Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 30, 31: Cây bút thần

Tiết 30&31 : CÂY BÚT THẦN I, Mục tiêu cần đạt : Giúp HS : - Hiểu nội dung, ý nghĩa của truyện cổ tíchnày & một số chi tir6t1 nghệ thuật tiêu biểu, dặc sắc của truyện . - Kể lại được truyện . II, Chuẩn bị : 1, Giáo viên : Đọc văn bản, tài liệu, giáo án. 2, Học sinh : Học bài cũ, soạn bài mới. III, Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy & học : 1, Oån định lớp : 2, Bài cũ : 3, Bài mới : ? ? ? ? ? * Hoạt động 1 : Hướng dẫn HS đọc văn bản & tìm hiểu chú thích. GV có thể chia làm các đoạn sau để hS đọc &nêu nội dung chính của từng đoạn. Đoạn 1 : Từ đầu .... lấy làm lạ . => Mã Lương học vẽ & có được bút thần . Đoạn 2 : Tiếp đó .... Vẽ cho thùng. => Mã Lương vẽ cho những người nghèo khổ. Đoạn 3 : Tiếp đó .... phóng như bay . => Mã Lương dùng bút thần chống lại tên địa chủ. Đoạn 4 : Tiếp đó .... lớp sóng hung dữ. => Mã Lương dùng bút thần chống lại tên Vua hung ác, tham lam Đoạn 5 : Còn lại => Những truyền tụng về Mã Lương & cây bút . * Chú ý chú thích 1, 3, 4, 7, 8. * Hoạt động 2 : Hướng dẫn HS tìm hiểu truyện . Truyện kể về nhân vật nào ? Nhân vật chính trong truyện là ai ? & thuộc kiểu nhân vật nào ? Truyện kể về Mã Lương . Là nhân vật kỳ lạ & rất phổ biến trong truyện cổ tích . Là người có tài năng kỳ lạ , dùng tài năng đó làm việc thiện chống lại cái ác. * Ví dụ : Chàng bắn giỏi. Bắn bất cứ cái gì & ở đâu. Chàng lăn giỏi có thể mò kim đáy biển, sống dưới nước như cá. Thạch Sanh có tài diệt chằn tinh, diệt đại bàng. Điều gì giúp Mã Lương vẽ giỏi như vậy ? Những điều đó có quan hệ với nhau ra sao ? * Nguyên nhân : + Thực tế : - Đó là sự say mê cần cù, chăm chỉ, cộng với sự thông minh & khiếu vẽ sẵn có. + Thần kỳ : Mã Lương được thần cho cây bút thần bằng vàng để vẽ được vật có khả năng như thật .( Chim tung cánh bay lên trời , cất tiếng hót ...) . . Nhằm tô đậm thần kỳ hoá tài vẽ của Mã lương. . Đây là sự ban thưởng xứng đáng cho người mê say, có tâm hồn, có tài , có chí khổ công học tập . Những nguyên nhân ấy có quan hệ chặt chẽ với nhau .” Thần cho ML cây bút thần chứ không phải vật gì khác & cũng chỉ có ML chứ không ai khác được thần cho cây bút thần “. Mã lương đã vẽ gì cho những người nghèo khổ & cho những kẻ tham lam ? Hãy đánh giá ngòi bút thần của ML qua những gì ML đã vẽ ? - ML dùng bút thần vẽ cho tất cả người nghèo trong làng. - ML vẽ cho dân làng không phải nhà cửa, lúa gạo, bạc vàng châu báu mà là cái cày, cái cuốc, cái đèn, cái thúng ... => ML không vẽ những của cải vật cgất có sẵn để hưởng thụ mà vẽ các phương tiện giúp người dân sản xuất , sinh hoạt ... Của cải mà con người hưởng thụ phải chính con người làm ra . Mã lương dùng bút thần chống tên địa chủ & tên Vua tham lam độc ác ( HS dẫn chứng ) . = > Vì ML rất ghét những người tham lam độc ác . * Tác giả dân gian để ML trải qua nhiều tình huống thử thách từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp để phẩm chất được bộc lộ . Từ chỗ không vẽ gì cho tên địa chủ -> vẽ hoàn toàn ngược lại ý muốn của Vua . - Trừng trị, tiêu diệt kẻ ác trừ hoạ cho dân . - Nhờ có bút thần, có tinh thần khẳnh khái & trí thông minh ML tiêu diệt được kẻ ác . Truyện được xây dựng theo trí tưởng tượng của nhân dân . Theo em chi tiết nào trong truyện lý thù & gợi cảm hơn cả ? - HS : Trả lới . - GV : Nhận xét. . Cây bút thần & khả năng kỳ diệu của nó. Vì đây là báu vật, là phương tiện thần kỳ giông như đủa thần, đàn thần ở nhiều truyện cổ tích . Vì : - Nó là phần thưởng xứng đáng cho ML . - Nó có khả năng kỳ diệu. - Chỉ ở trong tay ML bút thần mới tạo ra được những vật như mong muốn . Còn trong tay kẻ ác thì nó tạo ra những điều ngược lại. - Cây bút thần thực hiện công lý của nhân dân . Giúp đở người nghèo khó & trừng trị kẻ tham lam , độc ác, nó cũng thể hiện ước mơ những khả năng kỳ diệu của con người. Nêu ý nghĩa của truyện ? HS : Thảo luận & trình bày . . Thể hiện quan niệm của nhân dân về công lý xã hội . . khẳng định tài năng phải phục vụ nhân dân, phục vụ chính nghĩa, chống lại cái ác . . Khẳng định NT chân chính thuộc về nhân dân , về những người tốt bụng. . Thể hiện ước mơ, niềm tin về khả năng kỳ diệu của con người. * Hoạt động 3 : Hướng dẫn học sinh đọc phần ghi nhớ. Cho HS đọc phần ghi nhớ ( SGK ) . * Hoạt động 4 : Luyện tập : - Kể diễn cảm truyện này . - Nhắc lại định nghĩa truyện cổ tích & kể tên những truyện cổ tích mà em học . IV, Củng cố & dặn dò : * Củng cố : 1, Ước mơ nổi bật của nhân dân trong truyện là gì ? A, Thay đổi hiện thực . B, Sống yên lành . C, Thoát khỏi áp bức bóc lột . D, Về khả năng kỳ diệu của con người. * Dặn dò : HS : Học bài & chuẩn bị bài cho tiết sau. I, Đọc và kể : II, Tìm hiểu truyện : 1, Nhân vật Mã lương : Mã Lương con nhà ngfhèo nhưng có tài năng kỳ lạ, ML luôn dùng tài năng ấy làm việc thiện , chống lại cái ác. 2, Mã Lương với cây bút thần : a. Mã Lương dùng bút thần vẽ giúp dân nghèo : Mã Lương dùng bút thần vẽ giúp nhân dân những vật dụng để sản xuất và sinh hoạt. b. Mã Lương dùng bút thần trừng trị tên địa chủ và Vua quan độc ác : Mã Lương có bút thần lhông vẽ theo ý muốn của Vua quan mà ngược lại đã dùng bút thần để trừng trị họ . III, Tổng kết : Ghi nhớ SGK. IV, Luyện tập :