Giáo án nghề Công nghệ Lớp 9 - Phần: Trồng cây ăn quả - Chương trình cả năm (Chuẩn kiến thức)

Tuần : 1 Tiết: 1 Ngày soạn: 04/09/2009 Ngày dạy: 10/09/2009 giới thiệu nghề trồng cây ăn quả A. Mục tiêu: 1..Kiến thức: - Biết được vai trò, vị trí, đặc điểm của nghề trồng cây ăn quả trong đời sống kinh tế và sản xuất. 2. Kỹ năng: - Nắm được đặc điểm và yêu cầu, triển vọng phát triển của nghề. 3. Thái độ: - Yêu thích nghề trồng cây ăn quả, ham tìm hiểu thực tế. b. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: Bảng số liệu phát triển của nghề trồng cây ăn quả ở địa phương. 2. Học sinh: Kiến thức liên quan C.Tiến trình dạy I. ổn định lớp: II. Kiểm tra: -Không III. Bài mới: Giới thiệu bài học. - GV nêu mục tiêu bài thực hành. Tìm hiểu vai trò, nhiệm vụ của nghề trồng cây ăn quả. - Em hãy kể tên một số giống cây ăn quả có giá trị ở nước ta mà em biết? - Hãy quan sát H1/SGK - Cho lớp hoạt động nhóm để trả lời vai trò và vị trí của nghề trồng cây ăn quả trong cuộc sống và sản xuất? - Hãy liên hệ tại gia đình em trồng cây ăn quả có vai trò như thế nào? Tìm hiểu đặc điểm và yêu cầu của nghề. - Cho học sinh đọc thông tin phần II trong SGK. - Đối tượng lao động của nghề là gì? - Hãy kể tên các công việc lao động của nghề? - Hãy nêu tên các dụng cụ dùng cho nghề trồng cây ăn quả? - Nghề trồng cây ăn quả có điều kiện lao động như thế nào? - Quan sát H2 và cho biết sản phẩm của nghề là những loại quả nào? ? Nghề trồng cây ăn quả có những yêu cầu gì. - Tại sao phải có những yêu cầu như vậy? - Trong những yêu cầu đó thì yêu cầu nào là quan trọng nhất? Tìm hiểu triển vọng phát triển của nghề: - Hiện nay nghề trồng cây ăn quả đang có xu thế phát triển như thế nào? GV tổng kết : - Trồng cây ăn quả là một nghề góp phần nâng cao chất lượng bữa ăn hàng ngày, cung cấp nguyên liệu cho chế biến, đồng thời là nguồn thu nhập đáng kể. - Nghề trồng cây ăn quả có từ lâu đời, nhân dân ta đã tích luỹ được nhiều kinh nghiệm. I. Vai trò, vị trí của nghề trồng cây ăn quả: HS quan sát hình và liên hệ trả lời - Cung cấp cho người tiêu dùng. - Cung nguyên liệu cho công nghiệp chế biến đồ hộp, nước giải khát. - Cung cấp hàng hoá cho xuất khẩu. II. Đặc điểm và yêu cầu của nghề: 1. Đặc điểm của nghề: HS quan sát hình và liên hệ trả lời - Đối tượng lao động: Là các loại cây ăn quả lâu năm có giá trị dinh dưỡng và kinh tế cao. - Nội dung lao động: Bao gồm các công việc Nhân giống, làm đất, gieo trồng, chăm bón, thu hoạch, bảo quản, chế biến. - Dụng cụ lao động: Dao, cuốc, kéo cắt cành, xẻng, bình tưới - Điều kiện lao động: + Làm việc thường xuyên ngoài trời. + Tiếp xúc trực tiếp với hoá chất. + Tư thế làm việc luôn thay đổi. - Sản phẩm: Các loại quả. 2.Yêu cầu - Phải có tri thức về khoa học sinh học, hoá học, kỹ thuật nông nghiệp, am hiểu thực tiễn sản xuất. Có kỹ năng cơ bản về nghề trồng cây ăn quả. - Phải yêu nghề, yêu thiên nhiên, cần cù, chịu khó, ham học hỏi, năng động, sáng tạo. Có khả năng quan sát, theo dõi sự sinh trưởng, phát triển của cây. - Có sức khoẻ tốt, dẻo dai, thích nghi với công việc hoạt động ngoài trời III. Triển vọng của nghề: HS liên hệ thực tế trả lời Hiện