Giáo án môn học Địa lý 10 - Bài 20: Lớp vỏ địa lý, quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của lớp vỏ địa lý

Tiết : 23 Chương IV :MỘT SỐ QUY LUẬT CỦA LỚP VỎ ĐỊA LÝ Bài : 20 LỚP VỎ ĐỊA LÝ , QUY LUẬT THỐNG NHẤT VÀ HOÀN CHỈNH CỦA LỚP VỎ ĐỊA LÝ I/ MỤC TIÊU : 1. Kiến thức : sau khi học HS cần : Xác định được các thành phần và mối quan hệ giữa các thành phần trong lớp vỏ địa lý Trình bày khái niệm và quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của lớp vỏ địa lý Kỹ năng : Phân tích tác động qua lại giữa các thành phần tự nhiên Tìm những ví dụ thực tế để minh hoạ cho kiến thức 3.Thái độ : Có ý thức và hành động hợp lý để bảo vệ quy luật của tự nhiên II/ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC : Hình vẽ lớp vỏ cảnh quan theo chiều thẳng đứng Các tranh ảnh về cháy rừng , phá rùng , khai thác trên địa hình dốc III/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC : 1/ Ổn định : 2/ Kiểm tra bài cũ : Phạm vi của sinh quyển ? Minh họa bằng hình vẽ Nhânn tố khí hậu và địa hình ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố của sinh vật như thế nào ? 3/ Bài mới : Chúng ta đã học những quyển nào của Trái Đất ? Các quyển nầy có tác động lẫn nhau theo những quy luật thống nhất để tạo nên cảnh quan .. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung cơ bản HĐ1 : 10 phút - cá nhân / cả lớp Bước 1 : GV treo bảng phụ ( hình vẽ sơ đồ lớp vỏ địa lý của Trái Đất .) - Lớp vỏ địa lý gồm các lớp vỏ bộ phận nào ? - Giới hạn trên của lớp vỏ địa lý ? - Giới hạn dưới của lớp vỏ địa lý ? - Chiều dày ? Bước 2 : Cho 1 vài HS trả lời các câu hỏi từ đó cho HS phát biểu khái niệm về lớp vỏ địa lý . Bước 3 : GV nêu vấn đề :Các thành phần của tự nhiên có quan hệ gì với nhau , phải chăng chúng bất biến , vậy chúng bị chi phối bới quy luật nào ? con người có thể can thiệp vào tự nhiên không ? HĐ2 : 20 phút - cả lớp Cho HS nêu khái niệm về quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của lớp vỏ địa lý . GV : - Các thành phần của tự nhiên ? - Như thế nào là mối quan hệ quy định lẫn nhau ? - Cho HS lấy ví dụ về sự thay đổi của một thành phần tự nhiên sẽ làm cho các thành phần khác thay đổi theo Nguyên nhân : là do tất cả các thành phần thuộc lớp vỏ địa lý đều chịu tác động của nội và ngoại lực nên có tác động lẫn nhau . GV cung cấp thêm : con người sử dụng đất đai không hợp lý sẽ dẫn đến đất bị thoái hoá, xói mòn làm mất cảnh quan chung Phá rừng ® khí hậu thay đổi ® Đất bị xói mòn ® hạn hán , lũ lụt ® động vật bị thu hẹp địa bàn sinh sống . GV nêu vấn đề : Con người đắp đập làm hồ thuỷ điện sẽ làm thay đổi những thành phân tự nhiên nào ? HS quan sát hình vẽ trả lời các câu hỏi của GV HS ghi khái niệm HS nêu khái niệm quy luật Hai HS ngồi gần nhau thảo luận lấy chung 1 ví dụ . I/ Lớp vỏ địa lý : (Lớp vỏ cảnh quan ) là lớp bề mặt của Trái Đất có sự xâm nhập và tác động lẫn nhau giữa các quyển ( thuỷ quyển , khí quyển , thổ nhưỡng quyển và sinh quyển ) – Dày khoảng 30-35km . II/ Quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của lớp vỏ địa lý : 1/ Khái niệm : Là quy luật về mối quan hệ quy định lẫn nhau giữa các thành phần và của mỗi bộ phận lãnh thổ nhỏ của lớp vỏ địa lý . 2/ Biểu hiện : Chỉ cần một thành phần thay đổi các thành phần khác sẽ thay đổi theo 3/Ý nghĩa thực tiễn : càn nghiên cứu kỹ càng và toàn diện điều kiện địa lý của bất kỳ lãnh thổ nào trước khi sử dụng chúng . 4/ Đánh giá : 1- Câu nào sau đây không đúng với lớp vỏ địa lý ? Gồm khí quyển , thuỷ quyển , thổ nhưỡng quyển , sinh quyển và thạch quyển Giữa các thành phần có quan hệ chặt chẽ với nhau Lớp vỏ địa lý ở lục địa dày hơn lớp vỏ địa lý ở đại dương Phát triển theo những quy luật địa lý chung nhất . Chiều dày của lớp vỏ địa lý khoảng : 30 - 35 km 30 - 40 km 40 - 50 km 35 - 45 km Chúng ta nắm vững quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của lớp vỏ địa lý nhằm : Biết cách bảo vệ tự nhiên Hiểu rằng diện tích rừng sẽ bị thu hẹp khi đắp đập ngăn sông Hiểu được mối quan hệ giữa tự nhiên với tự nhiên ; giữa tự nhiên với con người Cả 3 ý trên đều đúng 5/ Hoạt động nối tiếp : Lấy một vài ví dụ về những hậu quả xấu do con người gây ra đối với môi trường tự nhiên IV/ KINH NGHIỆM : Tiết : 24 Ngày 10 tháng 11 năm 2007 Bài : 21 QUY LUẬT ĐỊA ĐỚI VÀ PHI ĐỊA ĐỚI I/ MỤC TIÊU : 1. Kiến thức : sau khi học HS cần : Hiểu và trình bày được khái niệm , nguyên nhân và biểu hiện của quy luật địa đới và phi địa đới 2. Kỹ năng : Phân tích mối quan hệ giữa các thành phần , hiện tượng trong tự nhiên 3.Thái độ : Nhận thức đúng và vận dụng , giải thích đúng đắn về các hiện tựơng tự nhiên II/ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC : Các hình vẽ , tranh ảnh trong các bài 17,18,19 III/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC : 1/ Ổn định : 2/ Kiểm tra bài cũ : Trình bày những nguyên nhân dẫn tới sự phân bố các vành đai đất và sinh vật theo vĩ độ? 3/ Bài mới : Giáo viên đặt vấn đề . Trong bài trước các em đã học sự phân bố đất và thực vật theo vĩ độ và độ cao có nét gì giống nhau ? vậy sự phân bố nầy có tính quy luật hay không ?..... Hoạt động của Giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung cơ bản HĐ1 : cá nhân 20 phút Bước 1 : Liên hệ kiến thức bài trước , Giáo viên đặt câu hỏi : Nguyên nhân dẫn đến sự phân bố khác nhau của Đất và thực vật từ xích đạo về cực ? Bước 2 : Sau khi học sinh trả lời , giáo viên hỏi tiếp : Nguyên nhân dẫn đến sự khác nhau của các yếu tố khí hậu ( nhiệt , ẩm... )? Góc nhập xạ Bước 3 : Biểu hiện : Giáo viên đặt câu hỏi để cho học sinh trả lời về các biểu hiện ( đàm thoại ) HĐ2 : cá nhân 10 phút Bước 1 : Giáo viên sử dụng hình 19.11 để đặt câu hỏi : Hình vẽ nói lên nội dung gì ? Tại sao có sự phân bố khác nhau về đất và thực vật theo dộ cao ? - Bước 2 : Giáo viên cho học sinh quan sát lại hình 19.1 để nói lên sự khác nhau của thảm thực vật theo chiều Đông – Tây ở vĩ độ 400VB ? Nguyên nhân ? Sử dụng kiến thức bài nhiệt độ , sinh quyển để trả lời. Học sinh trả lời cácbiểu hiện theo câu hỏi nhỏ của giáo viên - ( nóng , 2 ôn hoà, 2 lạnh và 2 băng tuyết) - cao áp cực , hạ áp cận cực , cao áp cận chí tuyến , hạ áp xích đạo , cao áp cận chí tuyến , hạ áp cận cực , cao áp cực ) - Gió : Mậu dich, gió Tây, gió Đông - ở mỗi bán cầu - Cực ,cận cực , ôn đới , cận nhiệt đới, nhiệt đới ,cận xích đạo , xích đạo 10 nhóm đất 10 thảm thực vật Học sinh trả lời : sự thay đổi về vành đai đất và thực vật theo độ cao Sự thay đổi của các yếu tố khí hậu - Ven biển , đại dương , thực vật phát triển hơn trong lục địa - Sự phân bố lục địa và biển , dòng biển chảy qua.... I/ Quy luật địa đới : 1/ Khái niệm : là sự thay đổi có quy luật của các thành phần tự nhiên và cảnh quan địa lý theo vĩ độ 2/ Nguyên nhân : Sự thay đổi của góc nhập xạ. 3/ Biểu hiện : Sự phân bố của các vòng đai nhiệt ( 7 vòng đai ) Các vành đai khí áp ( 7 vành đai khí áp ) Các loại gió ( 6 đới gió ) Các đới khí hậu (7 đới khí hậu ) Các đới đất ( 10 nhóm đất ) và thảm thực vật ( 10 kiểu thảm thực vật ) II/ Quy luật phi địa đới : 1/ Khái niệm :là quy luật phân bố không phụ thuộc vào tính chất phân bố theo địa đới của các thành phần địa lý và cảnh quan 2/ Nguyên nhân : Sự phân bố của địa hình 3/Biểu hiện : Quy luật đai cao : là sự thay đổi có quy luật của các thành phần địa lý và cảnh quan theo độ cao. Quy luật địa ô : là sự thay đổi có quy luật của các thành phần địa lý và cảnh quan theo kinh độ do sự phân bố lục địa , biển và đại dương. 4/ Đánh giá : Kể tên các đới khí hậu từ xích đạo về cực ? Kể tên các vành đai khí áp từ xích đạo về cực ? Kể tên các đới gió từ xích đạo về cực ? Kể tên các đới khí hậu từ xích đạo về cực ? Điểm khác nhau cơ bản giữa quy luật địa đới và phi địa đới là gì ? IV/ KINH NGHIỆM :