Giáo án môn Hình học lớp 9 - Tiết 11 đến tiết 14

Ngày soạn: 18.9 Tiết 11. LUYỆN TẬP ( Theo hướng giảm tải) I. MỤC TIÊU CỦA BÀI HỌC CỦA BÀI HỌCCỦA BÀI HỌC 1.Kiến thức - Hiểu chắc được: hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông 2. Kỹ năng - Vận dụng được: hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông vào trong bài tập 3. Thái độ : Rèn tính cẩn thận, chính xác trong tính toán, lập luận II. PHƯƠNG PHÁP: Vấn đáp III. CHUẨN BỊ 1.Giáo viên : Bảng phụ, thước, êke, máy tính 2. Học sinh : Bài cũ, thước, ê ke, MTBT IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định tổ chức (1ph) Ngày giảng Tiết thứ Lớp Sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ (6ph) Viết hệ thức tính b, c qua a và các góc trong tam giác? 3. Bài mới TG HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS VÀ GHI BẢNG 33ph Hoạt động 1. Giáo viên cho bài tập 1 : Tam giác ABC có BC= 12cm, B= 600, C=400 a. Tính đường cao CH b. Tính diện tích tam giác ABC - YC học sinh vẽ hình - Tính CH nhờ hệ thức liên hệ cạnh góc trong tam giác BCH ? Tính góc A, Tính AC, sau đó tính BC rồi tính diện tích tam giác -GV yêu cầu HS tính từng phần, GV theo dõi, nhắc nhở GV phân tích để thấy SABC= (BC.AC.SinC) :2 Bài 2. GV đưa bài lên bảng phụ Cho tam giác ABC có góc A nhọn, Chứng minh : SABC= (AB.AC.SinA) :2 - Áp dụng : a.AB=4cm,AC=7cm,<A=600Tính S b.Cho S=5. 2, AC=5, AB=4Tính A - GV hướng dẫn học sinh vẽ hình - Gợi ý : Vẽ đường cao BH, Tính BH qua AB, <A và thay vào công thức tính S Áp dụng : Thay vào các yếu tố đã biết vào công thức trên để tính yếu tố còn lại - HS trao đổi nhóm Luyện tập Bài 1 - HS theo dõi đề bài - HS vẽ hình - Ta có : CH= BC Sin600 = 10,392cm - Ta có < A = 800 Kẻ đường cao AM - Ta có CH = AC.sinA=> AC = CH : sinA = 10,392 : sinA = 10,552 cm - Ta có : AM = AC.sinC = 10, 552.sin400 = Vậy SABC = (AM.BC) :2 = 40,696cm2 Bài 2 - HS vẽ hình - Xét tam giác ABH : BH= AB.sinA => S = (BH.AC) :2= ( AB.AC.sinA) :2 -Đại diện hai nhóm trình bày : a. S = 14.sin600 b. <A = 450 4. Củng cố bài học( 3ph) GV nêu lại hệ thức liên hệ cạnh góc và công thức tính diện tích tam giác biết 2 cạnh và góc nhọn xen giữa. 5. Hướng dẫn học sinh học và làm bài tập về nhà ( 2ph) - Làm bài 52,53SBT - Cho tam giác ABC nhọn, các cạch đối diện là a, b,c. Chúng minh a,b,c tỷ lệ thuận với sinA, sinB, sinC. V. RÚT KINH NGHIỆM KÝ DUYỆT CỦA TÔ CHUYÊN MÔN Ngày . Tháng .. Năm..... Bùi Thị Bích Thủy Ngày soạn:25.9 Tiết 12: MỘT SỐ HỆ THỨC VỀ CẠNH VÀ GÓC TRONG TAM GIÁC VUÔNG I. MỤC TIÊU CỦA BÀI