Giáo án môn Địa lý lớp 12 - Trường THPT Đức Thọ - Tiết 61: Vấn đề sử dụng hợp lý và cải tạo tự nhiên ở đồng bằng sông Cửu Long

Tiết 61 Ngày soạn: 06/04/2008 Bài 54 vấn đề sử dụng hợp lý và cải tạo tự nhiên ở đồng bằng sông cửu long I. Mục tiêu: Sau bài học, HS cần: 1. Kiến thức: - Hiểu được đặc điểm tự nhiên của ĐBSCL với những thế mạnh và hạn chế của nó đối với phát triển kinh tế – xã hội. - Nhận thức được tính cấp thiết và nhưnữg biện pháp trong ciat tạo tự nhiên ở đồng bằng Sông Cửu Long. 2. Kỹ năng: - Đọc và phân tích bản đồ các thành phần địa lí tự nhiên ĐBSCL. - Phân tích bảng số liệu, biểu đồ. 3. Thái độ. - Nhận thức việc cải tạo và bảo vệ tài nguyên môi trường II. Thiết bị dạy học - Bản đồ tự nhiên Việt Nam. - At lát địa lí việt Nam. III. Tiến trình dạy học 1. ổn định 2. Bài cũ: - Kiểm tra bài thực hành của học sinh: Gọi 1 – 2 học sinh báo cáo bài thực hành Đông Nam Bộ. 3. Bài mới. Hoạt động của GV và HS Nội dung KTCB Hoạt động 1. Xác định ranh giới vùng Đồng bằng Sông Cửu Long? Đánh giá quy mô dân số, diện tích của vùng? Kể tên các ytỉnh đồng bằng Sông Cửu Long? Đồng bằng chia làm mấy bộ phận? Xác định các bộ phận đó trên bản đồ hoặc át lát địa lí Việt Nam . Đặc điểm của phần thượng châu thổ? So sánh phần hạ châu thổ so với thượng châu thổ? 1. Các bộ phận hợp thành đồng bằng Sông Cửu Long - S: 4 triệu ha. - Dân số: 16.9 triệu người – 2003 - Bao gồm 13 tỉnh – Thành phố - Là đồng bằng châu thổ lớn nhất nước ta, nằm trong hệ thống sông Tiền – sông Hậu và phạm vi ngoài tác động đó. - Chia làm hai bộ phận: + Bộ phận chịu tác độngc của hệ thống S. Tiền và S. hậu bao gồm 2 phần: Thượng châu thổ và Hạ châu thổ + Bộ phận ngoài phạm vi tác động của hệ thống S. Tiền và S. hậu bao gồm bán đảo Cà Mau, vùng rừng U Minh. Hoạt động 2. Gv sơ đồ hoá các thế mạnh của đồng bằng SCL. Đồng bằng Sông Cửu Long chia làm các loại đất ntn? Tại sao Đồng bằng Sông Cửu Long lại có các loại đất đó? Đặc trưng khí hậu Đồng bằng Sông Cửu Long? Thuận lợi và khó khăn của đặc điểm khí hậu đó? Xác định các sông lớn, các kênh đào lớn ở Đồng bằng Sông Cửu Long ? ý nghĩa của nó? Gv yêu cầu học sinh nhớ lại phần địa lí tự nhiên để phân tích tài nguyên rừng ở Đồng bằng Sông Cửu Long. Đánh giá tài nguyên khoáng sản? Đồng bằng Sông Cửu Long có những khó khăn gì cho phát triển kinh tế? Phân tích các khó khăn đó? Gv phân tích thêm 2. Các thế mạnh và hạn chêc của vùng a. Thế mạnh Đất: thế mạnh của vùng: trong đó đất phù sa ngọt chiếm tỉ lệ lớn (1.2 triệu ha), đất phèn (1.6 triệu ha), đất mặn (75 vạn ha). Các loại đất khác chiếm 40 vạn ha Khí hậu: Nhiệt đới gió mùa mang tính chất cận xích đạo, nền nhiệt ẩm cao. Khí hậu điều hoà quanh năm. Sông ngòi – kênh rạch dày đặc, chằng chịt thuận lợi cho sản xuất và sinh hoạt. Sinh vật: rừng ngập mặn, rừng tràm. Vùng có diện tích rừng ngập mặn lớn thứ hai thế giới sau vùng Amazôn của Braxin. Tài nguyên biển: phong phú, có ngư trường lớn, giàu tài nguyên hải sản. Khoáng sản: đáng kế nhất là đã vôi và than bùn b. Hạn chế Khí hậu phân mùa rõ rệt, mùa khô kéo dài dẫn đến tình trạng thiếu nước vào trầm trọng, nước mặn xâm nhập Diện tích đất phèn mặn chiếm tỉ lệ lớn, đòi hỏi chi phí lớn cho cải tạo và sử dụng Nghèo tài nguyên khoáng sản Hoạt động 3. Gv nêu vấn đề: Một trong những khó khăn lớn nhất trong phát triển kinh tế ở Đồng bằng Sông Cửu Long là diện tích đất chưa sử dụng còn nhiều, làm hạn chế khả năng phát triển của cùng. Vờn đề đặt ra là phải cải tạo và sử dụng hợp lí tài nguyên. Sau đó yêu cuầ học sinh làm việc nhóm nhỏ để thảo luận và đưa ra hướng giải quyết vấn đề trên. Gv cho học sinh thảo luận trong khoảng 5-7 phút. 3. Sử dụng hợp lí và ciat tạo tự nhiên ở đồng bằng Sông Cửu Long Đồng bằng SCL có nhiề thế mạnh trong khai thác, sử dụng tài nguyên Cải tạo và sử dụng hợp lý tài nguyên: + Có nước để thau chua rửa mặn: chia ruộng thành các ô nhỏ để tiền hành thau chua, rửa mặn, tiến tới ngoạt hoá dần đất. + Duy trì vào bảo vệ tài nguyên rừng của vùng để đảm báo cân bắng sinh thái. + Chuyển đổi cơ cấu cây trồng, phá thế độc canh cây lúa + Phát triển kinh tế biển đảo. Hoạt động 4. Sau khi học sinh thảo luận xong, gv tổ chức cho học sinh trình bày kết quả, đưa ra ý nghĩa và hướng giải quyết của vấn đề. 4. Cũng cố - đánh giá. - Sơ đồ hoá các thế mạnh của Đồng bằng Sông Cửu Long. - Từ thế mạnh đó hãy đánh giá tiềm năng phát triển của Đồng bằng Sông Cửu Long. - Hướng giải quyết vấn đề cải tạo đất Đồng bằng Sông Cửu Long. 5. Hoạt động nối tiếp - Hướng dẫn trả lời các câu hỏi trong SGK. - Chuẩn bị bài học tiếp theo về Đồng bằng Sông Cửu Long.