Giáo án môn Hình học lớp 9 - Tiết: 42 - Bài 4: Góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung

Ngaứy daùy Tieỏt: 42 Đ4. GOÙC TAẽO BễÛI TIA TIEÁP TUYEÁN VAỉ DAÂY CUNG I MUẽC TIEÂU: - Kieỏn thửực: HS nhaọn bieỏt ủửụùc goực taùo bụừi tia tieỏp tuyeỏn vaứ daõy cung, hieồu ủửụùc ủũnh lớ veà soỏ ủo cuỷa goực taùo bụừi tia tieỏp tuyeỏn vaứ daõy cung. - Kyừ naờng: HS chửựng minh ủửụùc ủũnh lớ veà soỏ ủo cuỷa goực taùo bụừi tia tieỏp tuyeỏn vaứ daõy cung, bieỏt aựp duùng ủũnh lớ vaứo giaỷi baứi taọp. - Thaựi ủoọ: Reứn HS tớnh caồn thaọn, chớnh xaực trong veừ hỡnh, khaỷ naờng phaõn tớch, suy luaọn loõgớc trong chửựng minh toaựn hoùc. II CHUAÅN Bề CUÛA GIAÙO VIEÂN VAỉ HOẽC SINH: - Giaựo vieõn: Thửụực thaỳng, compa, thửụực ủo goực, baỷng phuù ghi saỹn moọt soỏ noọi dung. - Hoùc sinh: Thửụực thaỳng, compa, baỷng nhoựm. III TIEÁN TRèNH TIEÁT DAẽY: OÅn ủũnh toồ chửực:(1’) Kieồm tra neà neỏp - ủieồm danh. Kieồm tra baứi cuừ:(5’) Noọi dung ẹaựp aựn HS1: - ẹũnh nghúa goực noọi tieỏp, phaựt bieồu ủũnh lớ veà soỏ ủo cuỷa goực noọi tieỏp? - Caực khaỳng ủũnh sau ủaõy ủuựng hay sai: a) Goực noọi tieỏp laứ goực coự naốm treõn ủửụứng troứn vaứ coự caùnh chửựa daõy cung cuỷa ủửụứng troứn ủoự. b) Goực noọi tieỏp luoõn coự soỏ ủo baống nửỷa soỏ ủo cuỷa cung bũ chaộn. c) Hai cung chaộn giửừa hai daõy song song thỡ baống nhau. d) Neỏu hai cung baống nhau thỡ hai daõy caờng cung seừ song song. HS2: Chửừa baứi taọp 24 trang 76 SGK. HS1: - Neõu ủũnh nghúa vaứ ủũnh lớ veà goực noọi tieỏp. - a) sai b) ủuựng c) ủuựng d) sai HS2: Baứi 24: Goùi MN = 2R laứ ủửụứng kớnh cuỷa ủửụứng troứn chửựa cung troứn AMB. Theo baứi taọp 23 trang 76 SGK, ta coự KA.KB = KM.KN Hay KA.KB = KM.(2R – KM) Ta coự AB = 40 (m) suy ra KA = KB = 20 (m) Thay vaứo ủaỳng thửực ta coự: 20.20 = 3.(2R – 3) 6R = 400 + 9 = 68,2 (m) Baứi mụựi: ¯Giụựi thieọu baứi:(1’) Trong caực tieỏt trửụực, moỏi lieõn heọ giửừa goực vaứ ủửụứng troứn ủaừ theồ hieọn qua goực ụỷ taõm vaứ goực noọi tieỏp. Trong tieỏt hoùc hoõm nay ta xeựt tieỏp moỏi quan heọ ủoự qua goực taùo bụựi tia tieỏp tuyeỏn vaứ daõy cung. ¯Caực hoaùt ủoọng: TL HOAẽT ẹOÄNG CUÛA GV HOAẽT ẹOÄNG CUÛA HS KIEÁN THệÙC 14’ 14’ 7’ Hoaùt ủoọng 1: tieỏp caọn khaựi nieọm goực taùo bụừi tia tieỏp tuyeỏn