Giáo án môn Vật lý 9 - Tiết 7: Sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn

SÖÏ PHUÏ THUOÄC CUÛA ÑIEÄN TRÔÛ VAØO CHIEÀU DAØI DAÂY DAÃN I.MUÏC TIEÂU Neâu ñöôïc söï phuï thoäc cuûa ñieän trôû vaoø chieàu daây daãn tieát dieän vaø vaät lieäu laøm daây daãn Bieát caùch xaùc ñònh söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo moät trong caùc yeáu toá ( chieàu daøi, tieát dieän, vaät lieäu laøm daây daãn) Suy luaän vaø tieán haønh thí nghieäm kieåm tra söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôù vaøo chieàu daøi Neâu ñöôïc ñieän trôû cuûa caùc daây daãn coù cuøng tieát dieän vaø ñöôïc laøm cuøng moät vaät lieäu thì tæ leä vôùi chieàu daøi Reøn luyeän kó naêng maéc maïch ñieän vaø söû duïng duïng cuï ño ñeå ño ñieän trôû cuûa daây daãn Giaùo duïc thaùi ñoä trung thöïc tinh thaàn hôïp taùc trong hoaït ñoäng nhoùm II.CHUAÅN BÒ GV: ñoaïn daây ñoàng coù voû caùch ñieän daøi 80cm tieát dieän 1mm2 , 1ñoaïn daây theùp daøi 50cm, tieát dieän 3mm2, moät cuoän daây hôïp kim daøi 10m,tieát dieän 0,1mm2 HS:1ampe keá coù GHÑ 1,5A, ÑCNH 0,1A; 1voânkeá coù GHÑ 6V, ÑCNN 0,1V Moät nguoàn ñieän 3V; 1coâng taéc; 8 ñoaïn daây daãn baèng ñoàng coù boïc caùch ñieän; 3daây ñieän trôû ñöôïc laøm cuøng I loaïi vaät lieäu coù chieàu daøi laàn löôït: 1l,2l,3l. Moãi daây quaán quanh moät loõi caùch ñieän phaúng deït vaø deã xaùc ñònh soá voøng daây III.TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP 1/ OÅn ñònh lôùp 2/ Kieåm tra (5phuùt) HS1 traû lôøi baøi sau :Hai ñieän trôû R1=10; R2 = 20 , R1 chòu ñöôïc cöôøng ñoä doøng ñieän toái ña laø1,5 A, coøn R2 chòu ñöôïc doøng ñieän toái ña laø 2A . Coù theå maéc song song chuùng vaøo hai ñieåm coù hieäu ñieän theá toái ña baèng bao nhieâu? A. 10V B. 15V C. 30V D. 40V Giaûi thích vì sao choïn ñaùp aùn? ( Choïn ñaùp aùn C. U= 30V) HS2 traû lôøi caùc caâu hoûi: Trong ñoaïn goàm hai ñieän trôû maéc noái tieáp cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua moãi ñieän trôû coù moái quan heä nhö theá naøo vôi cöôøng ñoä doøng ñieän maïch chính? Hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu ñoaïn maïch lieân heä nhö theá naøo vôùi hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu moãi ñieän trôû? Ñieän trôû cuûa ñoaïn maïch maéc noái tieáp quan heä nhö theá naøo vôùi moãi ñieän trôû thaønh phaàn? 3/ Baøi môùi 1.HÑ1: Giôùi thieäu baøi hoïc: (3phuùt) CH: Trong ñoaïn maïch maéc noái tieáp, ñieän trôû töông ñöông coù giaù trò lôùn hôn, nhoû hôn hay baèng ñieän trôû thaønh phaàn?Haõy vieát bieåu thöùc tính ñieän trôû töông ñöông trong ñoaïn maïch goàm 2 ñieän trôû maéc noái tieáp . Haõy s saùnh ñieän trôû töông ñöông trong ñoaïn maïch: Maïch thöù nhaát goàm ñieän trôû 1: R1= ñieän trôû 2: R2=R1=30, maéc noái tieáp vôùi ñieän trôû 3: R3=30? Haõy vieát bieåu thöùc tính ñieän trôû cuûa daây ñoát noùng trong moân coâng ngheä 8? CT: R= TG Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS Noäi dung 2ph 5ph 10ph 15ph 2.HÑ2:Tìm hieåu coâng duïng cuûa daây daãn thöôøng ñöôïc söû duïng CH. Daây daãn ñöôïc duøng ñeå laøm gì?Caùc daây daãn ñöôïc laøm töø nhöõng vaät lieäu naøo?caùc daây daãn coù ñieän trôû khoâng? 3.HÑ3: Tìm hieåu ñieän trôû cuûa daây daãn phuï thuoäc vaøo nhöõng yeáu toá naøo? HS quan saùt caùc ñoaïn daây daãn ôû hình 7.1,cho bieát chuùng khaùc nhau ôû nhöõng yeáu toá naøo? Ñieän trôû cuûa daây daãn naøy coù nhö nhau khoâng? Vaäy yeáu toá naøo coù theå gaây aûnh höôûng ñeâùn ñieän trôû cuûa daây GV yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm ñeå ñeà ra phöông aùn kieåm tra söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo chieàu daøi daây GV: Gôïi yù caùch kieåm tra söï phuï thuoäc cuûa moät ñaïi löôïng vaøo caùc yeáu toá khaùc nhau ñaõ hoïc ôû lôùp döôùi 4.HÑ4: Xaùc ñònh söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo chieàu daøi daây daãn. CH: Haõy döï kieán caùch laøm thí nghieäm ñeå tìm hieåu söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo chieàu daøi daây HS suy nghó traû lôøi caâu C1 GV thoáng nhaát phöông aùn thí nghieäm -Maéc maïch ñieän theo sô ñoà hình 7.2ayeâu caàu HS choïn duïng cuï thí nghieäm, tieán haønh thí nghieäm theo nhoùm, ghi keát quaû vaøo baûng1( treân baûng phuï cuûa nhoùm ) Laøm thí nghieäm töông töï theo sô ñoà hình 7.2b, 7,2c GV thu baûng cuûa caùc nhoùm, goïi HS caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt CH. Qua TN treân ta coù theå ruùt ra keát luaän gì? 5.HÑ5: Vaän duïng Caù nhaân laøm caâu C2 GV höôùng daãn: Chieàu daøi caøng lôùn suy ra ñieàu gì? H. Maø vôùi U khoâng ñoåi thì luùc ñoù I seõ nhö theá naøo? Töông töï hoïc sinh tieáp tuïc laøm caâu C4 * Tìm hieåu daây daãn: I. Xaùc ñònh söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû daây daãn vaøo moät trong caùc yeáu toá khaùc nhau 1) Caùc daây daãn trong hình 7.1 coù caùc yeáu toá khaùc nhau Chieàu daøi daây Tieát dieän daây Chaát lieäu laøm daây 2) Caàn xaùc ñònh xem ñieän trôû coù phuï thuoäc vaø phuï thuoäc nhö theá naøo vaøo caùc yeáu toá treân II. Söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo chieàu daøi daây daãn: 1) Döï kieán caùch laøm: sgk C1.Daây daãn daøi 2l coù ñieän trôû 2R, daây daãn daøi 3l coù ñieän trôû 3R 2) Thí nghieäm kieåm tra Sô ñoà maïch ñieän laøm thí nghieäm a) b) c) Hình 7.2 Caùc böôùc thí nghieäm: (sgk) Keát quaû:Baûng 1 KQño LaànTN Hieäu ñieän theá Cöôøng ñoä doøng ñieän Ñieän trôû daây daãn Daây l U1 = I1 R1 = Daây 2l U2 = I2 = R2 = Daây 3l U3 = I3 = R3 = * Ñieän trôû cuûa caùc daây daãn coù cuøng tieát dieän vaø ñöôïc laøm töø cuøng moät loaïi vvaät lieäu thì tæ leä thuaän vôùi chieàu daøi cuûa moãi daây 3) Keát luaän Ñieän trôû cuûa daây daãn tæ leä thuaân vôùi chieàu daøi cuûa daây III. Vaän duïng C2. Khi hieäu ñieän theá khoâng ñoåi, neáu maéc boùng ñeøn vaøo hieäu ñieän theánaøy daây caøng daøi thì ñieän trôû cuûa ñoaïn maïch caøng lôùn, suy ra cöôøng ñoä doøng ñieän caøng nhoû neânñeøn saùng yeáu hoaëc coù theå khoâng saùng C3 . U1 =6V I1 =0,3A, l2=4m; R2=2 Tính l1? Giaûi: Ñieän trôû cuûa daây thöù nhaát laø R1== Ta coù : C4 Vì I1=0,25I2 neân ñieän trôû cuûa daây daãn thöù nhaát lôùn gaáp 4 laàn daây thöù hai, do ñoù l1= 4l2 4/ Cuûng coá (4phuùt) Hoïc sinh ñoïc phaàn ghi nhôù CH:Ñieän trôû cuûa daây daãn phuï thuoäc ntn vaøo chieàu daøi daây daãn? CH: Khi muoán xeùt söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo moät trong nhöõng yeáu toá l,s p thì phaûi laøm nhö theá naøo? 5/ Daën doø (1phuùt) Hoïc baøi theo sgk vaø laøm baøi taäp 7.17.4 saùch baøi taäp Nghieân cöùu tröôùc baøi 8/SGK