Giáo án Ngữ văn 6 - Tuần 10 - Tiết 39: Ếch ngồi đáy giếng (truyện ngụ ngôn)

TuÇn 10 TiÕt 39 Õch ngåi ®¸y giÕng (TruyÖn ngô ng«n) Ngµy so¹n: 26/10/07 A Môc tiªu 1 KiÕn thøc : Gióp HS hiÓu thÕ nµo lµ truyÖn ngô ng«n; hiÓu ®­îc néi dung, ý nghÜa vµ mét sè nÐt nghÖ thuËt ®Æc s¾c cña truyÖn “ Õch ngåi ®¸y giÕng”. 2 Th¸i ®é : - Gi¸o dôc tÝnh khiªm tèn häc hái, phª ph¸n bÖnh chñ quan. 3 Kü n¨ng : BiÕt liªn hÖ c¸c truyÖn trªn víi nh÷ng t×nh huèng hoµn c¶nh thùc tÕ phï hîp. B ChuÈn bÞ : 1 Gi¸o viªn: SGK; Gi¸o ¸n; ... 2 Häc sinh: So¹n bµi; PhiÕu häc tËp C TiÕn tr×nh lªn líp : I æn ®Þnh tæ chøc : 6A v¾ng : 6B v¾ng : 6C v¾ng : II KiÓm tra bµi cò : ? Nh©n vËt mô vî trong truyÖn “ ¤ng l·o ®¸nh c¸ vµ con c¸ vµng” lµ mét ng­êi nh­ thÕ nµo? Nh÷ng chi tiÕt nµo thÓ hiÖn ®iÒu ®ã? III Bµi míi : * §Æt vÊn ®Ò : Trong c¸c lo¹i truyÖn d©n gian, truyÖn ngô ng«n lµ mét thÓ lo¹i ®­îc nhiÒu ng­êi ­a thÝch. Tuy truyÖn rÊt ng¾n nh­ng l¹i hµm chøa mét ngô ý thËt s©u s¾c. §Ó hiÓu thªm vÒ truyÖn ngô ng«n chóng ta cïng t×m hiÓu ë tiÕt häc h«m nay qua c©u chuyÖn “Õch ngåi ®¸y giÕng”. Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc Ho¹t ®éng 1: §äc – Chó thÝch GV: Gäi HS ®äc chó thÝch * ë trong SGK. GV: Gäi 3 em ®äc v¨n b¶n. GV: Yªu cÇu 2 HS kÓ l¹i truyÖn theo lêi cña m×nh. GV: Gäi HS ®äc c¸c chó thÝch trong SGK Tr 100- 101. I. T×m hiÓu chung: 1. Kh¸i niÖm truyÖn ngô ng«n: - Lo¹i truyÖn kÓ, b»ng v¨n xu«i hoÆc v¨n vÇn; - M­în chuyÖn vÒ loµi vËt, ®å vËt hoÆc chÝnh con ng­êi ®Ó nãi bãng giã, kÝn ®¸o chuyÖn con ng­êi; - Nh»m khuyªn nhñ, r¨n d¹y. 2. §äc – Chó thÝch: a) §äc: b) Chó thÝch: 3. Bè côc: Chia lµm 2 phÇn: ? TruyÖn ®­îc chia lµm mÊy phÇn? Néi dung cña tõng phÇn? - PhÇn 1: Tõ ®Çu® “nh­ mét vÞ chóa tÓ” : Õch khi ë trong giÕng. - PhÇn 2: cßn l¹i: Õch khi ra khái giÕng. Ho¹t ®éng 2: Ph©n tÝch v¨n b¶n ? Khi ë trong giÕng, cuéc sèng cña Õch diÔn ra nh­ thÕ nµo? TL: Xung quanh chØ cã vµi con nh¸i, cua, èc nhá. H»ng ngµy, Õch cÊt tiÕng kªu åm ép khiÕn c¸c con vËt kia rÊt sî. ? GiÕng lµ mét kh«ng gian nh­ thÕ nµo? TL: ChËt hÑp, kh«ng thay ®æi. ? Nh­ vËy, cuéc sèng cña Õch trong giÕng lµ mét cuéc sèng nh­ thÕ nµo? ? Trong m«i tr­êng Êy, Õch ta tù thÊy m×nh nh­ thÕ nµo? ? §iÒu ®ã cho thÊy ®Æc ®iÓm g× trong tÝnh c¸ch cña Õch? ? ë ®©y, chuyÖn vÒ Õch nh»m ¸m chØ ®iÒu g× vÒ chuyÖn con ng­êi? ? Õch ra khái giÕng b»ng c¸ch nµo? TL: M­a to, n­íc trµn giÕng ®­a Õch ra ngoµi. ? C¸ch Êy thuéc vÒ kh¸ch quan hay ý muèn chñ quan cña Õch? TL: Kh¸ch quan. ? Lóc nµy, cã g× thay ®æi trong hoµn c¶nh sèng cña Õch? ? Õch cã nhËn ra sù thay ®æi ®ã kh«ng? TL: Kh«ng. ? Nh÷ng cö chØ nµo cña Õch chøng tá ®iÒu nµy? ? T¹i sao Õch l¹i cã th¸i ®é “nh©ng nh¸o” vµ “ch¶ thÌm ®Ó ý” nh­ thÕ? TL: V× Õch cø t­ëng bÇu trêi lµ bÇu trêi giÕng cña m×nh, xung quanh lµ xung quanh giÕng cña m×nh víi cua, èc nhá nhoi, tÇm th­êng. Õch vÉn t­ëng m×nh lµ chóa tÓ cña bÇu trêi Êy, xung quanh Êy. ? KÕt côc chuyÖn g× ®· x¶y ra víi Õch? II. Ph©n tÝch v¨n b¶n: 1. Õch khi ë trong giÕng: - Cuéc sèng: chËt hÑp, ®¬n gi¶n, tr× trÖ. - Oai nh­ mét vÞ chóa tÓ, xem bÇu trêi chØ b»ng c¸i vung. ® HiÓu biÕt n«ng c¹n nh­ng l¹i huyªnh hoang. Þ M«i tr­êng h¹n hÑp dÔ khiÕn ng­êi ta kiªu ng¹o, kh«ng biÕt thùc chÊt vÒ m×nh. 2. Õch khi ra khái giÕng: - Kh«ng gian: réng lín. - Cö chØ: nh©ng nh¸o, ch¶ thÌm ®Ó ý xung quanh ® kiªu ng¹o, chñ quan. - KÕt côc: bÞ tr©u giÉm bÑp ? Theo em, v× sao Õch bÞ giÉm bÑp? TL: Do coi th­êng mäi thø xung quanh, kh«ng cã kiÕn thøc vÒ thÕ giíi réng lín. Ho¹t ®éng 3: ý nghÜa ? M­în sù viÖc nµy, d©n gian muèn khuyªn con ng­êi ®iÒu g×? ? Theo em, truyÖn “Õch ngåi ®¸y giÕng” ngô ý phª ph¸n ®iÒu g×, khuyªn r¨n ®iÒu g×? ? Em hiÓu g× vÒ nghÖ thuËt cña truyÖn? Þ Kh«ng nhËn thøc râ giíi h¹n cña m×nh sÏ bÞ thÊt b¹i th¶m h¹i. III. ý nghÜa: - Phª ph¸n nh÷ng kÎ hiÓu biÕt h¹n hÑp mµ l¹i huyªnh hoang. - Khuyªn nhñ con ng­êi ph¶i biÕt më réng tÇm hiÓu biÕt trong mäi hoµn c¶nh; kh«ng ®­îc chñ quan, kiªu ng¹o. - NghÖ thuËt: Èn dô. Ho¹t ®éng 4: LuyÖn tËp GV: Yªu cÇu HS th¶o luËn ? H·y t×m hai c©u v¨n trong v¨n b¶n mµ em cho lµ quan träng nhÊt trong viÖc thÓ hiÖn néi dung, ý nghÜa cña truyÖn. IV. LuyÖn tËp: BT 1: Hai c©u v¨n: - “Õch cø t­ëng bÇu trêi trªn ®Çu chØ bÐ b»ng chiÕc vung vµ nã th× oai nh­ mét vÞ chóa tÓ”. - “Nã nh©ng nh¸o ®­a cÆp m¾t nh×n lªn bÇu trêi, ch¶ thÌm ®Ó ý ®Õn xung quanh nªn ®· bÞ mét con tr©u ®i qua giÉm bÑp”. BT 2: Môc ®Ých chñ yÕu cña truyÖn ngô ng«n lµ g×? A. KÓ chuyÖn. B. ThÓ hiÖn c¶m xóc. C. Göi g¾m ý t­ëng, bµi häc. D. TruyÒn ®¹t kinh nghiÖm. IV Cñng cè - DÆn dß: - Nªu l¹i kh¸i niÖm truyÖn ngô ng«n. - ý nghÜa cña truyÖn “Õch ngåi ®¸y giÕng”. - VÒ nhµ häc bµi, so¹n bµi : ThÇy bãi xem voi