vaứ daõy cung 1. Khaựi nieọm goực taùo bụựi tia tieỏp vaứ daõy cung: : SGK : SGK GV veừ saỹn hỡnh goực noọi tieỏp BAC cuỷa ủửụứng troứn (O). Neỏu daõy AB di chuyeồn ủeỏn vũ trớ tieỏp tuyeỏn cuỷa ủửụứng troứn taùi tieỏp ủieồm A thỡ goực BAC coự coứn laứ goực noọi tieỏp nửừa hay khoõng? GV khaỳng ủũnh: Goực CAB luực giụứ goùi laứ goực taùo bụỷi tia tieỏp tuyeỏn tuyeỏn, laứ trửụứng hụùp ủaởc bieọt cuỷa goực noọi tieỏp, ủoự laứ trửụứng hụùp giụớ haùn cuỷa goực noọi tieỏp khi moọt caực tuyeỏn trụỷ thaứnh tieỏp tuyeỏn. GV yeõu caàu HS quan saựt hỡnh 22 SGK trang 77 ủoùc hai noọi dung ụỷ muùc 1 ủeồ hieồu kú hụn veà goực taùo bụỷi tia tieỏp tuyeỏn vaứ daõy cung. GV veừ hỡnh leõn baỷng vaứ giụựi thieọu goực taùo bụỷi tia tieỏp tuyeỏn vaứ daõy cung laứ . coự cung bũ chaộn laứ cung nhoỷ AB, coự cung bũ chaộn laứ cung lụựn AB. GV nhaỏn maùnh: Goực taùo bụừi tia tieỏp tuyeỏn vaứ daõy cung phaỷi coự: - ẹổnh thuoọc ủửụứng troứn. - Moọt caùnh laứ moọt tia tieỏp tuyeỏn. - Caùnh kia chửựa moọt daõy cuỷa ủửụứng troứn. GV yeõu caàu HS laứm ( traỷ lụứi baống mieọng) GV cho HS laứm : HS1: Thửùc hieọn yự a): Veừ hỡnh. HS2: Thửùc hieọn yự b): Trửụứng hụùp 1 vaứ 2. HS3: Thửùc hieọn yự b): Trửụứng hụùp thửự 3 (chổ roừ caựch tỡm soỏ ủo cuỷa cung bũ chaộn) GV: Qua keỏt quaỷ cuỷa ta coự nhaọn xeựt gỡ? GV: Ta seừ chửựng minh keỏt luaọn naứy. ẹoự chớnh laứ ủũnh lớ goực taùo bụừi tia tieỏp tuyeỏn vaứ daõy cung. HS: Goực CAB khoõng laứ goực noọi tieỏp HS khaực traỷ lụứi: Goực CAB vaón laứ goực noọi tieỏp. HS quan saựt hỡnh veừ vaứ ủoùc muùc 1 trang 77 SGK, sau ủoự veừ hỡnh vaứ ghi baứi vaứo vụỷ. HS: Caực goực ụỷ hỡnh 23, 24, 25, 26 khoõng phaỷi goực taùo bụừi tia tieỏp tuyeỏn vaứ daõy cung vỡ: Goực ụỷ hỡnh 23 khoõng coự caùnh naứo laứ tia tieỏp tuyeỏn cuỷa ủửụứng troứn. Goực ụỷ hỡnh 24 khoõng coự caùnh naứo chửựa daõy cung cuỷa ủửoứng troứn. Goực ụỷ hỡnh 25 khoõng coự caùnh naứo laứ tieỏp tuyeỏn cuỷa ủửụứng troứn. Goực ụỷ hỡnh 26 ủổnh cuỷa goực khoõng naốm treõn ủửụứng troứn. HS1: Veừ hỡnh hỡnh 1: sủ hỡnh 2: sủ HS2: hỡnh 1 Ax laứ tia tieỏp tuyeỏn cuỷa (O) HS3: hỡnh 2 Ta coự Ax laứ tia tieỏp tuyeỏn cuỷa (O) Suy ra Do ủoự A, O, B thaỳng haứng Suy ra AB laứ ủửụứng kớnh hay sủ = 1800. (hỡnh 3: BTVN) HS: Soỏ ủo cuỷa goực taùo