Giáo án Ngữ văn 10 Tiết 75: làm văn- Tóm tắt văn bản thuyết minh

Ngày soạn Ngày giảng Lớp Sĩ số Tờn HS vắng 14/02/2012 10A1 10A2 10A3 10A4 10A5 10A7 Tiết 75: Làm văn Tóm tắt văn bản thuyết minh I- Mục tiêu cần đạt: Giúp HS 1. Kiến thức: Giúp học sinh: - Hiểu được mục đích, yêu cầu của việc tóm tắt văn bản thuyết minh. - Biết cách tóm tắt văn bản thuyết minh có nội dung đơn giản. - Vận dụng các kĩ năng vào việc tóm tắt văn bản thuyết minh trong chương trình. 2. Kĩ năng - Rèn luyện kĩ năng tóm tắt một văn bản thuyết minh có nội dung đơn giản. - Trình bày văn bản tóm tắt trước tập thể. 3. Thái độ - Có ý thức trong việc tóm tắt văn bản thuyết minh. II- Chuẩn bị của GV và HS 1. Giáo viên: Bài soạn . 2. Học sinh: bảng phụ, vở soạn, vở ghi. III- Tiến trình bài dạy 1. Kiểm tra bài cũ:(kết hợp với bài mới) 2. Nội dung bài mới: Hoạt động của thầy và trò Kiến thức cơ bản Hoạt động 1: Mục đớch, yờu cầu túm tắt văn bản thuyết minh (5 phút) ? Mục đớch, yờu cầu túm tắt văn bản tự sự? - Gv dẫn dắt khẳng định : Hoạt động 2: Cỏch túm tắt một văn bản thuyết minh (25 phút) - Gọi hs đọc ngữ liệu - GV: Vbản : Nhà sàn thuyết minh về đối tượng nào ? - GV: Đại ý của vbản? - GV: Cú thể chia vbản thành mấy đoạn? í chớnh của mỗi đoạn là gỡ? - GV: Viết túm tắt vbản “ Nhà sàn” với độ dài khoảng 10 cõu? - GV: Qua tỡm hiểu ngữ liệu, hóy nờu cỏch túm tắt 1 vbản thuyết minh? Hoạt động 3: Luyện tập (13 phút) - GV: Yờu cầu hs đọc BT1 (71) - GV: Xỏc định đối tượng thuyết minh - GV: Tỡm bố cục của vbản - GV: Túm tắt phần thuyết minh thơ hai cư ? - GV: xác định văn bản Đền Ngọc Sơn và hồn thơ Hà Nội thuyết minh vấn đề gì? GV: Hãy tóm tắt ngắn gọn văn bản trên? 3. Củng cố: (1 phút) - Nắm được những yêu cầu và cách tóm tắt văn bản thuyết minh? 4. Hướng dẫn học bài (1 phút) - Tìm thên các văn bản thuyết minh và luyện tập tóm tắt văn bản. - Đọc và soạn bài : Hồi trống Cổ Thành ( trích Tam quốc diễn nghĩa) I. Mục đớch, yờu cầu túm tắt văn bản thuyết minh. - Mục đớch: hiểu, ghi nhớ những nội dung cơ bản của bài văn hoặc giới thiệu với người khỏc về đối tượng thuyết minh… - Yờu cầu: ngắn gọn, rành mạch, sỏt văn bản gốc. II. Cỏch túm tắt một văn bản thuyết minh 1. Ngữ liệu : Nhà sàn (69) 2.Phõn tớch ngữ liệu - Văn bản “ Nhà sàn” thuyết minh về nhà sàn – một cụng trỡnh xõy dựng gần gũi, quen thuộc của bộ phận khỏ lớn người dõn miền nỳi nước ta và một số dõn tộc khỏc ở ĐNÁ. - Đại ý: thuyết minh kiến trỳc, nguồn gốc , tiện ớch và sự hấp dẫn của nhà sàn. - Bố cục: 3 phần +, Mở bài: từ đầu -> cộng đồng: định nghĩa và nờu mục đớch sử dụng của nhà sàn. +, Thõn bài: từ “ toàn bộ…là nhà sàn”: thuyết minh cấu tạo, nguồn gốc, cụng dụng của nhà sàn. +, Kết bài: Cũn lại: Đỏnh giỏ, ngợi ca vẻ đẹp sự hấp dẫn của nhà sàn … - Túm tắt: Nhà sàn là cụng trỡnh kiến trỳc cú mỏi che dựng để ở hoặc sử dụng vào một số mục đớch khỏc. Toàn bộ nhà sàn được cấu tạo bằng tre, giang, nứa, gỗ; gồm nhiều cột chống; mặt sàn, gầm sàn, cỏc khoang nhà để ở hoặc chứa vật dụng. Hai đầu nhà cú hai cầu thang. Nhà sàn xuất hiện từ thời Đỏ mới, tồn tại phổ biến ở miền nỳi VN và ĐNA. Nhà sàn cú nhiều tiện ớch: vừa phự hợp với nơi cư trỳ miền nỳi, đầm lầy, vừa tận dụng nguyờn liệu tại chỗ, giữ được vệ sinh và bảo đảm an toàn cho người ở. Nhà sàn ở một số vựng miền nỳi nước ta đạt tới trỡnh độ kĩ thuật và thẩm mĩ cao, đó và đang hấp dẫn khỏch du lịch. 3. Nhận xột - Xỏc định mục đớch, yờu cầu túm tắt - Đọc văn bản gốc để nắm vững đối tượng. - Tỡm bố cục của văn bản.. - Viết túm lược cỏc ý. III. Luyện tập * BT 1( 71) a, Đối tượng thuyết minh: tiểu sử, sự nghiệp nhà thơ Ma-su-ụ-Ba-sụ và những đặc điểm của thể thơ hai cư. b, Bố cục - Đoạn 1: túm tắt tiểu sử và giới thiệu những tỏc phẩm của Ba sụ - Đoạn 2: thuyết minh về đặc điểm nội dung và nghệ thuật của thơ hai cư. * BT 2 (71) a, Văn bản “ Đền Ngọc Sơn và hồn thơ HN” thuyết minh về một thắng cảnh. Nột khỏc cỏc vbản trước là ở đối tượng ( thắng cảnh) và ở nội dung ( vừa tập trung vào những đặc điểm kiến trỳc, vừa ca ngợi vẻ đẹp nờn thơ của đền Ngọc Sơn, đồng thời bày tỏ tỡnh yờu, niềm tự hào đvới 1 di sản vhúa đặc sắc của dtộc) b, Túm tắt: Đến thăm đền Ngọc Sơn , hỡnh tượng kiến trỳc đầu tiờn gõy ấn tượng là Thỏp Bỳt, Đài Nghiờn. Thỏp Bỳt dựng trờn nỳi Ngọc Bội, đỉnh thỏp cú ngọn bỳt trỏ lờn trời xanh, trờn mỡnh thỏp là ba chữ “ tả thanh thiờn” đầy kiờu hónh. Cạnh Thỏp Bỳt là cổng Đài Nghiờn. Gọi là Đài Nghiờn bởi cổng này là hỡnh tượng “ cỏi đài” đổ “ nghiờn mực” hỡnh trỏi đào tạc bằng đỏ, đặt trờn đầu ba chỳ ếch với thõm ý sõu xa “ ao nghiờn ruộng chữ”. Phớa sau Đài Nghiờn là cầu Thờ Hỳc nối sang Đảo Ngọc- nơi tọa lạc ngụi đền thiờng giữa rỡ rào súng nước.