Giáo án Ngữ văn 6 - Bài 33, tiết 125,126 - Tuần 33: Văn học bức thư của thủ lĩnh da đỏ

Bài 33 Tiết 125,126 Tuần 33 Ngày dạy: _________ Văn học BỨC THƯ CỦA THỦ LĨNH DA ĐỎ (Theo tài liệu Quản lí môi trường phục vụ phát triển bền vững) š&› 1. MỤC TIÊU 1.1. Kiến thức - Ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường. - Tiếng nói đầy tình cảm và trách nhiệm đối với thiên nhiên, môi trường sống của vị thủ lĩnh Xi- át- tơn. 1.2. Kĩ năng - Biết cách đọc, tìm hiểu nội dung văn bản nhật dụng. - Cảm nhận được tình cảm tha thiết với mảnh đất quê hương của vị thủ lĩnh Xi- át- tơn. - Phát hiện và nêu được tác dụng của một số phép tu từ trong văn bản. 1.3. Thái độ - Ý thức bảo vệ môi trường, thiên nhiên. 2. TRỌNG TÂM - Nội dung, nghệ thuật và ý nghĩa văn bản. 3.CHUẨN BỊ 3.1.Giáo viên : Tranh Sgk phóng to, tranh về môi trường, bảng phụ ghi bố cục. 3.2.Học sinh : Soạn bài + Đọc văn bản- trả lời các câu hỏi vào vở bài tập. 4. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 4.1. Ổn định tổ chức và kiểm diện: 4.2. Kiểm tra miệng: - Vì sao tác giả gọi cầu Long Biên là “chứng nhân lịch sử” ? - Cách gọi ấy làm tăng giá trị nội dung tư tưởng, tình cảm của bài văn như thế nào? 4.3. Bài mới : Hoạt động của thầy Nội dung cần đạt Hoạt động 1: Tìm hiểu chung về văn bản. I. Đọc và tìm hiểu chung - GV giới thiệu cách đọc. - GV đọc 1 đoạn - HS tìm hiểu kĩ chú thích 1, 3, 4, 9, 10, 11. - Thể loại? - Bài viết đề cấp đến mấy nội dung? 1. Đọc. Giọng tình cảm, tha thiết khi nói đến thiên nhiên, đất nước; mỉa mai, kín đáo khi nói đến Tổng thống Mĩ. 2. Giải nghĩa từ khó. 3. Thể loại: thư từ - chính luận - trữ tình. 4. Bố cục: - Vai trò của thiên nhiên. - Cách đối xử với thiên nhiên. - Tác hại Hoạt động 2: Hướng dẫn tìm hiểu chi tiết II.tìm hiểu văn bản: - Tìm những từ ngữ, câu nói lên thái độ, tình cảm của người da đỏ đối với thiên nhiên, môi trường, đất đai. - HS đọc từ đầu đến hoa đồng cỏ - Em cảm nhận được gì về tình cảm của người da đỏ? - Vì sao họ có thái độ như vậy? - Em có nhận xét gì về cách nói của tác giả? 1. Thái độ ứng xử của con người với thiên nhiên, đất đai, môi trường. a. Người da đỏ: - Đất là thiêng, đất là bà mẹ. - Chúng tôi không thể nào quên được mảnh đất tươi đẹp này. - Chúng tôi là một phần tử của mẹ và mẹ cũng là một phần của chúng tôi. - Hoa là chị, là em ... vũng nước, mõm đá, chú ngựa con ... tất cả đều chung một gia đình. - Dòng sông, con suối là máu của tổ tiên, là anh em, ... - Tiếng thì thầm của dòng nước là tiếng nói của cha ông. - Không khí là quí giá... - Đất đai giàu có được là do nhiều mạng sống bồi đắp nên. - Đất là mẹ. Þ Quan hệ gắn bó, biết ơn, hài hoà, thân yêu, thiêng liêng mà gần gũi ... như trong một gia đình, như với người anh, chị em ruột thịt, như với bà mẹ hiền minh, vĩ đại. - Thái độ tình cảm và cách ứng xử rất rõ ràng bởi đó là quan hệ của họ, là mảnh đất bao đời gắn với nòi giống và sâu trong nguồn cội là tinh yêu tha thiết, máu thịt của người da đỏ đối với đất nước, quê hương. - Cách nói nhắc đi nhắc, nhắc lại trùng điệp để nhấn mạnh, khắc sâu tạo ấn tượng. Tiết 2 - Những người da trắng họ đã có hành động bằng cách đối xử như thế nào? - HS đọc những đoạn câu nói về thái độ của người da trắng đối với ... - GV cho HS khái quát ý - Em có suy nghĩ gì về cách đối xử của người da trắng với thiên nhiên môi