Giáo án Ngữ văn 7 (chuẩn kiến thức) - Tuần 19 – Tiết 71: Luyện tập sử dụng từ

LUYỆN TẬP SỬ DỤNG TỪ Tuần : 19.– tiết PPCT : 71 Ngày dạy: . . . . . . 1- MỤC TIÊU 1.1. Kiến thức: – HS biết: kiến thức về âm, chính tả, ngữ pháp, đặc điểm ý nghĩa của từ. + Chuẩn mực sử dụng từ. – HS hiểu: Một số lỗi thường gặp và cách sửa 1.2. Kĩ năng: – HS thực hiện được: Vận dụng các kiến thức đã học về từ để lựa chọn, sử dụng từ đúng chuẩn mực – HS thực hiện thành thạo: sử dụng từ đúng chuẩn mực 1.3. Thái độ: – Thói quen: GD hs ý thức sử dụng từ đúng chính tả, đúng ngữ pháp. – Tính cách: Giaùo duïc HS yù thöùc söû duïng töø ñuùng chuaån möïc. 2- NỘI DUNG HỌC TẬP – Caùc yeâu caàu trong vieäc söû duïng töø. 3- CHUẨN BỊ 3.1. Giáo viên: - Bảng phụ ghi các lỗi. 3.2. Học sinh: – Một số bài tập làm văn đã làm ở HKI. 4- TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 4.1. Ổn định tổ chức và kiểm diện 7A3: 4.2. Kiểm tra miệng Câu hỏi của GV Câu trả lời của HS GV: Khi sử dụng từ phải chú ý điều gì? Trong khi nói và viết em đã sử dụng từ như thế nào? ( 10 ñieåm) Khi söû duïng töø phaûi chuù yù: - Söû duïng töø ñuùng aâm, ñuùng chính taû. - Söû duïng töø ñuùng nghóa. - Söû duïng töø ñ1ung tính chaát ngöõ phaùp cuûa töø. - Söû duïng töø ñuùng saéc thaùi bieåu caûm, hôïp vôùi tình huoáng giao tieáp. - Khoâng laïm duïng töø ñòa phöông, töø Haùn Vieät. 4.3. Tiến trình bài học Hoạt động của thầy trò Nội dung bài ôGiới thiệu bài : GV: Em coù nhaän xeùt gì veà vieäc söû duïng töø cuûa baûn thaân? HS: Trình baøy töï do – GV nhaän xeùt GV: Hoâm nay chuùng ta seõ Luyeän taäp veà söû duïng töø. ô Hoaït ñoäng 2 Hướng dẫn HS tìm hiểu phần I. ( 5 phuùt ) GV: Muốn diễn đạt được dễ dàng và hay, chúng ta phải có vốn từ như thế nào? Vì sao? HS: Vốn từ phải phong phú, vì khi giao tiếp ta cần phải lựa chọn từ ngữ để diễn đạt được chính xác và hay nhất. GV: Ta có thể tích luỹ vốn từ bằng cách nào? HS: Đọc sách báo, giao tiếp nhiều, xem kênh hình. õ GD hs ý thức tích luỹ vốn từ trong cuộc sống và trong học tập. Hoaït ñoäng 2: Höôùng daãn HS laøm BT1( 10 phuùt) Muïc tieâu: Một số lỗi thường gặp và cách sửa GV: Treo baûng phuï ghi caâu hoûi: Ghi laïi nhöõng töø em ñaõ duøng sai trong caùc baøi TLV cuûa em vaø neâu caùch söûa. HS: Leân baûng laøm - Caùc HS khaùc laøm vaøo vôû - HS nhaän xeùt. GV: Nhaän xeùt, söûa chöõa. Hoaït ñoäng 3: Höôùng daãn HS laøm BT2( 10 phuùt) Muïc tieâu: Một số lỗi thường gặp và cách sửa GV: Goïi HS laøm BT2. HS thaûo luaän nhoùm 10’: 1 em ñoïc, caùc em khaùc nghe baøi cuûa baïn laøm, söûa caùc töø maø baïn duøng khoâng ñuùng nghóa, khoâng ñuùng tính chaát ND, khoâng ñuùng saéc thaùi bieåu caûm vaø khoâng phuø hôïp vôùi tình huoáng giao tieáp trong baøi laøm cuûa baïn. HS: Ñoïc loãi sai. Söûa loãi sau khi ñaõï thaûo luaän nhoùm. GV: Nhaän xeùt, söûa chöõa. I.Vai trò của vốn từ trong giao tiếp bằng ngôn ngữ : 1. Baøi taäp 1: - Khoaûng khaécà khoaûnh khaéc. - tre trôû à che chôû. 2. Baøi taäp 2: - Neùt maët cuûa meï ñaõ coù neáp nhaên. à Ttreân göông maët meï xuaát hieän nhieàu neáp nhaên. 4.4. Tổng kết Câu hỏi của GV Câu trả lời của HS Quá trình viết tập làm văn, thường mắc phải những lỗi nào? Sau tiết học này em rút ra được bài học gì cho bản thân? l Chính tả, dùng từ, ngữ pháp, diễn đạt, dùng từ sai nghĩa… l Chú ý và hạn chế tối đa việc mắc những lỗi trên. 4.5. Höôùng daãn HS töï hoïc: - Ñoái vôùi baøi hoïcôûû tieát naøy: + Ñoái chieáu nhöõng loãi duøng töø sai ñaõ tìm ñöôïc ôû lôùp vôùi moät baøi laøm cuûa baûn thaân ñeå söûa laïi cho ñuùng. - Ñoái vôùi baøi hoïc ôû tieát tieáp theo: +Đọc, tìm hiểu chuẩn bị trước bài “Chương trình địa phương phần Tiếng việt”. Chú ý các lỗi mà em thường mắc do ảnh hưởng của cách phát âm địa phương. 5- PHỤ LỤC CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG PHẦN TIẾNG VIỆT Tuần : 19– tiết PPCT : 72 Ngày dạy: . . . . . . . 1- MỤC TIÊU 1.1. Kiến thức: – HS biết: nắm được một số lỗi chính tả do ảnh hưởng của phát âm địa – HS hiểu:caùc loãi thöôøng gaëp 1.2. Kĩ năng: – HS thực hiện được: kĩ năng phát hiện và sửa lỗi chính tả do ảnh hưởng của cách phát âm thường thấy ở địa phương – HS thực hiện thành thạo: Phaùt aâm chuaån. 1.3. Thái độ: – Thói quen: Giaùo duïc hoïc sinh coù yù thöùc vieát ñuùng , chính xaùc töø ngöõ. – Tính cách: GD hs ý thức sử dụng từ đúng chính tả trong khi nói và viết, nhất là khi tạo lập văn bản. 2- NỘI DUNG HỌC TẬP – Sửa các lỗi chính tả do ảnh hưởng của cách phát âm địa phương. 3- CHUẨN BỊ 3.1. Giáo viên: - Bảng phụ( ghi VD tiêu biểu). 3.2. Học sinh: – Tìm hiểu phần luyện chính tả. 4- TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 4.1. Ổn định tổ chức và kiểm diện 4.2. Kiểm tra miệng 4.3. Tiến trình bài học. Hoạt động của thầy trò Nội dung bài học àGiới thiệu bài : Để rèn kĩ năng viết chính tả và thực hành làm bài tập chính tả cho các em, hôm nay chúng ta đi vào tiết 72 học chương trình địa phương tiếng Việt. ôHĐ 1: Nội dung luyện tập: Muïc tieâu: Söûa loãi sai ôû caùc tænh miền Bắc, miền Trung, miền Nam GV: Với các tỉnh miền Bắc thường mắc phải những lỗi nào? Ví dụ? HS: Cần viết đúng các phụ âm đầu: tr / ch ; s/x ; r/ d / gi; l/n. GV: Với các tỉnh miền Trung, miền Nam thường mắc phải những lỗi nào? HS: a.Viết đúng phụ âm cuối: c/t; n/ng. VD: tát nước, mang vác… b. Viết đúng các dấu thanh dễ mắc lỗi: dấu hỏi/ dấu ngã. VD: bỡ ngỡ, mở mang, suy nghĩ… c.Viết đúng tiếng có các nguyên âm: i/iê;ô/o. VD: dập dìu, biết điều; hỏng, hổng, bỏng, lỏng… d. Viết đúng tiếng có phụ âm đầu: v/d. VD: vô, dô, vỗ về, vang vọng, dịu dàng, dí dỏm… ôHĐ 2 : Hướng dẫn HS luyện chính tả. Muïc tieâu: Vieát ñuùng chính taû GV đọc đoạn văn “Tôi yêu… thơ mộng” bài “ Mùa xuân của tôi” GV: Chú ý đọc chuẩn giúp hs viết đúng những âm c/t, s/x …riêu riêu, huê tình, trống chèo… Cho HS kiểm tra lỗi chính tả, dấu câu cho nhau. GV gọi một số hs mang vở lên GV kiểm tra, sửa sai cho HS. Yêu cầu HS lên bảng làm bài tập chính tả. Nhận xét, sửa chữa. õ Giáo dục Hs ý thức dùng từ chính xác. GV: Tìm tên các sự vật, hoạt động, trạng thái, đặc điểm tính chất như : GV: Tìm các loài cá bắt đấu bằng chữ ch hoặc tr? HS: Cá chạch, cá chép, cá chuối, cá chim, … - Cá trào, cá trê, cá trôi, cá tra, cá trắm , cá trích, … GV: Tìm các từ chỉ hoạt động, trạng thái chứa tiếng có thanh hỏi hoặc thanh ngã? HS: Nghỉ mát - nghĩ ngợi, GV: Tìm những từ chứa tiếng bắt đầu bằng chữ r, d hoặc gi có nghĩa như sau: + Không thật vì được tạo ra một cách không tự nhiên. + Tàn ác, vô nhân đạo. + Dùng cử chỉ, ánh mắt làm dấu hiệu để báo cho người khác biết. GV: Tìm thêm những từ địa phương khi nói thường bị sai:VD:(đi) dề - về; dô - vô, dui - vui, …. Đặt câu với từ: giành, dành; tắt, tắc? ( Nâng cao) HS: Trong cuộc kháng chiến nhân dân ta đã giành nhiều thắng lợi. - Hạnh để dành được nhiều tiền. - Long đi ngang về tắt. - Hoặc : Thầy cô nhắc nhở các em trước khi ra về phải tắt quạt, tắt đèn. - Đường ống lại bị tắc nghẽn. * GD hs ý thức sử dụng các loại từ đã học trong khi nói và viết một cách có hiệu quả. GV hướng dẫn HS lập sổ tay chính tả. HS làm sổ tay chính tả. * GD HS ý thức viết đúng chính tả. I. Nội dung luyện tập: 1. Đối với các tỉnh miền Bắc: 2.Đối với các tỉnh miền Trung, miền Nam: II. Luyện chính tả : 1.Viết chính tả : 2. Làm bài tập chính tả : a. - xử lí, sử dụng, giả sử, xét xử, -Tiểu sử, tiểu trừ, tiểu thuyết, tuần tiễu. - Chung sức, trung thành, thuỷ chung, trung đại. - Mỏng manh, dũng mãnh, mãnh liệt, mảnh trăng. b. Tìm từ: -Cá chạch, cá chép, cá chuối, cá chim, … - Cá trào, cá trê, cá trôi, cá tra, cá trắm , cá trích, … - Nghỉ mát - nghĩ ngợi, ra vẻ - vẽ tranh, nở (hoa) - nỡ (nào), ngủ trưa – ngũ sắc, len lỏi – cốt lõi, … - giả dối, gian xảo. - giết người. - ra dấu. 3. Lập sổ tay chính tả: 4.4. Tổng kết Câu hỏi của GV Câu trả lời của HS Em hãy viết lại cho đúng các từ sau: suất sứ, ghập ghềnh, gìn dữ, cuốn quýt, xấu sa. à xuất xứ, gập ghềnh, gìn giữ, cuống quýt, xấu xa. 4.5. Hướng dẫn học tập - Ñoái vôùi baøi hoïc ôû tieát naøy: - Xem và nắm kĩ những kiến thức đã học, tìm thêm vd bổ sung cho những nội dung trên. -Đọc lại các bài làm văn của chính mình, phát hiện và sửa lỗi chính tả do ảnh hưởng của cách phát âm địa phương. - Ñoái vôùi baøi hoïc ôû tieát tieáp theo: -Chuẩn bị sách, vở bài tập ở HKII. Đọc và tìm hiểu bài “ Rút gọn câu”.Chú ý: nhận biết và phân tích câu rút gọn. 5- PHỤ LỤC : PHAÀN KIEÅM TRA CUÛA BAN GIAÙM HIEÄU