bụừi tia tieỏp tuyeỏn vaứ daõy cung baống nửỷa soỏ ủo cuỷa cung bũ chaộn. Hoaùt ủoọng 2: ẹũnh lớ goực taùo bụừi tia tieỏp tuyeỏn vaứ daõy cung 2. ẹũnh lớ: SGK TH1: TH2: TH3: : SGK Heọ quaỷ: SGK GV giụựi thieọu ủũnh lớ trang 78 SGK. GV: Tửụng tửù nhử goực noọi tieỏp, ủeồ chửựng minh ủũnh lớ goực taùo bụừi tia tieỏp tuyeỏn vaứ daõy cung ta cuừng chia 3 trửụứng hụùp, ủoự laứ nhửừng trửụứng hụùp naứo? GV ủửa baỷng phuù ủaừ veừ saỹn ba trửụứng hụùp treõn. a) Taõm ủửụứng troứn naốm treõn caùnh chửựa daõy cung (HS chửựng minh mieọng) Sau ủoự GV yeõu caàu HS hoaùt ủoọng nhoựm chửựng minh trửụứng hụùp b) taõm O naốm beõn ngoaứi goực BAx, trửụứng hụùp c) taõm O naốm beõn trong goực BAx HS laứm BTVN. Trửụứng hụùp b) coự theồ chửựng minh caựch khaực: Veừ ủửụứng kớnh AC, noỏi BC. Ta coự (goực noọi tieỏp chaộn nửỷa ủửụứng troứn) Suy ra (cuứng phuù vụựi ) Maứ GV yeõu caàu HS nhaộc laùi ủũnh lớ, sau ủoự yeõu caàu HS laứm tieỏp : So saựnh soỏ ủo cuỷa vaứ vụựi soỏ ủo cuỷa cung AmB. GV: Qua keỏt quaỷ cuỷa ta ruựt ra keỏt luaọn gỡ? GV khaỳng ủũnh ủaõy laứ heọ quaỷ cuỷa ủũnh lớ vửứa hoùc, nhaỏn maùnh laùi noọi dung cuỷa heọ quaỷ trang 79 SGK. HS ủoùc to ủũnh lớ trang 78 SGK. HS1: a) Taõm O naốm treõn caùnh chửựa daõy cung AB. b) Taõm O naốm beõn ngoaứi goực Keừ OH AB taùi H. Tam giaực OAB caõn neõn c) BTVN HS nhaộc laùi noọi dung ủũnh lớ, thửùc hieọn : HS: Trong moọt ủửụứng troứn, goực taùo bụừi tia tieỏp tuyeỏn vaứ daõy cung vaứ goực noọi tieỏp cuứng chaộn moọt cung thỡ baống nhau. HS ghi heọ quaỷ vaứo vụỷ. ủoọng 3: Cuỷng coỏ Baứi taọp 27: SGK GV giụựi thieọu baứi taọp 27 trang 79 SGK (veừ saỹn hỡnh) GV goùi HS neõu gt, kl cuỷa baứi toaựn, sau ủoự goùi HS thửùc hieọn baứi giaỷi. GV giụựi thieọu baứi taọp 30 SGK trang 79. (neỏu khoõng coứn thụứi gian GV hửụựng daón HS veà nhaứ laứm thửùc hieọn) GV: Keỏt quaỷ cuỷa baứi taọp 30 laứ ủũnh lớ ủaỷo cuỷa ủũnh lớ goực taùo bụú tia tieỏp tuyeỏn vaứ daõy. HS ủoùc ủeà vaứ veừ hỡnh vaứo vụỷ. Giaỷi: Hửụựng daón veà nhaứ: (3’) Naộm vửừng ủũnh lớ thuaọn vaứ ủaỷo vaứ heọ quaỷ cuỷa goực taùo bụừi tia tieỏp tuyeỏn vaứ daõy cung, vaọn duùng vaứo giaỷi baứi taọp. Giaỷi caực baứi taọp: 28, 29, 30, 31, 32 trang 79, 80 SGK. HD baứi 30: Veừ OH AB. Ta chửựng minh theo lửụùc ủoà: