Giáo án môn Ngữ văn 7 - Tuần 19 đến tuần 35

Tuaàn 19 BAØI 18: Tieát 73: Tuïc ngöõ veà thieân nhieân vaø lao ñoäng saûn xuaát. Tieát 74: Chöông trình ñòa phöông (phaàn vaên vaø taäp laøm vaên). Tieát 75+76: Tìm hieåu chung veà vaên nghò luaän. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: Giuùp hoïc sinh: Hieåu sô löôïc theá naøo laø tuïc ngöõ. Hieåu noäi dung vaø moät soá ngheä thuaät (Keát caáu, nhòp ñieäu, caùch laäp luaän) vaø yù nghóa cuûa nhöõng caâu tuïc ngöõ trong baøi hoïc. Thuoäc loøng nhöõng caâu tuïc ngöõ trong vaên baûn. Naém ñöôïc yeâu caàu vaø caùch thöùc söu taàm Ca dao, Daân ca, Tuïc ngöõ ñòa phöông. Hieåu roõ nhu caàu nghò luaän trong ñôøi soáng vaø ñaëc ñieåm chung cuûa vaên baûn nghò luaän. Tieát 73: I. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: II.TIEÁN TRÌNH GIAÛNG DAÏY: OÅn ñònh lôùp: Kieåm tra söï chuaån bò cuûa hoïc sinh: Baøi môùi: Tuïc ngöõ laø moät theå loaïi vaên hoïc daân gian. Noù ñöôïc ví laø kho baùu cuûa kinh nghieäm vaø trí tueä daân gian . Tuïc ngöõ laø theå loïai trieát lyù nhöng cuõng laø caây ñôøi xanh töôi. Giôùi thieäu: Hoaït ñoäng cuûa Thaày Hoaït ñoäng cuûa Troø Ghi Baûng Giaùo vieân ñoïc maãu Goïi hoïc sinh ñoïc chuù thích saùch giaùo khoa (SGK) à Khaùi nieäm tuïc ngöõ. - Veà hình thöùc, tuïc ngöõ coù ñaëc ñieåm gì. - Veà noäi dung, tuïc ngöõ chöùa ñöïng ñieàu gì? - Tuïc ngöõ ñöôïc nhaân daân ta söû duïng ñeå laøm gì? - Coù theå chia 8 caâu tuïc ngöõ vöøa ñoïc thaønh maáy nhoùm. Moãi nhoùm goàm nhöõng caâu naøo? Goïi teân töøng nhoùm. Thaûo luaän: Chia 4 nhoùm, moãi nhoùm nhaän nhieäm vuï tìm hieåu 1 caëp tuïc ngöõ veà thieân nhieân vaø lao ñoäng saûn xuaát (1,5; 2,6; 3,7; 4,8) Yeâu caàu: Giaûi nghóa 1 caâu. Neâu cô sôû hình thaønh kinh nghieäm trong caâu ñoù. Caùc tröôøng hôïp aùp duïng. Giaù trò cuûa kinh nghieäm maø caâu tuïc ngöõ theå hieän. Giaùo vieân veõ khung baûng thoáng keâ vaø ghi caùc ñeà muïc. Giaùo vieân cho ghi nghóa cuûa töøng caâu laø chính, caùc yeâu caàu khaùc giaûng löôùt qua ñeå hoïc sinh töï ghi. Giaùo vieân giuùp hoïc sinh tìm hieåu ngheä thuaät cuûa tuïc ngöõ baèng caùch phaân tích moät caâu tuïc ngöõ. Sau ñoù hoïc sinh töï tìm hieåu, coù söï goùp yù cuûa giaùo vieân. - Neâu ngheä thuaät coù trong caùc caâu tuïc ngöõ coøn laïi? - Tuïc ngöõ thöôøng coù ñaëc ñieåm gì trong caùch dieãn ñaït? Hoïc sinh ñoïc caùc caâu tuïc ngöõ, xem chuù thích ñeå hieåu caùc caâu khoù Caâu 1,2,3,4: Tuïc ngöõ veà thieân nhieân. Caâu 5,6,7,8: Tuïc ngöõ veà lao ñoäng saûn xuaát. Thôøi gian caùc nhoùm thaûo luaän moãi nhoùm laø 5 phuùt. Caùc nhoùm laàn löôït trình baøy theo baûng thoáng keâ. Hoïc sinh sau khi ñöôïc giaùo vieân nhaän xeùt, ñaùnh giaù, boå sung.. Töø ñoù coù theå töï ñieàn vaøo baûng thoáng keâ. - Hoïc sinh tìm hieåu tuïc ngöõ, boå sung vaøo baûng thoáng keâ. Hình thöùc ngaén goïn. Laëp luaän chaët, giaøu hình aûnh. Thöôøng coù vaàn nhaát laø vaàn löng. Caùc veá ñoái xöùng veà hình thöùc laãn noäi dung. I. Ñoïc, hieåu vaên baûn: 1. Khaùi nieäm tuïc ngöõ: (SGK trang 3&4) 2. Phaân nhoùm: a/ Tuïc ngöõ veà thieân nhieân: caâu 1,2,3,4. b/ Tuïc ngöõ veà lao ñoäng saûn xuaát: caâu 5,6,7,8. II. Tìm hieåu noäi dung caùc caâu tuïc ngöõ: Laäp baûng thoáng keâ Baûng thoáng keâ ( Ñoà duøng daïy hoïc ) Caâu tuïc ngöõ YÙ nghóa Cô sôû khoa hoïc Aùp duïng Ngheä thuaät 1 ÔÛ nöôùc ta, thaùng naêm (AÂm lòch) ngaøy daøi ñeâm ngaén, thaùng möôøi thì ngöôïc laïi. Do traùi quyõ ñaïo cuûa traùi ñaát vôùi maët trôøi vaø traùi ñaát xoay xung quanh truïc nghieâng. Söû duïng thôøi gian hôïp lyù vaøo muøa heø vaø muøa ñoâng. 2 veá, quan heä töông phaûn, vaàn löng, noùi quaù 2 Ñeâm trôøi coù nhieàu sao, ngaøy naéng. Ñeâm trôøi coù ít sao, ngaøy möa Ñeâm ít sao do trôøi coù nhieàu maây muø neân seõ coù möa vaøo ngaøy hoâm sau. Chuaån bò coâng vieäc thích nghi vôùi thôøi tieát. 2 veá ñoái, vaàn löng. 3 Chaân trôøi coù maøu vaøng (Môõ gaø) baùo hieäu saép coù doâng baõo. Söï thay ñoåi aùp suaát, luoàng khoâng khí di chuyeån taïo maøu saéc aùnh maët trôøi phaûn chieáu khaùc nhau Phoøng choáng thieät haïi do doâng baõo gaây ra. 2 veá, vaàn löng. 4 Thaùng 7 ôû Baéc boä thöôøng coù luõ luït, kieán boø leân cao traùnh luõ. Moät soá loaøi vaät coù giaùc quan nhaïy beùn bieát ñöôïc söï thay ñoåi cuûa thieân nhieân. Phoøng traùnh thieät haïi do baõo luït 2 veá, vaàn löng, hình aûnh 5 Ñeà cao giaù trò cuûa ñaát ñai Ñoàng baèng Baéc boä heïp, daân ñoâng Taän duïng ñaát ñai canh taùc 2 veá, so saùnh 6 Thöù töï lôïi ích caùc ngaønh ngheà trong noâng nghieäp. Trong noâng nghieäp thì nuoâi caù, laøm vöôøn coù theå coù thu nhaäp khaù. Caûi thieän ñôøi soáng Lieät keâ, vaàn löng 7 Thöù töï quan troïng trong vieäc troàng luùa ñeå ñaït naêng suaát cao. Nöôùc laø yeáu toá quan troïng nhaát trong canh taùc Naâng cao naêng suaát caây troàng Caùc veá ñoái xöùng, Lieät keâ 8 Canh taùc phaûi ñuùng thôøi vuï, keá ñoù phaûi ñaàu tö coâng söùc khai khaån vaø caûi taïo ñaát troàng. Canh taùc muoán coù hieäu quaû caàn theo trình töï hôïp lyù Keát quaû cao trong canh taùc à Giaù trò: Vaän duïng vaøo thöïc tieãn trong sinh hoaït vaø lao ñoäng. à Ghi nhôù: SGK trang 5 Cuûng coá: Neâu hieåu bieát cuûa em veà tuïc ngöõ ? Ñoïc laïi caùc caâu tuïc ngöõ ñaõ tìm hieåu . Qua 8 caâu tuïc ngöõ treân em ñaõ hoïc taäp ñöôïc nhöõng gì ? Daën doø: Hoïc thuoäc caùc caâu tuïc ngöõ .Naém ghi nhôù . Ñoïc vaø giaûi thích caùc caâu tuïc ngöõ ôû phaàn ñoïc theâm. Söu taàm tuïc ngöõ veà thieân nhieân vaø lao ñoäng saûn xuaát. Chuaån bò baøi « Chöông trình ñòa phöông » III. RUÙT KINH NGHIEÄM : @?@?@?@?&@?@?@?@? Tieát 74: .TIEÁN TRÌNH GIAÛNG DAÏY: OÅn ñònh lôùp Kieåm tra baøi cuõ: Tuïc ngöõ laø gì? Ñoïc thuoäc loøng 2 caâu tuïc ngöõ veà thieân nhieân vaø 2 caâu tuïc ngöõ veà lao ñoäng saûn xuaát. Ñoïc thuoäc loøng caùc caâu tuïc ngöõ, phaân tích moät trong caùc caâu tuïc ngöõ vöøa neâu. Baøi môùi: Ñaát nöôùc Vieät Nam roäng lôùn , coù bieát bao nhieâu laø daân toäc sinh soáng traõi daøi töø Baéc chí Nam . Moãi vuøng ñaát vôùi bieát bao phong tuïc taäp quaùn ña daïng khaùc nhau. Cuõng chính vì vaäy maø moãi vuøng, moãi ñòa phöông coù neàn vaên hooïc khaùc nhau. Tieát hoïc naøy ta cuøng tìm hieåu vaø söu taàm nhöõng saùng taùc ca dao, tuïc ngöõ ôû nhöõng ñòa phöông . Ghi baûng: Chöông trình ñòa phöông (Phaàn Vaên vaø Taäp Laøm Vaên). Hoaït ñoäng cuûa Thaày Hoaït ñoäng cuûa Troø Ghi Baûng - Em söu taàm Ca dao, Tuïc ngöõ, Daân ca ôû ñaâu? Em phaûi saép xeáp Ca dao, Tuïc ngöõ söu taàm nhö theá naøo? Giaùo vieân phaân nhoùm vaø yeâu caàu caùc nhoùm tröôûng, ñuùng haïn seõ thu caùc baøi söu taàm cuûa caùc thaønh vieân trong nhoùm. Taäp hôïp vaø laøm soå söu taàm. - Toå chöùc vaø nhaän xeùt keát quaû söu taàm vaø phöông phaùp saép xeáp. - Giaùo vieân boä moân toång keát vaø ruùt kinh nghieäm Tìm hoûi ngöôøi ñòa phöông. Cheùp laïi töø saùch, baùo ôû ñòa phöông. Tìm caùc saùch Ca dao, Tuïc ngöõ vieát veà ñòa phöông. Chia 4 nhoùm, moãi nhoùm coù nhieäm vuï thu phaàn söu taàm cuûa caùc thaønh vieân trong nhoùm. Sau ñoù laäp thaønh moät soå söu taàm chung coù choïn loïc vaø saép xeáp laïi. - Thaûo luaän veà nhöõng ñaëc saéc cuûa Ca dao, Tuïc ngöõ cuûa ñòa phöông mình Söu taàm Ca dao, Tuïc ngöõ, Daân ca ôû ñòa phöông: Moãi hoïc sinh noäp ít nhaát 20 caâu. Saép xeáp: Xeáp rieâng Ca dao, Tuïc ngöõ theo traät töï ABC cuûa chöõ caùi ñaàu caâu. Haïn noäp: 3 tuaàn noäp moät ñôït (10 tuaàn ñaàu cuûa hoïc kyø 2) Toå chöùc vaø nhaän xeùt Toång keát, ruùt kinh nghieäm Ghi chuù: Muïc 1,2,3 ôû phaàn ghi baûng, hoïc sinh thöïc hieän ngoaøi giôø trong 10 baøi ñaàu cuûa HK2. Muïc 4,5 hoïc sinh thöïc hieän treân lôùp ôû tieát luyeän taäp. Cuûng coá: Söu taàm, noäp baøi vaøo tuaàn 21, 24, 26 cuûa HK2 Daën doø: Chuaån bò baøi “ Tìm hieåu chung veà vaên Nghò luaän. ” III. RUÙT KINH NGHIEÄM: @?@?@?@?&@?@?@?@? Tieát 75+ 76 TIEÁN TRÌNH GIAÛNG DAÏY: OÅn ñònh lôùp Kieåm tra baøi cuõ: Baøi môùi: Giôùi thieäu: Trong cuoäc soáng, khoâng phaûi luùc naøo ta cuõng chæ giao tieáp döôùi hình thöùc thoâng baùo theo kieåu: Keå, taû maø coøn phaûi trình baøy quan ñieåm rieâng, caùch nghó, caùch hieåu cuûa mình. Ví duï: Theo em, treû em coù neân thöùc khuya khoâng? Theá naøo laø caùch soáng ñeïp? Vì sao con ngöôøi caàn phaûi hoïc maõi? … Noäi dung baøi hoïc hoâm nay seõ giuùp ta trình baøy yù kieán cuûa mình moät caùch maïch laïc, coù söùc thuyeát phuïc. Ghi baûng: Tìm hieåu chung veà vaên Nghò luaän. Hoaït ñoäng cuûa Thaày Hoaït ñoäng cuûa Troø Ghi Baûng Em haõy ñaët vaøi caâu hoûi coù yeâu caàu theå hieän baèng caùc töø “Taïi sao?”, “Theá naøo?”, “Toát hay xaáu?”, “Lôïi hay haïi?”… Gaëp kieåu vaên baûn nhö theá em seõ traû lôøi baèng caùc kieåu vaên baûn nhö: Keå chuyeän, mieâu taû, bieåu caûm, ñöôïc hay khoâng? Vì sao? Trong cuoäc soáng, qua baùo chí, ñaøi phaùt thanh truyeàn hình, em gaëp vaên baûn nghò luaän döôùi daïng naøo? Keå teân caùc vaên baûn nghò luaän maø em bieát? Ñeå coù theå söû duïng vaên baûn nghò luaän chính xaùc, caùc em caàn phaûi naém ñaëc ñieåm cuûa noù. Giaùo vieân goïi hoïc sinh ñoïc vaên baûn trang 7 SGK. Baùc Hoà vieát baøi naøy laøm gì? Baùc keâu goïi nhaân daân laøm gì? Baùc phaùt bieåu yù kieán döôùi hình thöùc, luaän ñieåm naøo? Ñeå coù söùc thuyeát phuïc, baøi vieát neâu nhöõng lyù leõ naøo? Haõy lieät keâ? - Vì sao ai cuõng phaûi bieát ñoïc, bieát vieát? Choáng muø chöõ coù thöïc hieän ñöôïc khoâng? Coù theå thöïc hieän muïc ñích treân baèng mieâu taû, keå chuyeän ñöôïc khoâng? Vì sao? Laäp luaän cuûa baøi vieát treân cuûa Baùc coù chaët cheõ khoâng? Coù giaûi quyeát ñöôïc vaán ñeà gì khoâng? Qua vaên baûn, em thaáy Baùc ñaõ coù nhöõng lyù leõ gì? - Giaùo vieân goïi hoïc sinh ñoïc toaøn boä phaàn ghi nhôù SGK Hoïc sinh ñaët caâu hoûi. Vì töï söï, mieâu taû, bieåu caûm khoâng ñaùp öùng yeâu caàu traû lôøi cho caùc caâu hoûi treân. Vì thieáu luaän ñieåm, lyù leõ, daãn chöùng khoâng coù phöông phaùp laäp luaän thieáu söùc thuyeát phuïc, dieãn ñaït khoâng roõ raøng. à Ta phaûi duøng lôøi vaên nghò luaän coù theå ñaùp öùng nhu caàu treân. Hoïc sinh ñoïc vaên baûn Choáng naïn thaát hoïc. Lôøi keâu goïi nhaân daân ñi hoïc ñeå xoùa naïn muø chöõ Luaän ñieåm: Phaùp thò haønh chính saùch ngu daân. Ta giaønh ñöôïc ñoäc laäp à Naâng cao daân trí (Moïi ngöôøi daân phaûi bieát quyeàn lôïi cuûa mình). Vì quyeàn lôïi, boån phaän, phaûi coù kieán thöùc moïi ngöôøi phaûi bieát ñoïc, bieát vieát ñeå coù theå tham gia vaøo coâng cuoäc xaây döïng ñaát nöôùc. Thöïc hieän ñöôïc vì: Ngöôøi ñaõ bieát daïy cho ngöôøi chöa bieát; Ngöôøi chöa bieát gaéng söùc hoïc cho bieát; Phuï nöõ caøng caàn phaûi hoïc. Laäp luaän khoâng chaët, thieáu thuyeát phuïc khoâng giaûi quyeát ñöôïc vaán ñeà trong cuoäc soáng. Laäp luaän cuûa baøi vieát treân cuûa Baùc chaët cheõ laø vì: Höôùng giaûi quyeát vaán ñeà ñaët ra trong cuoäc soáng luùc baáy giôø (ngay caû hieän nay) Xoay quanh ba lyù leõ: Tình traïng thaát hoïc, laïc haäu tröôùc Caùch maïng thaùng 8; nhöõng ñieàu kieän caàn phaûi coù ñeå ngöôøi daân tham gia xaây döïng ñaát nöôùc; Nhöõng khaû naêng thöïc teá trong cuoäc choáng naïn thaát hoïc luùc baáy giôø. Nhu caàu nghò luaän: YÙ kieán trong cuoäc hoïp. Xaõ luaän, bình luaän, phaùt bieåu caûm nghó treân baùo chí, treân ñaøi. Vaên baûn: Choáng naïn thaát hoïc 2. Ñaëc ñieåm chung cuûa vaên baûn nghò luaän: Coù: Luaän ñieåm Lyù leõ, daãn chöùng Giaûi quyeát ñöôïc vaán ñeà coù thöïc trong cuoäc soáng. Ghi nhôù: SGK trang 9 Luyeän taäp: Baøi taäp 1: Baøi vaên nghò luaän vì baøn luaän veà moät vaán ñeà xaõ hoäi. Ñeà xuaát yù kieán : taïo thoùi quen toát, boû thoùi quen xaáu. Ñuùng, taùn thaønh vì thoùi quen toát laøm cho cuoäc soáng toát hôn. Cuûng coá: Neâu nhu caàu, ñaëc ñieåm cuûa vaên nghò luaän. Daën doø: Hoïc baøi. Laøm caùc baøi taäp 1,2,3,4 . Xem vaø chuaån bò baøi 19 «  Tuïc ngöõ veà con ngöôøi vaø xaõ hoäi » (tuaàn 20) @?@?@?@?&@?@?@?@? Tuaàn 20 Tieát 77: Tuïc ngöõ veà con ngöôøi vaø xaõ hoäi. Tieát 78 : Ruùt goïn caâu Tieát 79: Ñaëc ñieåm cuûa vaên baûn nghò luaän. Tieát 80: Ñeà vaên nghò luaän vaø vieäc laäp daøn yù cho baøi vaên nghò luaän Baøi 20 Tieát 77 I MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT: Giuùp hoïc sinh : -Hieåu noäi dung, yù nghóa vaø moä soá hình thöùc dieãn ñaït( so saùnh, aån duï, nghóa ñen vaø nghóa boùng) cuûa nhöõng caâu tuïc ngöõ trong baøi hoïc. -Thuoäc loøng nhöõng caâu tuïc ngöõ trong vaên baûn. -Naém ñöôïc caùch ruùt goïn caâu, taùc duïng cuûa caâu ruùt goïn. - Bieát roõ caùc yeáu toá cô baûn cuûa baøi vaên nghò luaän vaø moái quan heä cuûa chuùng vôùi nhau. - Laøm quen vôùi caùc ñeà vaên nghò luaän, bieát tìm hieåu ñeà vaø caùch laäp yù cho baøi vaên nghò luaän. II TIEÁN TRÌNH TOÅ CHÖÙC CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY - HOÏC: 1)OÅn ñònh lôùp: 2)Kieåm tra baøi cuõ: Nhaéc laïi khaùi nieäm theá naøo laø tuïc ngöõ? Neâu nhöõng ñaëc ñieåm chung cuûa vaên baûn nghò luaän? 3)Baøi môùi: Tuïc ngöõ laø lôøi vaøng ngoïc laø söï keát tinh kinh nghieäm trí tueä cuûa nhaân daân bao ñôøi. Ngoaì nhöõng kinh nghieäm veà thieân nhieân vaø lao ñoäng saûn xuaát, tuïc ngöõ coøn laø kho baùu nhöõng kinh nghieäm cuûa nhaân gian veà con ngöôøi vaø xaõ hoäi. Hoâm nay ta tìm hieåu theâm moät soá caâu tuïc ngöõ veà con ngöôøi vaø xaõ hoäi . * Ñoà duøng daïy hoïc : Baûng phuï ghi taát caû caùc caâu tuïc ngöõ SGK baûng phuï ghi caùc caâu tuïc ngöõ söu taàm ngoøai SGK Hoaït ñoäng cuûa GV Hoïat ñoäng cuûa troø Phaàn ghi baûng -Höôùng daãn HS ñoïc chuù thích (SGK trang 12) vaên baûn, ñoïc ngaét nhòp ñuùng-GV ñoïc maãu. Goïi hs ñoïc laïi. -Theo em, caâu tuïc ngöõ soá 1 muoán noùi vôùi chuùng ta ñieàu gì? -Em coù ñoàng tình vôùi nhaän xeùt naøy cuûa ngöôøi xöa hay khoâng? -Ñeå dieãn ñaït yù nghóa naøy, caâu tuïc ngöõ ñaõ duøng ngheä thuaät gì ? -Caâu 2: Em hieåu gì veà caâu tuïc ngöõ naøy? -Raêng , toùc ñeïp vaø toát ñaõ theå hieän ñöôïc phaàn naøo khía caïnh gì ôû con ngöôøi ? -GV gôïi daãn moät vaøi VD cuï theå trong ñôøi soáng minh hoïa. Qua vieäc löu yù tôùi raêng vaø toùc cuûa con ngöôøi, caâu tuïc ngöõ theå hieän nhöõng quan nieäm gì cuûa ngöôøi xöa trong caùch caùch nhìn con ngöôøi? Caâu 3 -Töø “saïch”, “thôm” coù nghóa laø gì ? -Hieåu theo nghóa ñen, caâu tuïc ngöõ khuyeân ta ñieàu gì? -Tuy nhieân, ta neân hieåu caâu naøy theo nghóa naøo? -Hai veá coù yù nghóa maâu thuaãn hay boå sung cho nhau? Caâu 4: caâu tuïc ngöõ coù maáy veá? Moãi veá ñeàu coù töø naøo? Caâu tuïc ngöõ nhaán maïnh ñieàu gì ? -Hoïc aên, hoïc noùi, theo em laø hoïc ñieàu gì ? -Hoïc goùi, hoïc môû theo nghóa ñen laø gì ? -Hieåu theo nghóa boùng,Hoïc goùi, hoïc môû laø hoïc ñieàu gì? GV: moãi haønh vi cuûa con ngöôøi ñeàu laø “söï töï giôùi thieäu ”mình vôùi ngöôøi khaùc vaø ñeàu ñöôïc ngöôøi khaùc ñaùnh giaù . Vaäy, con ngöôøi phaûi hoïc aên, hoïc noùi, hoïc goùi, hoïc môû ñeå chöùng toû mình laø ngöôøi nhö theá naøo? -Caâu tuïc ngöõ khuyeân ta ñieàu gì ? -Caâu 5,6 -Em hieåu gì veà hai caâu tuïc ngöõ naøy? -Vaäy veà noäi dung, hai caâu tuïc ngöõ naøy coù lieân quan vôùi nhau nhö theá naøo? -Ñeå nhaán maïnh vai troø cuûa vieäc hoïc thaày vaø hoïc baïn, caâu tuïc ngöõ naøy duøng loái noùi gì? ( noùi quaù) Caâu 7: Caâu tuïc ngöõ naøy khuyeân nhuû ta ñieàu gì ? GV neâu moät vaøi VD cuï theå ñeå HS bieát vì sao phaûi coù tình yeâu thöông ñoàng loaïi. Caâu 8 : Em hieåu gì veà caâu tuïc ngöõ naøy ? -caâu tuïc ngöõ ñöôïc hieåu theo nhöõng nghóa naøo? ( nghóa ñen, nghóa boùng ) -Em haõy keå 1 vaøi söï vieäc noùi leân loøng bieát ôn cuûa mình . -Ñeå dieãn ñaït veà loøng bieát ôn, caâu tuïc ngöõ duøng hình aûnh cuï theå naøo? Caâu 9: Töø “moät caây”, “ba caây ” “chuïm laïi” coù yù nghóa gì ? -Vaäy yù nghóa khuyeân raên cuûa caâu tuïc ngöõ naøy laø gì ? HS ñoïc caâu 4 ( SGK / 13) vaø traû lôøi caâu hoûi. -Qua nhöõng caâu tuïc ngöõ vöøa tìm hieåu em thaáy tuïc ngöõ vaø xaõ hoäi thöôøng ñeà cao ñieàu gì ôû con ngöôøi ? -Ñöa ra nhöõng nhaän xeùt , lôøi khuyeân nhö theá naøo vôùi con ngöôøi? -Veà ngheä thuaät, caùc caâu tuïc ngöõ veà con ngöôøi vaø xaõ hoäi coù ñaëc ñieåm gì ñaëc saéc? -HS ñoïc laïi -HS ñoïc thaàm laïi töøng caâu tuïc ngöõ. HS traû lôøi Ñeà cao giaù trò con ngöôøi , con ngöôøi laø nhaân toá quyeát ñònh moïi chuyeän . ( ngöôøi laøm ra cuûa, chöù cuûa khoâng laøm ra ngöôøi ) Caâu tuïc ngöõ so saùnh ñoái laäp : “moät” “möôøi”, giöõa 2 veá Caâu tuïc ngöõ noùi leân quan nieäm thaåm myõ veà neùt ñeïp cuûa con ngöôøi ( söùc khoûe, tính tình, tö caùch ) Hs thaûo luaän Nghóa ñen : duø ñoùi phaûi aên uoáng saïch seõ, duø ngheøo cuõng aên maëc töôm taát . Nghóa chuyeån : Ñöøng ngheøo tuùng maø laøm ñieàu xaáu xa. HS traû lôøi Hs thaûo luaän ( Hoïc caùch noùi naêng trong giao tieáp ) ( hoïc ñeå bieát laøm , bieát giöõ mình vaø giao tieáp vôùi ngöôøi khaùc) Hs thaûo luaän Hs traû lôøi HS traû lôøi Hs thaûo luaän I Giôùi thieäu chung 1. Tuïc ngöõ 2. Chuù thích töø ngöõ ( SGK trang 12) II Ñoïc – tìm hieåu vaên baûn 1)Noäi dung Caâu 1: Con ngöôøi quí hôn cuûa caûi. Caâu 2: Theå hieän caùch nhìn nhaän, ñaùnh giaù veà con ngöôøi. Caâu 3: khuyeân ta phaûi giöõ gìn phaåm giaù trong baát cöù hoaøn caûnh naøo , ñöøng vì ngheøo tuùng maø laøm ñieàu xaáu xa, toäi loãi. Caâu 4: Khuyeân ta phaûi coù tinh thaàn hoïc hoûi ñeå bieát ñoái nhaân xöû theá, trong giao tieáp vaø thaønh thaïo trong coâng vieäc. Caâu 5: nhaán maïnh vai troø cuûa ngöôøi thaày trong vieäc höôùng daãn, giuùp ñôõ hoïc sinh hoïc taäp. Caâu 6: Ñeà cao vieäc hoïc hoûi baïn beø àKhuyeân ta phaûi bieát taän duïng caû hai hình thöùc hoïc baïn vaø hoïc thaày ñeå naâng cao trình ñoä. ðBoå sung cho nhau Caâu 7 : Khuyeân con ngöôøi phaûi coi ngöôøi khaùc nhö baûn thaân mình ñeå quí troïng , thöông yeâu ñoàng loaïi. Caâu 8 : Lôøi khuyeân veà loøng bieát ôn ñoái vôùi nhöõng ñaõ laøm ra thaønh quaû cho mình höôûng thuï. Caâu 9 : Söùc maïnh cuûa söï ñoaøn keát . 2)Ngheä thuaät -Dieãn ñaït baèng so saùnh : caâu 1. 6,7 -Dieãn ñaït baèng hình aûnh aån duï; caâu 8,9 -Töø vaø caâu coù nhieàu nghóa caâu 2,3,4,8,9. III Toång keát : Ghi nhôù ( SGK trang 13) IV Luyeän taäp Tuïc ngöõ ñoàng nghóa vaø traùi nghóa (S GV) 4) Cuûng coá: Ñoïc laïi caùc caâu tuïc ngöõ vöøa tìm hieåu. Ñoïc theâm moät soá caâu tuïc ngöõ veà con ngöôøi vaø xaõ hoäi maø em bieát . 5) Daën doø: Hoïc baøi- Chuaån bò baøi ” Ruùt goïn caâu” III. RUÙT KINH NGHIEÄM : @?@?@?@?&@?@?@?@? Tieát 78 TIEÁN TRÌNH TOÅ CHÖÙC CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY - HOÏC: 1) OÅn ñònh lôùp 2)Kieåm tra baøi cuõ: Haõy ñoïc nhöõng caâu tuïc ngöõ veà con ngöôøi vaø xaõ hoäi? Neâu noäi dung vaø ngheä thuaät caùc caâu tuïc ngöõ ? 3) Baøi môùi: Trong giao tieáp haèng ngaøy ñoâi khi ñeå thoâng tin nhanh vaø goïn neân khi noùi ta boû moät soá thaønh phaàn caâu . Tieát hoïc hoâm nay ta tìm hieåu ñaëc ñieåm cuûa loïai caâu ñoù. * Ñoà duøng daïy hoïc : baûng phuï Caùc hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa ø HS Phaàn ghi baûng Hoaït ñoäng 1 : Tìm hieåu veà caâu ruùt goïn . Gv ñöa caùc ví duï baèng baûng phuï Vd 1 : Hoïc aên, hoïc noùi, hoïc goùi,hoïc môû. -Haõy tìm nhöõng töø ngöõ coù theå duøng laøm chuû ngöõ trong VD treân ? -Theo em vì sao chuû ngöõ naøy ñöôïc löôïc boû ? -Vd 2: Hai ba ngöôøi ñuoåi theo noù. Roài ba boán ngöôøi, saùu baûy ngöôøi . -Haõy xaùc ñònh nhöõng caâu in ñaäm thieáu thaønh phaàn naøo ? -Vaäy ta coù theå khoâi phuïc laïi TPVN ñoù nhö theá naøo ? Vd3: -Bao giôø caäu ñi Haø Noäi? -Ngaøy mai. -Xaùc ñònh caâu traû lôøi thieáu nhöõng thaønh phaàn naøo ? -Coù theå khoâi phuïc laïi khoâng ? -Ta goïi nhöõng tröôøng hôïp treân laø ruùt goïn caâu . -Vaäy em hieåu theá naøo laø caâu ruùt goïn ? + Vd1:Saùng chuû nhaät, …Chaïy loaên quaêng. Nhaûy daây. Chôi keùo co. -Nhöõng caâu in ñaäm cuûa VD treân thieáu thaønh phaàn naøo ? -Ta coù neân ruùt goïn caâu nhö vaäy khoâng ? Vì sao ? -Em haõy khoâi phuïc laïi caâu naøy cho ñaàu ñuû ? Vd 2 : -Meï ôi, hoâm nay con ñöôïc moät ñieåm 10. -Con ngoan quaù! Baøi naøo ñöôïc ñieåm 10 theá ? -Baøi kieåm tra toaùn. -Coù theå theâm nhöõng töø ngöõ naøo vaøo caâu in ñaäm ñeå theå hieän thaùi ñoä leã pheùp ? -Vaäy khi ruùt goïn caâu caàn chuù yù nhöõng gì ? -Do ñoù caùc em caàn löu yù khoâng neân ruùt caâu khi noùi vôùi ngöôøi lôùn nhö ( oâng ,baø, cha, meï, thaày coâ…) BT 1 b.Aên quaû nhôù keû troàng caây .( ruùt goïn chuû ngöõ ) c.Nuoâi lôïn aên côm naèm, nuoâi taèm aên côm ñöùng.( ruùt goïn chuû ngöõ ) à Caâu goïn hôn BT2 a.( Toâi) Böôùc tôùi Ñeøo Ngang,… b.( Toâi )Döøng chaân ñöùng laïi,… c.caâu 1 , 2 , 3 ,4, 5,6,8 ( Khoâi phuïc laïi TPCN ) HS ñoïc ví duï vaø traû lôøi caâu hoûi: Thieáu TPCN Coù theå hieåu laø“Chuùng ta” àlaøm caâu goïn hôn, thoâng tin nhanh hôn . HS phaùt hieän vaø traû lôøi (Hai ba ngöôøi ñuoåi theo noù. Roài ba boán ngöôøi, saùu baûy ngöôøi cuõng theo noù.) HS phaùt hieän vaø traû lôøi ( TPCN, TPVN ) ( Ngaøy mai, tôù seõ ñi Haø Noäi) HS phaùt hieän vaø traû lôøi ( Khoâng neân ruùt goïn caâu nhö vaäy vì khoâng ñaày ñuû noäi dung caâu noùi ) HS phaùt hieän vaø traû lôøi ( Daï thöa vaøo ñaàu caâu hoaëc aï vaøo cuoái caâu ). HS laøm baøi taäp trong SGK I Theá naøo laø ruùt goïn caâu ? Vd 1 : Hoïc aên, hoïc noùi, hoïc goùi,hoïc môû. àThieáu TPCN (coù theå hieåu laø “Chuùng ta ”) -Vd 2: Hai ba ngöôøi ñuoåi theo noù. Roài ba boán ngöôøi, saùu baûy ngöôøi . àThieáu TPVN (Coù theå hieåu laø “Roài ba boán ngöôøi, saùu baûy ngöôøi cuõng ñuoåi theo noù”) Vd3: -Bao giôø caäu ñi Haø Noäi? -Ngaøy mai. à Thieáu TPCN, TPVN (Coù theå hieåu laø “Ngaøy mai tôø seõ ñi Haø Noäi”) Ghi nhôù /15 II Caùch duøng caâu ruùt goïn. Vd1:Saùng chuû nhaät, …Chaïy loaên quaêng. Nhaûy daây. Chôi keùo co. à thieáu TPCN à Khoâng neân ruùt goïn caâu nhö vaäy vì khoâng ñaày ñuû noäi dung caâu noùi . Vd 2 : -Meï ôi, hoâm nay con ñöôïc moät ñieåm 10. -Con ngoan quaù! Baøi naøo ñöôïc ñieåm 10 theá ? -Baøi kieåm tra toaùn. à Caâu coäc loác , khoâng leã pheùp. à Phaûi theâm töø daï thöa vaøo ñaàu caâu hoaëc aï vaøo cuoái caâu ). Ghi nhôù / 16 III Luyeän taäp Baøi taäp 1,2 / SGK 4)Cuûng coá : Khi ruùt goïn, ta caàn chuù yù nhöõng ñieàu gì ? 5) Daën doø: Hoaøn chænh caùc baøi taäp 3, 4, hoïc baøi. Xem tröôùc baøi “Ñaëc ñieåm cuûa vaên baûn nghò luaän.” III. RUÙT KINH NGHIEÄM : @?@?@?@?&@?@?@?@? Tieát 79 TIEÁN TRÌNH TOÅ CHÖÙC CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY - HOÏC: 1)OÅn ñònh lôùp: 2)Kieåm tra baøi cuõ: Theá naøo laø caâu ruùt goïn ? Cho VD .Neâu caùc daïng cuûa caâu ruùt goïn ? 3)Baøi môùi: Caùc hoaït ñoäng cuûa GV Hoïat ñoäng cuûa HS Phaàn ghi baûng Hoaït ñoäng 1 :Tìm hieåu luaän ñieåm -GV cho HS ñoïc laïi vaên baûn “Choáng naïn thaát hoïc” trong SGK trang 7 -GV neâu caâu hoûi trong SGK ñeå HS traû lôøi tuaàn töï .-Luaän ñieåm chính cuûa baøi vieát laø gì ? Noù ñöôïc theå hieän taäp trung ôû caâu vaên naøo trong baøi ? -Luaän ñieåm ñoù ñöôïc ñöa ra döôùi daïng naøo vaø cuï theå hoùa thaønh nhöõng caâu vaên naøo ? -Luaän ñieåm ñoùng vai troø gì trong vaên nghò luaän ? -Muoán coù söùc thuyeát phuïc thì luaän ñieåm phaûi ñaït yeâu caàu gì ? -Nhö vaäy em hieåu theá naøo laø luaän ñieåm ? -Hoaït ñoäng 2 : Tìm hieåu luaän cöù -GV cho HS chæ ra nhöõng lyù leõ , daãn chöùng cuï theå ñöôïc ñöa ra trong vieäc choáng naïn thaát hoïc ? -Nhö theá ñeå choáng naïn thaát hoïc, thì taùc giaû ñaõ ñöa ra nhöõng quan ñieåm cuûa mình chöa ñuû, maø taùc giaû coøn neâu nhöõng vieäc gì ñeå tö töôûng quan ñieåm coù söùc thuyeát phuïc ? -Haõy cho bieát luaän cöù laø gì ? -Hoaït ñoäng 3 :Tìm hieåu laäp luaän GV cho HS chæ ra nhöõng laäp luaän cuûa vaên baûn “Choáng naïn thaát hoïc” -Tröôùc heát taùc giaû neâu lyù do gì ñeå choáng naïn thaát hoïc ? (töùc laø laø luaän ñieåm chính) -Vaäy muoán choáng naïn thaát hoïc thì laø theá naøo? ( töùc laø ñöa ra lyù leõ daãn chöùng ) -Vaäy taát caû nhöõng quan ñieåm, tö töôûng , lyù leõ, daãn chöùng trong vaên baûn “Choáng naïn thaát hoïc” ñeàu qui moät muïc ñích chính laø gì ? -Caùch dieãn ñaït saép xeáp theo trình töï hôïp lyù ñoù goïi laø gì ? -Vaäy em haõy cho bieát laäp luaän laø gì ? -Hoaït ñoäng 4 Phaàn cuûng coá -GV cho HS phaân tích vaên baûn “Caàn taïo ra thoùi quen toát trong ñôøi soáng ”GV gôïi yù: -Vaên baûn naøy coù luaän ñieåm chính laø gì ? -Luaän cöù trong vaên baûn naøy laø nhöõng lyù leõ vaø daãn chöùng naøo ? -Vaäy taát caû nhöõng quan ñieåm, tö töôûng , lyù leõ, daãn chöùng trong baøi ñeàu qui moät muïc ñích chính laø gì ? -Caùch trình baøy quan ñieåm tö töôûng thoáng nhaát hôïp lyù taïo ra cho vaên baûn moät laäp luaän gì ? HS ñoïc ñoïan vaên HS traû lôøi Hs traû lôøi