Giáo án môn Vật lý 11 nâng cao - Tiết 62 - Dòng điện Fu-Cô

Tiết 62 Ngày soạn: 14 / 03 / 2012 DÒNG ĐIỆN FU-CÔ A. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Trình bày được khái niệm dòng điện Fu-cô. Khi nào thì phát sinh dòng điện Fu-cô. Nêu được những cái lợi và hại của dòng điện Phu-cô. 2. Kỹ năng Nêu được một số hiện tượng thực tế và giải thích được một số ứng dụng của dòng điện Fu – cô. 3. Thái độ Tích cực, hứng thú học tập của học sinh. B. PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY: Phương pháp dùng hình ảnh thí nghiệm trực quan, thuyết trình. C. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: Chuẩn bị các thí nghiệm hình 40.1, 40.2, 40.3. 2. Học sinh: Ôn lại kiến thức về hiện tượng cảm ứng điện từ. III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC 1. Ổn định lớp - kiểm tra sỉ số (1’) 2. Kiểm tra bài cũ:(5’) Viết biểu thức xác định suất điện động cảm ứng trong đoạn dây dẫn chuyển động trong từ trường? Phát biểu quy tắc xác định các cực của nguồn điện? 3. Nội dung bài mới: a, Đặt vấn đề:(1’) Chúng ta đã biết dòng điện cảm ứng sinh ra trong dây dẫn. Tuy nhiên trong một số trường hợp dòng điện cảm ứng được sinh ra trong khối vật dẫn.Vậy dòng điện đó có đặc điểm như thế nào? b, Triển khai bài mới: Hoạt động 1 (19’). Tìm hiểu về dòng điện Fu – cô. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG KIẾN THỨC ● Gv: Giới thiệu thí nghiệm theo hình 40.1: Cho tấm kim loại đồng hoặc nhôm dao động mà không có nam châm, sau đó cho K dao động giữa hai cực của nam châm. Quan sát hiện tượng? Giải thích hiện tượng? + Trong trường hợp nào K dừng lại nhanh? + Vì sao tấm kim loại K dao động giữa hai cực của nam châm thì dừng lại nhanh hơn? Hs: Quan sát tìm hiểu. Giải thích hiện tượng của TN. Trả lời các câu hỏi của GV. ● Gv: Diễn giải đưa ra định nghĩa dòng điện Fu – cô. Hs: Tiếp thu. 1. Dòng điện Fu – cô a. Thí nghiệm: Bố trí thí nghiệm như hình 40.1 * Kết quả: Kim loại chỉ dao động trong khoảng thời gian ngắn rồi dừng lại. b. Giải thích: Khi tấm kim loại dao động nó cắt các đường cảm ứng từ. Nên trong tấm kim laoi xuất hiện dòng điện cảm ứng. Theo định luật Len – xơ dòng điện cảm ứng này có chiều chống lại nguyên nhận sinh ra nó mà nguyên nhân sinh ra nó là do chuyển động nên nó cản trở chuyển động. => Dòng điện cảm ứng đó được gọi là dòng điện Fu – cô. * Định nghĩa: Dòng điện Fu-cô là dòng điện cảm ứng được sinh ra ở trong khối vật dẫn khi vật dẫn chuyển động trong từ trường hay được dặt trong từ trường biến đổi theo thời gian. Hoạt động 2 (13’). Tìm hiểu về tác dụng của dòng Fu – cô. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG KIẾN THỨC ● Gv: Dòng điện Fu – cô có lợi hay có hại? Tại sao? Hs: Vừa có lợi, vừa có hại. ● Gv: Giới thiệu một số trường hợp dòng điện Fu – cô có lợi và có hại. yêu cầu HS giải thích rõ tác dụng và tác hại của dòng điện Fu – cô trong từng trường hợp cụ thể? Hs: Vận dụng kiến thức. Giải thích hiện tượng. 2. Tác dụng của dòng Fu – cô Trong một số trường hợp, dòng điện Fu-cô là cần thiết và có ích, trong một số trường hợp khác dòng điện Fu-cô là có hại. a. Một vài ví dụ ứng dụng dòng điện Phu-cô - Khi ta cân một vật bằng cân nhạy kim của cân thường dao động khá lâu. - Sử dụng công tơ điện dùng trong gia đình. b. Một vài ví dụ về trường hợp dòng điện Phu-cô có hại Lõi sắt trong máy biến thế. 4. Củng cố: (4’) Nhắc lại định nghĩa dòng điện Fu – cô? Kể thêm một vài trường hợp có dòng điện Fu – cô xuất hiện? Nêu thêm một số ứng dụng của dòng điện Fu – cô? 5. Dặn dò:(2’) + BTVN: 1, 4, 5 + Ôn tập về hiện tượng cảm ứng điện từ và suất điện động cảm ứng? + Ôn tập kiến thức về từ trường của ống dây hình trụ ? + Tìm hiểu hiện tượng tự cảm? Giải thích hiện tượng tự cảm ?