Giáo án Ngữ văn 12 - Tuần 22 năm 2007

C¸ch lµm bµi ph©n tÝch c¸c vÊn ®Ò v¨n häc môc tiªu bµi häc * HS cÇn ph©n biÖt ®­îc sù kh¸c nhau gi÷a c¸ch lµm bµi ph©n tÝch mét t¸c phÈm v¨n häc vµ c¸ch ph©n tÝch mét vÊn ®Ò v¨n häc. * Thùc hµnh luyÖn tËp mét sè d¹ng ®Ò ph©n tÝch vÊn ®Ò v¨n häc. ph­¬ng tiÖn thùc hiÖn SGK, SGV.ThiÕt kÕ bµi häc. c. TiÕn tr×ng d¹y häc 1. KiÓm tra bµi cò 2. Giíi thiÖu bµi míi Ph­¬ng ph¸p Néi dung cÇn ®¹t GV: Cho H/S ®äc SGK vµ nh¸c l¹i kh¸i niÖm ph©n tÝch v¨n häc. HS§TL&PB GV: XÐt VD ë SHS Tr 70. GV: XÐt VD ë SHS Tr 70. VÝ dô 1:…. VÝ dô 2:…. GV: Cho H/S ®äc phÇn VD trong SGK. Gi¶ng gi¶i cho HS hiÓu râ h¬n. GV: Cho HS luyÖn tËp theo c©u hái trong SGK. GV: DÆn HS vÒ nhµ lµm nèt bµi tËp. §äc vµ so¹n bµi b×nh gi¶ng VH. Iii. C¸ch lµm bµi ph©n tÝch c¸c vÊn ®Ò v¨n häc 1. Ph¹m vi yªu cÇu - Ph©n tÝch vÊn ®Ò v¨n häc lµ bµn ®Õn ®Æc ®iÓm cña mét giai ®o¹n v¨n häc hay phong c¸ch nghÖ thuËt gi÷a c¸c t¸c gi¶, ®«i khi còng lµ mét vÊn ®Ò thuéc lÜnh vùc lÝ luËn v¨n häc. - Yªu cÇu: lµ tr×nh bµy sù hiÓu biÕt vÒ ®Æc ®iÓm cña giai ®o¹n v¨n häc hoÆc phong c¸ch nghÖ thuËt cña nhµ v¨n, hoÆc mét kh¸i niÖm lÝ luËn v¨n häc. 2. §Þnh h­íng vµ lËp ý * CÇn chia t¸ch c¸c vÊn ®Ò ®­îc ®Ò cËp ra thµnh nhiÒu khÝa c¹ch ®Ó ph©n tÝch, gi¶i thÝch, so s¸nh nh»m lµm næi bËt ý cÇn tr×nh bµy 3, Chän dÉn chøng * Dùa vµo nh÷ng ®Æc ®iÓm v¨n häc cña vÊn ®Ò ®ang bµn ®Ó lùa chän dÉn chøng sao cho tiªu biÓu , næi bËt, cã gi¸ trÞ vÒ mÆt ng÷ nghÜa, cã tÝnh bæ sung. 4, Ph©n tÝch vÊn ®Ò * Khi ph©n tÝch c¸c ®Æc ®iÓm cña giai ®o¹n v¨n häc hay phong c¸ch cÇn chó ý ®Õn tÝnh hÖ thèng. * Còng cã thÓ kÕt hîp so s¸nh ®Æc ®iÓm cña v¨n häc giai ®o¹n tr­íc hoÆc sau ®ã. 5, Tæng kÕt nhËn ®Þnh, ®¸nh gi¸. * CÇn nªu ®­îc chç m¹nh, chç yÕu, nh÷ng ®ãng gãp vµ h¹n chÕ cña hiÖn t­îng v¨n häc ®­îc xem xÐt. IV. luyÖn tËp Bµi tËp 1: - Nh×n chung c¸ch lËp ý thÓ hiÖn ë phÇn t×m hiÓu ®Ò vµ dµn ý s¬ l­îc rÊt ®óng, ®ñ , cã s¸ng t¹o. Bµi tËp 2: * HS cÇn tõ 5 ®Õn 7 phót ®Ó ®äc. Sau ®ã c¸c em tù chän cho m×nh ®o¹n hoÆc c©u v¨n cÇn t×m. GV xem xÐt ®¸nh gÝa. V. Cñng cè & dÆn dß - HS lµm nh÷ng bµi tËp cßn l¹i ë nhµ. - Tham kh¶o trong SGK. B×nh gi¶ng v¨n häc môc tiªu bµi häc * HiÓu ®ùoc nhiÖm vô cña bµi b×nh gi¶ng cïng c¸c biÖn ph¸p b×nh gi¶ng th«ng th­êng. §ång thêi biÕt vËn dông c¸c kh©u cña mät bµi lµm v¨n b×nh gi¶ng th¬. b- ph­¬ng tiÖn thùc hiÖn SGK, SGV.ThiÕt kÕ bµi häc. c. TiÕn tr×ng d¹y häc 1. KiÓm tra bµi cò 2. Giíi thiÖu bµi míi Ph­¬ng ph¸p Néi dung cÇn ®¹t GV: Chñ yÕu h­íng dÉn c¸c em tù t×m hiÓu c¸c ®Ò môc trong SGK. GV: Tãm l­îc nh÷ng ý chÝnh dùa trªn nh÷ng tiªu ®Ò ë ®Ò môc. HS§TL&PB GVH: Khi t×m ý ®Ó b×nh gi¶ng cÇn chó ý ®Õn ®iÒu g× ? HS§TL&PB GV: Cho HS t×m hiÓu vµ nhËn xÐt c¸c VD t­¬ng øng