Giáo án môn Hình học 8 (chuẩn) - Tiết 15, 16

TiÕt15: luyÖn tËp. So¹n : Gi¶ng: A. môc tiªu: - KiÕn thøc: Cñng cè cho HS c¸c kiÕn thøc vÒ phÐp ®èi xøng qua mét t©m, so s¸nh víi phÐp ®èi xøng qua mét trôc. - Kü n¨ng: RÌn luyÖn kü n¨ng vÏ h×nh ®èi xøng, kÜ n¨ng ¸p dông c¸c kiÕn thøc trªn vµo bµi tËp chøng minh, nhËn biÕt kh¸i niÖm. - Th¸i ®é : Gi¸o dôc tÝnh cÈn thËn, ph¸t biÓu chÝnh x¸c cho HS. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: - GV: Th­íc th¼ng, com pa, b¶ng phô, phÊn mµu. - Häc sinh: Th­íc th¼ng, com pa. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung Ho¹t ®éng I KiÓm tra (10 ph) - GV yªu cÇu hai HS lªn b¶ng kiÓm tra. HS 1: a) ThÕ nµo lµ hai ®iÓm ®èi xøng qua ®iÓm O? ThÕ nµo lµ hai ®iÓm ®èi xøng qua ®iÓm O? b) Cho D ABC nh­ h×nh vÏ. H·y vÏ D A' B' C' ®èi xøng víi D ABC qua träng t©m G cña D ABC. HS 2: Ch÷a bµi 52 SGK. GV ®­a ®Çu bµi lªn b¶ng phô. - GV nhËn xÐt cho ®iÓm. Bµi 52. E A B D F C Gi¶i: ABCD lµ h×nh b×nh hµnh Þ BC // AD ; BC = AD Þ BC // AE (v× D, A, E th¼ng hµng) vµ BC = AE (= AD) Þ Tø gi¸c AEBC lµ h×nh b×nh hµnh (theo dÊu hiÖu nhËn biÕt) Þ BE // AC (1) Chøng minh t­¬ng tù Þ BF // AC vµ BF = AC (2) Tõ (1 ) (2) ta cã: E,B,F th¼ng hµng theo tiªn ®Ò ¥clÝt vµ BE = BF (= AC) Þ E ®èi xøng víi F qua B. Ho¹t ®éng II LuyÖn tËp (23 ph) Bµi 54 tr 96 SGK. - GV h­íng dÉn HS ph©n tÝch theo s¬ ®å ng­îc tõ d­íi lªn. Yªu cÇu HS tr×nh bµy miÖng, GV ghi l¹i. - Bµi 56 SGK - GV cÇn ph©n tÝch kÜ vÒ tam gi¸c ®Òu ®Ó HS thÊy râ lµ tam giac ®Òu cã 3 trôc ®èi xøng nh­ng kh«ng cã t©m ®èi xøng. - HS quan s¸t h×nh vÏ råi tr¶ lêi b»ng miÖng. Bµi 57 SGK Bµi 54. y C E A K O x B Gi¶i: C vµ A ®èi xøng víi nhau qua Oy Þ Oy lµ trung trùc cña CA Þ OC = OA. Þ D OCA c©n t¹i O, cã OE ^ CA Þ O3 = O4 (T/C D c©n) Chøng minh t­¬ng tù Þ OA = OB vµ O1 = O2 VËy OC = OB = OA (1) O3 + O2 = O4 + O1 = 900 Þ O1 + O2 + O3 + O4 = 1800 (2) Tõ (1) vµ (2) Þ O lµ trung ®iÓm cña CB hay C vµ B ®èi xøng nhau qua O. Bµi 56 a) §o¹n th¼ng AB ;µ h×nh cã t©m ®èi xøng. b) Tam gi¸c ®Òu ABC kh«ng cã t©m ®èi xøng. c) BiÓn cÊm ®i ng­îc chiÒu lµ h×nh cã t©m ®èi xøng. d) BiÓn chØ h­íng ®i vßng tr¸nh ch­íng ng¹i vËt kh«ng cã t©m ®èi xøng. Bµi 57 SGK a) §óng. b) Sai c) §óng v× hai tam gi¸c ®ã b»ng nhau. Ho¹t ®éng III Cñng cè (8 ph) - GV cho HS lËp b¶ng so s¸nh hai phÐp ®èi xøng. §èi xøng trôc §èi xøng t©m Hai ®iÓm ®èi xøng A A' d A vµ A' ®èi xøng nhau qua d Û d lµ trung trùc cña ®o¹n th¼ng A A'. A A' O A vµ A' ®èi xøng nhau qua O Û O lµ trung ®iÓm cña ®o¹n th¼ng A A'. Hai h×nh ®èi xøng A A' B B' d A B' B A' H×nh cã trôc ®èi xøng H×nh cã t©m ®èi xøng Ho¹t ®éng IV H­íng dÉn vÒ nhµ (2 ph) - Lµm c¸c bµi tËp 95, 96, 97 tr 70 SBT. - ¤n tËp ®Þnh nghÜa, tÝnh chÊt, dÊu hiÖu nhËn biÕt h×nh b×nh hµnh. So s¸nh hai phÐp ®èi xøng ®Ó ghi nhí. TiÕt16: h×nh ch÷ nhËt. So¹n : Gi¶ng: A. môc tiªu: - KiÕn thøc: HS hiÓu ®Þnh nghÜa h×nh ch÷ nhËt, c¸c tÝnh chÊt cña h×nh ch÷ nhËt, c¸c dÊu hiÖu nhËn biÕt mét tø gi¸c lµ h×nh ch÷ nhËt. - Kü n¨ng : HS biÕt vÏ h×nh ch÷ nhËt, b­íc ®Çu biÕt c¸ch chøng minh mét tø gi¸c lµ h×nh ch÷ nhËt. BiÕt vËn dông c¸c kiÕn thøc vÒ h×nh ch÷ nhËt ¸p dông vµo tam gi¸c. B­íc ®Çu biÕt vËn dông c¸c kiÕn thøc vÒ h×nh ch÷ nhËt ®Ó tÝnh to¸n, chøng minh. - Th¸i ®é : Gi¸o dôc tÝnh cÈn thËn, ph¸t biÓu chÝnh x¸c cho HS. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: - GV: Th­íc th¼ng, com pa, b¶ng phô, phÊn mµu.B¶ng vÏ s½n mét tø gi¸c ®Ó kiÓm tra xem cã lµ h×nh ch÷ nhËt kh«ng. - Häc sinh: Th­íc th¼ng, com pa. ¤n tËp ®Þnh nghÜa tÝnh chÊt, dÊu hiÖu nhËn biÕt h×nh b×nh hµnh, h×nh thang c©n. ¤n tËp phÐp ®èi xøng trôc, phÐp ®èi xøng t©m. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - æn ®Þnh tæ chøc líp, kiÓm tra sÜ sè HS. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung Ho¹t ®éng I ®Þnh nghÜa (10 ph) - GV ®Æt vÊn ®Ò vµo bµi: H×nh ch÷ nhËt ®· rÊt quen thuéc víi chóng ta, h·y lÊy vÝ dô thùc tÕ vÒ h×nh ch÷ nhËt. - GV vÏ mét h×nh ch÷ nhËt lªn b¶ng. Yªu cÇu HS vÏ vµo vë. A B D C - H×nh ch÷ nhËt lµ mét tø gi¸c cã ®Æc ®iÓm g× vÒ gãc? - Yªu cÇu HS tãm t¾t ®Þnh nghÜa b»ng kÝ hiÖu. - H×nh ch÷ nhËt cã ph¶i lµ h×nh b×nh hµnh kh«ng ? Cã ph¶i lµ h×nh thang c©n kh«ng? V× sao? - H×nh ch÷ nhËt lµ mét h×nh b×nh hµnh, lµ mét h×nh thang c©n, vËy h×nh ch÷ nhËt cã nh÷ng tÝnh chÊt g×, ta chuyÓn sang phÇn 2. - HS lÊy vÝ dô thùc tÕ vÒ h×nh ch÷ nhËt nh­ ®­êng viÒn viªn g¹ch hoa, quyÓn s¸ch, quyÓn vë... - H×nh ch÷ nhËt lµ mét tø gi¸c cã 4 gãc vu«ng. - Tø gi¸c ABCD lµ h×nh ch÷ nhËt Û A = B = C = D = 900. - H×nh ch÷ nhËt lµ mét h×nh b×nh hµnh v× cã A = C = 900 vµ B = D = 900. - H×nh ch÷ nhËt lµ mét h×nh thang c©n v× cã: AB // DC (Theo c/m trªn vµ D = C = 900). Ho¹t ®éng II 2. TÝnh chÊt (6 ph) - H×nh ch÷ nhËt cã tÝnh chÊt g×? - KÕt hîp c¸c tÝnh chÊt trªn, h×nh ch÷ nhËt cã tÝnh chÊt riªng nµo? - Yªu cÇu HS nªu tÝnh chÊt nµy d­íi d¹ng GT, KL. H×nh ch÷ nhËt cã tÊt c¶ c¸c tÝnh chÊt cña h×nh b×nh hµnh, h×nh thang c©n. Trong h×nh ch÷ nhËt: + Hai ®­êng chÐo b»ng nhau vµ c¾t nhau t¹i trung ®iÓm cña mçi ®­êng. GT ABCD lµ h×nh ch÷ nhËt AC c¾t BD t¹i O KL OA = OB = OC = OD Ho¹t ®éng III 3. DÊu hiÖu nhËn biÕt (14 ph) - §Ó nhËn