Giáo án Ngữ văn 6 (chuẩn kiến thức kỹ năng năm 2013 - 2014)

VỤ GIÁO DỤC TRUNG HỌC CƠ SỞ CHƯƠNG TRÌNH PHÁT TRIỂN GIÁO DỤC TRUNG HỌC *** TÀI LIỆU GIÁO ÁN GIẢNG DẠY MẪU GIÁO VIÊN THỰC HIỆN DẠY HỌC VÀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ THEO CHUẨN KIẾN THỨC, KỸ NĂNG CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG CẤP : TRUNG HỌC CƠ SỞ BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO Tài liệu PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH THCS MÔN NGỮ VĂN 6 (Dùng cho các cơ quan quản lí giáo dục và giáo viên, áp dụng từ năm học 2013-2014) Cả năm: 37 tuần (140 tiết) Học kì I: 19 tuần (72 tiết) Học kì II: 18 tuần (68 tiết) HỌC KÌ I Tuần 1 Tiết 1 đến tiết 4 Con Rồng cháu Tiên; Hướng dẫn đọc thêm: Bánh chưng bánh giầy; Từ và cấu tạo từ tiếng Việt; Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt. Tuần 2 Tiết 5 đến tiết 8 Thánh Gióng; Từ mượn; Tìm hiểu chung về văn tự sự. Tuần 3 Tiết 9 đến tiết 12 Sơn Tinh, Thuỷ Tinh; Nghĩa của từ; Sự việc và nhân vật trong văn tự sự. Tuần 4 Tiết 13 đến tiết 16 Hướng dẫn đọc thêm: Sự tích hồ Gươm; Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự; Tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự. Tuần 5 Tiết 17 đến tiết 20 Viết bài Tập làm văn số 1; Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ; Lời văn, đoạn văn tự sự. Tuần 6 Tiết 21 đến tiết 24 Thạch Sanh; Chữa lỗi dùng từ; Trả bài Tập làm văn số 1. Tuần 7 Tiết 25 đến tiết 28 Em bé thông minh; Chữa lỗi dùng từ (tiếp); Kiểm tra Văn. Tuần 8 Tiết 29 đến tiết 32 Luyện nói kể chuyện; Cây bút thần; Danh từ. Tuần 9 Tiết 33 đến tiết 36 Ngôi kể và lời kể trong văn tự sự; Hướng dẫn đọc thêm: Ông lão đánh cá và con cá vàng; Thứ tự kể trong văn tự sự. Tuần 10 Tiết 37 đến tiết 40 Viết bài Tập làm văn số 2; Ếch ngồi đáy giếng; Thầy bói xem voi. Tuần 11 Tiết 41 đến tiết 44 Danh từ (tiếp); Trả bài kiểm tra Văn; Luyện nói kể chuyện; Cụm danh từ. Tuần 12 Tiết 45 đến tiết 48 Hướng dẫn đọc thêm: Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng; Kiểm tra Tiếng Việt; Trả bài Tập làm văn số 2; Luyện tập xây dựng bài tự sự- Kể chuyện đời thường. Tuần 13 Tiết 49 đến tiết 52 Viết bài Tập làm văn số 3; Treo biển; Hướng dẫn đọc thêm: Lợn cưới, áo mới; Số từ và lượng từ. Tuần 14 Tiết 53 đến tiết 56 Kể chuyện tưởng tượng; Ôn tập truyện dân gian; Trả bài kiểm tra Tiếng Việt. Tuần 15 Tiết 57 đến tiết 60 Chỉ từ; Luyện tập kể chuyện tưởng tượng; Hướng dẫn đọc thêm: Con hổ có nghĩa; Động từ. Tuần 16 Tiết 61 đến tiết 63 Cụm động từ; Mẹ hiền dạy con; Tính từ và cụm tính từ. Tuần 17 Tiết 64 đến tiết 66 Trả bài Tập làm văn số 3; Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng; Ôn tập Tiếng Việt. Tuần 18 Tiết 67 đến tiết 69 Kiểm tra học kì I; Hoạt động Ngữ văn: Thi kể chuyện. Tuần 19 Tiết 70 đến tiết 72 Chương trình Ngữ văn địa phương; Trả bài kiểm tra học kì I. HỌC KÌ II Tuần 20 Tiết 73 đến tiết 75 Bài học đường đời đầu tiên; Phó từ. Tuần 21 Tiết 76 đến tiết 78 Tìm hiểu chung về văn miêu tả; Sông nước Cà Mau; So sánh. Tuần 22 Tiết 79 đến tiết 81 Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả; Bức tranh của em gái tôi. Tuần 23 Tiết 82 