Giáo án môn Địa lý 9 tiết 22: Vùng đồng bằng Sông Hồng

Bài 20: VUØNG ÑOÀNG BAÈNG SOÂNG HOÀNG Tuaàn :11 Tiết PPCT: 22 1. MỤC TIÊU: 1.1. Kiến thức: Nhaän bieát vò trí ñòa lí, giôùi haïn laõnh thoå vaø neâu yù nghóa cuûa chuùng ñoái vôùi phaùt trieån kinh teá –xaõ hoäi Trình baøy ñöôïc ñaëc ñieåm töï nhieân, taøi nguyeân thieân nhieân cuûa vuøng vaø nhöõng thuaän lôïi, khoù khaên ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi Trình baøy ñöôïc ñaëc ñieåm daân cö –xaõ hoäi vaø nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi. 1.2. Kĩ năng: Đọc được lược đồ, kết hợp với kênh chữ để giải thích được một số ưu thế và hạn chế của vùng đông dân và một số giải pháp để phát triển bền vững. 1.3. Thái độ: Ý thức đúng đắn về chính sách dân số. 2.TROÏNG TAÂM: Nhaän bieát vò trí ñòa lí, giôùi haïn laõnh thoå vaø neâu yù nghóa cuûa chuùng ñoái vôùi phaùt trieån kinh teá –xaõ hoäi Trình baøy ñöôïc ñaëc ñieåm töï nhieân, taøi nguyeân thieân nhieân cuûa vuøng vaø nhöõng thuaän lôïi, khoù khaên ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi Trình baøy ñöôïc ñaëc ñieåm daân cö –xaõ hoäi vaø nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi. 3. CHUẨN BỊ: 3.1/Giáo viên: Bản đồ địa lí tự nhiên vùng Đồng bằng sông Hồng. 3.2/Học sinh: Xem tröôùc baøi , traû lôøi caùc caâu hoûi trong SGK , xem caùc baøi taäp trong vôû baøi taäp vaø tập bản đồ Địa lí 9. 4. TIẾN TRÌNH: 4.1. Ổn định toå chöùc vaø kieåm dieän : 9A1: / vaéng :. 9A2: / vaéng:. 4.2. Kiểm tra mieäng : GV kieåm tra vôû baøi taäp cuûa 2 em HS 4.3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung bài học Hoaït ñoäng 1: Quan saùt H 20.1 + bñ vuøng töï nhieân ñồng bằng sông Hồng GV: Dựa vào sách giáo khoa và kiến thức đã học, cho biết vùng Đồng bằng sông Hồng gồm các tỉnh và thành phố nào ? * Quan sát hình 20.1, xác định: - Ranh giới giữa Đồng bằng sông Hồng với các vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ ? HS: Xaùc ñònh treân baûn ñoà GV: Coù nhöõng ñaûo naøo thuoäc vuøng ? HS: Đảo Cát Bà, Bạch Long Vĩ c Giáo viên kết luận. Giáo viên phân biệt rõ: Đồng bằng sông Hồng và châu thổ sông Hồng. GV: Giá trị của vị trí địa lí đối với kinh tế - xã hội ? HS: Hoaït ñoäng 2: * Chia lớp thành 6 nhóm: GV: Dựa vào hình 20.1 và kiến thức đã học, nêu ý nghĩa của sông Hồng đối với sự phát triển nông nghiệp và đời sống dân cư ? HS:Bồi đắp phù sa, mở rộng diện tích, thuận lợi trồng lúa nước, nguồn nước tưới tiêu, sinh hoạt... * Quan sát hình 20.1+bñ töï nhieân Đồng bằng sông Hồng GV: Kể tên và nêu sự phân bố các loại đất ở Đồng bằng sông Hồng ? HS: GV: Điều kiện tự nhiên của Đồng bằng sông Hồng có thuận lợi và khó khăn gì cho phát triển kinh tế - xã hội ? HS: Hoaït ñoäng 3:(GDMT ) * Giaùo duïc moâi tröôøng: GV: Vieäc söû duïng ñaát tieát kieäm, baûo veä ñaát khoûi bò oâ nhieãm laø moät trong nhöõng vaán ñeà troïng taâm cuûa ñoàng baèng soâng Hoàng. * Qua hình 20.1 + bñ töï nhieân Đồng bằng sông Hồng GV: Cho biết Đồng bằng sông Hồng có mật độ dân số cao gấp bao nhiêu lần mức trung bình cả nước, của các vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ, Tây Nguyên ? HS:Khoảng 5 lần cả nước ; 10,3 lần ; 14,5 lần GV:Với mật độ dân số cao, vùng có thuận lợi và khó khăn gì cho sự phát tiển kinh tế - xã hội ? HS: GV: Quan sát bảng 20.1, nhận xét tình hình dân cư – xã hội vùng Đồng bằng sông Hồng ? HS: GV: Cho biết tầm quan trọng của hệ thống đê ở Đồng bằng sông Hồng ? HS: ² Nét đặc sắc của nền văn hoá sông Hồng. ² Tránh lũ lụt, mở rộng diện tích. ² Phân bố dân đầu khắp đồng bằng. ² Nông nghiệp thâm canh tăng vụ, công nghiệp và dịch vụ phát triển. ² Giữ gìn các di tích và giá trị văn hoá. I. Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ: - Đồng bằng sông Hồng gồm đồng bằng châu thổ, dải đất rìa trung du và vịnh Bắc Bộ. - Có vị trí địa lí thuận lợi trong giao lưu kinh tế - xã hội với các vùng trong nước . II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên: - Sông Hồng bồi đắp phù sa màu mỡ, cung cấp nước tưới, mở rộng diện tích. - Nhieàu loại đất. Đất phù sa có giá trị cao và diện tích lớn nhất, thích hợp thâm canh lúa nước. - Khí hậu nhiệt đới ẩm, có mùa đông lạnh thuận lợi thâm canh tăng vụ, phát triển vụ đông thành vụ chính. - Nhiều khoáng sản có giá trị: Đá, sét cao lanh, than nâu, khí tự nhiên. - Có tiềm năng lớn để phát triển nuôi trồng, đánh bắt thuỷ sản và phát triển du lịch. - Khó khăn: ² Diện tích đất lầy thụt và đất mặn, phèn cần được cải tạo. ² Đại bộ phận đất canh tác ngoài đê đang bị bạc màu. III. Đặc điểm dân cư, xã hội: - Là vùng đông dân cư nhất nước ta. - Mật độ dân số cao nhất. Thuận lợi: Lao động dồi dào, thị trường tiêu thụ rộng lớn, trình độ thâm canh nông nghiệp, giỏi nghề thủ công, đội ngũ lao động trí thức cao... ² Khó khăn: Bình quân đất nông nghiệp thấp, sức ép lớn về giải quyết việc làm, y tế, giáo dục, môi trường... - Trình độ phát triển dân cư – xã hội khá cao - Kết cấu hạ tầng nông thôn tương đối hoàn thiện, một số đô thị, di tích văn hoá hình thành lâu đời. 4.4. Caâu hoûi, baøi taäp cuûng coá: Caâu 1: Vùng Đồng bằng sông Hồng gồm bao nhiêu tỉnh thành ? Caâu 2: Dân cư Đồng bằng sông Hồng có thuận lợi cơ bản gì trong việc phát triển kinh tế - xã hội ? Caâu 3:Với mật độ dân số cao, vùng có thuận lợi và khó khăn gì cho sự phát tiển kinh tế - xã hội ? Caâu 1: Mười một. Caâu 2: - Nguồn lao động dồi dào. - Có trình độ thâm canh lúa nước, giỏi nghề thủ công. - Tỉ lệ lao động qua đào tạo khá cao, đội ngũ trí thức kĩ thuật và công nghệ đông đảo. Caâu 3: ² Thuận lợi: Lao động dồi dào, thị trường tiêu thụ rộng lớn, trình độ thâm canh nông nghiệp, giỏi nghề thủ công, đội ngũ lao động trí thức cao... ² Khó khăn: Bình quân đất nông nghiệp thấp, sức ép lớn về giải quyết việc làm, y tế, giáo dục, môi trường... 4.5. Hướng dẫn học sinh töï hoïc: Học bài, trả lời câu hỏi 1, 2 và làm bài tập 3 trang 75 sách giáo khoa. Làm bài tập 1, 2 trang 27, 28 - Tập bản đồ Địa lí 9. Chuẩn bị bài 21: “Vùng Đồng bằng sông Hồng” (tiếp theo): Nêu những nét chính về tình hình phát triển công nghiệp của vùng ? Những thành tựu và khó khăn trong sản xuất nông nghiệp và hướng giải quyết của vùng ? Nêu một số dịch vụ nổi trội của vùng ? Vì sao sản xuất nông nghiệp ở vùng phát triển chủ yếu bằng thâm canh tăng vụ ? Vì sao vùng có cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội hoàn thiện nhất nước ? 5. RÚT KINH NGHIỆM: -Noäi dung:-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Phöông phaùp:-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Söû duïng ñoà duøng, thieát bò daïy hoïc:-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------