Giáo án Ngữ văn 6 - Tuần 11 - Tiết 39: Ếch ngồi đáy giếng

Ngày 5 tháng 11 Năm 2008 Tuần 11 Tiết 39 ếch ngồi đáy giếng A. Mục tiêu: Giúp HS. 1- Hiểu thế nào là truyện ngụ ngôn. - Nội dung ý nghĩa và một số nét NT đặc sắc của truyện. - Biết liên hệ truyện này với những tình huống hoàn cảnh phù hợp . 2. Tích hợp với phần tiếng việt ở khái niệm : danh từ, cụm danh từ, với phân môn tập làm văn ở kĩ năng luyện nói kể chuyện. 3. Rèn kĩ năng kể chuyện ngụ ngôn (nói) B. Chuẩn bị: Giáo viên soạn giáo án ppt. Học sinh học và soạn bài. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học. Hoạt động của thầy và trò Giáo viên kiểm tra bài cũ giới thiệu bài mới. HS trả lời. Gv chốt : Truyện cổ tích là những câu chuyện đời thường, thể hiện những ước mơ và khát vọng nhân dân. Những ước mơ ây gắn với cuộc đời của một kiểu nhân vật quen thuộc như : Người dũng sĩ, nhân vật thông minh, nhân vật có tài năng kì lạ. GV ghi bài GV Qua phần đọc và soạn bài em hãy cho biết truyện ngụ ngôn là gì? Học sinh nêu khái niệm giáo viên giới thiệu thêm. Sử dụng ppt trình chiếu GV đọc mẫu hướng dẫn đọc truyện chậm nhẹ nhàng nhấn mạnh các tư ngữ câu văn quan trọng-ppt chuyển mầu HS đọc GV mặc dù truyện rất ngắn nhưng chia làm hai phần kể chuyện về chú ếch Hãy tìm bố cục đó và nêu nội dung từng phần. GV Trong số các cây bút chuyên nghiệp, Số người thanh danh với thể loại này không nhiều. Chứng tỏ sáng tác Truyện ngụ ngôn hoàn toàn không dễ dàng gì, Mặc dù vậy, nhân loại vẫn có cả một kho tàng truyện ngụ ngôn vô cùng phong phú với những tên tuổi những người rất nổi tiếng như Ê- Dốp, La Phôngten.... H Nhân vật ếch được kể nghệ thuật gì? GV dùng ppt giới tiệu về cái giếng. Khi ở trong giếng cuộc sống của ếch như thế nào? Học sinh trả lời GV Sống trong môi trường như vậy ếch có suy nghĩ gì? Hs trả lời GVVì sao ếch tưởng bầu trời chỉ bé bằng cái vung còn nó thì oai như một vị chúa tể? Hs trả lời HS 1: Vì ếch nhìn thế giới bên ngoài chỉ qua miệng giếng nên cứ tưởng bầu trời chỉ bé bằng chiếc vung. HS 2 : ếch thường kêu ộp ộp, tiếng kêu trong không gian chật hẹp và sâu trở nên vang động làm các con vật xung quanh hoảng sợ nên ếch tưởng mình là kẻ có quyền lực có thể chi phối những kẻ khác. GV Em có nhận xét gì môi trường sống của ếch và sự hiểu biết của ếch? Môi trường sống của ếch rất nhỏ bé, hẹp ếch chưa được sống và biết thêm về môi trường khác, một thế giới khác. Tầm nhìn thế giới và sự vật xung quanh rất hạn hẹp. Vậy mà con ếch lại cho mình là chúa tể và coi trời bàng vung. Điều đó cho thấy ếch là con vật như thế nào. ppt kể việc ếch ra khỏi giếng GV Nếu không có cơn mưa thì ếch vẫn cứ ở trong giếng kia và đàng hoàng là một vị chúa tể trong vương quốc nhỏ bé của mình, nơi mà bbầu trời chỉ bé bằng cái vung và các thần dân sợ ếch một phép. GV Khi ra khỏi giếng thái độ của ếch ntn? HS Giải thích từ nhâng nháo Tại sao ếch lại có thấi độ nhâng nháo và chẳng để ý gì xung quanh? HS Vì ếch quen thói cũ. GV Cơn mưa đã phá vỡ thế giới nhỏ bé của ếch đưa ếch đến một thế giới mới. Một bầu trời rộng bao la đã mở ra, một thế giới muôn màu muôn vẻ ở xung quanh, thế giới có những con vật to lớn như trâu bò voi ngựa thì ếch chỉ là con vật bé nhỏ vậy mà ếch vẫn quen thói cũ. Thái độ đó đã khiến ếch phải chịu hậu quả gì? Thảo luận nhóm : Có bạn hs cho rầng ếch chết nguyên nhân chính là bởi cơn mưa, là do sự thay đổi của môi trường sống. Em có đồng ý với ý kiến đó không vì sao? GV chốt: Môi trường sống của ếch nhỏ bé hạn hẹp. Tầm nhìn của ếch hạn chế ít hiểu biết. Cái chết của ếch là kết quả tất yếu của những kẻ hiểu biết hạn hẹp, nhưng lại huênh hoang coi mình là nhất không chịu mở rộng tầm mắt. Khi hoàn cảnh sống thay đổi con người ta phải thay đổi nếu không sẽ bị tụt hậu. Câu chuyện về chú ếch để lại cho ta những bài học những suy ngẫm sâu sắc. H Qua đây em học được điều gì? GV chốt Một con ếch cả đời có thể chỉ ssống ở một nơi nhưng con người thì không thể. Môi trường xã hội và môi trường tự nhiên của con người luôn thay đổi. Con người muốn tồn tại, phát triển, thịnh vượng phải luôn mở rộng tầm hiểu biết, không được chủ quan kiêu ngạo. GV nhấn mạnh: Bài học này có ý nhắc nhở khuyên nhủ tất cả mọi người ở mọi nơi, mọi lĩnh vực , không cho riêng ai. Nội dung hoạt động Hoạt động1 * Kiẻm tra bài cũ: Hãy cho biết mỗi bức tranh sau minh hoạ cho sự việc gì và trong truyện nào? * Giới thiệu bài mới : Hôm nay lớp mình tiếp tục tìm hiểu một thể loại truyện kể dân gian được mọi người rất ưa thích. Đó là truyện ngụ ngôn. Và bài đầu tiên là bài ếch ngồi đáy giếng.  Hoạt động 2 I. Đọc _ Hiểu văn bản(10’) 1. Định nghĩa truyện ngụ ngôn - Là truyện kể bằng văn xuôi hoặc văn vần. - Mượn chuyện về loài vật, đồ vật hoặc về chính con người. - Để nói bóng gió kín đáo chuyện con người nhằm khuyên nhủ, răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống. 2. Đọc truyện 3. Bố cục II. Phân tích ( 24’) 1. Câu chuyện về một con ếch a. ếch khi ở trong giếng. - ếch được nhân cách hoá song vẫn dựa trên những đặc tính của loài ếch. - Xung quanh ếch chỉ có một vài loài vật bé nhỏ. - Hằng ngày ếch kêu “ồm ộp” vang động cả giếng khiến các vật kia hoảng sợ. à ếch tưởng bầu trời chỉ bé bằng cái vung, nó thì oai như một vị chúa tể. -> ếch hiểu biết nông cạn, chủ quan kiêu ngạo b. ếch khi ra khỏi giếng - Nhâng nháo nhìn bầu trời , nghênh ngang đi lại khắp nơi và cất tiếng kêu ồm ộp chẳng để ý gì xung quanh - > ếch bị trâu g iẫm chết. - Trời mưa, nước dình lên tràn bờ là hoàn cảnh sống thay đổi chứ không phải nguyên nhân dẫn tới cái chết của ếch, nguyên nhân chính là sự chủ quan kiêu ngạo. 2. Câu chuyện để lại nhiều bài học - Phải biết nhìn xa trông rộng dù hoàn cảnh và môi trường sống có giới hạn vẫn phải cố gắng mở rộng tầm hiểu biết nếu không sẽ thất bại. - Không được chủ quan, kiêu ngạo, coi thường mọi đối tượng xung quanh. II. Tổng kết ( Ghi nhớ SGK) (2’) III. Luyện tập ( 3’) C4. Củng cố (3’) 1. Nhắc lại khái niệm truyện ngụ ngôn. 2. Qua truyện ếch ngồi đáy giếng em học được điều gì? C5. Về nhà ( 1’) - Đọc lại văn bản. - Xem lại bài giảng - Soạn bài: Thày bói xem voi.