Giáo án môn Ngữ văn 7 - Tiết 102: Tiếng Việt - Dùng cụm chủ vị để mở rộng câu

NS: NG: 7A: 15/3 7B: 17/3/07 Tiết 102 Tiếng Việt Dùng cụm chủ-vị để mở rộng câu A. Mục Tiêu: - Kiến thức: + HS nắm được cụm chủ – vị với tư cách là một kết cấu ngôn ngữ. + Cách dùng cụm chủ-vị làm thành phần câu như chủ ngữ, vị ngữ, bổ ngữ, định ngữ. - Tích hợp với phần Văn qua bài: ý nghĩa văn chương, với phần TLV.Luyện tập văn bản nghị luận chứng minh. - Kĩ năng: + Mở rộng câu bằng cách dùng cụm chủ vị làm thành phần của câu trong nói, viết. B. Phương tiện dạy học: - Đồ dùng: Bảng phụ, Phiếu học tập................. - Tư liệu tham khảo, .................................................... C. Cách thức tiến hành: - Phương pháp: giảng bình, phát vấn, quy nạp thực hành...... - Hình thức tổ chức.................. D. Tiến trình giờ dạy. I. ổn định: KTSS: -7A............. - 7B.............. II. Kiểm tra bài cũ: ? Muốn chuyển câu chủ động thành câu bị động ta làm như thế nào? Cho ví dụ về câu chủ động và chuyển thành câu bị động. - Yêu cầu nêu được: + (ghi nhớ SGK) + Cho ví dụ đúng III. Nội dung bài mới: Trong khi nói hoặc viết, người ta có thể dùng cụm chủ vị để mở rộng câu. vậy thế nào là cụm chủ vị, dùng cụm chủ vị để mở rộng câu tức là như thế nào? các trường hợp nào dùng c-v để mở rộng câu? chúng ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay. Hoạt động của Thầy và Trò G: treo bảng phụ ghi VD SGK T68 H: Đọc tõ rõ ví dụ trên bảng ? Xác định cụm danh từ trong câu văn? H: + .....những tình cảm ta không có; ..... + .....những tình cảm ta sẵn có; ? Phân tích cấu tạo của các cụm danh từ ấy? H: ? Em hãy nhận xét về cấu tạo của các định ngữ trong mỗi cụm danh từ? H: + ta / không có + ta / sẵn có " Cụm chủ-vị làm định ngữ. ? Như vậy em hiểu thế nào là cụm C-V? Dùng cụm chủ vị để mở rộng câu là ntn? H: Đọc to, rõ mục ghi nhớ SGK. * Bài tập nhanh: ? Xác định: Cụm chủ-vị làm định ngữ trong các câu sau: + Câu1: Căn phòng tôi ở rất đơn sơ + Câu2: Nam đọc quyển sách tôi cho mượn H: C1: tôi ở; C2: Tôi cho mượn. ? Xác định các cụm chủ – vị làm thành phần câu? H: a) Chị Ba đến; b) ..........tinh thần rất hăng hái; c)...........trời sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng như trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen. d)..........Cách mạng tháng Tám thành công; ? Em hãy gọi tên các thành phần câu có kết cấu chủ – vị? H: .................................... G: nhận xét, bổ sung. H: Đọc to, rõ mục ghi nhớ SGK.... G: hướng dẫn H luyện tập. Bài tập 1: Hoạt động cá nhân. Nội dung I.Thế nào là dùng cụm chủ vị để mở rộng câu. 1. Ví dụ: SGK. 2. Phân tích ví dụ: - Các cụm danh từ: + .....những tình cảm ta không có; + .....những tình cảm ta sẵn có; - Cấu tạo: Định ngữ trước DT Trung tâm Định ngữ sau Những Tình cảm Ta không có Những Tình cảm Ta sẵn có + ta / không có + ta / sẵn có 3. Nhận xét. " Cụm chủ-vị làm định ngữ. * Ghi nhớ: SGK. II. Các trường hợp dùng cụm chủ-vị để mở rộng câu: 1. Ví dụ: SGK 2. Phân tích ví dụ: ..................................... 3. Nhận xét: a) Chị Ba đến; ( CN) b) ..........tinh thần rất hăng hái; ( VN) c)...........trời sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng như trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen. (làm phụ ngữ trong cụm động từ) d)..........Cách mạng tháng Tám thành công; (làm phụ ngữ trong cụm danh từ ) * Ghi nhớ: SGK III. Luyện tập: Bài tập 1: a) chỉ riêng những người chuyên môn mới định được. " Cụm C – V làm phụ ngữ trong cụm danh từ. b) Khuôn mặt đầy đặn. " làm vị ngữ. c) các cô gái Vòng đỗ gánh. " phụ ngữ trong cụm danh từ. + Hiện ra từng lá cốm, sạch sẽ và tinh khiết, không có mảnh may một chút bụi nào. " phụ ngữ trong cụm động từ. d. + Một bàn tay đập vào vai " chủ ngữ + Hắn giật mình " phụ ngữ cho động từ khiến. IV. Củng cố: G: hệ thống lại nội dung kiến thức cần ghi nhớ của bài học ? Thế nào là dùng cụm C-V để mở rộng câu. ? Các trường hợp dùng cụm C-V để mở rộng câu. V. Hướng dẫn về nhà: - Học thuộc và nắm chắc 2 ghi nhớ SGK. - Làm bài tập: Viết đoạn văn ngắn, có sử dụng câu có cụm C-V làm thành phần câu. - Giờ sau trả bài. E. Rút kinh nghiệm: ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................