Giáo án môn Hình học 9 - Tiết 30: Vị trí tương đối của hai đường tròn (tiếp theo)

Ngày soạn: Ngày giảng: Tiết 30: VỊ TRÍ TƯƠNG ĐỐI CỦA HAI ĐƯỜNG TRÒN (tiếp theo) Những kiến thức học sinh đã biết có liên quan Những kiến thức mới cần hình thành - Vị trí tương đối của hai đường tròn. - Tính chất đường nối tâm. Hệ thức giữa đoạn nối tâm và các bán kính của hai đường tròn ứng tới từng vị trí tương đối của 2 đường tròn. I- Mục tiêu: 1. Kiến thức: HS nắm được hệ thức giữa đoạn nối tâm và các bán kính của hai đường tròn ứng tới từng vị trí tương đối của 2 đường tròn. 2. Kĩ năng: -Biết vẽ 2 đường tròn tiếp xúc ngoài, tiếp xúc trong, -Biết xác định vị trí tương đối của 2 đường tròn dựa vào hệ thức giữa đoạn nối tâm và các bán kính. 3. Thái độ: - Thấy được hình ảnh của 1 số vị trí tương đối của 2 đương tròn trong thực tế. II- Chuẩn bị 1. Đồ dùng dạy học GV: Bảng phụ vẽ sẵn các ví trí tương đối của 2 đường tròn, hình ảnh một số vị trí tương đối của hai đường tròn trong thực tế, bảng tóm tắt tr121, đề bài tập. -Thước thẳng, compa, êke, phấn màu. HS: - Ôn tập BĐT trong tam giác, tìm hiểu đồ vật có hình dạng và kết cấu liên quan đến những vị trí tương đối của 2 đường tròn. -Thước kẻ, compa, êke, bút chì. 2. Phương pháp dạy học Thuyết trình, nêu và giải quyết vấn đề, quan sát III- Tiến trình dạy học 1. Kiểm tra bài cũ: (?) Giữa hai đường tròn có những vị trí tương đối nào? Qua các hình vẽ 85, 86, 87. Nêu định nghĩa. - Phát biểu tính chất của đường tròn nối tâm, định lí về 2 đ.tròn cắt nhau, 2 đ.tròn tiếp xúc nhau (Chỉ hình vẽ minh hoạ). 2. Bài mới Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung Hệ thức giữa đoạn nối tâm và các bán kính. - Đưa hình 90 SGK lên màn hình. Sau đó hỏi : Có nhận xét gì về độ dài đoạn nối tâm OO’ với các bán kính R, r. - Cho học sinh làm ?1 - Hợp thức hoá bài làm của HS. - Đưa hình 91 lên bảng phụ (?) Nếu 2 đtròn tiếp xúc nhau thì tiếp điểm và 2 tâm có quan hệ với các bán kính như thế nào? (?) Nếu (O) và (O’) tiếp xúc ngoài thì đoạn OO’ quan hệ với các bán kính như thế nào? - Cho học sinh làm ?2 - Hợp thức hoá bài làm của HS. - Treo bảng phụ đã vẽ hình 93 SGK (?) Nếu (O) và (O’) ở ngoài nhau thì đoạn OO’ so với R và r có quan hệ như thế nào? - Nếu (O) đựng đường tròn (O’) thì OO’so với R và r có quan hệ với nhau như thế nào? (?) Đặc biệt nếu O O’ thì đoạn OO’=? - Cho học sinh đọc bảng tóm tắt trong SGK. - Ta thấy nếu hai đường tròn có 2 điểm chung thì R - r < OO' < R + r - Lên bảng làm ?1 - Nhận xét bổ sung (nếu có) - Ta chia làm 2 trường hợp tiếp xúc như tiết trước đã học. - Hai đường tròn tiếp xúc ngoài: OO' = R + r - Hai đường tròn tiếp xúc trong OO' = R - r - Hoạt động cá nhân trả lời ?2 - Các HS khác nhận xét, bổ sung (nếu có). - Nếu (O) và (O’) ở ngoài nhau thì OO’> R+ r Nếu (O) đựng đường tròn (O’) thì OO’< R-r - Nếu OO' thì OO' = 0 - Đọc bảng tóm tắt 1. Hệ thức giữa đoạn nối tâm và các bán kính. Xét (O,R) và (O’, r) với R r a, Hai đường tròn cắt nhau: (Có 2 điểm chung) R - r < OO' < R + r ?1 Ta có DOAO’ có: OA-O’A<OO’< AO +AO’ (Theo bất đẳng thức tam giác) Hay R-r <OO’<R+r b) Hai đtròn tiếp xúc nhau (có một điểm chung) - Hai đường tròn tiếp xúc ngoài: OO' = R + r - Hai đường tròn tiếp xúc trong OO' = R - r ?2 Theo tính chất hai đường tròn tiếp xúc nhau, ba điểm O,A,O’ thẳng hàng. + A nằm giữa O và O’ nên OA+AO’= OO’, tức là R + r = OO’. + O’ nằm giữa O và A nên OO’+ O’A = OA, tức là OO’+r = R, do đó OO’ = R- r c) Hai đường tròn không giao nhau (không có điểm chung) - Hai đường tròn ngoài nhau O R r O’ OO' > R + r - Hai đường tròn đựng nhau. OO' < R – r Bảng tóm tắt: SGK 3. Củng cố: (3’) - Yêu cầu HS làm bài tập : Cho các đường tròn (O; R) và (O’; r) trong đó OO’= 8cm. Hãy xác định vị trí tương đối của hai đường tròn nếu : a, R= 5cm, r=3cm b, R= 7cm, r=3cm. Đáp án : Bài toán: a, Tiếp xúc ngoài b, Cắt nhau 4. Dặn dò: (1’) - Học bài theo vở ghi kết hợp SGK. - Bài tập về nhà: 35->37/122,123(SGK)