Giáo án Ngữ văn 10 Tuần 24 tiết 67, 68- Chuyện chức phán sự đền tản viên ( trích “ truyền kì mạn lục” - nguyễn dữ)

Tuần 24; tiết 67, 68 CHUYỆN CHỨC PHÁN SỰ ĐỀN TẢN VIÊN ( Trích “ Truyền kì mạn lục” - Nguyễn Dữ) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: - Một số đặc trưng cơ bản của thể loại truyền kì. - Vẻ đẹp của nhân vật Ngô Tử Văn. - Niềm tin chính nghĩa luôn thắng gian tà và lời nhắn nhủ: phải đấu tranh đến cùng để tiêu diệt cái ác, cái xấu. - Xây dựng cốt truyện giàu kịch tính, kết cấu chặt chẽ; dẫn dắt truyện khéo léo, nhiều chi tiết gây sự chú ý, hấp dẫn; cách kể chuyện và miêu tả sinh động, hấp dẫn. 2. Kĩ năng: - Đọc, tóm tắt tác phẩm tự sự trung đại. - Phân tích nhân vật trong truyện truyền kì. 3. Thái độ: Ca ngợi chính nghĩa. II. CHUẨN BỊ - GV: Giáo án, sgk, sgv - HS: Đọc sgk, soạn bài… III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP 1 Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Bài mới: Hoạt động của GV & HS Nội dung bài học HĐ1 - HS: Đọc phần tiểu dẫn sgk . - GV: Vài nét về tác giả, tác phẩm? - HS: Trả lời HĐ2 - GV: Phân tích hành động, lời nói, cử chỉ,.. Của Ngô Tử Văn. - HS: Trả lời + Tức giận trước sự tác oai tác quái của yêu ma. + Làm lễ khấn trời . châm lửa đốt đền. -> Nóng nảy , khẳng khái , cương trực. + Nghe lời kể của thổ địa , ông tỏ thái độ bất bình, quyết tâm trừ bạo. + Sẵn sàng nhận chức phán sự đền Tản Viên để thực hiện công lí. -> Người yêu chính nghĩa + Trước lời đe dọa của yêu ma TV bỏ mặc, ngồi ngất ngưởng , tự nhiên. + Trước cảnh ghê rợn ở âm phủ, hình dạng kì quái của quỷ Dạ Xoa , TV không chút sợ hãi. + Thẳng thắn đối đáp với DV giữa chốn Minh ti. -> Dũng cảm, kiên cường + Làm sáng tỏ nỗi oan và phục hồi danh vị cho thổ thần nước Việt -> Giàu tinh thần dân tộc. * GV khái quát. - GV: Chức phán sự là chức quan gì? Tại sao Ngô Tử Văn được nhậm chức quan này? - HS: Trả lời + Chức quan xem xét về các vụ kiện tụng, giúp việc cho người xử án- đó là chức quan thực hiện công lí. + Vì chàng dũng cảm bảo vệ công lí, chính nghĩa. - GV: Nhận xét, bổ sung Ý nghĩa của việc nhậm chức? - HS: Trả lời: + Một sự thưởng công xứng đáng + Có ý nghĩa noi gương cho người sau + Khích lệ mọi người dũng cảm đấu tranh chống cái ác, bảo vệ công lí. - GV: Ngụ ý của tác phẩm? - HS: Trao đổi, thảo luận Đại diện trình bày - GV: Lời bình ở cuối truyện có ý nghĩa gì? - HS: Trả lời - GV: Giảng giải, chốt ý GV: Những đặc sắc nghệ thuật của truyện? - HS: Trả lời - GV: Bổ sung, phân tích. - HS: Nêu ý nghĩa văn bản. - GV: Nhận xét, bổ sung, chốt ý - HS: Tóm tắt truyện đã chuẩn bị ở nhà - GV: Nhận xét, gợi ý. * GV gợi ý phần luyện tập. I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả: - Sống vào khoảng thế kỉ XVI. - Xuất thân trong một gia đình khoa bảng, từng đi thi và làm quan nhưng không lâu thì lui về ẩn dật. 2. Thể loại truyền kì: Truyền kì là một thể văn xuôi tự sự thời trung đại phản ánh hiện thực qua các yếu tố kì lạ, hoang đường. Tuy nhiên, đằng sau các chi tiết có tính chất kì lạ, phi hiện thực, người đọc vẫn có thể tìm thấy những vấn đề cốt lõi của hiện thực cũng như quan niệm của tác giả. 3. Tác phẩm: Rút ra từ Truyền kì mạn lục- một “thiên cổ kì bút”viết bằng chữ Hán, gồm 20 truyện, ra đời vào nửa đầu thế kỉ XVI. II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1. Nội dung: a. Nhân vật Ngô Tử Văn - Cương trực, yêu chính nghĩa. - Dũng cảm, kiên cường. - Giàu tinh thần dân tộc. =>Chiến thắng của Ngô Tử Văn – một kẻ sĩ nước Việt- là sự khẳng định chân lí chính sẽ thắng tà và thể hiện tinh thần dân tộc mạnh mẽ, quyết tâm đấu tranh đến cùng để bảo vệ công lí và chính nghĩa. b. Ngụ ý của tác phẩm: - Vạch trần bản chất xảo quyệt, hung ác của hồn ma tướng giặc họ Thôi. - Phơi bày thực trạng bất công, thối nát của xã hội đương thời. - Nhắn nhủ hãy đấu tranh dến cùng chống lại cái ác, cái xấu. c. Lời bình cuối truyện: Đề cao bản lĩnh của kẻ sĩ. 2. Nghệ thuật: - Xây dựng cốt truyện giàu kịch tính, kết cấu chặt chẽ. - Dẫn dắt truyện khéo léo, nhiều chi tiết gây sự chú ý, hấp dẫn. - Cách kể chuyện và miêu tả sinh động, hấp dẫn. - Sử dụng nhiều yếu tố kì ảo, nhưng vẫn mang những nét hiện thực. 3. Ý nghĩa văn bản: - Đề cao những người trung thực, ngay thẳng, giàu tinh thần dân tộc. - Khẳng định niềm tin vào công lí, chính nghĩa của nhân dân ta. *Luyện tập: - Ngô Tử Văn, kẻ sĩ khẳng khái, chính trực đã đốt đền của một tên hung thần vốn là tướng giặc xâm lược, trừ hại cho dân. - Tên hung thần đe dọa Tử văn nhưng chàng đã được Thổ thần mach bảo về tung tích và tội ác của hắn, đồng thời chỉ dẫn cách đối phó. - Ngô Tử Văn bị quỷ sứ bắt xuống âm phủ. Trước mặt DV Ngô Tử Văn đã dũng cảm tố cáo tội ác tên hung thần với đầy đủ chứng cớ - Cuối cùng công lí được khôi phục, kẻ ác bị trừng trị, Thổ thần được phục chức, Tử Văn được sống lại. - Ngô Tử Văn được thổ thần tiến cử giữ chức phán sự đền Tản Viên. 4. Củng cố: theo các mục của bài. 5. Hướng dẫn tự học: - Bình luận chi tiết Ngô Tử Văn được nhậm chức phán sự ở đền Tản Viên. - Xác định những chi tiết kì ảo trong truyện và cho biết tác dụng của chúng. - Chuẩn bị bài:Luyện tập viết đoạn văn thuyết minh IV. RÚT KINH NGHIỆM Tiết: 69 LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN THUYẾT MINH I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: - Đoạn văn, các yêu cầu viết một đoạn văn nói chung. - Các yêu cầu viết đoạn văn thuyết minh. 2. Kĩ năng: - So sánh để nhận ra những điểm khác nhau giữa đoạn văn tự sự và đoạn văn thuyết minh. - Vận dụng những kiến thức, kĩ năng về đoạn văn, về văn thuyết minh để viết đoạn văn thuyết minh có đề tài gần gũi, quen thuộc. II. CHUẨN BỊ - GV: Giáo án, sgk, sgv - HS: Đọc sgk, soạn bài III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP 1 Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Bài mới: Hoạt động của GV- HS Nội dung cần đạt HĐ1 - GV: Yêu cầu hs nhắc lại: + Thế nào là một đoạn văn? + Một đoạn văn cần đạt những yêu cầu nào? + Điểm giống và khác nhau giữa đoạn văn tự sự và thuyết minh? - HS: Trả lời - GV: Bổ sung, củng cố. HĐ2 - GV: Cho đề tài thuyết minh “ Giới thiệu chiếc nón lá việt Nam”. - HS: + Phác họa dàn ý đại cương + Chọn một ý viết thành đoạn văn + Trình bày trước lớp - GV: Nhận xét, gợi ý. Các yêu cầu khi viết một đoạn văn thuyết minh? - HS: Trả lời - GV: Nhấn mạnh. I. ĐOẠN VĂN THUYẾT MINH 1. Khái niệm đoạn văn 2. Những yêu cầu cần đạt của một đoạn văn 3. Phân biệt đoạn văn tự sự và thuyết minh. II. VIẾT ĐOẠN VĂN THUYẾT MINH - Nắm vững các kiến thức về đoạn văn thuyết minh và các kĩ năng viết đoạn văn thuyết minh. - Có dủ những tri thức cần thiết và chuẩn xác để làm rõ ý chung của đoạn. - Sắp xếp hợp lí các tri thức đó theo một thứ tự rõ ràng, mạch lạc. - Vận dụng đúng đắn, sáng tạo các phương pháp thuyết minh. 4. Củng cố: Đọc lại ghi nhớ sgk. 5. Hướng dẫn tự học: - Luyện tập thêm ở nhà để nâng cao kĩ năng viết đoạn văn thuyết minh. - Chuẩn bị bài: Những yêu cầu về sử dụng tiếng Việt IV. RÚT KINH NGHIỆM Duyệt tuần 24 – 11/02/2012 P.HT