nay nghề trồng cây ăn quả đang được khuyến khích phát triển nhằm tạo thêm việc làm và thu nhập cho người lao động, sản xuất nhiều hàng hoá cho người tiêu dùng, nguyên liệu, hàng xuất khẩu. IV. Củng cố: - GV hệ thống phần trọng tâm của bài. - Cho HS đọc phần ghi nhớ trong SGK. V. Hướng dẫn về nhà: - Về nhà học bài, chuẩn bị nội dung cho bài học sau. - Hướng dẫn học sinh yếu kém: HS học bài để nắm được vai trò, vị trí, đặc điểm của nghề trồng cây ăn quả trong đời sống kinh tế và sản xuất. - Chuẩn bị bài mới:Đọc trước bài 2 “ một số vấn đề chung về cây ăn quả” Tuần : 2 Tiết: 2 Ngày soạn: 04/09/2009 Ngày giảng: 15/09/2009 Bài 2 : một số vấn đề chung về cây ăn quả (T1) A. Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Biết được được giá trị của việc trồng cây ăn quả, đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả. 2. Kỹ năng: - Vận dụng vào tìm hiểu thực tế ở gia đình, địa phương. 3. Thái độ: - GDMT:yêu thích nghề trồng cây ăn quả, ham tìm hiểu thực tế. B. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: - Cây ăn quả cho HS quan sát. 2. Học sinh: - Kiến thức liên quan C. tiến trình dạy học I. ổn định lớp : II. Kiểm tra bài cũ : III. Bài mới: Giới thiệu bài học. Tìm hiểu giá trị của việc trồng cây ăn quả. - Cho HS nghiên cứu thông tin SGK. - Hãy cho biết cây ăn quả có những giá trị nào ? - Lấy ví dụ minh hoạ ? -Tạii sao cây ăn quả có tác dụng bảo vệ môi trường ? - GV tổng kế: cây ăn quả có tác dụng lớn đối với môi trường trong làm sạch không khí giảm tiếng ồn ,làm rừng phòng hộ ,rào chắn gió ,làm đẹp cảnh qua ,chống sói mòn bảo vệ đất . Tìm hiểu đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả - Cho học sinh đọc thông tin phần 1 trong SGK. - Cho HS quan sát 1 cây ăn quả thực tế. - Hãy kể tên các bộ phận của cây? - Hãy phân biệt điểm giống và khác nhau giữa hai loại rễ? - Hãy kể tên một số loại cây ăn quả không phải là thân gỗ? (Chuối, thanh long, dừa ) - Hãy cho biết tác dụng của từng loại hoa? (Hoa đực thụ phấn, Hoa cái và hoa lưỡng tính kết quả) - Hãy cho biết cây ăn quả phải chịu những tác động ngoại cảnh nào? - Nếu nhiệt độ cao hoặc thấp quá thì cây có hiện tượng gì? - Lượng mưa phân bố như thế nào là hợp lý? - Có loại cây ăn quả nào ưa bóng râm hay không? - Loại đất nào thích hợp nhất cho cây ăn quả? (Đất dỏ Bazan, đất phù sa). Trồng cây ăn quả có ý nghĩa to lớn đối với con người, xã hội, thiên nhiên, con người. Trong quá trình trồng các yếu tố ngoại cảnh tác động rất lớn đến chất lượng, năng xuất cây trồng. I. giá trị của việc trồng cây ăn quả: - HS đọc thông tin liên hệ thực tế trả lời - Giá trị dinh dưỡng. - Một số bộ phận của một số cây có khả năng chữa bệnh thông thường. - Nguồn nguyên liệu cho các nhà máy chế biến, là hàng hoá xuất khẩu có giá trị kinh tế cao. - Có tác dụng bảo vệ môi trường sinh thái, bảo vệ đất. HS liên hệ trả lời II. Đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả: 1. Đặc điểm thực vật: HS liên hệ thực tế trả lời a. Rễ: Có hai loại - Rễ mọc thẳng xuống đất (Rễ cọc) giúp cho cây đứng vững, hút nước, chất dinh dưỡng nuôi cây. - Rễ mọc ngang, nhỏ và nhiều có tác dụng hút nước, chất dinh dưỡng nuôi cây. b. Thân: Đa phần cây ăn quả là thân gỗ, nhưng cũng có một số là thân thảo, mềm c. Hoa: Nhìn chung có 3 loại hoa. - Hoa đực - Hoa cái. - Hoa lưỡng tính. d. Quả và hạt: - Nhìn chung có nhiều loại quả. - Số lượng, màu sắc, hình dạng của hạt tuỳ thuộc vào loại quả. 2. Yêu cầu ngoại cảnh. HS nghiên cứu SGK trả lời a. Nhiệt độ: Với nhiều loại cây khác nhau nên nhiệt độ thích hợp cho từng loại cây khác nhau (250C – 300C). b. Độ ẩm và lượng mưa: - Độ ẩm không khí 80 – 90% - Lượng mưa 1000 – 2000mm phân bố đều trong năm. c. ánh sáng: Đa số cây ăn quả là cây ưa ánh sáng. d. Chất dinh dưỡng: Cần cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng theo các thời kỳ để có năng suất, chất lượng cao. e. Đất: Thích hợp với các loại đất có tầng dày, kết cấu tốt, nhiều chất dinh dưỡng, ít chua, dễ thoát nước. IV. Củng cố: - GV hệ thống phần trọng tâm của bài. - Cho HS đọc phần ghi nhớ trong SGK. V. Hướng dẫn về nhà: - Về nhà học bài, chuẩn bị nội dung cho bài học sau. - Hướng dẫn học sinh yếu kém: HS học bài để nắm được giá trị của việc trồng cây ăn quả, đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả. Tuần : 3 Tiết: 3 Ngày soạn: 19/09/2009 Ngày giảng:22/ 09/2009 Bài 2 : một số vấn đề chung về cây ăn quả (T2) A. Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Biết được ký thuật trồng và chăm sóc cây ăn quả. 2. Kỹ năng: - Vận dụng vào tìm hiểu thực tế ở gia đình, địa phương. 3. Thái độ: - GDMT :Có ý thức tích cực trong trồng và chăm sóc cây ăn quả hợp lí góp phần bảo vệ môi trường đất ,không khí . B. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: - Bảng 2/ SGK. 2. Học sinh: Kiến thức liên quan C. Tiến trình dạy học I. ổn định lớp II. Kiểm tra bài cũ ? Hãy trình bày đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả? III. Bài mới: Tìm hiểu kỹ thuật trồng và chăm sóc cây ăn quả.. - Cho lớp hoạt động nhóm để điền tên các loại cây ăn quả vào bảng 2 trong SGK? - Có những phương pháp nhân giống cây ăn quả nào? - Hãy kể tên một số phương pháp nhân giống vô tính mà em biết? - Tại sao khi trồng cây ăn quả phải cần biết đến thời vụ? - Tại sao lại phải trồng vào các tháng trên? - Trồng cây theo khoảng cách nhất định có tác dụng gì? - Tại sao khi đào hố cần để riêng lớp đất mặt ra 1 bên? - Bón lót bằng các loại phân nào? - Bón phân hữu cơ hoai mục có tác dụng bảo vệ đất trồng như thế nào? - Cho học sinh đọc quy trình trồng cây III. kỹ thuật trồng và chăm sóc cây ăn quả: 1. Giống cây. Giống cây ăn quả ở nước ta rất đa dạng và phong phú, bao gồm ba nhóm: Cây ăn quả nhiệt đới. Cây ăn quả ôn đới. Cây ăn quả á nhiệt đới 2. Nhân giống: Các phương pháp nhân giống gồm có: - Nhân giống bằng phương pháp hữu tính như gieo bằng hạt. - Nhân giống bằng phương pháp vô tính như giâm, chiết, ghép, tách chồi, nuôi cấy mô Tuỳ theo mỗi loại cây mà có phương pháp nhân giống phù hợp. 3. Trồng cây ăn quả: a. Thời vụ: - Miền bắc: + Vụ xuân: Từ tháng 2 đến tháng 4. + Vụ thu: Từ tháng 8 đến tháng 10. - Miền nam: Đầu mùa mưa (tháng 4-5). b. Khoảng cách trồng: Trồng dày hợp lý để tiết kiệm diện tích đất, dễ chăm sóc, dễ thu hoạch, cây phát triển tốt, năng xuất cao. c. Đào hố, bón phân lót: - Đào hố trước khi trồng 15 đến 30 ngày, kích thước hố tuỳ theo từng loại cây. - Trộn lớp đất mặt với phân bón rồi cho xuống hố lấp đất. d. Trồng cây: Cây ăn quả được trồng theo quy trình: Đào hố trồng Bóc vỏ bầu Đặt cây vào hố Lấp đất Tưới nước. IV. Củng cố: - GV hệ thống phần trọng tâm của bài. - Cho HS đọc phần ghi nhớ trong SGK. V. Hướng dẫn về nhà: - Về nhà học bài - Hướng dẫn học sinh yếu kém: HS học bài để nắm được kỹ thuật trồng và chăm sóc cây ăn quả. - Chuẩn bị nội dung cho bài học sau. Tuần : 4 Tiết: 4 Ngày soạn: 18/09/2009 Ngày giảng:29 /09/2009 Bài 2 : một số vấn đề chung về cây ăn quả (T3) A. Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Biết được được kỹ thuật trồng và chăm sóc cây ăn quả. 2. Kỹ năng: - Vận dụng vào tìm hiểu thực tế ở gia đình, địa phương. 3. Thái độ: - GDMT:có ý thức chăm sóc cây ăn quả hợp lí góp phần bảo vệ môi trường đất ,không khí . Yêu thích nghề trồng cây ăn quả, ham tìm hiểu thực tế. B.Chuẩn bị: - GV: Hình 3 phóng to - HS: Kiến thức liên quan C.TIếN TRìNH LÊN LớP I.ổn định lớp: II. Kiểm tra: Hãy cho biết các phương pháp nhân giống cây ăn quả? Các loại cây sử dụng các phương pháp nhân giống vô tính? III. Bài mới: Tìm hiểu kỹ thuật trồng và chăm sóc cây ăn quả (Tiếp) - Cho HS đọc nội dung phần chăm sóc. - Làm cỏ dại có tác dụng gì? - Tại sao phải bón phân thúc? Bón vào những thời kì nào? - Khi bón thúc bằng phân chuồng phải đảm bảo yêu cầu gì ? - GV lưu ý học sinh bón phân chuồng hoai mục có tác dụng bảo vệ môi trường đất . - Khi nào ta nên tưới nước cho cây? - Trong thực tế có cách nào để giữ ẩm lâu cho cây ? *Phủ rơm rạ trồng xen cây ngắn ngày vừa có tác dụng gữ ẩm ,vừa có tác dụng hạn chế cỏ dại ,chống sói mòn bảo vệ môi trường đất. - - Hãy cho biết thế nào là tạo hình, sửa cành? - Tác dụng của việc làm này? - Những biện pháp nào được quyến khích sử dụng ? Tại sao ? ( Phương pháp phòng trừ tổng hợp ,sinh học,canh tác vì không gây ô nhiễm môi trường ) - Khi sử dụng chất điều hoà sinh trưởng ta cần lưu ý điều gì? * GV lưu ý học sinh nếu sử dụng quá liều lượng sẽ gây ngộ độc không đảm bảo vệ sinh thực phẩm . - Hãy kể các cách mà ở nhà em dùng để phòng trừ sâu bệnh? Tìm hiểu cách thu hoạch, bảo quản và chế biến sản phẩm quả. - Thu hoạch bảo quản các yêu cầu nào ? -Vì sao phải đảm bảo thời gian cách ly sau phun thuốc ? - Khi bảo quản cần lưu ý điều gì? * Chú ý :Sử dụng các chất bảo quản phụ gia trong bảo quản chế biến đúng quy định vệ sinh an toàn rthực phẩm III. kỹ thuật trồng và chăm sóc cây ăn quả (Tiếp) 4. Chăm sóc: a. Làm cỏ, vun xới: Có tác dụng diệt cỏ dại, làm mất nơi ẩn náu của sâu bệnh, đất tơi xốp. b. Bón phân thúc: HS đọc thông tin SGK trả lời - Bón vào hai thời kì: + Trước và khi đang ra hoa. + Sau khi thu hoạch quả. - Bón phân thúc bằng phân hoá học, phân chuồng, đất phù sa - Bón phân theo rãnh hoặc theo hố. - HS liên hệ trả lời :hoai mục c. Tưới nước: HS đọc thông tin SGK liên hệ trả lời trả lời: - Có tác dụng hoa tan chất dinh dưỡng cho cây hút được đễ dàng. - Chủ động tưới theo yêu cầu của cây. d. Tạo hình, sửa cành: - Tạo hình: Giúp cho cây có thế đứng, bộ khung khoẻ mạnh để mang được lượng quả nhiều nhất. - Sửa cành: Loại bỏ những cành nhỏ, sâu bệnh làm cho cây thông thoáng. - Tiến hành vào 3 thời kì: + Đốn tạo hình. + Đốn tạo quả. + Đốn phục hồi. e. Phòng trừ sâu bệnh: Phòng trừ sâu bệnh kịp thời bằng các phương pháp; Thủ công, hoá học, sinh học,phòng trừ tổng hợp - HS liên hệ trả lời g. Sử dụng chất điều hoà sinh trưởng: Được sử dụng trong khi nhân giống, tạo giống cây mới, khi sử dụng phải dùng chất có trong danh mục cho phép của nhà nước. IV. Thu hoạch – Bảo quản – Chế biến: 1. Thu hoạch: - Các loại quả có vỏ mỏng, mọng nước nên dễ bị dập nước bởi vậy khi thu hoạch cần nhẹ nhàng, tránh dập nát. - Quả hái về được làm sạch, phân loại và để nơi râm mát. - Đảm bảo thời gian cách ly sau phun thuốc 2. Bảo quản; - HS nghiên cứu thông tin SGK trả lời - Quả phải được sử lý bằng hoá chất, chiếu tia phóng xạ, gói giấy mỏng đưa vào kho lạnh. - Không chất đống quả khi bảo quản. 3. Chế biến: - Tuỳ theo mỗi loại quả mà có cách chế biến khác nhau. IV. Củng cố: - GV hệ thống phần trọng tâm của bài. - Cho HS đọc phần ghi nhớ trong SGK. V. Hướng dẫn về nhà: - HS Về nhà học bài, học thuộc nội dung ghi nhớ SGK. - Hướng dẫn học sinh yếu kém: HS học bài để nắm được kỹ thuật trồng và chăm sóc cây ăn quả. - Chuẩn bị nội dung cho bài 3- SGK . Tuần : 5 Tiết: 5 Ngày soạn: 2/10/2009 Ngày giảng:8/10/2009 Bài 3: Các phương pháp nhân giống cây ăn quả (Tiết 1) A. Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Biết được được kỹ thuật xây dựng vườn ươm cây ăn quả. 2. Kỹ năng: - Hiểu được đặc điểm và yêu cầu kỹ thuật của phương pháp nhân giống hữu tính. 3. Thái độ: - Yêu thích nghề trồng cây ăn quả, ham tìm hiểu thực tế. B.Chuẩn bị: 1. Giáo viên: Hình 4 phóng to 2. Học sinh: Kiến thức liên quan C.Tiến trình dạy học I. ổn định lớp : II. Kiểm tra bài cũ: Hãy kể tên các công việc chăm sóc cây ăn quả? Các công việc chăm sóc: Làm cỏ, vun xới. Bón phân thúc. Tưới nước. Tạo hình, sửa cành. Phòng trừ sâu bệnh. Sử dụng chất điều hoà sinh trưởng III. Bài mới: Tìm hiểu cách xây dựng vườn ươm cây ăn quả. - Cho HS biết được ươm cây là một khâu quan trọng trong sự phát triển của nghề trồng cây ăn quả. + Là nơi chọn lọc, bồi dưỡng các giống tốt. + Là nơi sử dụng các phương pháp nhân giống để sản xuất cây giống. - Để có vườn ươm hợp lý ta phải chọn những tiêu chuẩn nào? - Đất nào là thích hợp nhất cho ươm cây ăn quả? - Cho HS quan sát H4 trong SGK. - Hãy cho biết vườn ươm thường thiết kế làm mấy phần? - Hãy cho biết ý nghĩa, công dụng của các khu trong vườn ươm? Tìm hiểu các phương pháp nhân giống cây ăn quả.. - Hãy cho biết ưu, nhược điểm của phương pháp nhân giống hữu? - Cho HS biết các trường hợp sử dụng phương pháp này: + Gieo hạt lấy cây làm gốc ghép. + Dùng đối với loại cây chưa có phương pháp nhân giống nào khác. + Giống cây đa phôi để giữ được đặc tính của cây mẹ. I. Xây dựng vườn ươm cây ăn quả . 1. Chọn địa điểm: - Gần vườn trồng, nơi tiêu thụ và thuận tiện cho việc vận chuyển. - Gần nguồn nước tưới. - Đất vườn ươm phải thoát nước, bằng phẳng, tầng đất mặt dầy, độ màu mỡ cao, độ chua tuỳ loại cây. 2. Thiết kế vườn ươm: Được chia làm 3 khu: Khu cây giống. Khu nhân giống. Khu luân canh. ii. Các phương pháp nhân giống cây ăn quả: 1. Phương pháp nhân giống hữu tính: - Đây là phương pháp tạo cây con bằng hạt. - Sử dụng phương pháp này cần lưu ý: + Phải biết được đặc tính chín của hạt để có biện pháp xử lý. + Khi gieo hạt trên luống hoặc trong bầu đất phải tưới nước, phủ rơm rạ để giữ ẩm, chăm sóc thường xuyên. IV. Củng cố: - GV hệ thống phần trọng tâm của bài. - Cho HS đọc phần ghi nhớ trong SGK. V. Hướng dẫn về nhà: - HS Về nhà học bài, học thuộc nội dung ghi nhớ SGK. - Hướng dẫn học sinh yếu kém: HS học bài để nắm được được kỹ thuật xây dựng vườn ươm cây ăn quả. - Chuẩn bị nội dung cho bài Các phương pháp nhân giống cây ăn quả (T2)- SGK . Tuần : 6 Tiết: 6 Ngày soạn: 13/10/2009 Ngày giảng:16 /10/2009 Bài 3: Các phương pháp nhân giống cây ăn quả (Tiết 2) A.Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Biết được các phương pháp nhân giống cây ăn quả. 2. Kỹ năng: - Hiểu được đặc điểm và yêu cầu kỹ thuật của phương pháp nhân giống vô tính. 3. Thái độ: - Yêu thích nghề trồng cây ăn quả, ham tìm hiểu thực tế. B Chuẩn bị: 1. Giáo viên: Tranh vẽ: Các phương pháp nhân giống cây ăn quả. 2. Học sinh: Kiến thức liên quan C. TIếN TRìNH DạY HọC I. ổn định lớp : II. Kiểm tra: - Không III. Bài mới: Giới thiệu bài học. Tìm hiểu các phương pháp nhân giống cây ăn quả (Tiếp). - Cho HS quan sát hình vẽ các phương pháp nhân giống vô tính. - Hãy quan sát hình và cho biết đặc điểm của phương pháp chiết cành? - Cành chiết nên chọn như thế nào cho đảm bảo? - Hãy cho biết thời vụ của chiết cành? - Hãy quan sát hình và cho biết đặc điểm của phương pháp giâm cành? - Cành giâm nên chọn như thế nào cho đảm bảo? - Hãy cho biết thời vụ của giâm cành? - Hãy quan sát hình và cho biết đặc điểm của phương pháp ghép? - Cho HS hoạt động nhóm để tìm hiểu. + Đặc điểm của các phương pháp ghép? + Các lưu ý khi sử dụng phương pháp ghép? + Thời vụ ghép? - Cho các nhóm trả lời các câu hỏi vào vở theo nội dung tìm hiểu trong SGK. - Muốn phát triển nghề trồng cây ăn quả nhanh, đạt hiệu kinh tế phải có nhiều giống cây ăn quả tốt, khoẻ mạnh, sạch bệnh, chất lượng cao. Muốn vậy cần có những phương pháp nhân giống phù hợp và hiệu quả. 2. Phương pháp nhân giống vô tính: a. Chiết cành: Là phương pháp nhân giống bằng cách tách cành từ cây mẹ để tạo cây con. - Cành chiết có 1-2 năm tuổi, đường kính 1-1,5cm, không sâu bệnh, nằm giữa tầng tán. - Thời vụ thích hợp: Vụ thu, xuân đối với miền bắc, đầu mùa mưa đối với miền nam. b. Giâm cành: - Là phương pháp nhân giống dựa trên khả năng hình thành rễ phụ của các đoạn cành (Hoặc các đoạn rễ) đã cắt rời khỏi cây mẹ. Để thực hiện phương pháp giâm cành đạt kết quả ta cần: - Làm nhà giâm nơi thoáng mát, nền giâm đảm bảo tơi xốp, ẩm. - Chọn cành non 1-2 năm tuổi, không bị sâu bệnh. - Thời vụ thích hợp: Vụ thu, xuân đối với miền bắc, đầu mùa mưa đối với miền nam. - Mật độ cành giâm phải hợp lý. - Sau khi cắm cành giâm cần thường xuyên giữ ẩm cho mặt lá và đất. c. Ghép: - Là phương pháp gắn một đoạn cành (Cành) hay mắt (Chồi) lên gốc của một cây cùng họ để tạo nên một cây mới. * Ghép cành: Là cách áp dụng cho các loại cây ăn quả khó lấy mắt. * Ghép áp: Cách ghép này có tỉ lệ sống cao nhưng công phu và tỉ lệ nhân giống thấp. * Ghép chẻ bên: * Ghép nêm: Thường áp dụng cho các loại cây ăn quả như: Nhãn, ổi, mít Ghép mắt: Là cách ghép phổ biến cho nhiều loại cây ăn quả. * Ghép của sổ: Cách ghép này có tỉ lệ sống cao, thường áp dụng cho các loại cây to như nhãn, vải * Ghép chữ T, I. * Ghép mắt nhỏ có gỗ. IV. Củng cố: - GV hệ thống phần trọng tâm của bài. - Cho HS đọc phần ghi nhớ trong SGK. V. Hướng dẫn về nhà: - HS Về nhà học bài, học thuộc nội dung ghi nhớ SGK. Hướng dẫn học sinh yếu kém: HS học bài để nắm được được các phương pháp nhân giống cây ăn quả. Chuẩn bị nội dung cho bài Thực hành Giâm cây - SGK . Tuần : 7 Tiết: 7 Ngày soạn: 19/10/2009 Ngày giảng:23/10/2009 Bài 4 : Thực hành :Giâm cây (Tiết 1) A./ Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Biết cách giâm cành theo các thao tác kỹ thuật. 2. Kỹ năng: - Làm được các thao tác của quy trình thực hành. 3. Thái độ: - Yêu thích môn học, ham tìm hiểu thực tế. B/ Chuẩn bị: - Giáo viên: - Tranh vẽ các phương pháp nhân giống cây ăn quả. - Kéo cắt cành. - Dao nhỏ sắc. - Thuốc kích thích ra rễ - Đất để giâm cành. - Khay nhựa. - Túi bầu PE. - Cành giâm. - Học sinh: Kiến thức liên quan C/ TIếN TRìNH Dạy học I.Tổ chức: - Kiểm tra sĩ số: II. Kiểm tra bài cũ: Câu 1 : Là phương pháp nhân giống vô tính bằng cách tách cành từ cây mẹ để tạo cây con. III. Bài mới: GV: Giới thiệu bài thực hành. - GV nêu mục tiêu bài thực hành. - Giới thiệu các dụng cụ và vật liệu cần có cho bài. - GV giới thiệu các dụng cụ và vật liệu cần thiết cho bài thực hành Tìm hiểu quy trình thực hành. - Cho HS quan sát quy trình trong SGK. - Hãy cho biết để giâm một cành đúng quy trình kỹ thuật cần theo mấy bước? - Cho HS quan sát H10.a - Lưu ý HS thời vụ giâm tốt nhất (MB: Vụ thu và vụ xuân; MN vào đầu mùa mưa) Tại sao phải cắt bớt phiến lá? (Giảm sự thoát hơi nước) - Cho HS quan sát H10.b và đọc các yêu cầu khi xử lý cành giâm? - GV làm thao tác cho HS quan sát. - Cho HS quan sát H10.c và đọc các yêu cầu khi cắm cành giâm? - GV làm các thao tác cho HS quan sát. - Cho HS quan sát H11.d - Ta có thể làm những công việc gì để chăm sóc cành giâm?. I. Mục tiêu: - Nắm được các thao tác kỹ thuật trong việc chiết cành. - Yêu thích môn học, tìm hiểu thực tế. II. Dụng cụ và vật liệu: - Kéo cắt cành, dao nhỏ sắc. - Thuốc kích thích ra rễ. - Khay nhựa. - Đất bột có trộn cát sạch. - Cành giâm. III. quy trình thực hành: Quy trình bao gồm 4 bước: B1: Cắt cành giâm: - Dùng dao sắc cắt vát cành giâm có đường kính 0,5 cm thành từng đoạn 5-7 cm, trên cành giâm có 2-4 lá. - Bỏ ngọn và cành sát thân cây mẹ, cắt bớt phiến lá. B2: Xử lý cành giâm. Nhúng cành giâm vào thuốc kích thích ra rễ với độ sâu 1-2 cm, trong thời gian 5-10 giây. Sau đó vẩy cho khô. B3: Cắm cành giâm. - Cho HS quan sát H10.b và đọc các yêu cầu khi xử lý cành giâm - Cắm cành giâm hơi chếch so với mặt luống đất hoặc cát với độ sâu 3-5cm, khoảng cách các càch là 5x5 hoặc 10x10 - Nếu cắm vào bầu thì mỗi bầu cắm 1 cành và xếp bầu cạnh nhau. B4: Chăm sóc cành giâm. HS quan sát H11.d - Tưới nước thường xuyên dưới dạng sương mù đảm bảo đất, cát đủ độ ẩm. - Phun thuốc trừ nấm và vi khuẩn. - Sau 15 ngày nếu thấy rẽ mọc nhiều và hơi chuyển từ màu trắng sang vàng thì chuyển ra vườn ươm hoặc bầu đất. IV. Củng cố: - GV nhắc lại các bước tiến hành giâm cành theo quy trình. - Cho học sinh nhắc lại quy trình. - Cho đại diện 1-2 HS lên làm lại các thao tác. V. Hướng dẫn về nhà: - HS Về nhà học bài, học thuộc nội dung ghi nhớ SGK. - Hướng dẫn học sinh yếu kém: HS học bài để nắm được cách giâm cành theo các thao tác kỹ thuật. - Về nhà học bài. - Chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ, vật liệu cần thiết cho bài thực hành giờ sau. Tuần : 8 Tiết: 8 Ngày soạn: 24/10/2009 Ngày giảng:30/10/2009 Bài 4 : Thực hành : Giâm cây (Tiết 2) A./ Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Biết cách giâm cành theo các thao tác kỹ thuật. 2. Kỹ năng: - Làm được các thao tác của quy trình thực hành. 3. Thái độ: - Có ý thức kỷ luật, trật tự, vệ sinh, an toàn lao động trong và sau khi thực hành. B/ Chuẩn bị: - Giáo viên: - Tranh vẽ các phương pháp nhân giống cây ăn quả. - Kéo cắt cành. - Thuốc kích thích ra rễ. - Khay nhựa. - Học sinh: - Đất bột có trộn cát sạch. - Cành giâm. - Dao nhỏ sắc. - Bình tưới có hoa sen. C/ TIếN TRìNH dạy học Tổ chức: - ổn định lớp II. Kiểm tra bài cũ Hãy kể tên các bước của quy trình giâm cành? Hãy kể tên một số loại cây ăn quả sử dụng phương pháp giâm cành? - Quy trình bao gồm 4 bước: B1: Cắt cành giâm: B2: Xử lý cành giâm. B3: Cắm cành giâm. B4: Chăm sóc cành giâm. - Một số loại cây sử dụng phương pháp giâm cành là: Cây chanh, bưởi III. Bài mới: Giới thiệu bài thực hành. - GV nêu mục tiêu bài thực hành. Tổ chức thực hành. - GV cho HS nhắc lại các dụng cụ, vật liệu cần có cho bài. - GV kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh. - Phân nhóm và chia khu vực làm thực hành của các nhóm. - Cho các nhóm trưởng lên nhận dụng cụ, vật liệu để làm thực hành. Thực hành. - GV làm mẫu từng bước của quy trình thực hành cho HS quan sát. - Lưu ý: Trong điều kiện khí hậu nước ta, thường áp dụng phương pháp xử lý nhanh chất kích thích ra rễ ở nồng độ hoá chất cao từ 2000 - 8000ppm (Tùy từng loại cây), với thời gian từ 5 - 10 giây. - Cho 1 - 2 học sinh nhắc lại quy trình giâm cành. - Cho các nhóm tiến hành làm thực hành tại khu vực được phân công. - Thường xuyên theo dõi, uấn nắn những sai sót của học sinh trong khi làm thực hành. - Hướng dẫn thu dọn, vệ sinh khu vực thực hành. Đánh giá kết quả. - Giáo viên đưa ra các tiêu chí để các nhóm tự đánh giá kết quả của nhau. - Các nhóm đánh giá kết quả chéo của nhau theo các tiêu chí đánh giá của GV đưa ra. I. Mục tiêu: - Làm được các thao tác kỹ thuật trong việc giâm cành. - Đảm bảo an toàn trong khi thực hành. II. Tổ chức thực hành: - HS đưa ra sự chuẩn bị của mình. - Thành lập nhóm theo phân công. - Nhận dụng cụ, vật liệu cho nhóm. III. Tiến hành: HS thực hành theo nhóm tại vị trí được phân công - Tiến hành làm theo các bước đã được quan sát: B1: Cắt cành giâm: B2: Xử lý cành giâm. B3: Cắm cành giâm. B4: Chăm sóc