đến tiết 84 Bức tranh của em gái tôi (tiếp theo); Luyện nói về quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả. Tuần 24 Tiết 85 đến tiết 88 Vượt thác; So sánh (tiếp); Chương trình địa phương Tiếng Việt; Phương pháp tả cảnh; Viết bài Tập làm văn tả cảnh (làm ở nhà). Tuần 25 Tiết 89 đến tiết 92 Buổi học cuối cùng; Nhân hoá; Phương pháp tả người. Tuần 26 Tiết 93 đến tiết 96 Đêm nay Bác không ngủ; Ẩn dụ; Luyện nói về văn miêu tả. Tuần 27 Tiết 97 đến tiết 100 Kiểm tra Văn; Trả bài Tập làm văn tả cảnh viết ở nhà; Lượm; Hướng dẫn đọc thêm: Mưa. Tuần 28 Tiết 101 đến tiết 104 Hoán dụ; Tập làm thơ bốn chữ; Cô Tô. Tuần 29 Tiết 105 đến tiết 108 Viết bài Tập làm văn tả người; Các thành phần chính của câu; Thi làm thơ 5 chữ. Tuần 30 Tiết 109 đến tiết 112 Cây tre Việt Nam; Câu trần thuật đơn; Hướng dẫn đọc thêm: Lòng yêu nước; Câu trần thuật đơn có từ là. Tuần 31 Tiết 113 đến 116 Lao xao; Kiểm tra Tiếng Việt; Trả bài kiểm tra Văn, bài Tập làm văn tả người. Tuần 32 Tiết 117 đến tiết 120 Ôn tập truyện và kí; Câu trần thuật đơn không có từ là; Ôn tập văn miêu tả; Chữa lỗi về chủ ngữ, vị ngữ. Tuần 33 Tiết 121 đến tiết 124 Viết bài Tập làm văn miêu tả sáng tạo; Cầu Long Biên chứng nhân lịch sử; Viết đơn. Tuần 34 Tiết 125 đến tiết 128 Bức thư của thủ lĩnh da đỏ; Chữa lỗi về chủ ngữ, vị ngữ (tiếp); Luyện tập cách viết đơn và sửa lỗi. Tuần 35 Tiết 129 đến tiết 132 Động Phong Nha; Ôn tập về dấu câu (Dấu chấm, dấu chấm hỏi, dấu chấm than); Ôn tập về dấu câu (Dấu phẩy); Trả bài Tập làm văn miêu tả sáng tạo, trả bài kiểm tra Tiếng Việt. Tuần 36 Tiết 133 đến tiết 136 Tổng kết phần Văn và Tập làm văn; Tổng kết phần Tiếng Việt; Ôn tập tổng hợp. Tuần 37 Tiết 137 đến tiết 140 Kiểm tra học kì II; Chương trình Ngữ văn địa phương. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN ĐIỀU CHỈNH NỘI DUNG DẠY HỌC MÔN NGỮ VĂN, CẤP THCS (Kèm theo Công văn số 892400/BGDĐT-GDTrH ngày 1 tháng 08 năm 2013 của Bộ GDĐT) 1. Mục tiêu của việc điều chỉnh nội dung dạy học Điều chỉnh nội dung dạy học để dạy và học phù hợp với chuẩn kiến thức kĩ năng và mục tiêu giáo dục, phù hợp với thời lượng dạy học và điều kiện thực tế các nhà trường. Điều chỉnh nội dung dạy học theo hướng cắt giảm các nội dung quá khó, trùng lặp, chưa thật sự cần thiết đối với học sinh (HS), các câu hỏi, bài tập đòi hỏi phải khai thác quá sâu kiến thức lí thuyết, để giáo viên (GV), HS dành thời gian cho các nội dung khác, tạo thêm điều kiện cho GV đổi mới phương pháp dạy học theo yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông. 2. Thời gian thực hiện Hướng dẫn này dựa trên sách giáo khoa (SGK) của Nhà Xuất bản Giáo dục Việt Nam ấn hành năm 2011 và được áp dụng từ năm học 2013 - 2014. Nếu GV và HS sử dụng SGK của các năm khác thì cần đối chiếu với SGK để điều chỉnh, áp dụng phù hợp. 3. Hướng dẫn thực hiện các nội dung Ngoài các nội dung đã hướng dẫn cụ thể trong văn bản, trong cột Hướng dẫn thực hiện ở các bảng dưới đây cần lưu ý thêm một số vấn đề sau: Đối với các bài, các phần không dạy thì GV dùng thời lượng của các bài, các phần này dành cho các bài, các phần khác hoặc sử dụng để luyện tập, củng cố, hướng dẫn thực hành cho HS. Không ra bài tập và không kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS vào những nội dung được hướng dẫn là ”không dạy” hoặc ”đọc thêm”. Tuy nhiên, GV, HS vẫn có thể tham khảo các nội dung đó để có thêm sự hiểu biết cho bản thân. Trên cơ sở khung phân phối chương trình của môn học, các sở GDĐT, phòng GDĐT chỉ đạo các trường và GV điều chỉnh phân phối chương trình chi tiết đảm bảo cân đối giữa nội dung và thời gian thực hiện, phù hợp với điều chỉnh nội dung dạy học dưới đây. Toàn bộ văn bản này được nhà trường in sao gửi cho tất cả GV bộ môn.  Lớp 6 TT Phần Bài Trang Nội dung điều chỉnh Hướng dẫn điều chỉnh 1 Văn học Con Rồng cháu Tiên Tr.5 SGK tập 1 Cả bài Đọc thêm Cây bút thần Tr.80 SGK tập 1 Cả bài Đọc thêm Ông lão đánh cá và con cá vàng Tr.91 SGK tập 1 Cả bài Đọc thêm Mẹ hiền dạy con Tr.150 SGK tập 1 Cả bài Đọc thêm Lao xao Tr.110 SGK tập 2 Cả bài Đọc thêm Cầu Long Biên chứng nhân lịch sử Tr.123 SGK tập 2 Cả bài Đọc thêm Động Phong Nha Tr.144 SGK tập 2 Cả bài Đọc thêm 2 Tiếng Việt Danh từ Tr.86 SGK tập 1 Phần danh từ riêng, danh từ chung Chọn danh từ riêng, danh từ chung để dạy. Ẩn dụ Tr.68 SGK tập 2 Phần nội dung nhận diện, tác dụng của ẩn dụ Chọn nội dung nhận diện, bước đầu phân tích tác dụng của ẩn dụ để dạy. Hoán dụ Tr.82 SGK tập 2 Phần nội dung nhận diện, tác dụng của Hoán dụ Chọn nội dung nhận diện, bước đầu phân tích tác dụng của hoán dụ để dạy. TiÕt 1 Ngµy so¹n : H­íng dÉn ®äc thªm V¨n b¶n con rång ch¸u tiªn. (TruyÒn thuyÕt). I. MỨC ĐỘ CÇN ĐẠT. - Có hiểu biết bước đầu về thể loại truyền thuyết - Hiểu được quan niệm của người Việt cổ về nòi giống dân tộc qua truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên. - Hiểu được những nét chính về nghệ thuật của truyện. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG. 1. Kiến thức - Khái niệm thể loại truyền thuyết. - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết giai đoạn đầu. - Bóng dáng lịch sử thời kỳ dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm văn học dân gian thời kỳ dựng nước. 2. Kỹ năng: - Đọc diễn cảm văn bản truyền thuyết - Nhận ra những sự việc chính của truyện. - Nhận ra một số chi tiết tưởng tượng kỳ ảo tiêu biểu trong truyện. * CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC -KNS: giao tiếp -KN tư duy -KN tự nhận thức 3.Thái độ: Bồi dưỡng học sinh lòng yêu nước và tinh thần tự hào dân tộc, tinh thần đoàn kết. 4. Tư tưởng Hồ Chí Minh - Bác luôn đề cao truyền thống đoàn kết giữa các dân tộc anh em và niềm tự hào về nguồn gốc con Rồng cháu Tiên.( Liên hệ) III. CHUẨN BỊ 1. Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + S­u tÇm tranh ¶nh liªn quan ®Õn bµi häc. - Phương pháp: giảng bình, vấn đáp, nêu vấn đề, - Kỹ thuật: động não, sơ đồ tư duy. 2. Häc sinh: + So¹n bµi + S­u tÇm nh÷ng bøc tranh ®Ñp, k× ¶o vÒ vÒ l¹c Long Qu©n vµ ¢u c¬ cïng 100 ng­êi con chia tay lªn rõng xuèng biÓn. + S­u tÇm tranh ¶nh vÒ §Òn Hïng hoÆc vïng ®Êt Phong Ch©u. IV. CÁC BƯỚC LÊN LỚP 1. ¤n ®Þnh tæ chøc : 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ s¸ch vë vµ dông cô häc tËp bé m«n. 3. Bµi míi: Hoạt động 1: Khởi động Ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu tiªn c¾p s¸ch ®Õn tr­êng chóng ta ®Òu ®­îc häc vµ ghi nhí c©u ca dao: BÇu ¬i th­¬ng lÊy bÝ cïng Tuy r»ng kh¸c gièng nh­ng chung mét giµn Nh¾c ®Õn gièng nßi mçi ng­êi ViÖt Nam cña m×nh ®Òu rÊt tù hµo vÒ nguån gèc cao quÝ cña m×nh - nguån gèc Tiªn, Rång, con L¹c ch¸u Hång. VËy t¹i sao mu«n triÖu ng­êi ViÖt Nam tõ miÒn ng­îc ®Õn miÒn xu«i, tõ miÒn biÓn ®Õn rõng nói l¹i cïng cã chung mét nguån gèc nh­ vËy. TruyÒn thuyÕt Con Rång, ch¸u Tiªn mµ chóng ta t×m hiÓu h«m nay sÏ gióp c¸c em hiÓu râ vÒ ®iÒu ®ã. Ho¹t ®éng cña Gv – Hs H§2:Tìm hiểu chung về văn bản - GV h­íng dÉn c¸ch ®äc- ®äc mÉu- gäi HS ®äc. - NhËn xÐt c¸ch ®äc cña HS - H·y kÓ tãm t¾t truyÖn tõ 5-7 c©u? ? Theo em trruyÖn cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? Néi dung cña tõng phÇn? - §äc kÜ phÇn chó thÝch * vµ nªu hiÓu biÕt cña em vÒ truyÒn thuyÕt? ? Em h·y gi¶i nghÜa c¸c tõ: ng­ tinh, méc tinh, hå tinh vµ tËp qu¸n? HĐ3: T×m hiÓu v¨n b¶n * Gäi HS ®äc ®o¹n 1 ? LLQ vµ ¢u c¬ ®­îc giíi thiÖu nh­ thÕ nµo? (Nguån gèc, h×nh d¸ng, tµi n¨ng) ? T¹i sao t¸c gi¶ d©n gian kh«ng t­ëng t­îng LLQ vµ ¢u c¬ cã nguån gèc tõ c¸c loµi kh¸c mµ t­ëng t­îng LLQ nßi rång, ¢u C¬ dßng dâi tiªn? §iÒu ®ã cã ý nghÜa g×? * GV b×nh: ViÖc t­ëng t­îng LLQ vµ ¢u C¬ dßng dâi Tiªn - Rång mang ý nghÜa thËt s©u s¾c. Bëi rång lµ 1 trong bèn con vËt thuéc nhãm linh mµ nh©n d©n ta t«n sïng vµ thê cóng. Cßn nãi ®Õn Tiªn lµ nãi ®Õn vÎ ®Ñp toµn mÜ kh«ng g× s¸nh ®­îc. T­ëng t­îng LLQ nßi Rång, ¢u C¬ nßi Tiªn ph¶i ch¨ng t¸c gi¶ d©n gian muèn ca ngîi nguån gèc cao quÝ vµ h¬n thÕ n÷a muèn thÇn k× ho¸, linh thiªng ho¸ nguån gèc gièng nßi cña d©n téc VN ta.? VËy qua c¸c chi tiÕt trªn, em thÊy h×nh t­îng LLQ vµ ¢u C¬ hiÖn lªn nh­ thÕ nµo? ? ¢u C¬ sinh në cã g× k× l¹? Chi tiÕt nµy cã ý nghÜa g×? * GV b×nh: Chi tiÕt l¹ mang tÝnh chÊt hoang ®­êng nh­ng rÊt thó vÞ vµ giµu ý nghÜa. Nã b¾t nguån tõ thùc tÕ rång, r¾n ®Ò ®Î trøng. Tiªn (chim) còng ®Î trøng. TÊt c¶ mäi ng­êi VN chóng ta ®Òu sinh ra tõ trong cïng mét bäc trøng (®ång bµo) cña mÑ ¢u C¬. DTVN chóng ta vèn khoÎ m¹nh, c­êng tr¸ng, ®Ñp ®Ï, ph¸t triÓn nhanh. ? Em h·y quan s¸t bøc tranh trong SGK vµ cho biÕt tranh minh ho¹ c¶nh g×? ? L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ chia con nh­ thÕ nµo? ViÖc chia tay thÓ hiÖn ý nguyÖn g×? ? B»ng sù hiÓu biÕt cña em vÒ LS chèng ngo¹i x©m vµ c«ng cuéc x©y dùng ®Êt n­íc, em thÊy lêi c¨n dÆn cña thÇn sau nµy cã ®­îc con ch¸u thùc hiÖn kh«ng? * GV b×nh: LS mÊy ngµn n¨m dùng n­íc vµ gi÷ n­íc cña d©n téc ta ®· chøng minh hïng hån ®iÒu ®ã. Mçi khi TQ bÞ l©m nguy, ND ta bÊt kÓ trÎ, giµ, trai, g¸i tõ miÒn ng­îc ®Õn miÒn xu«i, tõ miÒn biÓn ®Õn miÒn rõng nói xa x«i ®ång lßng kÒ vai s¸t c¸nh ®øng dËy diÕt kÎ thï. Khi nh©n d©n mét vïng gÆp thiªn tai ®Þch ho¹, c¶ n­íc ®Òu ®au xãt, nh­êng c¬m xÎ ¸o, ®Ó gióp ®ì v­ît qua ho¹n n¹n vµ ngµy nay, mçi chóng ta ngåi ®©y còng ®·, ®ang vµ sÏ tiÕp tôc thùc hiÖn lêi c¨n dÆn cña Long Qu©n x­a kia b»ng nh÷ng viÖc lµm thiÕt thùc. ? Trong tuyÖn d©n gian th­êng cã chi tiÕt t­ëng t­îng k× ¶o. Em hiÓu thÕ nµo lµ chi tiÕt t­ëng t­îng k× ¶o? - Chi tiÕt t­ëng t­îng k× ¶o lµ chi tiÕt kh«ng cã thËt ®­îc d©n gian s¸ng t¹o ra nh»m môc ®Ých nhÊt ®Þnh. ? Trong truyÖn nµy, chi tiÕt nãi vÒ LLQ vµ ¢u C¬; viÖc ¢u C¬ sinh në k× l¹ lµ nh÷ng chi tiÕt t­ëng t­îng k× ¶o. Vai trß cña nã trong truyÖn nµy nh­ thÕ nµo? * Gäi HS ®äc ®o¹n cuèi ? Em h·y cho biÕt, truyÖn kÕt thóc b»ng nh÷ng sù viÖc nµo? ViÖc kÕt thóc nh­ vËy cã ý nghÜa g×? ? VËy theo em, cèt lâi sù thËt LS trong truyÖn lµ ë chç nµo? * GV: Lµ m­êi mÊy ®êi vua Hïng trÞ v×. Kh¼ng ®Þnh sù thËt trªn ®ã lµ l¨ng t­ëng niÖm c¸c vua Hïng mµ t¹i ®©y hµng n¨m vÉn diÔn ra lÔ héi rÊt lín - lÔ héi ®Òn Hïng. LÔ héi ®ã ®· trë thµnh mét ngµy quèc giç cña c¶ d©n téc. - Dï ai ®i ng­îc vÒ xu«i Nhí ngµy giç tæ mïng m­êi th¸ng ba ? Em h·y cho biÕt ®Òn Hïng n»m ë tØnh nµo trªn ®Êt n­íc ta? - Phó Thä H§ 4: Tæng kÕt nghÖ thuËt vµ néi dung bµi häc. ? Trong truyÖn t¸c gi¶ d©n gian ®· sö dông nghÖ thuËt nµo? ? TruyÖn thÓ hiÖn néi dung g×? - Kh¸i qu¸t ho¸ b»ng s¬ ®å t­ duy H§5: Củng cố bài học, liên hệ thực tế. Néi dung cÇn ®¹t I. §äc- t×m hiÓu chung : 1. §äc vµ kÓ: - §äc râ rµng, rµnh m¹ch, nhÊn giäng ë nh÷ng chi tiÕt k× l¹ phi th­êng 2. Bè côc: 3 phÇn a. Tõ ®Çu ®Õn...long trang Þ Giíi thiÖu L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ b. TiÕp...lªn ®­êng Þ ChuyÖn ¢u C¬ sinh në k× l¹ vµ LLQ vµ ¢u C¬ chia con c. Cßn l¹i Þ Gi¶i thÝch nguån gèc con Rång, ch¸u Tiªn. 3. Kh¸i niÖm truyÒn thuyÕt: - TruyÖn d©n gian truyÒn miÖng kÓ vÒ c¸c nh©n vËt, sù kiÖn cã liªn quan ®Õn lÞch sö thêi qu¸ khø. - Th­êng cã yÕu tè t­ëng t­îng k× ¶o. - ThÓ hiÖn th¸i ®é, c¸ch ®¸nh gi¸ cña nh©n d©n ®èi víi c¸c sù kiÖn vµ nh©n vËt LS. II. §äc- t×m hiÓu chi tiÕt 1. Giíi thiÖu L¹c Long Qu©n - ¢u c¬: L¹c Long Qu©n -Nguån gèc: ThÇn -H×nh d¸ng: m×nh rång ë d­íi n­íc -Tµi n¨ng:cã nhiÒu phÐp l¹, gióp d©n diÖt trõ yªu qu¸i ¢u C¬ - Nguån gèc: Tiªn - Xinh ®Ñp tuyÖt trÇn à §Ñp k× l¹, lín lao víi nguån gèc v« cïng cao quÝ. 2. ¢u C¬ sinh në kú l¹ vµ hai ng­êi chia con a. ¢u C¬ sinh në k× l¹: - Sinh bäc tr¨m trøng, në tr¨m con, ®Ñp ®Ï, kh«i ng«, kh«ng cÇn bó mím, lín nhanh nh­ thæi. à Chi tiÕt t­ëng t­îng s¸ng t¹o diÖu k× nhÊn m¹nh sù g¾n bã keo s¬n, thÓ hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt gi÷a c¸c céng ®ång ng­êi ViÖt b. ¢u C¬ vµ L¹c Long Qu©n chia con: - 50 ng­êi con xuèng biÓn; - 50 Ng­êi con lªn nói à Cuéc chia tay ph¶n ¸nh nhu cÇu ph¸t triÓn DT: lµm ¨n, më réng vµ gi÷ v÷ng ®Êt ®ai. ThÓ hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt, thèng nhÊt DT. Mäi ng­êi ë mäi vïng ®Êt n­íc ®Òu cã chung mét nguån gèc, ý chÝ vµ søc m¹nh. * ý nghÜa cña chi tiÕt t­ëng t­îng k× ¶o: - T« tÝnh ®Ëm tÝnh chÊt k× l¹, lín lao, ®Ñp ®Ï cña c¸c nh©n vËt, sù kiÖn. - ThÇn k×, linh thiªng ho¸ nguån gèc gièng nßi, d©n téc ®Ó chóng ta thªm tù hµo, tin yªu, t«n kÝnh tæ tiªn, d©n téc - Lµm t¨ng søc hÊp dÉn cña t¸c phÈm. 3. Gi¶i thÝch nguån gèc con Rång, ch¸u Tiªn - Con tr­ëng lªn ng«i vua, lÊy hiÖu Hïng V­¬ng, lËp kinh ®«, ®Æt tªn n­íc. - Gi¶i thÝch nguån gèc cña ng­êi VN lµ con Rång, ch¸u Tiªn. à C¸ch kÕt thóc muèn kh¼ng ®Þnh nguån gèc con Rång, ch¸u Tiªn lµ cã thËt IV. Tæng kÕt 1. NghÖ thuËt. - Chi tiÕt t­ëng t­îng k× ¶o... 2. Néi dung - Gi¶i thÝch, suy t«n nguån gèc d©n téc. - ThÓ hiÖn sù ®oµn kÕt, thèng nhÊt... * Ghi nhí: SGK- t/3 KÕt h«n LLQ ©c ( thÇn) (tiªn) BäC 100 TRøNG 50 lªnnon 50 xuèngbiÓn NGUåN GèC D¢N TéC V. LuyÖn tËp: 1. Häc xong truyÖn: Con Rång, ch¸u Tiªn em thÝch nhÊt chi tiÕt nµo? V× sao? 2. KÓ tªn mét sè truyÖn t­¬ng tù gi¶i thÝch nguån gèc cña d©n téc VN mµ em biÕt? - Kinh vµ Ba Na lµ anh em - Qu¶ trøng to në ra con ng­êi (m­êng) - Qu¶ bÇu mÑ (kh¬ me)  4. Cñng cè : - ý nghÜa truyÖn con Rång ch¸u Tiªn. - Hs kÓ tãm t¾t truyªn Con Rång ch¸u Tiªn. 5. H­íng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - §äc kÜ phÇn ®äc thªm - So¹n bµi: B¸nh ch­ng, b¸nh giÇy - T×m c¸c t­ liÖu kÓ vÒ c¸c d©n téc kh¸c hoÆc trªn thÕ giíi vÒ viÖc lµm b¸nh hoÆc quµ d©ng vua. -------------------------------------------------------------------- TiÕt 2: Ngµy so¹n : H­íng dÉn ®äc thªm V¨n b¶n B¸nh ch­ng,b¸nh giµy. (TruyÒn thuyÕt) I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hiểu được nội dung, ý nghĩa và một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong văn bản Bánh chưng, bánh giầy II. TRỌNG TÂM KIÕN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết - Cốt lõi lịch sử thời kỳ dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm thuộc nhóm truyền thuyết thời kỳ Hùng Vương. - Cách giải thích của người Việt cổ về một phong tục và quan niệm đề cao lao động, đề cao nghề nông – một nét đẹp văn hoá của người Việt, 2. Kỹ năng: - Đọc hiểu một văn bản thuộc thể loại truyền thuyết. - Nhận ra những sự việc chính trong truyện. *CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC -KN giao tiếp -KN tư duy -KN tự nhận thức 3.Thái độ: Giáo dục học sinh lòng tự hào về trí tuệ, văn hóa của dân tộc ta. III. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: - So¹n bµi - §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - S­u tÇm tranh ¶nh vÒ c¶nh nh©n d©n ta chë l¸ dong, xay ®ç gãi b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy. - Ph­¬ng ph¸p: Ph¸t vÊn, gi¶ng b×nh, vÊn ®¸p - Kü thuËt: §éng n·o. 2. Häc sinh: + So¹n bµi IV. C¸c b­íc lªn líp: 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. KiÓm tra bµi cò: ? Em hiÓu thÕ nµo truyÒn thuyÕt? T¹i sao nãi truyÖn Con Rång, ch¸u Tiªn lµ truyÖn truyÒn thuyÕt? ? Nªu ý nghÜa cña truyÒn thuyÕt "Con Rång, ch¸u Tiªn"? Trong truyÖn em thÝch nhÊt chi tiÕt nµo? V× sao em thÝch? 3. Bµi míi: H§1: Khëi ®éng Hµng n¨m cø mçi khi tÕt ®Õn, xu©n vÒ, nh©n d©n ta - con ch¸u cña vua Hïng tõ miÒn ng­îc ®Õn miÒn xu«i, vïng rõng nói còng nh­ vïng biÓn l¹i n« nøc, hå hëi chë l¸ dong xay g¹o, gi· g¹o, gãi b¸nh. Quang c¶nh Êy lµm sèng l¹i truyÒn thuyÕt "B¸nh ch­ng, b¸nh giÇy". Ho¹t ®éng 2: H­íng dÉn t×m hiÓu chung vÒ t¸c phÈm - GVgäi HS ®äc truyÖn - Em h·y kÓ tãm t¾t truyÖn - H­íng dÉn HS t×m hiÓu chó thÝch: 1,2,3,4,8,9,12,13 ? Theo em, truyÖn cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? Ho¹t ®éng 3: H­íng dÉn t×m hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n ? Më ®Çu truyÖn, t¸c gi¶ muèn cho chóng ta biÕt sù kÞªn g× ? ? Vua Hïng chän ng­êi nèi ng«i trong hoµn c¶nh nµo? ? ý ®Þnh cña vua ra sao?(qua ®iÓm cña vua vÒ viÖc chän ng­êi nèi ng«i) ? Vua ®· chän ng­êi nèi ng«i b»ng h×nh thøc nµo? ? §iÒu kiÖn vµ h×nh thøc truyÒn ng«i cã g× ®æi míi vµ tiÕn bé so víi ®­¬ng thêi? * GV: Trong truyÖn d©n gian gi¶i ®è lµ1 trong nh÷ng lo¹i thö th¸ch khã kh¨n ®èi víi nh©n vËt, kh«ng hoµn toµn theo lÖ truyÒn ng«i tõ c¸c ®êi tr­íc: chØ truyÒn cho con tr­ëng. Vua chó träng tµi chÝ h¬n tr­ëng thø-> §©y lµ mét vÞ vua anh minh. ? §Ó lµm võa ý vua, c¸c «ng Lang ®· lµm g×? ? T©m tr¹ng Lang Liªu ra sao ? Lang Liªu ®· lµm g× ? - RÊt buån. Trong c¸c con vua, chµng lµ ng­êi thiÖt thßi nhÊt. Tuy lµ Lang nh­ng tõ khi lín lªn chµng ra ë riªng, ch¨m lo viÖc ®ång ¸ng, trång lóa, trång khoai. Lang Liªu th©n th× con vua nh­ng phËn th× gÇn gòi víi d©n th­êng ? V× sao Lang Liªu ®­îc thÇn b¸o méng? - C¸c nh©n vËt må c«i, bÊt h¹nh th­êng ®­îc thÇn, bôt hiÖn lªn gióp ®ì mçi khi bÕ t¾c. ? V× sao thÇn chØ m¸ch b¶o mµ kh«ng lµm gióp lÔ vËt cho Lang Liªu? - ThÇn vÉn dµnh chç cho tµi n¨ng s¸ng t¹o cña Lang Liªu. ? KÕt qu¶ cuéc thi tµi gi÷a c¸c «ng Lang nh­ thÕ nµo? ? V× sao hai thø b¸nh cña lang Liªu ®­îc vua chän ®Ó tÕ Trêi, §Êt, Tiªn V­¬ng vµ Lang Liªu ®­îc chän ®Ó nèi ng«i vua? - Hai thø b¸nh cña Lang Liªu võa cã ý nghÜa thùc tÕ: quÝ h¹t g¹o, träng nghÒ n«ng (lµ nghÒ gèc cña ®Êt n­íc lµm cho ND ®­îc no Êm) võa cã ý nghÜa s©u xa: §Ò cao sù thê kÝnh Trêi, §Êt vµ tæ tiªn cña nh©n d©n ta. - Hai thø b¸nh hîp ý vua chøng tá tµi ®øc cña con ng­êi cã thÓ nèi chÝ vua. §em c¸i quÝ nhÊt cña trêi ®Êt cña ruéng ®ång do chÝnh tay m×nh lµm ra mµ tiÕn cóng Tiªn V­¬ng, d©ng lªn vua th× ®óng lµ con ng­êi tµi n¨ng, th«ng minh, hiÕu th¶o. Ho¹t ®éng 4: Kh¸i qu¸t toµn béTP ? TruyÖn ®· sö dông NT g× ? ? TruyÒn thuyÕt b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy cã nh÷ng ý nghÜa g×? *Hs ®äc ghi nhí Ho¹t ®éng 4: ? §ãng vai Hïng V­¬ng kÓ l¹i truyÖn b¸nh ch­ng, b¸nh GiÇy? ? C©u chuyÖn cã ý nghÜa ntn ? ? ChØ ra vµ ph©n tÝch mét sè chi tiÕt trong truyÖn mµ em thÝch nhÊt. * Gîi ý : - Lang Liªu ®­îc thÇn b¸o méng: ®©y lµ chi tiÕt thÇn k× lµm t¨ng søc hÊp dÉn cña truyÖn, nªu lªn gi¸ trÞ cña h¹t g¹o ë mét ®Êt n­íc mµ c­ d©n sèng b»ng nghÒ n«ng, thÓ hiÖn c¸i ®¸ng quÝ, c¸i ®¸ng tr©n träng cña s¶n phÈm do con ng­êi lµm ra. - Lêi cña vua nãi vÒ hai lo¹i b¸nh: ®©y lµ c¸ch "®äc", c¸ch "th­ëng thøc" nhËn xÐt vÒ v¨n ho¸. Nh÷ng c¸i b×nh th­êng, gi¶n dÞ song l¹i nhiÒu ý nghÜa s©u s¾c ®ã còng chÝnh lµ ý nghi· t­ t­ëng, t×nh c¶m cña nh©n d©n vÒ hai lo¹i b¸nh vµ phong tôc lµm b¸nh. I. §äc - t×m hiÓu chung: 1. §äc - kÓ: - Hïng V­¬ng vÒ giµ muèn truyÒn ng«i cho con nµo lµm võa ý, nèi chÝ nhµ vua. - C¸c «ng lang ®ua nhau lµm cç thËt hËu, riªng Lang Liªu ®­îc thÇn m¸ch b¶o, dïng g¹o lµm hai thø b¸nh ®Ó d©ng vua. - Vua cha chän b¸nh cña lang Liªu ®Ó tÕ trêi ®Êt cïng Tiªn V­¬ng vµ nh­êng ng«i cho chµng. - Tõ ®ã n­íc ta cã tôc lµm b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy vµo ngµy tÕt. 2. Chó thÝch: 3. Bè côc: 3 phÇn a. Tõ ®Çu...chøng gi¸m b. TiÕp ....h×nh trßn c. Cßn l¹i II. §äc-hiÓu chi tiÕt 1. Vua Hïng chän ng­êi nèi ng«i - Hoµn c¶nh: giÆc ngoµi ®· yªn, ®Êt n­íc th¸i b×nh, ND no Êm, vua ®· giµ muèn truyÒn ng«i. - ý cña vua: ng­êi nèi ng«i vua ph¶i nèi ®­îc chÝ vua, kh«ng nhÊt thiÕt lµ con tr­ëng. - H×nh thøc: ®iÒu vua ®ßi hái mang tÝnh chÊt mét c©u ®è ®Ó thö tµi. 2. Cuéc thi tµi gi÷a c¸c «ng lang - C¸c «ng lang thi nhau lµm cç thËt hËu, thËt ngon. - Lang Liªu: Lµm ra hai lo¹i b¸nh: b¸nh tr­ng, b¸nh giµy 3. KÕt qu¶ cuéc thi - Lang Liªu ®­îc chän lµm ng­êi nèi ng«i. V× chµng lµ ng­êi cã tµi, cã ®øc vµ hiÕu th¶o III. Tæng kÕt 1. NghÖ thuËt : - Sö dông nghÖ thuËt tiªu biÓu cho truyÖn d©n gian... 2. Néi dung :  - Gi¶i thÝch nguån gèc hai lo¹i b¸nh cæ truyÒn vµ phong tôc lµm b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy vµ tôc thê cóng tæ tiªn cña ng­êi ViÖt. - §Ò cao nghÒ n«ng trång lóa n­íc. - Quan niÖm duy vËt th« s¬ vÒ Trêi, §Êt. - ¦íc m¬ vua s¸ng, t«i hiÒn, ®Êt n­íc th¸i b×nh, nh©n d©n no Êm. * Ghi nhí : T12/SGK IV. LuyÖn tËp: 1. TËp kÓ chuyÖn. 2. ý nghÜa cña phong tôc ngµy tÕt nh©n d©n ta lµm b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy. - §Ò cao nghÒ n«ng, ®Ò cao sù thê kÝnh Trêi, §Êt vµ tæ tiªn cña nh©n d©n ta. Cha «ng ta ®· x©y dùng phong tôc tËp qu¸n cña m×nh tõ nh÷ng ®iÒu gi¶n dÞ nh­ng rÊt linh thiªng, giµu ý nghi·. Quang c¶nh ngµy tÕt nh©n d©n ta gãi hai lo¹i b¸nh cßn cã ý nghÜa gi÷ g×n truyÒn thèng v¨n ho¸ ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc vµ lµm sèng l¹i truyÒn thuyÕt B¸nh ch­ng, b¸nh giÇy. 4. Cñng cè : - ý nghÜa truyÖn B¸nh Ch­ng b¸nh GiÇy? - Nh¾c l¹i néi dung kiÕn thøc c¬ b¶n. 5. H­íng dÉn vÒ nhµ : - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - So¹n bµi: Tõ vµ cÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt TiÕt 3: Ngµy so¹n: Tõ vµ cÊu t¹o cña tõ tiÕng viÖt I. MỨC ĐỘ CÇN ĐẠT - Nắm chắc định nghĩa về từ, cấu tạo của từ. - Biết phân biệt các kiểu cấu tạo từ. Lư ý: Học sinh đã học về cấu tạo từ ở Tiểu học II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Định nghĩa về từ, từ đơn, từ phức, các loại từ phức. - Đơn vị cấu tạo từ tiếng Việt. 2. Kỹ năng: - Nhận diện, phân biệt được: + Từ và tiếng + Từ đơn và từ phức + Từ ghép và từ láy. - Phân tích cấu tạo của từ. *CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC - Ra quyết định : lựa chọn cách sử dụng từ tiếng việt, trong thực tiễn giao tiếp của bản thân. - Giao tiếp : Trình bày suy nghĩ, ý tưởng , thảo luận và chia sẻ những cảm nhận cá nhân về cách sử dụng từ trong tiếng việt. 3.Thái độ: Giáo dục các em biết yêu quí, giữ gìn sự trong sáng của vốn từ tiếng Việt. III. CHUÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: - So¹n bµi - §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - B¶ng phô viÕt VD vµ bµi tËp 2. Häc sinh: + So¹n bµi IV. C¸c b­íc lªn líp: 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. KTBC: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi 3. Bµi míi: H§1: Khëi ®éng TiÓu häc, c¸c em ®· ®ùoc häc vÒ tiÕng vµ tõ. TiÕt häc nµy chóng ta sÏ t×m hiÓu s©u thªm vÒ cÊu t¹o cña tõ tiÕng ViÖt ®Ó gióp c¸c em sö dông thuÇn thôc tõ tiÕng ViÖt. H§1: H×nh thµnh kh¸i niÖm vÒ tõ * GV treo b¶ng phô ®· viÕt VD. ? C©u v¨n nµy lÊy ë v¨n b¶n nµo? ? Tr­íc mçi g¹ch chÐo lµ 1 tõ, em h·y cho biÕt c©u v¨n trªn cã mÊy tõ ? Vµ cã bao nhiªu tiÕng( mçi mét con ch÷ lµ mét tiÕng) ? VË