Giáo án Ngữ văn 12 - Tiết 96: tiếng Việt - Tổng kết phần tiếng việt: hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ

Tªn líp Ngµy d¹y SÜ sè Tªn häc sinh v¾ng 12C2 12C4 12C5 12C6 12C7 TiÕt 96: TiÕng ViÖt Tæng kÕt phÇn tiÕng viÖt: Ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷ I- Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp HS 1. KiÕn thøc - ¤n tËp, hÖ thèng hãa vµ n©ng cao nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷: c¸c nh©n tè giao tiÕp( trong ®ã cã nh©n vËt giao tiÕp vµ ng÷ c¶nh giao tiÕp), c¸c qu¸ tr×nh giao tiÕp, d¹ng ng«n ng÷ nãi vµ viÕt, nghÜa cña c©u trong giao tiÕp avf gi÷ g×n sù trong s¸ng cña tiÕng ViÖt trong giao tiÕp. 2. KÜ n¨ng - Phân tích và lĩnh hội văn bản trong hoạt động giao tiếp. - Sử dụng ngôn ngữ thích hợp với ngữ cảnh giao tiếp; kĩ năng tạo câu có sự phối hợp giữa nghĩa sự việc và nghĩa tình thái. - Sử dụng ngôn ngữ đảm bảo giữ gìn và phát huy được sự trong sáng của tiếng Việt; phát hiện và sửa lỗi nói, viết không trong sáng. 3. Th¸i ®é - Ý thức tự hệ thống hoá kiến thức II- ChuÈn bÞ cña GV vµ HS 1. GV: Bµi so¹n ®iÖn tö, phiÕu häc tËp, Tµi liÖu chuÈn kiÕn thøc kÜ n¨ng 2. HS: Vë bµi tËp, vë ghi. III- TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. KiÓm tra bµi cò: (KÕt hîp víi «n tËp) 2. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß KiÕn thøc c¬ b¶n * H§1: Tõ ng«n ng÷ chung ®Õn lêi nãi c¸ nh©n( 5 phót) - Th¶o luËn nhãm: Ng«n ng÷ chung cña XH vµ lêi nãi c¸ nh©n cã g× gièng vµ kh¸c nhau? - C¸c nhãm cö ®¹i diÖn tr×nh bµy , bæ sung vµ thèng nhÊt ý kiÕn. - GV nhËn xÐt vµ chuÈn kiÕn thøc * H§4: NghÜa cña c©u(15 phót) -Trong ho¹t ®éng giao tiÕp , mçi c©u th­êng cã mÊy thµnh phÇn nghÜa ? Lµ nh÷ng TP nµo? - HS tr¶ lêi - GV nhËn xÐt , cñng cè vµ chuÈn kiÕn thøc - GV: T¹i sao ph¶i g×n gi÷ sù trong s¸ng cña TV ? * H§3: LuyÖn tËp( 20 phót) - GV cho HS lµm viÖc ®éc lËp - GV: H·y chØ ra nghÜa sù viÖc vµ nghÜa t×nh th¸i trong ®o¹n trÝch trªn? - GV: Trong ®o¹n trÝch cã mÊy ho¹t ®éng giao tiÕp?( giao tiÕp gi÷a ai víi ai) 5. Tõ ng«n ng÷ chung ®Õn lêi nãi c¸ nh©n - Ng«n ng÷ lµ tµi s¶n chung, lµ ph­¬ng tiÖn giao tiÕp chung cña c¶ céng ®ång XH -> lêi nãi lµ s¶n phÈm ®­îc c¸ nh©n t¹o ra trªn c¬ së vËn dông c¸c yÕu tè ng«n ng÷ chung vµ tu©n thñ c¸c quy t¾c chung. 6. NghÜa cña c©u -Trong ho¹t ®éng giao tiÕp , mçi c©u th­êng cã 2 thµnh phÇn nghÜa : + NghÜa sù viÖc -> lµ nghÜa øng víi sù viÖc ®­îc ®Ò cËp ®Õn trong c©u. + NghÜa t×nh th¸i -> ThÓ hiÖn th¸i ®é, sù ®¸nh gi¸ cña ng­êi nãi ®èi víi sù viÖc hoÆc ®èi víi ng­êi nghe. 7. G×n gi÷ sù trong s¸ng cña TV - Sù trong s¸ng lµ mét phÈm chÊt cao ®Ñp cña TV -> ®­îc thÓ hiÖn ë c¸c ph­¬ng diÖn chñ yÕu nh­ : tÝnh chuÈn mùc , quy t¾c cña TV, sù kh«ng lai c¨ng , pha t¹p vµ tÝnh lÞch sù, v¨n hãa trong lêi nãi… - CÇn quý träng, cã hiÓu biÕt vÒ TV, cã ý thøc vµ thãi quen sö dông TV theo c¸c chuÈn mùc, c¸c quy t¾c chung. II. LuyÖn tËp: 3. C©u nãi cã 2 thµnh phÇn nghÜa : - NghÜa sù viÖc : con chã biÕt viÖc nã bÞ h¹i. - NghÜa t×nh th¸i : L·o H¹c biÓu lé sù xãt th­¬ng con vËt yªu quý khi nã l©m vµo c¶nh khè cïng (gäi con chã lµ cu cËu , coi con chã còng cã c¶m gi¸c nh­ con ng­êi). 4. Trong ®o¹n trÝch cã 2 ho¹t ®éng GT - Giao tiÕp gi÷a l·o H¹c vµ «ng gi¸o : ë d¹ng ng«n ng÷ nãi , hai ng­êi ®æi vai , giao tiÕp trùc diÖn , cã sù phèi hîp víi cö chØ , ®iÖu bé , nÐt mÆt , ng÷ ®iÖu… - Giao tiÕp gi÷a t¸c gi¶ vµ ng­êi ®äc: qua v¨n b¶n viÕt, cã sù c¸ch biÖt vÒ thêi gian , kh«ng gian gi÷a TG vµ ng­êi ®äc, kh«ng cã sù phô trî cña ng÷ ®iÖu, nh­ng cã sù hç trî cña c¸c dÊu c©u… 3. Củng cố: 3 phót - Sử dụng ngôn ngữ thích hợp với ngữ cảnh giao tiếp; kĩ năng tạo câu có sự phối hợp giữa nghĩa sự việc và nghĩa tình thái. - Sử dụng ngôn ngữ đảm bảo giữ gìn và phát huy được sự trong sáng của tiếng Việt; phát hiện và sửa lỗi nói, viết không trong sáng. 4. Hướng dẫn tự học: 2 phót - Tự lập các bảng tổng kết khác để hệ thống hoá kiến thức tiếng Việt đã học ở THPT về hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ - Chuẩn bị cho giờ ôn tập làm văn: Tổ 1 : Các kiểu văn bản được học ở THPT. Tổ 2 : Các bước của quá trình viết một văn bản nói chung. Tổ 3 : Viết văn bản nghị luận. Tổ 4 : Viết nghị luận xã hội và nghị luận văn học.