Giáo án môn Hóa học Lớp 11 - Tiết 41: Bài thực hành số 3 "Phân tích định tính nguyên tố. Điều chế và tính chất của Metan"

TUẦN 21 Ngày soạn : Tiết: Ngày dạy : Bài thực hành số 3 PHÂN TÍCH ĐỊNH TÍNH NGUYÊN TỐ. ĐIỀU CHẾ VÀ TÍNH CHẤT CỦA METAN I Mục tiêu : 1. Kiến thức: Học sinh biết: - Nguyên tắc phân tích định tính các hợp chất hữu cơ: xác định sự có mặt của C, H trong hợp chất hữu cơ. - Tính chất của hidrocacbon no: điều chế và thu khí CH4; thử tính chất của metan: phản ứng cháy, thử phản ứng với dung dịch thuốc tím. 2. Kĩ năng : Thực hành thí nghiệm với các hợp chất hữu cơ; rèn luyện kĩ năng thực hành thí nghiệm với lượng nhỏ hóa chất (nung ống nghiệm chứa chất rắn, thử tính chất của chất khí). Quan sát, giải thích hiện tượng, rút ra nhận xét. Viết tường trình thí nghiệm. 3. Thái độ : Cẩn thận, nghiêm túc khi tiếp xúc với hóa chất. Mối liên hệ giữa lí thuyết và thực hành trong môn hóa học. II. Chuẩn bị: - GV : * Hóa chất: saccarozơ, CuO, CuSO4 khan, CH3COONa khan, vôi tôi xút, dd KMnO4, bông gòn. * Dụng cụ: ống nghiệm, kẹp ống nghiệm, giá đỡ ống nghiệm, bộ giá thí nghiệm, ống hút nhỏ giọt, nút cao su, ống dẫn khí chữ L (có đầu vuốt nhọn), thìa lấy hóa chất, đèn cồn. - HS : chuẩn bị bảng tường trình thí nghiệm; ôn lại kiến thức liên quan (đại cương về hóa học hữu cơ, ankan) 2 . Phương pháp : trực quan, thí nghiệm thực hành. III. Các hoạt động dạy học : Hoạt động 1(vào bài): chia nhóm nhỏ; nhắc lại những điểm chú ý trong khi làm thí nghiệm để đảm bảo thí nghiệm thành công và những yêu cầu, nguyên tắc khi vào PTN; GV biểu diễn cho HS cách lắp dụng cụ thí nghiệm, phải bỏ ống nghiệm chứa dung dịch trước khi tắt đèn cồn. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung : Hoạt động 2: Xác định định tính cacbon và hidro. * thí nghiệm 1: xác định định tính cacbon và hidro. - trình bày và tiến hành thí nghiệm? GV lưu ý HS lượng hóa chất sử dụng và các thao tác để đảm bảo thí nghiệm thành công bằng cách làm mẫu. HS trình bày và tiến hành thí nghiệm. Tên thí nghiệm Dụng cụ, hóa chất Cách tiến hành Hiện tượng quan sát Giải thích, viết pthh p.ư 1. Xác định định tính nguyên tố cacbon và hidro Saccarozơ, CuO, CuSO4 khan, dd Ca(OH)2 Trộn đều khoảng 0,2g saccarozơ với 1-2g CuO, sau đó cho hỗn hợp vào ống nghiệm khô. Phủ hỗn hợp bằng CuO. Phần trên ống nghiệm có nhồi nhúm bông có rắc ít bột CuSO4 khan. Lắp dụng cụ. CuSO4 khan chuyển từ màu trắng sang màu xanh; dd Ca(OH)2 hóa đục, xuất hiện kết tủa trắng Hoạt động 3: Điều chế và thử tính chất của metan * Thí nghiệm 2: điều chế và thử tính chất của metan - trình bày và tiến hành các thí nghiệm? Lưu ý: trộn vôi mới nung, nhẹ, xốp tán nhỏ, trộn nhanh đều với xút rắn, theo tỉ lệ khối lượng 1.5:1; Cho hỗn hợp vào chén sứ nung bay hết nước, để nguội, tán nhỏ, bảo quản trong lọ kín để dùng. HS trình bày và tiến hành các thí nghiệm. Tên thí nghiệm Dụng cụ, hóa chất Cách tiến hành Hiện tượng quan sát Giải thích, viết pthh p.ư 2. Điều chế và thử tính chất của metan Natri axetat khan, vôi tôi xút, dd KMnO4 Cho vào ống nghiệm khô có nút và ống dẫn khí khoảng 4-5g hỗn hợp bột mịn đã được trộn đều gồm CH3COONa khan và vôi tôi xút theo tỉ lệ 1:2 về khối lượng. Lắp dụng cụ như hình vẽ. Đun nóng. Đốt khí thoát ra ở đầu ống dẫn. Dẫn khí thoát ra vào dung dịch thuốc tím. Ngọn lửa cháy màu xanh nhạt. Dd thuốc tím không mất màu. IV. Củng cố - Dặn dò: - Nhắc lại cho HS những kiến thức cần nhớ, rút kinh nghiệm buổi thực hành. -Thu dọn dụng cụ, hóa chất, PTN. -Xem bài mới. V. Rút kinh nghiệm: