Giáo án Ngữ văn 10 tiết 25- Tam đai con gà -nhưng nó phải bằng hai mày

Tiết thứ:25 N.soạn:27/10/06 - TAM ĐAI CON GÀ -NHƯNG NÓ PHẢI BẰNG HAI MÀY I.Mục tiêu: 1.K.thức: Truyện Tam đại con gà :Giúp HS:- Hiểu được thực chất của m.thuẩn trái tự nhiên trong nhân vật thầy đồ -Nắm được NT”tự bộc lộ” .Đây chính là nét đặc sắc của truyện Truyện Nhưng nó phải bằng hai mày:Giúp HS:-Thấy được sự phê phán của ND đối với Nhân vật thầy lý và thái đọ giễu cợt đôí với cải.Tuy nhiên đối tượng chính vẫn là thầy lý -Nắm được NT đặc sắc của truyện trên cơ sở so sánh với truyện TĐCG 2.K.năng:-Cách tìm hiểu truyện cười DG II.Chuẩn bị: 1.Thầy:-Thiết kế bài -TLTK:Truyện cười VN 2.Trò:-Bài soạn -CB 2 truyện cười III.TC các HĐDH 1.Ổn định TC:-KT sĩ số-TP 2.KT bài cũ: -Việc Tấm 4 lần bị giết,4 lần hóa thân,cuối cùng trở lại làm người đã nói lên điều gì? -Nêu ý nghĩa của truyện? 3.Bài mới: HĐ THẦY-TRÒ YÊU CẦU CẦN ĐẠT HS đọc tiểu dẫn Hãy giới thiệu vài nét về TC? HS đọc TP:YC biểu hiện được tâm trạng thầy đồ Đầøu truyện đã xuất hiêïn Mthuẩn nào chưa?Đó là Mthuẩn gì? Tiếng cười đã xuất hiện chưa? -Tình huống đầu tiên gây cười ở chỗ nào? Vì sao? -Tình huống :tìm thổ công gieo quẻ tạo ra tiếng cười ntn? -Tiếng cười ở tình huống 3 là gì?Vì sao cười? -Cao trào của tiếng cười là ở chỗ nào?Cái đáng cười nhất ở đây là gì? -NT tạo ra tiếng cười của truyện ntn? -Cho biết ý nghĩa của truyện? -HS đọc->YC:Thể hiện mâu thuẩn gây cười,nhất là câu kết tả cử chỉ và lời nói của lý trưởng -Vai trò của câu mở đầu với tòan truyện?? -Hành động của Cải và Ngô trước khi kiện nhau là gì?Hành động đó nhằm mục đích gì?Với tác giả DG nó có tác dụng gì? -Mthuẩn đã bắt đầu hình thành chưa?Đó là Mthuẩn gì? -Thầy lý đã xử kiện ntn?Lời kết án đã gây phản ứng gì ,tới ai? -Phân tích các mối quan hệ giữa lý trưởng và Cải thể hiện trong cử chỉ ,hành động và lời nói của từng người? -Câu trả lời của lý trưởng, cho thấy hắn ta là người ntn? -Tác giả đã sử dụng biện pháp NT gì trong trường hợp này? -Câu nói của LT cho thấy công lý được nói đến ở đây ntn? -Ntcủa truyện ntn? -Nêu ý nghĩa của truyện? -Thảo luận :Bình luận về Ngô và Cải GV:Hướng dẫn luyện tập àNội dung trào phúng? àVề NT? I.Vài nét về truyện cười: -Đặc điểm:Tạo và giải quyết mâu thuẩn trái tự nhiên để gây cười -Có 2 loại truyện cười:truyện khôi hài,truyện trào phúng.Truyện trào phúng có mục đích phê phán -2 truyện trên thuộc loại TP II.Truyện tam đại con gà: 1.Đọc-kể: 2.Hướng dẫn đọc –hiểu chi tiết: a.Mâu thuẫn trái tự nhiên ở nhân vật thầy đồ: -Đầu truyện:Học hành dốt nát> Đón về dạy chữ-> Tiếng cười hé mở -Tình huống1:Chữ Kê->Nói liều :Con dủ dỉ là con dù dì->Bật cười:vì sự biến báo,láu lỉnh -Tình huống 2:Tìm thổ công gia chủ gieo quẻ -> được quẻ->Cho học trò đọc to-> Tiếng cười bật ra -Tình huống 3:Bị gia chủ chất vấn->Tự nhủ:Mình đã dốt thổ công nhà nó cũng dốt ->Giải thích:Để nó biết tận tam đại con gà ->Tiếng cười bật ra :Vì sự láu lỉnh ,khéo chống chế -Tình huống 4:Thầy đồ tiếp tục giải thích: Con dủ dỉ là con dù dì,con dù dì là chị con công… ->Tiếng cười òa ra thú vị->Cái đáng cười nhất là sự tự che giấu dốt bằng ~ lời huênh hoang,liều lĩnh chẳng chút nghĩa lý -NT:Bố cục chặt chẽ,NT gây cười = những chi tiết mâu thuẩn ,trái tự nhiên từ thấp đến cao rất hợp lý ,hấp dẫn b.Ý nghĩa của truyện: -Phê phán sự giấu dốt của con người III.Truyện Nhưng nó phải bằng hai mày 1.Đọc –kể: 2.Hướng dẫn đọc –hiểu chi tiết: a.Trước khi xử kiện: -Mở đầu:Nêu 1 lời đánh giá ,1 lời khen :Lý trưởng nổi tiếng xử kiện giỏi -> Tạo tâm lý cho người nghe -Ngô và Cải đều đút lót trước cho thầy lý: +Ngô:5 đồng +Cải:10 đồng ->Mthuẩn bắt đầu dồn nén:Thầy lý bị nghi ngờ->Thầy lý giỏi xử kiện sẽ phân xử ra sao? b.Khi xử kiện : NV/QH Lý trưởng Cải Qhệ XH, Pháp luật Người xử kiện,người cầm quyền Dân LĐ,mong đượcthắng kiện HĐ,cử chỉ Cũng xòe 5 ngón tay trái úp lên 5 ngón tay mặt(chủ động) Vội xòe 5 ngón tay ngẩng mặt nhìn thầy lý(bị động) Lời nói Tao biết mày phải…nhưng nó phải bằng 2 mày(chủ động) Xin xét lại! Lẽ phải về con mà(bị động) -Mâu thuẩn gây cười: +Câu nói của Cải:->Lẽ phải của Cải=5 ngón tay xòe=5đồng(quan đả nhận)>Quan hiểu +Câu nói lý trưởng->Lẽ phải của Ngô=10 ngón tay xòe=10đồng(gấp đôi)->Cách giai thích thật nhanh nhẹn ,thông minh ,bất ngơ ->Nt chơi chữ :”Phải”(điều đúng ,người đúng;bắt buộc ,nhất thiết cần có) àTiếng cười bật ra =>Lẽ phải không xuất phát từ công lý mà từ tiền,từ hối lộ -NT:Bố cục chặt chẽ,chơi chữ độc đáo c.Ý nghĩa của truyện: -Vạch trần-phê phán bản chất tham lam của giai cấp thống trị III.Luyện tập: 4.Củng cố,dặn dò: -Truyện vạch trần,PP bản chất gì ,của ai?Biện pháp chơi chữ thể hiện rõ nhất ở câu nào? -Đọc Ghi nhớ SGK -Sưu tầm một số truyện cười cùng chủ đề -Soạn bài:Ca dao than thân ,yêu thương tình nghĩa