoâi caây moâ teá baøo: Laø phöông phaùp taùch rôøi teá baøo, moâ ñem nuoâi caây trong moâi tröôøng thích hôïp ñeå chuùng soáng. Qua nhieàu nhieàu laàn phaân baøo, roài bieät hoùa thaønh moâ, cô quan vaø phaùt trieån thaønh caây môùi. II. Cô sôû khoa hoïc cuûa phöông phaùp nuoâi caây moâ teá baøo Teá baøo thöïc vaät coù tinh toaøn naêng. Coù khaû naêng phaân hoùa vaø phaûn phaân hoùa. Döïa treân ñaëc ñieåm doù ngöôøi ta coù theå ñieàu khieån coù ñònh höôùng baèng nuoâi caáy moâ teá baøo trong moâi tröôøng ñaëc bieät ñeå taïo caây hoaøn chænh. III. Quy trình nhaân gioáng baèng nuoâi caáy moâ teá baøo: 1. YÙ nghóa: - Coù theå nhaân gioáng caây troàng ôû quy moâ coâng nghieäp, keå caû treân ñoái töôïng khoù nhaân gioáng baèng phöông phaùp thoâng thöôøng - Coù heä soá nhaân gioáng cao. - Cho ra saûn phaåm ñoàng nhaát veà maët di truyeàn. -neáu nguyeân lieâu nuoâi caây saïch beänh thì saûn phaåm nhaân gioáng seõ hoaøn toaøn saïch beänh. 2. Quy trình coâng ngheä nhaân gioáng: Choïn vaät lieäu nuoâi caáy Khöû truøng Caáy caây vaøo MT thích öùng Troàng caây trong vöôøn öôm Taïo reã Taïo choài - Yeâu caàu hoïc sinh ñoïc to phaàn khaùi nieäm SGK. - Theo em nuoâi caây moâ teá baøo laø gì? - Môi trường: Ña löôïng: N, P, K, Ca, S + Vi löôïng Fe, b, Mo, Cu+ Glucose, Saccarose, Chaát ñieàu hoøa sinh tröôûng (Auxin) + Cytokinin. - Nhậân xeùt, boå sung. - Yeâu caàu hoïc sinh ñoïc SGK. - Theá naøo laø teá baøo caù tính toaøn naêng, söï phaân hoùa vaø phaûn phaân hoùa? Goïi hs laàn löôït traû lôøi. - Nhaân xeùt boå sung. * Kết luận: Tế bào thực vật có tính toàn năng, có khả năng phân hóa và phản phân hóa. Dựa trên những đặc điểm đó, người ta có thể điều khiển các định hướng bằng nuôi cấy mô tế bào trong môi trường đặc biệt để tạo thành cây hoàn chỉnh. Đó là kĩ thuật nuôi cấy mô tế bào - Giaûi thích roõ töøng yù nghóa vaø keøm theo thí duï cho hoïc sinh hieåu. - Goïi hoc sinh ñoïc quy trình. - Giaûi thích cho hoc sinh bieát choïn moâ teá baùo ôû phaàn naøo cuûa caây. - Duøng thuoác khöû truøng: C2H5OH, HgCl2, H2O2. - MT taïo choài: Agar, ñöôøng, muoái. Vitamim. - MT taïo reã: Naphtalen axetic acid, vaø Indole butyric aicd. - MT thích öùng: Sô döøa. tro traáu, ñaát phuø sa - Ñoïc SGK. - Laø phöông phaùp taùch rôøi teá baøo, moâ ñem nuoâi cấy trong moâi tröôøng thích hôïp. - Ghi nhaän. - Ñoïc SGK. - Döïa vaøo SGK traû lôøi. - Ghi nhaän. - Theo doõi ghi nhaän. - Ñoïc quy trình leân cho caû lôùp nghe - Theo doõi. - Ghi nhaän. 4. Cuõng coá: 3’ Heä thoáng laïi kieán thöùc baèng caùnh ñaët caâu hoûi goi hs traû lôøi. ?- em hãy cho biết cơ sỡ khoa học của phương pháp nuôi cấy mô tế bào. ?- trình bày quy trình công nghệ nhân giống cây trồng bằng nuôi cấy mô tế bào. 5. Daën doø: 1’ Ñaùnh giaù tieát hoïc, daën hoïc sinh veà hoïc baøi vaø xem tröôùc baøi môùi. 6. giao bài: tự rút kinh nghiệm( đánh giá, tổ chức , thực hiện) Ngày soạn: 22/8/2011 Tuaàn: 5 Tieát: 5 Baøi 7 : MOÄT SOÁ TÍNH CHAÁT CUÛA ÑAÁT TROÀNG I. Muïc tieâu: Sau khi hoïc xong baøi naøy, GV caàn phaûi laøm cho HS: - Bieát ñöôïc keo ñaát laø gì - Theá naøo laø khaû naêng haáp phuï cuûa ñaát - Theá naøo laø phaûn öùng cuûa dung dòch ñaát vaø ñoä phì nhieâu cuûa ñaát. II. Chuaån bò: -sơ đồ. - chuẩn bị vật liệu thí nghiệm: + đất thịt phơi khô 2 – 3 cm3. + hai cốc thủy tinh 500ml. + đũa thủy tinh. + 600 ml nước sạch. + đường trắng 10g. III. Tieán trình daïy hoïc 1. OÅn ñònh lôùp, kieåm tra só soá: 1’ 2. Kieåm tra baøi cuõ: 6’ * Khaùi nieäm veà phöông phaùp nuoâi caáy moâ teá baøo? Theá naøo laø tính toaøn naêng cuûa thöïc vaät? * Trình baøy quy trình coâng ngheä nhaân gioáng baèng nuoâi caáy moâ teá baøo. Öu vaø khuyeát ñieåm cuûa phöông phaùp naøy 3. giảng baøi môùi : 34’ + giới thiệu: Muốn cây trồng đạt năng suất cao, ngoài việc chọn giống tốt, còn có đất trồng phù hợp. vì vậy chúng ta phải tìm hiểu tính chất của đất trồng. Tg Noäi dung Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa hs Ghi chuù 12’ I. KEO ÑAÁT VAØ KHAÛ NAÊNG HAÁP PHUÏ CUÛA KEO ÑAÁT 1. Keo ñaát a. Khaùi nieäm veà keo ñaát: Laø nhöõng phaân töû coù kích thöôùc khoaûng döôùi 1 μm, khoâng hoøa tan trong nöôùc maø ôû traïng thaùi huyeàn phuø. b. Caáu taïo keo ñaát: - Beân trong laø 1 nhaân - Ngoaøi nhaân laø lôùp ion quyeát ñònh ñieän. + Neáu mang dt (-) a keo aâm. + Neáu mang dt (+)a keo döông. - Beân ngoaøi cuûa lôùp ion quyeát ñònh ñieän laø lôùp ion buø( ion baát ñoäng vaø ion khueách taùn) mang ñieän tích traùi daáu vôi lôùp baát doäng. c. Chöùc naêng: Trao ñoåi ion cuûa mình vôùi caùc ion cuûa dung dòch ñaát. - Hoaø ñaát vaøo nöôùc ñeå cho hoïc sinh quan saùt keo ñaát , và yêu cầu hs nhận xét so sánh với cốc nước đừơng được hòa với nước. - Kích thöôùc cuûa keo ñaát töø 1 nm ñeán 200 nm - Veõ caáu taïo cuûa keo ñaát. - Coù maáy loaïi keo ñaát? - Khi naøo laø keo aâm vaø keo döông ? - Lôùp ion naøo seõ trao ñoåi vôùi ion cuûa dung dòch ñaát - Hoïc sinh laéng nghe vaø quan saùt. - so sánh với hai cốc nước và trả lời. - Hoïc sinh veõ sô ñoà caáu taïo cuûa keo ñaát vaøo taäp - Hoïc sinh traû lôøi - Hoïc sinh traû lôøi - Hoïc sinh traû lôøi 2. Khaû naêng haáp phuï cuûa ñaát - Laø khaû naêng giöõ laïi caùc chaát dinh döôõng, caùc phaân töû nhoû nhö haït limon, haït seùt haïn cheá söï röûa troâi cuûa chuùng do nöôùc töôùi hoaëc möa. - GV dieãn giaûi cho hoïc sinh hieåu. - Ghi nhaän. 12’ II. PHAÛN ÖÙNG CUÛA DUNG DÒCH ÑAÁT. Laø chæ tính chua, tính kieàm vaø trung tính cuûa ñaát, phuï thuoäc vaøo H+ vaø OH- + [H+} > [OH-] a ñaát chua + [H+} = [OH-] a ñaát trung tính + [H+} < [OH-] a ñaát kieàm 1. Phaûn öùng chua cuûa ñaát. a. Ñoä chua hoaït tính: Laø ñoä chua do H+ trong dung dòch ñaát gaây neân. Ñoä chua hoaït tính ñöôïc bieåu thò baèng pH(H2O) b. Ñoä chua tieàm taøng: Laø ñoä chua do H+ vaø Al3+ treân beà maët keo ñaát gaây neân. - Khi naøo thì ñaát chua, kieàm vaø trung tính ? - Ñoä chua hoaït tính laø gì? - Ñoä chua tieàm taøn? - Hoïc sinh traû lôøi - Do H+ coù trong dung dòch - Do H+ vaø Al3+ treân beà maët HK. 2. Phaûn öùng kieàm cuûa ñaát a. Khaùi nieäm: - Laø phaûn öùng thuûy phaân cuûa caùc muoái (Na2CO3, CaCO3) trong ñaát taïo thaønh NaOH vaø Ca(OH)2 laøm ñaát bò kieàm hoaù. b. yù nghóa: döïa vaøo phaûn öùng cuûa ñaát ngöôøi ta seõ boá trí caùc caây troàng cho phuø hôïp -Taïi sao ñaát hoùa kieàm? CaCO3+2H2O= Ca(OH)2 +H2CO3 - Haõy cho moät soá ví duï veà caùc caây troàng thích hôïp ôû vuøng ñaát pheøn VD: caây traøm, suù, veït, baàn, maém thích hôïp ôû vuøng ñaát pheøn - Ñaát chöùa Na2CO3, CaCO3 -Hoïc sinh traû lôøi 10’ III. ÑOÄ PHÌ NHIEÂU CUÛA ÑAÁT 1. Khaùi nieäm: laø khaû naêng cuûa ñaát cung caáp ñoàng thôøi vaø khoâng ngöøng :nöôùc, chaát dinh döôõng, khoâng chöùa caùc chaát ñoäc haïi cho caây, ñaûm baûo cho caây ñaït naêng suaát cao. - Nhöõng yeáu toá naøo quyeát ñònh ñeán ñoä phì nhieâu cuûa ñaát? - Caàn phaûi laøm gì ñeå laøm taêng ñoä phì nhieâu cuûa ñaát? - Hoïc sinh traû lôøi -Hoïc sinh traû lôøi 2. Phaân loaïi - Ñoä phì nhieâu töï nhieân: ñöôïc hình thaønh döôùi thaûm thöïc vaät töï nhieân. - Ñoä phì nhieâu nhaân taïo: ñöôïc hình thaønh döôùi taùc ñoäng tröïc tieáp cuûa con ngöôøi. - Trong saûn xuaát ngoaøi ñoä phì nhieâu cuûa ñaát caàn coù caùc ñieàu kieän khaùc: gioáng toát, thôøi ñieåm thuaän lôïi & ñaëc bieät coù cheá ñoä chaêm soùc hôïp lí. - Hoïc sinh laéng nghe 4. Cuõng coá: 3’ Coù maáy loaïi keo ñaát? Keo ñaát coù tan ñöôïc trong nöôùc khoâng? Theá naøo laø ñoä chua hoaït tín