biÕt mét tø gi¸c lµ h×nh ch÷ nhËt, cÇn chøng minh tø gi¸c cã mÊy gãc vu«ng? V× sao? - Mét tø gi¸c lµ h×nh thang c©n cÇn cã thªm ®Òu kiÖn vÒ gãc sÏ lµ h×nh ch÷ nhËt?V× sao? - NÕu tø gi¸c lµ h×nh b×nh hµnh cÇn cã thªm ®iÒu kiÖn g× sÏ thµnh h×nh ch÷ nhËt? - GV yªu cÇu HS ®äc l¹i dÊu hiÖu nhËn biÕt SGK. - GV ®­a H85 SGK vµ GT, KL lªn b¶ng phô, yªu cÇu HS chøng minh dÊu hiÖu 4. - Tø gi¸c cã hai gãc vu«ng cã ph¶i lµ h×nh ch÷ nhËt kh«ng? - H×nh thang cã mét gãc vu«ng cã ph¶i lµ h×nh ch÷ nhËt kh«ng? - Tø gi¸c cã hai ®­êng chÐo b»ng nhau cã ph¶i lµ h×nh ch÷ nhËt kh«ng? - Tø gi¸c cã hai ®­êng chÐo b»ng nhau vµ c¾t nhau t¹i trung ®iÓm cña mçi ®­êng cã lµ h×nh ch÷ nhËt kh«ng? - Yªu cÇu HS lµm ?2. - Yªu cÇu 1 HS lªn b¶ng kiÓm tra. * DÊu hiÖu nhËn biÕt: SGK. HS chøng minh dÊu hiÖu 4 t­¬ng tù nh­ SGK. A B ?2. D C C¸ch 1: KiÓm tra nÕu cã: AB = CD ; AD = BC Vµ AC = BD th× kÕt luËn ABCD lµ h×nh ch÷ nhËt. C¸ch 2: KiÓm tra nÕu cã: OA = OB = OC = OD th× kÕt luËn ABCD lµ h×nh ch÷ nhËt. Ho¹t ®éng IV 4. ¸p dông vµo tam gi¸c vu«ng (10 ph) - GV yªu cÇu HS ho¹t ®éng nhãm. Nöa líp lµm ?3. Nöa líp lµm ?4. - GV ph¸t phiÕu häc tËp cã h×nh vÏ s½n cho c¸c nhãm. - Yªu cÇu ®¹i diÖn hai nhãm lªn tr×nh bµy. - GV ®­a ®Þnh lÝ tr 99 lªn b¶ng phô yªu cÇu HS ®äc l¹i. - Hai ®Þnh lÝ trªn cã liªn quan víi nhau nh­ thÕ nµo? ?3. a)Tø gi¸c ABCD lµ h×nh b×nh hµnh v× cã hai ®­êng chÐo c¾t nhau t¹i trung ®iÓm mçi ®­êng, h×nh b×nh hµnh ABCD cã A = 900 nªn lµ h×nh ch÷ nhËt. b) ABCD lµ h×nh ch÷ nhËt nªn AD = BC. Cã AM = . c) VËy trong tam gi¸c vu«ng, ®­êng trung tuyÕn øng víi c¹nh huyÒn b»ng nöa c¹nh huyÒn. ?4. a) Tø gi¸c ABCD lµ h×nh b×nh hµnh v× cã hai ®­êng chÐo c¾t nhau t¹i trung ®iÓm cña mçi ®­êng. H×nh b×nh hµnh ABCD lµ h×nh ch÷ nhËt v× cã hai ®­êng chÐo b»ng nhau. b) ABCD lµ h×nh ch÷ nhËt nªn BAC = 900. VËy D ABC vu«ng. c) NÕu mét tam gi¸c cã ®­êng trung tuyÕn øng víi mét c¹nh b»ng nöa c¹nh Êy th× tam gi¸c ®ã lµ tam gi¸c vu«ng. - HS ®äc ®Þnh lÝ SGK. - Lµ hai ®Þnh lÝ thuËn vµ ®¶o cña nhau. Ho¹t ®éng V Cñng cè (4 ph) - Ph¸t biÓu ®Þnh nghÜa h×nh ch÷ nhËt. - Nªu c¸c dÊu hiÖu nhËn biÕt h×nh ch÷ nhËt. - Nªu c¸c tÝnh chÊt cña h×nh ch÷ nhËt. - Lµm bµi 60 SGK. Bµi 60 A 7 24 B C M D ABC vu«ng cã: BC2 = AB2 + AC2 ( §/L Pi ta go) BC2 = 72 + 242 BC2 = 625 Þ BC = 25 AM = (tÝnh chÊt tam gi¸c vu«ng) AM = = 12, 5 cm Ho¹t ®éng VI H­íng dÉn vÒ nhµ (1 ph) - ¤n tËp ®Þnh nghÜa tÝnh chÊt, dÊu hiÖu nhËn biÕt cña h×nh thang c©n, h×nh b×nh hµnh, h×nh ch÷ nhËt vµ c¸c ®Þnh lÝ ¸p dông vµo tam gi¸c vu«ng. - Lµm bµi 58,59,61,62 tr 99 SGK. D. Rót kinh nghiÖm: