Giáo án môn Ngữ văn 7 - Tuần 21 – Tiết 82: Câu đặc biệt

Ngày soạn 22/01/2006 Tuần 21 –Tiết 82 CÂU ĐẶC BIỆT A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT Qua tiết học, HS cần tiếp thu được: - Khái niệm câu đặc biệt. - Tác dụng của câu đặc biệt. - Cách sử dụng trong những tình huống nói và viết. B. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC C. TÀI LIỆU THAM KHẢO: SGK, SGV, STK D. TIẾN HÀNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1/. Ổn định Ngày : Tiết : Lớp : SS : VM : 2/. Kiểm tra bài cũ ? Nêu ghi nhớ văn bản “Tinh thần yêu nước của nhân dân ta”? Văn bản viết theo phương thức nào? Văn bản này nghị luận về vấn đề gì? 3/. Bài mới : Giới thiệu bài mới: Trực tiếp HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS BÀI HS GHI Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm. GV ghi bảng phụ một số câu trong đoạn trích. ? Em hãy xác định chủ ngữ, vị ngữ trong câu trên? GV đưa ra trường hợp nếu câu (3) được viết lại: “Trời ơi! Cô giáo tái mặt … lũ học trò cũng thế” ? Em hãy phân biệt 2 câu in nghiêng như thế nào? ? Hãy khôi phục thành phần bị lược ở câu rút gọn trên? ? Hãy chọn câu trả lời đúng cho 3 câu sau? GV ghi 3 câu a,b,c SGK/27. ? Em hiểu thế nào là câu đặc biệt? Cho HS làm bài tập áp dụng BT a,b. ? Hãy khôi phục thành phần bị lược ở câu rút gọn, giải thích câu đặc biệt? GV giảng thêm. Hoạt động 2: GV yêu cầu HS đánh dấu ( x) vào tác dụng của từng câu ở bảng phụ. ? Qua phần tìm hiểu ở bảng, hãy nêu tác dụng của câu đặc biệt => Không xác định chủ ngữ, vị ngữ. => Trời ơi! -> Câu đặc biệt Lũ … thế -> Câu rút gọn => Lũ … cũng tài mặt … giụa. => Câu c => Là câu không cấu tạo theo mô hình C-V => a/. Câu rút gọn b/. Câu đặc biệt => HS đọc Ghi nhớ I. TÌM HIỂU BÀI 1/. Thế nào là câu đặc biệt? VD: - Ôi em Thủy! - Trời ơi! -> Không xác định chủ ngữ – vị ngữ. => Câu đặc biệt 2/. Tác dụng câu đặc biệt. a/. Một đêm mùa xuân. Trên dòng sông … -> Nêu lên thời gian. b/. Đoàn người … Tiếng reo. Tiếng vỗ tay. -> Liệt kê, thông báo. c/ Trời ơi! -> Bộc lộ cảm xúc d/. Chị Lan ơi! -> Gọi đáp Ghi nhớ (SGK/28) 4/. Củng cố ? Thế nào là câu đặc biệt? ? Tác dụng của câu đặc biệt? LUYỆN TẬP BT1/29 Tìm câu đặc biệt và câu rút gọn. c/. Đặc biệt -> Một hồi còi Câu rút gọn -> Không d/. Đặc biệt -> Hãy kể … đi! Bình thường … đâu. GV cho HS thảo luận nhóm BT2/29: Tìm tác dụng câu đặc biệt và câu rút gọn ở bài tập 1. a/. Câu rút gọn: làm cho câu gọn hơn tránh lặp từ ngữ xuất hiện ở câu trước. b/. Câu đặc biệt : xác định thời gian. c/. Câu đặc biệt : liệt kê, thông báo về sự tồn tại của sự vật, hiện tượng. d/. Câu đặc biệt: gọi đáp 5/. Dặn dò Học bài và soạn bài mới: “Bố cục và phương lập luận văn nghị luận” ? Mối quan hệ giữa bố cục và lập luận? ? Xem phần luyện tập.