trªn tõng phÇn ë c¸c trang trong SGK. GV: Cho HS t×m hiÓu vµ nhËn xÐt c¸c VD t­¬ng øng trªn tõng phÇn ë c¸c trang trong SGK. GV: Cho HS t×m hiÓu vµ nhËn xÐt vµ lµm bµi tËp ë c¸c trang trong SGK. I. Mét sè biÖn ph¸p b×nh gi¶ng 1, ¤n l¹i kh¸i niÖm: - B×nh gi¶ng v¨n häc lµ kiÓu bµi lµm v¨n ®ßi hái gi¶ng gi¶i v¨n b¶n, mét ®o¹n th¬, ®o¹n v¨n hoÆc mét t¸c phÈm ng¾n nh»m lµm hiÖn lªn c¸i h×nh t­îng toµn vÑn vµ qua h×nh t­îng ®ã mµ chiÕm lÜnh ý nghÜa t¸c phÈm, ®ång thêi ®¸nh gi¸ t­ t­ëng vµ nghÖ thuËt cña nã. - Ph©n tÝch VH kh¸c b×nh gi¶ng VH ë chç: + Ph©n tÝch VH lµ ph©n tÝch nh÷ng ®Æc ®iÓm tiªu biÓu vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt ®Ó lµm s¸ng tá gi¸ trÞ cña t¸c phÈm, hoÆc mét vÊn ®Ò, mét khÝa c¹ch cña t¸c phÈm + B×nh gi¶ng VH: th× nghiªng vÒ ph©n tÝch c¸c biÓu hiÖn cña ng«n ng÷, h×nh ¶nh, kÕt cÊu…nh»m n¾m b¾t tÝnh chØnh thÓ, mèi liªn hÖ néi t¹i cña bµi v¨n. - C¶ hai ®Òu sö dung c¸c thao t¸c nh­: gi¶i thÝch; ph©n tÝch; gi¶ng gi¶i; trÝch dÉn; so s¸nh; ®èi chiÕu; liªn t­ëng…Tuy nhiªn møc ®é kh¸c nhau. 2, T×m ý b×nh gi¶ng - CÇn chó ý ®Õn c¸ch cÊu t¹o h×nh t­îng, c¸c chi tiÕt giµu ý nghÜa, c¸ch dïng tõ ®¾t hoÆc kÕt hîp ®Æc biÖt. 3, Mét sè biÖn ph¸p b×nh gi¶ng A, Miªu t¶ t¸c phÈm, ®o¹n trÝch ®em gi¶ng B, B×nh gi¶ng bµi th¬ b»ng c¸ch miªu t¶ c¸i tø cña nã C, ThuËt l¹i néi dung, ý tõ ®o¹n trÝch, cã nhÊn m¹nh vµ t« ®Ëm chi tiÕt giµu ý nghÜa. D, NhËp th©n vµo t¸c gi¶ ®Ó nãi râ ý mµ t¸c gi¶ muèn nãi E, NhËp th©n vµo h×nh t­îng nh©n vËt ®Ó nãi lªn ý nghÜa cña h×nh t­îng, nh©n vËt. F, Liªn hÖ, ®èi chiÕu víi nh÷ng bµi th¬, ®o¹n th¬, c©u th¬ gÇn gòi t­¬ng ®ång vÒ ý ®Ó b×nh gi¶ng. G, Gi¶ng gi¶i ý nghÜa cña nh÷ng tõ “®¾t”, tõ kho¸ vµ vÞ trÝ cña nã trong bµi th¬ hay ®o¹n th¬ ®Ó hiÓu râ néi dung biÓu hiÖn cña nã. II, C¸ch lµm bµi b×nh gi¶ng th¬ 1, Giíi thiÖu kh¸i qu¸t xuÈt xø, hoµn c¶nh s¸nh t¸c vµ vÞ trÝ cña t¸c phÈm. 2, Gi¶ng gi¶i ý tø cña t¸c phÈm . A, Ph¸t biÓu vÒ cÊu tø, ®¹i ý, bè côc bµi th¬ B, Gi¶ng gi¶i nghÜa lÝ, m¹ch l¹c, tõ ng÷, h×nh ¶nh th¬. Kh«ng nhÊt thiÕt gi¶ng toµn bé bµi th¬, chØ tËp trung vµo nh÷ng chç cã vÊn ®Ò nghÜa lÝ. Khi gi¶ng còng cÇn nãi râ lÝ do t¹i sao l¹i chän gi¶ng nh÷ng chç ®ã. 3, §¸nh gi¸ c¸c gi¸ trÞ v¨n häc cña bµi th¬ - B×nh lµ kh©u trung t©m cña cña bµi b×nh gi¶ng. B×nh lµ t«n lªn nh÷ng gi¸ trÞ, ý nghÜa cña viÖc gi¶ng. Ph¶i gi¶ng ®óng míi cã thÓ b×nh ®óng ®ùoc. III. LuyÖn tËp Bµi tËp 1: * LËp ý ®óng h­íng. §· ®¶m b¶o ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu cña mét bµi v¨n b×nh gi¶ng. Bµi 2: Dµnh cho HS 5-7 phót, tù ®¸nh dÊu vµo nh÷ng chç gi¶ng , b×nh, c¸ch chän tõ ng÷, h×nh ¶nh trong bµi lµm. GV: nhËn xÐt, ®¸nh gi¸, cã chuÈn bÞ ®¸p ¸n. Bµi 3: * Dùa vµo néi dung bµi gi¶ng võa häc ®Ó tr¶ lêi.