Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 105,106: Các thành phần chính của câu

Tiết 105, 106 CÁC THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂU ND: .3.2008 I. MỤC TIÊU: Giúp HS: a. Kiến thức: Naém ñöôïc khaùi nieäm caùc thaønh phaàn chính cuûa caâu b. Kỹ năng: Coù yù thöùc ñaët caâu coù ñaày ñuû caùc thaønh phaàn chính Thöïc haønh thaønh thaïo trong ñaët caâu, vieát ñoaïn c. Giáo dục: Giáo dục tình yêu tình yêu tiếng Việt II. CHUẨN BỊ: a. GV: Giáo án, SGK b. HS: Xem va tìm hiểu các ví dụ SGK.92 III. PHƯƠNG PHÁP: Nêu vấn đề Hoạt động nhóm IV. TIẾN TRÌNH: 1. Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ: Hoaùn duï laø gì ? Coù maáy kieåu hoaùn duï ? cho ví duï Ghi nhớ (4đ) Các kiểu hoán dụ (4đ) Ví dụ (2đ) 3. Giảng bài mới: Hoạt động của GV và HS HĐ1: GV giới thiệu bài HĐ2:Hướng dẫn phân biệt thành phần chính và thành phần phụ GV duøng baûng phuï HS ñoïc muïc I SGK/92 * Em haõy nhaéc laïi teân caùc thaønh phaàn caâu maø em ñaõ hoïc ? (traïng ngöõ, chuû ngöõ, vò ngöõ) * Tìm caùc thaønh phaàn caâu trong caâu sau: Chaúng bao laâu, toâi ñaõ trôû thaønh moät chaøng deá thanh nieân cöôøng traùng. * Thöû boû laàn löôït caùc thaønh phaàn caâu noùi treân vaø ruùt ra keát luaän ? -Traïng ngöõ coù theå boû -CN,VN khoâng theå löôït boû ðNhöõng thaønh phaàn baét buoäc phaûi coù maët ñeå caâu coù theå hieåu ñöôïc laø caùc thaønh phaàn chính. Nhöõng thaønh phaàn khoâng baét buoäc laø caùc thaønh phaàn phuï * Theá naøo laø thaønh phaàn chính cuûa caâu ? HS ñoïc ghi nhôù SGK.92 HĐ3: Tìm hiểu vị ngữ * Vò ngöõ coù theå keát hôïp vôùi nhöõng töø naøo veà phía tröôùc ? (Keát hôïp vôùi phoù töø: ñaõ, seõ, ñang, vöøa, môùi, saép …) * Vò ngöõ traû lôøi cho nhöõng caâu hoûi naøo, laøm sao, nhö theá naøo, laøm gì * Phaân tích caáu taïo cuûa vò ngöõ trong baøi taäp 2 (Thuoäc töø loaïi naøo ? cuïm töø gì ? moãi caâu coù maáy vò ngöõ ?) a. hai vò ngöõ b. boán vò ngöõ c. moät vò ngöõ * Vò ngöõ laø gì ? Vò ngöõ coù ñaëc ñieåm, caáu taïo nhö theá naøo ? HS ñoïc ghi nhôù SGK/93 HĐ4: Tìm hiểu chủ ngữ HS ñoïc laïi caùc caâu vöøa phaân tích ôû phaàn II * Cho bieát moái quan heä giöõa söï vaät neâu ôû chuû ngöõ vôùi haønh ñoäng, ñaëc ñieåm, traïng thaùi, … neâu ôû vò ngöõ laø quan heä gì ? Toâi (ñaïi töø) Chôï Naêm Caên (cuïm danh töø) Caây tre (cuïm danh töø) Tre, nöùa, mai, vaàu (danh töø) * Chuû ngöõ coù theå traû lôøi caùc caâu hoûi nhö theá naøo ? * Phaân tích caáu taïo cuûa chuû ngöõ trong caùc caâu ñaõ daãn ôû phaàn I, phaàn II +Toâi ,chôï Naêm Caên, caây tre (1 CN) +Tre, nöùa, mai, vaàu (nhieàu CN) * Vaäy chuû ngöõ coù ñaëc ñieåm vaø caáu taïo nhö theá naøo ? HS ñoïc ghi nhôù SGK.93 HÑ4: Củng cố, luyện tập HS ñoïc vaø xaùc ñònh yeâu caàu baøi taäp 1 SGK.94 HS thöïc haønh ñaët caâu HS trình baøy caâu ñaõ ñaët Lôùp phaân tích, nhaän xeùt, boå sung GV söûa chöõa, boå sung HS nêu chủ ngữ và đặt câu hỏi để có thể tìm được chủ ngữ đó. GV nhận xét, bổ sung Nội dung bài học I. PHÂN BIỆT THÀNH PHẦN CHÍNH VỚI THÀNH PHẦN PHỤ CỦA CÂU: Chaúng bao laâu, toâi ñaõ trôû thaønh moät (Traïng ngöõ ) (CN) (VN) chaøng deá thanh nieân cöôøng traùng. -Traïng ngöõ: thaønh phaàn phuï -CN,VN: Thaønh phaàn chính cuûa caâu * Ghi nhôù SGK.92 II. VỊ NGỮ: 1.Ñaëc ñieåm - Keát hôïp vôùi phoù töø: ñaõ, seõ, ñang, vöøa, môùi, saép …) - Traû lôøi caâu hoûi: laøm sao, nhö theá naøo,laøm gì 2.Caáu taïo cuûa vò ngöõ a. Ra ñöùng cöûa hang xem hoaøng hoân xuoáng (cuïm ñoäng töø) b. Naèm saùt beân bôø soâng, oàn aøo, ñoâng vui, taáp naäp.(Cuïm ñoäng töø, tính töø) c. Laø ngöôøi baïn thaân cuûa noâng daân Vieät Nam; giuùp ngöôøi traêm coâng nghìn vieäc khaùc nhau (Cuïm danh töø, cuïm ñoäng töø) * Ghi nhôù SGK/93 III. CHỦ NGỮ a. Chuû ngöõ: Bieåu thò nhöõng söï vaät coù haønh ñoäng, traïng thaùi, ñaëc ñieåm neâu ôû vò ngöõ Traû lôøi caâu hoûi: Ai ?, caùi gì ?, con gì ? b. Caáu taïo: Đại từ, cụm danh từ, danh từ Có thể là một chủ ngữ hoặc nhiều chủ ngữ * Ghi nhôù SGK.93 IV. LUYEÄN TAÄP 1. Xác định chủ ngữ, vị ngữ: Caâu Tội đã ………. cường tráng. Toâi (CN-ñaïi töø) Đã trở thành …. (VN-cuïm ñoäng töø) Caâu Đôi càng tôi mẫm bóng. Ñoâi caøng toâi (CN-cuïm DT) maãm boùng (VN-tính töø) Caâu Những cái vuốt .... nhọn hoắt. Nhöõng caùi vuoát … chaân (CN-cuïm DT) cöù cöùng daàn vaø nhoïn hoaét (VN-hai cuïm TT) Caâu Thỉnh thoảng,…. Các ngọn cỏ. Toâi (CN-ñaïi töø) co caúng … caùc ngoïn coû (VN- 2 cuïm ĐT) Câu Những ngọn cỏ …. Vừa lia qua. Nhöõng ngoïn coû (CN-cuïm DT) gaãy raïp, y nhö … lia qua (VN-cuïm ĐT) 2. Ñaët caâu * Gợi ý: a. Trên đường đi học, Nam đã giúp cụ già qua đường. b. Bạn Lan học giỏi nhưng rất khiêm tốn và luôn giúp đỡ bạn bè. c. Kiều Phương là có tâm hồn trong sáng và tấm lòng nhân hậu. 3. Chỉ ra chủ ngữ và nêu chủ ngữ trả lời cho câu hỏi nào 4. Thực hiện ở HĐ4 5. hướng dẫn HS tự học ở nhà: Hoïc thuoäc loøng 3 ghi nhôù SGK/92-93 Taäp ñaët caâu có chủ ngữ và vị ngữ Soaïn baøi taäp laøm thô 5 chöõ (Ñoïc vaø traû lôøi caùc caâu hoûi SGK V. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT 108 ND: THI LAØM THÔ NAÊM CHÖÕ I. MUÏC TIEÂU Giuùp hoïc sinh a. Kiến thức: OÂn laïi vaø naém chaéc hôn ñaëc ñieåm vaø yean caàu cuûa theå thô naêm chöõ b. Kỹ năng: Laøm quen vôùi caùc hoaït ñoäng vaø hình thöùc toå chöùc hoïc taäp ña daïng, vui maø boå ích, lí thuù c. Giáo dục: Taïo ñöôïc khoâng khí vui veû, kích thích tinh thaàn saùng taïo, maïnh daïn trình baøy mieäng nhöõng gì mình laøm ñöôïc. II. CHUAÅN BÒ: GV: Tham khaûo taøi lieäu HS: Ñoïc vaø traû lôøi caùc caâu hoûi SGK, söu taàm moät soá baøi thô 5 chöõ III. PHÖÔNG PHAÙP DAÏY HOÏC Nêu vấn đề Hoạt động nhóm IV. TIEÁN TRÌNH 1. OÅn ñònh toå chöùc 2. Kieåm tra baøi cu:õ Kieåm tra söï chuaån bò cuûa HS 3. Giaûng baøi môùi * Giôùi thieäu baøi HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV & HS NOÄI DUNG BAØI HOÏC HÑ1: Hướng dẫn tìm hiểu thơ 5 chữ GV kieåm tra söï chuaån bò ôû nhaø cuûa HS * Töø caùc ñoaïn thô treân, em haõy ruùt ra caùc ñaëc ñieåm cuûa theå thô naêm chöõ? Khoå thô, vaàn, caùch ngaét nhòp Coù theå vieát lieàn moät maïch Coù theå chia laøm nhieàu khoå, moãi khoå 4 caâu, moãi caâu 5 chöõ * Nhaän xeùt caùch gieo vaàn? Thöôøng laø vaàn chaân, coù theå laø vaàn lieàn, vaàn caùch * Nhòp? 2/3, 3/2, 2/1/2, 1/2/2 * Ngoaøi ra em coøn bieát nhöõng baøi thô naêm chöõ naøo khaùc, keå ra? GV choát yù ruùt ra ghi nhôù HÑ2: Tập làm thơ 5 chữ Toå chöùc cho HS trao ñoåi nhoùm veà caùc baøi thô naêm chöõ ñaõ laøm ôû nhaø ñeå xaùc ñònh baøi seõ giôùi thieäu tröôùc lôùp cuûa mình Cöû moãi nhoùm leân ñoïc vaø bình baøi thô cuûa nhoùm mình tröôùc lôùp HS nhận xét, bổ sung GV ñaùnh giaù nhaän xeùt Chuù yù caû noäi dung vaø hình thöùc I.CHUAÅN BÒ ÔÛ NHAØ * Ghi nhôù SGK.104 II. THI LAØM THÔ NAÊM CHÖÕ 4. Thưc hiện ở HĐ2 5. Hướng dẫn HS tự học ở nhà: Taäp laøm thô naêm chöõ Hoïc thuoäc loøng ghi nhôù Soaïn baøi Caây tre Vieät Nam (ñoïc vaø traû lôøi caùc caâu hoûi SGK) IV. RÚT KINH NGHIỆM: