Giáo án Ngữ văn 6 Tuần 21 Tiết 76, 77 Sông nước Cà Mau

Tuần 21 ; Tiết 76+77 Ngày sọan : . . . .. Ngày dạy : . . . . . ( Trích “ Đất rừng phương Nam “- Đoàn Giỏi ) I –MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT. 1-Kiến thức - Sơ giản về tác giả , tác phẩm ‘ Đất rừng phương nam “ - Vẻ đẹp thiên nhiên , cuộc sống của con người vùng đất phương Nam. - Tác dụng của một số biện pháp trong đoạn trích. 2- Kĩ năng Nắm bắt được nội dung truyện hiện đại có yếu tố miêu tả kết hợp với thuyết minh. Đọc diễn cảm phù hợp với nội dung văn bản Nhận biết được nghệ thuật được sử dụng trong văn bản và vận dụng chúng khi làm văn miêu tả cảnh thiên nhiên. 3- Thái độ: Tình yêu làng quê , cảnh sông nước, tôn trọng vẻ đẹp của phong cảnh miền Tây: cà mau. II.CHUẨN BỊ : - GV:Giáo án, xem tư liệu về tác giả- tác phẩm,tranh ảnh về cảnh thiên nhiên vùng đất Cà Mau, BP: BT củng cố . - HS : Đọc văn bản , xem chú thích , soạn bài theo câu hỏi –SGK /22 III.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY : NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS * Hoạt động 1 : Khởi động - Ổn định : Kiểm diện - Kiểm tra bài cũ : + Kể tóm tắt và nêu ý nghĩa văn bản” Bài học đường đời đầu tiên “ + Nghệ thuật đặc sắc trong truyện là gì ? Em thích hình ảnh chi tiết nào trong truyện ? - Giới thiệu bài :Vùng đất Cà Mau của Tổ quốc ta từ lâu đã khơi nguồn cảm hứng cho những sáng tác VH. Nhiều nhà văn, nhà thơ đã có nhiều thành công khi viết về vùng đất này .Đặc biệt nhà văn Đoàn Giỏi đã viết truyện ” Đất rừng phương Nam ” (1957) dành cho thiếu nhi là một tác phẩm rất nổi tiếng có sức hấp dẫn lâu bền đối với nhiều thế hệ bạn đọc nhỏ tuổi.Và hôm nay , chúng ta cùng đến với đoạn trích từ tác phẩm này là “Sông nước Cà Mau’’ - Lớp trưởng b/c SS - 1 HS kể và nêu ý nghĩa truyện - 1 HS nhận xét về nghệ thuật , nêu chi tiết trong truyện mà mình thích - Nghe GV giới thiệu bài * Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức I. Đọc – Tìm hiểu chú thích : * Tác giả: ( SGK / 20 ) II.Tìm hiểu văn bản : 1.An tượng chung về thiên nhiên vùng đất Cà Mau : - sông ngòi , kênh rạch …như mạng nhện - trời xanh, nước xanh …xanh cây lá - tiếng rì rào : rừng cây , sóng gió =>Vùng thiên nhiên rộng lớn , hoang sơ , đầy sức sống . 2. Cảnh sông ngòi , kênh rạch Cà Mau : -Tên đất ,tên sông theo đặc điểm riêng biệt -> thiên nhiên hoang da ,phong phú ; con người chất phác ,gần gũi với thiên nhiên - Dòng sông Năm Căn và rừng đước : + Nước ầm ầm ...như thác + Cá nước…bơi ếch + Rừng đước …tường thành =>Rộng lớn , hùng vĩ 3.Cảnh chợ Năm Căn: Chợ họp ngay trên sông nước: + nhiều hàng hoá + thuyền bè san sát + đa dạng về màu sắc , trang phục,tiếng nói => Chợ tấp nập , trù phú , độc đáo * Ghi nhớ : ( SGK / 23) - Hướng dẫn HS đọc vb : những đoạn tả cảnh cần đọc chậm rãi , đoạn tả cảnh chợ thì đọc nhanh hơn - Đọc mẫu , gọi HS đọc vb - Sau mỗi HS đọc , chú ý sửa chữa những lỗi đọc sai cơ bản - Em biết gì về nhà văn Đoàn Giỏi ? - GV chốt lại những nét nổi bật về tác giả . - Đây là đoạn trích từ chương mấy của tp “ Đ ất rừng phương Nam “? - Hãy nêu nội dung chính của truyện “ ĐRPN” - GV tóm tắt sơ lược truyện - Hỏi nghĩa một số từ được chú thích - Bài văn miêu tả cảnh gì ? Theo trình tự nào ? Dựa vào trình tự miêu tả , em hãy tìm bố cục bài văn . - Em hãy hình dung vị trí quan sát của người miêu tả . Vị trí ấy có thuận lợi gì trong việc quan sát và miêu tả ? - Cho HS đọc lại Đ1 - Những dấu hiệu nào của thiên nhiên CM gợi cho con người nhiều ấn tượng ? Đó là những ấn tượng nào ? - Các ấn tượng đó được diễn tả qua các giác quan nào của tác giả ? - Em hình dung như thế nào về cảnh sông nước CM qua ấn tượng ban đầu của tác giả ? - Đoạn văn có sử dụng những biện pháp nghệ thuật gì ? - GV giảng chốt lại nội dung nghệ thuật chính trong Đ1 - Cho HS đọc thầm lại Đ 2 - Qua đoạn nói về cách đặt tên cho các dòng sông , con kênh ở vùng CM , em có nhận xét gì về các địa danh? Những địa danh này gợi ra đặc điểm gì về thiên nhiên và con người ở vùng đất Cmau ? - Ở đoạn văn tiếp theo tác giả đặc tả con sông Năm Căn và rừng đước. Tìm những chi tiết miêu tả dòng sông và rừng đước . - Qua các chi tiết miêu tả , em hình dung dòng sông Năm Căn và rừng đước với đặc điểm nổi bật nào ? - Cho HS thảo luận :Tìm những động từ cùng chỉ hoạt động của con thuyền ? Nếu thay đổi trình tự những ĐT ấy thì có ảnh hưởng gì đến nội dung diễn đạt? Nhận xét về cách dùng từ của tác giả. - Tìm trong đoạn văn những từ miêu tả màu sắc của rừng đước và nhận xét về cách miêu tả màu sắc của tác giả . - GV nhấn mạnh nghệ thuật miêu tả và cách dùng từ trong Đ 2 - Cho HS chú ý lại Đ 3 - Cảnh chợ Năm Căn được tả qua những chi tiết nào ? - Em nhận thấy cảnh chợ như thế nào ? - Điểm lại nội dung chính ở Đ 3 - Hướng dẫn HS tổng kết vb :Qua bài văn này , em cảm nhận được gì về vùng đất CM cực nam của Tổ quốc ? - Giảng chốt lại nội dung và nghệ thuật đặc sắc trong vb – liên hệ tích hợp TLV về văn miêu tả , gd tư tưởng tình cảm ở HS GV cho HS xem tranh - Gọi HS đọc Ghi nhớ – SGK Gia3ng : tình yêu thiên nhiên, đất nước,nét đẹp bình dị của vùng sông nước miền Tây. - Chú ý để biết cách đọc vb - Nghe đọc mẫu -3HS lần lượt đọc vb : + HS1: từ đầu đến “màu xanh đơn điệu “ + HS2: tiếp đến “ ban mai “ + HS3 : phần còn lại - Nhận ra lỗi thường đọc sai để từng bước khắc phục - Dựa vào việc tìm hiểu phần chú thích *, nêu đôi nét về tác giả - Nghe - Trích từ chương XVIII. - Nêu nội dung chính của truyện - Nghe - Nêu nghĩa các từ được chú thích - Cá nhân : miêu tả về cảnh quan sông nước Cà Mau ở cực nam Tổ quốc . Trình tự miêu tả từ ấn tượng chung về thiên nhiên -> miêu tả , thuyết minh các kênh rạch , sông ngòi ->tả cảnh chợ Năm Căn .- Chia bố cục theo trình tự miêu tả . - HS K-G : Vị trí quan sát và miêu tả là trên con thuyền xuôi theo các kênh rạch vùng Cà Mau , đổ ra sông Năm Căn rồi dừng lại ở chợ Năm Căn -Giúp miêu tả tự nhiên , hợp lí . - 1 HS đọc lại Đ1. - Cá nhân tìm chi tiết miêu tả khái quát về thiên nhiên gợi ấn tượng chung . - Để làm nổi bật ấn tượng , tác giả đã tập trung miêu tả khung cảnh thiên nhiên qua sự cảm nhận của thị giác và thính giác , đặc biệt là cảm giác về màu sắc và âm thanh - Từ các chi tiết miêu tả khái quát , HS nêu sự cảm nhận của mình . - HS K-G: Biện pháp nghệ thuật: tả xen kể , lối liệt kê , dùng điệp từ, hệ thống tính từ. - Chú ý - Đọc thầm Đ 2 - Nhận xét về cách đặt tên đất , tên sông –đặc điểm thiên nhiên và con người ở vùng đất CMau - Cá nhân tìm chi tiết miêu tả về con sông Năm Căn và rừng đước - Dựa vào các chi tiết miêu tả để nhận xét . - Thảo luận :Các động từ :thoát qua , đổ ra , xuôi về -> không thể thay đổi trình tự các ĐTvì như thế sẽ làm sai lạc nôi dung , đặc biệt là là sự diễn tả trạng thái hoạt động của con thuyền trong mỗi khung cảnh - HS K-G: Miêu tả màu xanh của rừng đước với ba mức độ sắc thái :xanh lá mạ , xanh rêu , xanh chai lọ các lớp cây đước từ non đến già tiếp nối nhau - Chú ý - Mỗi HS tự đọc thầm lại Đ 3 - Cá nhân tìm chi tiết tả chợ Năm Căn . - Qua các chi tiết , nhận xét về cảnh chợ được miêu tả - Nghe - Từ nội dung tìm hiểu vb , HS tự nêu cảm nhận của mình. - Chú ý để cảm nhận được cái hay ở tp HS xem tranh - 1 HS đọc Ghi nhớ Nghe * Hoạt động 3: Củng cố ; dặn dò - Cho HS làm BT trắc nghiệm về các chi tiết , nội dung trong vb - Dặn HS về nhà : + Học bài , làm LT-SGK/23 + Chuẩn bị bài : “ So sánh “ – làm trước các BT tìm hiểu phần I, II – SGK / 24, 25 . - Làm BT củng cố - Nghe – ghi công việc về nhà.