HỌC CỦA BÀI HỌCCỦA BÀI HỌC 1.Kiến thức:- Nắm được: cạnh huyền, cạnh kề, cạnh đối, góc kề, góc đối - Hiểu được: giải một tam giác vuông 2. Kỹ năng:- Vận dụng được: hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông để giải tam giác vuông 3. Thái độ : Rèn tính cẩn thận, chính xác trong tính toán, lập luận II. PHƯƠNG PHÁP- Gợi mở vấn đáp đan xen hoạt động nhóm III. CHUẨN BỊ 1.Giáo viên : Bảng phụ, thước, êke 2. Học sinh : Bài cũ, các nội dung có liên quan IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định tổ chức (1ph) Ngày giảng Tiết thứ Lớp Sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ (6ph) - Phát biểu định lý một số hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông. Viết hệ thức tương ứng? 3. Bài mới ( 26ph) TG HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS VÀ GHI BẢNG 26ph Hoạt động 1: Giải tam giác vuông. - GV giới thiệu việc giải tam giác vuông như SGK/ 86 – 87 - Vậy để giải tam giác vuông cần biết mấy yêu tố ? Trong đó số cạnh như thế nào ? - GV đưa ra đầu bài của VD3 trên bảng phụ. - + Để giải tam giác ABC trong bài toán ta cần tính cạnh nào, góc nào ? + Tính BC như thế nào ? + Ta có thể dựa vào tỉ số lượng giác của góc nào để tìm số đo góc B và C - GV cho HS làm ? 2. + Muốn tính BC mà không áp dụng Py-ta-go thì ta làm như thế nào ? + Y/c 1 HS lên bảng tính BC. - GV đưa ra đầu bài của VD 4 trên bảng phụ. + Để giải tam giác vuông OPQ ta cần tìm cạnh nào ? Góc nào ? - GV cho HS làm ? 3. + Em hãy tính QP và OQ qua Cos của góc P và Q. + Y/c HS đứng tại chỗ nêu cách tính. - GV đưa ra đầu bài của VD 5 trên bảng phụ. N 510 L M + Y/c HS tự giải và báo cáo kết quả. + có thể tính MN bằng cách khác ? + Em có nhận xét gì về 2 cách tính MN ? 2. ÁP DỤNG GIẢI TAM GIÁC VUÔNG - Hs theo dõi - HS: Để giải tam giác vuông cần biết 2 yếu tố. Trong đó phải biết trước 2 cạnh hoặc 1 cạnh và 1 góc nhọn * VD3: HS: Ta cần tính BC; và Theo Py-ta-go, ta có: BC = = » 9,434 tgC = Þ » 320. Vậy = 900 – 320 = 580. ? 2: HS: Ta tính và trước. Như ở VD3 ta có : = 580; » 320. SinB = VD 4: HS: Ta cần tính OP; OQ và = 900 - = 900 – 360 = 540. OP = PQ.Sin Q = 7. Sin 540 » 5,663 OQ = PQ.Sin P = 7. Sin 360 » 4,114 ? 3: HS trả lời miệng. OP = PQ.Cos P = 7. Cos 360 » 5,663 OQ = PQ.Cos P = 7. Cos 540 » 4,114 VD 5: HS lên bảng giải. LN = LM.tg= 2,8.tg 510 » 3,458 Ta có : LM = MN.Cos M Þ MN = HS: + Ta có thể áp dụng Py-ta-go để tính MN MN = MN » 4,449 HS: Nhận xét: + áp dụng Py-ta-go thao tác phức tạp hơn, vì các phép toán không liên hoàn. *Nhận xét (SGK/88) 4.Củng cố bài học( 10ph) HS hoạt động nhóm và trình bày vào bảng phụ bài27/88 5. Hướng dẫn học sinh học và làm bài về nhà: (2phút) - Học bài theo hướng dẫn, xem lại các bài tập đã chữa - Làm bài tập 28/ 89 SGK , BT55; 56; 57; 58 SBT/ 97 V. RÚT KINH NGHIỆM KÝ DUYỆT CỦA TÔ CHUYÊN MÔN Ngày . Tháng .. Năm..... Bùi Thị Bích Thủy So¹n 2.10 Tiết 13: luyÖn tËp I. môc tiªu cña bµi häc: 1. KiÕn thøc: HS vËn dông ®­îc c¸c hÖ thøc trong viÖc gi¶i tam gi¸c vu«ng. 2. KÜ n¨ng : BiÕt vËn dông c¸c hÖ thøc vµ thÊy ®­îc øng dông c¸c tØ sè l­îng gi¸c ®Ó gi¶i quyÕt c¸c bµi to¸n thùc tÕ. 3. Th¸i ®é : RÌn tÝnh cÈn thËn, râ rµng. II. Ph­¬ng ph¸p : VÊn ®¸p xen kÏ H§ nhãm III. ChuÈn bÞ - Gi¸o viªn : G/a , SGK ,Th­íc kÎ, b¶ng phô. - Häc sinh : Vë , SGK ,Th­íc kÎ. IV. TiÕn tr×nh tiÕt d¹y 1. æn ®Þnh tæ chøc ( 1) Ngµy d¹y Líp TiÕt thø Ghi chó 2. KiÓm tra bµi cò ( 10ph) - HS1: Ph¸t biÓu ®Þnh lÝ vÒ hÖ thøc gi÷a c¹nh vµ gãc trong tam gi¸c vu«ng. Ch÷a bµi tËp 28 . - HS2: ThÕ nµo lµ gi¶i tam gi¸c vu«ng? Ch÷a bµi tËp 55 . 3. D¹y bµi míi ( 30ph) TG Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß , ghi b¶ng 5ph 15ph 10ph H§ 1. LuyÖn tËp Bµi 29 . - Gäi mét HS lªn b¶ng vÏ h×nh. - Muèn tÝnh gãc a em lµm thÕ nµo ? - HS lªn b¶ng tÝnh. - GV h­íng dÉn HS : muèn tÝnh ®­êng cao AN ph¶i tÝnh ®­îc AB Þ t¹o ra tam gi¸c vu«ng ch÷a AB lµ - Lµm thÕ nµo ? - KÎ BK ^ AC vµ nªu c¸ch tÝnh BK ? - TÝnh sè ®o KBA ? - TÝnh AB. - TÝnh AN. - TÝnh AC. Bµi 31 . Yªu cÇu HS ho¹t ®éng nhãm gi¶i bµi tËp. - GV ®­a ®Çu bµi lªn b¶ng phô. - GV gîi ý: KÎ thªm AH ^ CD. - GV kiÓm tra ho¹t ®éng c¸c nhãm. - GV yªu cÇu ®¹i diÖn mét nhãm lªn b¶ng tr×nh bµy. - HS c¶ líp nhËn xÐt gãp ý. - Qua hai bµi tËp trªn, ®Ó tÝnh c¹nh ,gãc cña tam gi¸c th­êng em cÇn lµm g× ? - HS: KÎ thªm ®­êng vu«ng gãc ®Ó ®­a vÒ gi¶i tam gi¸c vu«ng. Bµi 29: A C B Cosa = cosa = 0,78125Þ a 38037'. Bµi 30: K A B N C Tõ B kÎ ®­êng vu«ng gãc víi AC. KÎ BK ^ AC. XÐt D vu«ng BCK cã: C = 300 Þ KBC = 600. Þ BK = BC . SinC = 11. sin300 = 5,5 cm Cã KBA = KBC - ABC= 600 - 380 = 220. Trong tam gi¸c vu«ng KBA: AB = 5,932 (cm). AN = AB. Sin380 5,932. sin380 3,652 cm Trong tam gi¸c vu«ng ANC: AC = 7,304 (cm). Bµi 31: A B C H D a) XÐt tam gi¸c vu«ng ABC: Cã: AB = AC. SinC = 8. sin540 6,472 (cm). b) Tõ A kÎ AH ^ CD. XÐt tam gi¸c vu«ng ACH: AH = AC. SinC = 8. sin740 7,690 (cm). XÐt tam gi¸c vu«ng AHD cã: SinD = SinD 0,8010 Þ D 53013' 530. 4. Cñng cè bµi häc ( 3ph) - Để gi¶i mét tam gi¸c vu«ng cÇn biÕt sè c¹nh vµ gãc vu«ng nh­ thÕ nµo ? 5. H­íng dÉn häc sinh häc vµ lµm bµi tËp vÒ nhµ ( 2ph) - Lµm bµi tËp 59, 60, 61, 68 . V. rót kinh nghiÖm: KÝ DUYỆT CỦA TÔ CHUYÊN MÔN Ngày . Tháng .. Năm..... Bùi Thị Bích Thủy S : 9/10 14 : luyÖn tËp (tiÕp t2) I. môc tiªu cña bµi häc: 1. KiÕn thøc: HS vËn dông ®­îc c¸c hÖ thøc trong viÖc gi¶i tam gi¸c vu«ng. HS ®­îc thùc hµnh nhiÒu vÒ ¸p dông c¸c hÖ thøc, tra b¶ng hoÆc sö dông m¸y tÝnh bá tói, c¸ch lµm trßn sè. 2. KÜ n¨ng : BiÕt vËn dông c¸c hÖ thøc vµ thÊy ®­îc øng dông c¸c tØ sè l­îng gi¸c ®Ó gi¶i quyÕt c¸c bµi to¸n thùc tÕ. 3. Th¸i ®é : RÌn tÝnh cÈn thËn, râ rµng. II. Ph­¬ng ph¸p : VÊn ®¸p xen kÏ H§ nhãm III. ChuÈn bÞ - Gi¸o viªn : G/a , SGK ,Th­íc kÎ, b¶ng phô cã vÏ h×nh - Häc sinh : Vë , SGK ,Th­íc kÎ. IV. TiÕn tr×nh tiÕt d¹y 1. æn ®Þnh tæ chøc ( 1) Ngµy d¹y Líp TiÕt thø Ghi chó 2. KiÓm tra bµi cò ( 10)- Tam gi¸c ABC cã AB = 16cm, AC = 14cm, A = 900. TÝnh BC ? vµ C, B (gi¶i D vu«ng) 3. D¹y bµi míi ( 30) T/gian Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß , ghi b¶ng 30ph Ho¹t ®éng 2 : LuyÖn tËp Bµi 51 (96) SBT BH =? BH lµ ®­êng cao D c©n - §Ó biÕt em hs ®ã vÏ sai sè bao nhiªu cÇn tÝnh g× ? => BH lµ tiÕp tuyÕn A => » 48011’ B H C VËy sai sè so víi sè ®o lµ : 1049’ - Muèn t×m chiÒu dµi cña d©y kÐo cê ta lµm ntn ? Bµi 73 (100) SBT B Bãng cña cét cê CA = 11,6m - ChiÒu dµi d©y ph¶i ntn ®Ó ta kÐo ®­îc cê lªn cao ? AB = CA.tanC = 11,6.tg36050’ » 0,749 (m). 11,6 » 8,68 C A D©y kÐo cê gÊp ®«i cét cê vËy d©y kÐo cê lµ : 0,868 x 2 » 17, 376 (m) - KÎ ®­êng cao DH GV treo b¶ng phô cã vÏ h×nh s½n Bµi 61 (98) SBT HS lªn b¶ng vÏ h×nh D DBC ®Òu => B = 600 - ¸p dông gi¶i D vu«ng - TÝnh AD ? AB ? BH = ? - Nªu c¸ch tÝnh AB ? AB = AH – AB = 5,164 – 2,5 » 2,66 (cm) - §­a ®Ò bµi lªn b¶ng phô Bµi 70 (SBT) (99) - TÝnh chiÒu cao toµ nhµ ? a. ChiÒu cao toµ nhµ AB AB = AC.tanC = AC.tan400 B = 20.0,8391 » 8,381 (m) C C’ A - NÕu anh dÞch chuyÓn sao cho gãc n©ng lµ 350 th× anh ta c¸ch toµ nhµ ? b) C’A = AB.cot350 = 0,391.1,428 » 11,984 (m) Khi ®ã anh ra xa ng«i nhµ h¬n 4: Cñng cè bµi häc ( 3ph) - Khi gi¶i c¸c bµi to¸n øng dông thùc tÕ cÇn chó ý ®Õn c¸c ®iÒu kiÖn thùc tÕ nh­ kÐo cê th× d©y ph¶i cÊp 2 lÇn chiÒu cao cña cét. - ChiÒu réng cña s«ng lµ ®­êng vu«ng gãc víi bê 5.H­íng dÉn häc sinh häc vµ lµm bµi vÒ nhµ (2ph): - Lµm bµi tËp 64 -> 66 (99) bµi 69 (99) - Bµi 71 (100) SBT - Giê sau thùc hµnh : §äc tr­íc bµi 5 chuÈn bÞ mçi tæ 1 th­íc cuén, m¸y tÝnh - Bµn trùc nhËt lªn phßng thùc hµnh lÊy 4 gi¸c kÕ xuèng s©n. V. Rót kinh nghiÖm KÝ DUYỆT CỦA TÔ CHUYÊN MÔN Ngày . Tháng .. Năm..... Bùi Thị Bích Thủy