trường? - Vì sao có thể đánh giá đây là bức thư hay bậc nhất ...? - GV liên hệ bọn lâm tặc phá rừng săn bắn chim thú qúi ở VN... - Gọi HS đọc - Vì sao có thể đánh giá đây là bức thư hay nhất? - Xuất phát từ đâu mà thủ lĩnh da đỏ lại viết bức thư này? - Em hãy chỉ ra nghệ thuật mà tác giả sử dụng và nêu tác dụng? b. Người da trắng. - Muốn dùng tiền bạc, đô la để mua đất. - Khi chết, thường quên đi đất nước họ sinh ra. - Không hiểu cách sống của người da đỏ. - Kẻ xa lạ, trong đêm tối, họ lấy đi từ lòng đất những gì họ cần. - Kẻ thù, kẻ chinh phục, lấn tới. - Đối xử với đất và anh em bầu trời như những vật mua được, tước đoạt được và bán đi như những con cừu và những hạt kim cương. - Thèm khát ngấu nghiến đất đai, để lại đằng sau những bãi hoang mạc. - Xoá bỏ cuộc sông yên tĩnh, thanh khiết ... - Huỷ diệt muông thú quý hiếm ... Þ Chủ yếu nhằm vào việc khai thác, tận dụng vì lợi nhuận tối đa, bất chấp hậu quả trước mắt hay lâu dài. Đó cũng là mặt trái của chủ nghĩa tư bản đế quốc Mĩ trong quá trình phát triển của nó. 2. Một bức thư về chuyện mua bán đất trở thành một bài văn hay bậc nhất về vấn đề bảo vệ tài nguyên và môi trường. - Xuất phát điểm của bức thư là tình yêu, quê hương, đất nước. - Người ta không thấy người viết thư trả lời có bán hay không, lại càng không bàn về chuyện giá cả. Vấn đề được đặt ra chỉ như một giả thiết để tạo đà, tạo thế cho việc trình bày quan điểm và bộc lộ tình cảm. - Tác giả không chỉ đề cập đến vấn đề về đất nước mà tất cả những hiện tượng có liên quan tới đất: Thiên nhiên, môi trường - vấn đề toàn trái đất đang quan tâm. - Phản đối sự huỷ hoại môi trường của người da trắng. - Xuất phát từ lòng yêu quê hương đát nước, bỗng trở thành một văn bản có giá trị hay nhất về vấn đề bảo vệ thiên nhiên và môi trường. 3. Nghệ thuật. - Nghệ thuật đối lập (mục 1). - Nghệ thuật trùng điệp: nhắc đi, nhắc lại một cách có dụng ý các từ, ngữ, cấu trúc câu ...) Þ Tác dụng: - Thể hiện được tình cảm gắn bó sâu nặng với quê hương, đất nước. - Phê phán, châm biếm lối sống và thái độ tình cảm của người da trắng. - Thái độ cương quyết, cứng rắn. - Hơi văn nhịp nhàng, lôi cuốn thêm khí thế. Hoạt động 3 Tổng kết, luyện tập Nêu ý nghĩa văn bản? III. Tổng kết (SGK) Ý nghĩa văn bản: Nhận thức về vấn đề quan trọng, có ý nghĩa thiết thực và lâu dài : Để chăm lo và bảo vệ mạng sống của mình, con người phải biết bảo vệ thiên nhiên và môi trường sống chung quanh. IV. Luyện tập: Viết một đoạn văn giải thích câu: Đất là Mẹ. 4.4 Câu hỏi , bài tập củng cố: Câu 1: Hồn tổ quốc ngự nơi rừng sâu thẳm Rừng điêu tàn lá Tổ quốc suy vong Bảo vệ môi trường là điều kiện sinh tồn của dân tộc. * CSM trình bày lập luận của văn bản? (Gợi: Quan điểm của người da đỏ đối với TN. Thái độ ứng xử của hai hệ chủng tộc. + Chăm chút hoà hợp + Khai thác làm cạn kiệt + Một bài học cảnh tỉnh) 4. 5 Hướng dẫn học sinh tự học: ( Vận dụng) - Đối với bài học ở tiết học này: + Nhớ những hình ảnh tiêu biểu đặc sắc của văn bản. + Sưu tầm một số bài viết về bảo vệ thiên nhiên và môi trường. - Đối với bài học ở tiết học tiếp theo: + Soạn Động phong Nha. Đọc văn bản và trả lời các câu hỏi SGK/ t 144- 148. ? Động Phong Nha đã và đang mở ra những triển vọng gì?(Đặc biệt là về phương diện kinh tế du lịch.) 5. RÚT KINH NGHIỆM: Nội dung: Phương pháp: Sử dụng đồ dùng, thiết bị dạy học: