Giáo án Ngữ văn 7 học kỳ I - Tuần 14 - Trường THCS Ứng Hòe

TuÇn 14 Ngµy d¹y: / /2012 TiÕt 53: V¨n b¶n: tiÕng gµ tr­a (Xu©n Quúnh) A. môc tiªu cÇn ®¹t *KiÕn thøc: - S¬ gi¶n vÒ t¸c gi¶ Xu©n Quúnh - C¬ së cña lßng yªu n­íc, søc m¹nh cña ng­êi chiÕn sÜ trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü; nh÷ng kØ niÖm tuæi th¬ trong s¸ng, s©u nÆng nghÜa t×nh. - NghÖ thuËt sö dông ®iÖp ng÷, ®iÖp tõ, ®iÖp c©u trong bµi. * KÜ n¨ng: - §äc – hiÓu ph­¬ng thøc v¨n b¶n tr÷ t×nh cã sö dông yÕu tè tù sù - Ph©n tÝch c¸c yÕu tè biÓu c¶m trong bµi. *Th¸i ®é: - Gi¸o dôc häc sinh t×nh yªu quª h­¬ng, ®Êt n­íc. - Yªu thÝch th¬ Xu©n Quúnh. B. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn, häc sinh: *GV:: So¹n gi¸o ¸n, b¶ng phô *HS:So¹n bµi C. tiÕn tr×nh d¹y häc: I. Tæ chøc líp (1’) II. KiÓm tra bµi cò(4’) a. Nªu c¶m nghÜ cña em vÒ bµi th¬: “C¶nh khuya” cña Hå ChÝ Minh. b. Nªu néi dung, nghÖ thuËt vÒ bµi th¬: “R»m th¸ng giªng” cña Hå ChÝ Minh. III. Bµi míi(35’) Nhµ th¬ Xu©n Quúnh lµ nhµ th¬ n÷ xuÊt s¾c trong nÒn th¬ ca hiÖn ®¹i ViÖt Nam. §Õn víi Xu©n Quúnh ta b¾t gÆp hån th¬ trÎ trung, s«i næi tha thiÕt vµ m¹nh b¹o giµu n÷ tÝnh. Xu©n Quúnh sèng hÕt m×nh, yªu hÕt m×nh vµ lu«n khao kh¸t h¹nh phóc. Th¬ cña bµ th­êng viÕt vÒ nh÷ng ®iÒu b×nh dÞ nhá bÐ, gÇn gòi trong cuéc sèng v× vËy dÔ ®i vµo lßng ng­êi. TiÕt häc h«m nay chóng ta sÏ lµm quen víi nhµ th¬ Xu©n Quúnh qua t¸c phÈm: “TiÕng gµ tr­a”. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS KiÕn thøc cÇn ®¹t GV giíi thiÖu ¶nh t¸c gi¶, tËp th¬ “ Th¬ vµ §êi cña Xu©n Quúnh” H. Em h·y nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ Xu©n Quúnh ? Giíi thiÖu tËp th¬ Xu©n Quúnh “TiÕng gµ tr­a” ®­îc viÕt trong hoµn c¶nh nµo (Bµi th¬ g©y xóc ®éng víi nh÷ng chi tiÕt b×nh dÞ, t×nh c¶m ch©n thµnh.) H. NÕu ®­îc h­íng dÉn b¹n ®äc em sÏ h­íng dÉn ®äc bµi th¬ nh­ thÕ nµo? H. Cã ý kiÕn cho r»ng thÓ th¬ gièng thÓ th¬ ngò ng«n (TQ), kh¸c cã nguån gèc tõ th¬ ca d©n gian n­íc ta. ý kiÕn cña em. H. Nªu PTB§ vµ bè côc bµi th¬? Nªu kh¸i qu¸t néi dung tõng ®o¹n. (HS ®äc khæ 1) H. ¢m thanh nµo ®· ®­a ng­êi lÝnh trë vÒ nh÷ng kØ niÖm tuæi th¬. T¸c gi¶ ®· sö dông nghÖ thuËt g×? ( Hay: C¶m høng cña t¸c gi¶ trong bµi th¬ ®­îc kh¬i tõ sù viÖc nµo. Trong thêi ®iÓm nµo cô thÓ) ( GV b×nh: C¸ch dïng ®iÖp tõ nghe cã t¸c dông nhÊn m¹nh nçi nhí da diÕt cña ng­êi chiÕn sÜ khi nghÜ vÒ nh÷ng kØ niÖm tuæi th¬, lµm cho c©u th¬ thªm phÇn ngät ngµo, tha thiÕt. Ph¸p tu tõ ®iÖp ng÷ chóng ta sÏ häc ë tiÕt sau) H. TiÕng gµ tr­a ®· gîi l¹i trong t©m hån ng­êi chiÕn sÜ nh÷ng h×nh ¶nh vµ kØ niÖm nµo cña tuæi th¬. Nh÷ng con gµ m¸i, nh÷ng qu¶ trøng hång hiÖn lªn qua tõ ng÷ nµo? H. Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt cña do¹n th¬ nµy. (XQ ®· rÊt thÇn t×nh trong viÖc phèi s¾c mét gam mµu t­¬i s¸ng, m¸t dÞu) Tõ “nµy” gióp ta h×nh dung c¶nh 2 bµ ch¸u ®ang gi¬ tay ®Õm tõng con gµ ®ang kiÕm måi trong s©n nhµ, v­ên nhµ) I. Giíi thiÖu chung: 1. T¸c gi¶: nhµ th¬ Xu©n Quúnh (1942-1988) - Lóc nhá sèng víi bµ ë La Khª. Xu©n Quúnh lµ nhµ th¬ n÷ xuÊt s¾c cña nÒn th¬ hiÖn ®¹i VN. -Hån th¬: TrÎ trung, ®»m th¾m, giµu n÷ tÝnh. - ViÕt vÒ nh÷ng ®iÒu b×nh dÞ, gÇn gòi b»ng tr¸i tim kh¸t khao yªu th­¬ng, kh¸t khao h¹nh phóc. 2. T¸c phÈm: - Kh¸ng chiÕn chèng Mü (7-1965) vµ in lÇn ®Çu tiªn trong tËp th¬: “Hoa däc chiÕn hµo” n¨m 1968 II. §äc hiÓu v¨n b¶n 1. §äc - chó thÝch - Giäng vui, båi håi, xóc ®éng, nhÊn vµo nh÷ng ®iÖp tõ, ph©n biÖt lêi bµ m¾ng víi lêi th¬ kÓ. 2. ThÓ th¬, ph­¬ng thøc biÓu ®¹t: - ThÓ th¬ 5 tiÕng. NhÞp 3/2; 2/3; 1/2/2 linh ho¹t - VÇn th¬ linh ho¹t. VÇn ch©n, b»ng, c¸ch, liÒn… - Tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m 3. Bè côc: 3 phÇn - PhÇn 1: tõ ®Çu->tuæi th¬: tiÕng gµ tr­a gîi vÒ kÝ øc tuæi th¬ cña ng­êi chiÕn sÜ trÎ trªn ®­êng hµnh qu©n - PhÇn 2: TiÕp->sét so¹t: KØ niÖm, kÝ øc thuæi th¬ vÒ ng­êi bµ. - PhÇn 3: Cßn l¹i: T×nh c¶m bµ ch¸u. 4. Ph©n tÝch: a. TiÕng gµ tr­a gîi vÒ kÝ øc tuæi th¬ cña ng­êi chiÕn sÜ trÎ trªn ®­êng hµnh qu©n: - Trªn ®­êng hµnh qu©n xa tiÕng gµ tr­a gîi c¶m gi¸c míi l¹, khuÊy ®éng c¶ kh«ng gian, gîi vÒ kÝ øc tuæi th¬ cña ng­êi chiÕn sÜ. §ã lµ ©m thanh dù b¸o niÒm vui vµ ®iÒu tèt lµnh cho mäi ng­êi. - §iÖp tõ “nghe”: + Xao ®éng n¾ng tr­a + Bµn ch©n ®ì mái + Gäi vÒ tuæi th¬ => §iÖp tõ Èn dô chuyÓn ®æi c¶m gi¸c, tiÕng gµ kh«ng chØ ®­îc nghe b»ng tai mµ cã c¶ c¶m gi¸c - DiÔn t¶ tiÕng gµ tr­a ®¸nh thøc c¶m xóc, c¶m gi¸c trong t©m hån ng­êi chiÕn sÜ trªn ®­êng hµnh qu©n b. TiÕng gµ tr­a gäi vÒ nh÷ng kØ niÖm tuæi th¬: * “æ r¬m hång nh÷ng trøng” ->®¶o ng÷ nhÊn m¹nh mµu hång cña trøng. - Nµy: + Con gµ m¸i m¬: hoa ®èm tr¾ng + con gµ m¸i vµng: ãng nh­ mµu n¾ng. => NT: §iÖp ng÷, so s¸nh. T¸c dông: Gîi mét ®µn gµ bÐo m­ît, rÊt ®Ñp. rÊt ®«ng, rÊt sèng ®éng. (TiÕng gµ tr­a lÆp l¹i ta thÊy t×nh c¶m nång hËu, gÇn gòi, th©n t×nh, g¾n bã cña con ng­êi víi gia ®×nh, lµng quª) IV. Củng cố(3’) - §äc diÔn c¶m bµi th¬ V. H­íng dÉn vÒ nhµ(2’) - Häc thuéc bµi th¬ - TiÕng gµ tr­a gîi nh÷ng kØ niÖm g×? *Rót kinh nghiÖm .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... TuÇn 14 Ngµy d¹y: / /2012 TiÕt 54 : V¨n b¶n: tiÕng gµ tr­a (Xu©n Quúnh) A. Môc tiªu cÇn ®¹t: *KiÕn thøc: - TiÕp tôc t×m hiÓu vÒ h×nh ¶nh ng­êi bµ vµ t×nh bµ ch¸u trong bµi th¬ * KÜ n¨ng: - §äc – hiÓu ph­¬ng thøc v¨n b¶n tr÷ t×nh cã sö dông yÕu tè tù sù - Ph©n tÝch c¸c yÕu tè biÓu c¶m trong bµi. * VÒ th¸i ®é: - Gi¸o dôc häc sinh t×nh yªu quª h­¬ng, ®Êt n­íc. - Yªu thÝch th¬ Xu©n Quúnh. - B. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn, häc sinh: *GV:: so¹n gi¸o ¸n, s¸ch gi¸o viªn, tµi liÖu liªn quan ®Õn Hå Xu©n H­¬ng, tuyÓn tËp th¬ Hå Xu©n H­¬ng. *HS:So¹n bµi, chuÈn bÞ mét sè t¸c phÈm cña Hå Xu©n H­¬ng C. TiÕn TR×NH d¹y häc: I. Tæ chøc líp (1’) II. KiÓm tra bµi cò(4’) §äc thuéc bµi th¬ . TiÕng gµ tr­a gîi nh÷ng kØ niÖm nµo? III. III.Bµi míi(35’) Hoạt động của thầy và trò Kiến thức cần đạt ? Trong dßng kØ niÖm tuæi th¬ in ®Ëm nÐt h×nh ¶nh ng­êi bµ vµ t×nh bµ ch¸u. H·y quan s¸t tranh v÷ SGK t×m vµ ph©n tÝch h×nh ¶nh ng­êi bµ? NhËn xÐt vÒ biÖn ph¸p nghÖ thuËt? (GV: ChÝnh v× sù yªu th­¬ng, ch¨m sãc cña bµ ®· t¹o nªn h¹nh phóc tuæi th¬. N÷ sÜ XQ ®· ®i vµo m¹ch sèng cña ®êi th­êng mét c¸ch dung dÞ vµ hån nhiªn) H. Tõ liªn t­ëng t¸c gi¶ ®· chuyÓn sang suy t­ëng. T¸c gi¶ ®· suy t­ëng ®Õn ®iÒu g×? V× sao cã thÓ nãi r»ng: “TiÕng gµ tr­a mang l¹i ®iÒu h¹nh phóc?” Em hiÓu c©u th¬: “GiÊc ngñ hång s¾c trøng” nh­ thÕ nµo (HS®äc khæ cßn l¹i) H. T×m chi tiÕt nãi lªn t×nh c¶m bµ ch¸u. Ph©n tÝch t¸c dông BPNT ë khæ th¬ cuèi? H. Qua biÖn ph¸p tu tõ ®iÖp ng÷ tµi t×nh ë khæ th¬ cuèi gióp em c¶m nhËn ®­îc ®iÒu g× vÒ t×nh bµ ch¸u trong bµi th¬. GV më réng: Tõ bµi th¬ “TiÕng gµ tr­a” cña Xu©n Quúnh gîi cho em nhí dÕn bµi th¬ nµo? VD: TiÕng gµ tr­a v¨ng v¼ng g¸y trªn bom (Hå Xu©n H­¬ng) TiÕng gµ tr­a giôc qu¶ na më m¾t, giôc bong lóa uèn c©u, giôc con tr©u ra ®ång… (TrÇn §¨ng Khoa) H. Nªu ND, NT toµn bµi 1. §Æc s¾c nghÖ thuËt cña bµi th¬ trªn lµ 2. T×nh c¶m, c¶m xóc ®­îc thÓ hiÖn trong bµi th¬ lµ: A. Hoµi niÖm tuæi th¬ B.T×nh bµ ch¸u C.T×nh c¶m quª h­¬ng ®Êt n­íc D.C¶ 3 ý trªn * H×nh ¶nh ng­êi bµ: - TiÕng bµ vÉn m¾ng: Lêi m¾ng yªu cña bµ. Bµ lo l¾ng cho ch¸u kh«ng may nhì bÞ lang mÆt. - Lßng d¹i th¬ lo l¾ng -> lµ mét nçi lo l¾ng th¬ d¹i cña trÎ nhá gîi lªn mét t©m hån ng©y th¬, trong s¸ng, hån nhiªn. - Nhí vÒ bµ lµ nhí vÒ lêi m¾ng cña bµ v× ng­êi ch¸u c¶m nhËn ®­îc sù yªu th­¬ng ch¨m cãc cña bµ ®èi víi ng­êi ch¸u. - Tay bµ khum soi trøng-> Gîi t¶ hµnh ®éng, viÖc lµm rÊt quen thuéc cña bµ, chän ra nh÷ng qu¶ trøng ®Ó gµ Êp. - Dµnh tõng qu¶ ®Ó ch¾t chiu: diÔn t¶ h×nh ¶nh bµ tÇn t¶o, chÞu th­¬ng, chÞu khã - Bµ lo ®µn gµ toi Mong trêi ®õng s­¬ng muèi => Nçi lo l¾ng cña bµ cho ®µn gµ, mong trêi ®õng s­¬ng muèi ®Ó cuèi n¨m b¸n gµ bµ mua quÇn ¸o míi cho ch¸u. NghÖ thuËt t¶ thùc, dïng tõ l¸y => Bµ chÞu th­¬ng chÞu khã thÇm lÆng t¶o tÇn ch¾t chiu tõng niÒm vui nhá trong cuéc sèng cßn vÊt v¶ lo l¾ng ®ïm bäc cho ch¸u. - Tõ “«i” biÓu c¶m trùc tiÕp -> niÒm vui s­íng h·nh diÖn cña ®øa ch¸u khi ®­îc mua quÇn ¸o míi -“Sét so¹t” -> tõ l¸y t­îng thanh -> gîi t¶ niÒm vui s­íng, h©n hoan cña ®øa trÎ sóng sÝnh trong bé quÇn ¸o míi. - TiÕng gµ tr­a ®­îc lÆp l¹i 3 lÇn -> biÖn ph¸p ®iÖp ng÷ nhÊn m¹nh Ên t­îng tiÕng gµ tr­a gîi vÒ nh÷ng kØ niÖm kh«ng thÓ nµo quªn cña thêi th¬ Êu sèng h¹nh phóc trong t×nh yªu th­¬ng ch¨m sãc cña bµ. Ng­êi ch¸u nhí vÒ bµ víi lßng yªu th­¬ng kÝnh träng vµ biÕt ¬n s©u s¾c. * Suy t­ vÒ h¹nh phóc, vÒ cuéc chiÕn ®Êu h«m nay. ¢m thanh b×nh dÞ cña lµng quª ®em l¹i t×nh yªu th­¬ng h¹nh phóc cña con ng­êi->giÊc m¬ tuæi th¬ thËt ®Ñp, gîi cuéc sèng b×nh yªn h¹nh phóc. c. T×nh c¶m bµ ch¸u - “V×”: + Yªu tæ quèc + Xãm lµng + Bµ + TiÕng gµ + æ trøng hång => §iÖp tõ nhÊn m¹nh môc ®Ých cao c¶ cña cuéc chiÕn ®Êu v× t×nh thiªng liªng , lín lao, gi¶n dÞ, nhá bÐ. M¹ch c¶m xóc cña bµi th¬ ®i tõ hiÖn t¹i trë vÒ qu¸ khø vµ l¹i trë vÒ hiÖn t¹i. - ¢m thanh tiÕng gµ tr­a xuyªn suèt bµi th¬ nh­ mét dßng ch¶y tù nhiªn, hîp lý t¹o thµnh ®iÖp ng÷ ë c¸c khæ th¬, t¹o sù lien kÕt chÆt chÏ cho bµi th¬. - TiÕng gµ tr­a kh¬i gîi c¶m xóc, suy t­ gîi vÒ nh÷ng kØ niÖm tuæi th¬ trong lßng ng­êi chiÕn sÜ, gîi lªn t×nh bµ ch¸u th¾m thiÕt s©u nÆng, gîi t­ëng xãm lµng, quª h­¬ng ®Êt n­íc. * Ghi nhí (sgk/ 151) III. LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: Tr¾c nghiÖm: Khoanh vµo ®¸p ¸n mµ em cho lµ ®óng: A. C¸ch diÔn ®¹t tù nhiªn, h×nh ¶nh gi¶n dÞ ch©n thùc B. Ng«n ng÷ c« ®äng hµm xóc C. Sö dông biÖn ph¸p so s¸nh, nh©n hãa cã gi¸ trÞ biÓu c¶m cao D. Sö dông réng r·i lèi lien t­ëng , t­ëng t­îng 2.C¶ 3 ý trªn Bµi tËp 2: (sgk/151) ViÕt ®o¹n v¨n ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ t×nh bµ ch¸u trong bµi ( 5 – 7 c©u ) IV. Củng cố(3’) §äc diÔn c¶m bµi th¬. V. H­íng dÉn vÒ nhµ(2’) - Häc thuéc lßng ghi nhí,bµi th¬ - Hoµn thµnh bµi v¨n vµo vë bµi tËp. - ChuÈn bÞ bµi : “§iÖp ng÷”. *Rót kinh nghiÖm .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... TuÇn 14 Ngµy d¹y: / /2012 TiÕt 55 : TiÕng ViÖt: ®iÖp ng÷ A. Môc tiªu cÇn ®¹t: *KiÕn thøc: - Kh¸i niÖm ®iÖp ng÷ - C¸c lo¹i ®iÖp ng÷ - T¸c dông cña ®iÖp ng÷ trong v¨n b¶n * KÜ n¨ng: - NhËn biÕt ph¸p ®iÖp ng÷ - Ph©n tÝch t¸c dông cña ®iÖp ng÷ - Sö dông c¸c phÐp ®iÖp ng÷ cho hîp víi ng÷ c¶nh. Ra quyÕt ®Þnh : lùa chän c¸ch sö dông c¸c phÐp tu tõ: ch¬i ch÷ , ®iÖp ng÷ phï hîp víi thùc tiÔn giao tiÕp cña b¶n th©n - Giao tiÕp: tr×nh bµy suy nghÜ, ý t­ëng, th¶o luËn vµ chia sÎ quan ®iÓm c¸ nh©n vÒ c¸ch sö dông phÐp tu tõ ch¬i ch÷, ®iÖp ng÷ III. VÒ th¸i ®é: - Yªu quý tiÕng viÖt vµ cã th¸i ®é khi sö dông phÐp tu tõ nµy. B. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn, häc sinh: *GV: So¹n gi¸o ¸n, b¶ng phô, t×m nh÷ng ®o¹n th¬, ®o¹n v¨n tiªu cã sö dông ®iÖp ng÷ *HS: So¹n bµi C. TiÕn tr×nh d¹y häc: I. Tæ chøc líp (1’) II. KiÓm tra bµi cò(4’) ? §äc thuéc lßng bµi th¬ “TiÕng gµ tr­a” vµ chØ ra nghÖ thuËt ®Æc s¾c trong khæ cuèi bµi th¬? Nªu t¸c dông cña biÖn ph¸p tu tõ ®ã. III. Bµi míi(35’) Trong khæ cuèi bµi th¬ “TiÕng gµ tr­a” mµ chóng ta võa häc ®· sö dông biÖn ph¸p tu tõ ®iÖp ng÷ nh»m nhÊn m¹nh ý chÝ chiÕn ®Êu cña ng­êi chiÕn sÜ, quyÕt t©m n¾m ch¾c tay sóng gi÷ g×n b¶o vÖ tæ quèc, b¶o vÖ quª h­¬ng, b¶o vÖ gia ®×nh…VËy thÕ nµo lµ ®iÖp ng÷, tiÕt häc h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu nhÐ. Ho¹t ®éng cña GV vµ HS KiÕn thøc cÇn ®¹t ? §­a vÝ dô khæ 1, khæ 8 lªn b¶ng phô, häc sinh ®äc. Nh¾c l¹i t¸c dông cña viÖc lÆp nh÷ng tõ ng÷ nh­ thÕ nµy ThÕ nµo lµ ®iÖp ng÷ BT nhanh: ? NhËn xÐt cÊu t¹o cña c¸c c©u sau? Nªu t¸c dông cña ®iÖp ng÷ trong c¸c vÝ dô sau: T×nh c¶m nhí th­¬ng. T×nh c¶m ®ã xuÊt hiÖn trong nhiÒu hoµn c¶nh kh¸c nhau. §ã lµ nçi nhí kh«ng lóc nµo ngu«i. §iÖp ng÷ b»ng mét tõ “anh” nh»m nhÊn m¹nh nçi nhí quª h­¬ng. §o¹n nhÊn m¹nh sù bÊt tö cña L­îm vµ t×nh c¶m cña nhµ th¬ GV ®­a VD lªn b¶ng phô yªu cÇu häc sinh ®äc c¸c vÝ dô. ? Ph¸t hiÖn c¸c ®iÖp ng÷ ? Theo ph¸n ®o¸n h·y nèi §N víi c¸c d¹ng ®iÖp ng÷ vµ gi¶i thÝch lÝ do H. Qua 3 vÝ dô trªn theo em cã mÊy d¹ng ®iÖp ng÷ Bµi tËp nhanh: X¸c ®Þnh nhanh c¸c d¹ng ®iÖp ng÷: 1. Qua ng¶ nãn tr«ng cÇu CÇu bao nhiªu nhÞp, d¹ sÇu bÊy nhiªu Qua ®×nh ng¶ nãn tr«ng ®×nh §×nh bao nhiªu ngãi th­¬ng m×nh bÊy nhiªu 2. Ai vÒ cho em vÒ theo Ngã tru«ng tru«ng rËm : ngã ®Ìo ®Ìo cao I. §iÖp ng÷ vµ t¸c dông cña ®iÖp ng÷ 1. VÝ dô - Nghe -> §­îc nh¾c l¹i 3 lÇn, môc ®Ých: nhÊn m¹nh c¶m xóc - V× -> §­îc nh¾c l¹i 4 lÇn, môc ®Ých: chiÕn ®Êu cao c¶ cña ng­êi chiÕn sÜ. 2. NhËn xÐt => §iÖp ng÷ PhÐp ®iÖp ng÷: Lµ biÖn ph¸p lÆp l¹i tõ ng÷ cã t¸c dông nhÊn m¹nh ý, g©y Ên t­îng m¹nh, biÓu c¶m. - §iÖp ng÷: Lµ tõ ng÷ ®­îc lÆp l¹i a. Kh¨n th­¬ng nhí ai Kh¨n chïi n­íc m¾t Kh¨n th­¬ng nhí ai Kh¨n v¾t lªn vai §ªm th­¬ng nhí ai Mµ ®ªm kh«ng t¾t b. Anh ®i anh nhí quª nhµ ……………………………..h«m nao. c. Chó bÐ lo¾t cho¾t ….nh¶y trªn ®­êng vµng * Ghi nhí (sgk/ 152) II. C¸c d¹ng ®iÖp ng÷ 1.VÝ dô a. cïng tr«ng l¹i mµ cïng ch¼ng thÊy…h¬n ai b. Anh ®· t×m em rÊt l©u rÊt l©u…em biÕt mÊy c. Th»ng Bêm cã c¸i qu¹t mo …ao s©u c¸ mÌ 1. §iÖp ng÷ nèi tiÕp 2. §iÖp ng÷ chuyÓn tiÕp 3.§iÖp ng÷ c¸ch qu·ng 2. NhËn xÐt Cã 3 d¹ng ®iÖp ng÷: - §N nèi tiÕp( §N vßng, b¾c cÇu) - §N chuyÓn tiÕp - §N c¸ch qu·ng *Ghi nhí ( sgk / 152) =>1. §iÖp ng÷ chuyÓn tiÕp: cÇu, ®×nh 2. §iÖp ng÷ c¸ch qu·ng: CÇu, ®×nh, ng¶ nãn, tr«ng, bao nhiªu. => 1. §iÖp ng÷ c¸ch qu·ng: VÒ 2. §iÖp ng÷ nèi tiÕp: Tru«ng, ®Ìo III.LuyÖn tËp Bµi tËp 1 (sgk / 153) a. Mét d©n téc ®· gan gãc D©n téc ®ã ph¶i ®­îc… => NhÊn m¹nh ý chÝ quyÕt t©m x¶ than v× nÒn ®éc lËp d©n téc, quyÕt b¶o vÖ chñ quyÒn. b. §i, tr«ng => NhÊn m¹nh sù vÊt v¶ khã nhäc cña ng­êi lao ®éng ®ång thêi thÓ hiÖn sù lo l¾ng vµ hi cäng vµo ngµy thu ho¹ch. Bµi tËp 2 ( sgk / 153) HS tù lµm IV. Củng cố(3’) - §iÖp ng÷ cã g× kh¸c víi lçi lÆp? Cho vÝ dô - C¸c d¹ng ®iÖp ng÷ th­êng gÆp? Mçi d¹ng cho 1 vÝ dô minh häa V. H­íng dÉn vÒ nhµ(2’) - Lµm l¹i c¸c bµi tËp - So¹n bµi: LuyÖn nãi PBCN vÒ t¸c phÈm v¨n häc *Rót kinh nghiÖm .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... TuÇn 14 Ngµy d¹y: /9/2012 TiÕt 56 : TLV: luyÖn nãi ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ mét t¸c phÈm v¨n häc A. Môc tiªu cÇn ®¹t: *KiÕn thøc - Gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña 1 sè t¸c phÈm v¨n häc - Nh÷ng yªu cÇu khi tr×nh bµy v¨n nãi biÓu c¶m vÒ 1 t¸c phÈm v¨n häc * KÜ n¨ng - T×m ý, lËp dµn ý bµi v¨n biÓu c¶m vÒ 1 t¸c phÈm v¨n häc - BiÕt c¸ch béc lé t×nh c¶m vÒ 1 t¸c phÈm v¨n häc tr­íc tËp thÓ - DiÔn ®¹t m¹ch l¹c, râ rµng nh÷ng t×nh c¶m cña b¶n th©n vÒ 1 t¸c phÈm v¨n häc b»ng ng«n ng÷ nãi - Giao tiÕp: tr×nh bµy c¶m nghÜ tr­íc tËp thÓ - ThÓ hiÖn sù tù tin *Th¸i ®é - Yªu thÝch v¨n biÓu c¶m. B. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn, häc sinh: *GV:so¹n gi¸o ¸n, s¸ch gi¸o viªn, *HS:so¹n bµi, chuÈn bÞ theo h­íng dÉn cña GV. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: I. Tæ chøc líp (1’) II. KiÓm tra bµi cò(4’) Bµi th¬ nµo cña B¸c ®Ó l¹i trong em nhiÒu c¶m xóc nhÊt? §äc thuéc lßng bµi th¬ ®ã. III. Bµi míi(35’) C¸c em ®· ®­îc häc lµm bµi v¨n PBCN vÒ TPVH nh­ng ®Ó gióp cho c¸c em ®­îc tù tin h¬n khi nãi t­íc ®«ng ng­êi. TiÕt häc h«m nay c¸c em sÏ ®­îc luyÖn nãi, tr×nh bµy c¶m xóc suy nghÜ cña m×nh vÒ t¸c phÈm v¨n häc. Hoạt động của thầy và trò Kiến thức cần đạt ? G¹ch ch©n tõ quan träng? ? Nªu c¸c b­íc t¹o lËp v¨n b¶n (4 b­íc) ? Tr¶ lêi nh÷ng c©u hái t×m hiÓu ®Ò ThÕ nµo lµ PBCN vÒ 1 TPVH (Lµ tr×nh bµy bµi nãi hoÆc viÕt nh÷ng c¶m xóc, suy nghÜ, lien t­ëng, t­ëng t­îng cña riªng m×nh vÒ néi dung, h×nh thøc nghÖ thuËt ? GV kiÓm tra viÖc lËp dµn ý ë nhµ cña HS (nh¾c l¹i dµn ý chung cña bµi v¨n PBCN vÒ 1 TPVH) ? Víi më bµi cho ®Ò bµi trªn em cÇn nªu nh÷ng néi dung nµo? SÏ giíi thiÖu vÒ bµi th¬ nh­ thÕ nµo? (Giíi thiÖu linh ho¹t kh«ng khu«n mÉu) H. Bµi th¬ cã mÊy néi dung chÝnh? Víi 2 néi dung chÝnh Êy th©n bµi sÏ h×nh thµnh mÊy c¶m nghÜ, lµ nh÷ng c¶m nghÜ nµo? H. Bøc tranh thiªn nhiªn d­îc t¹o nªn b»ng nh÷ng h×nh ¶nh nµo? NghÖ thuËt biÓu hiÖn? H. ë 2 c©u th¬ cuèi em c¶m nhËn g× vÒ t×nh c¶m, t©m tr¹ng B¸c. H. Ên t­îng chung vÒ bµi th¬. (GV: Kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i dïng nh÷ng c©u v¨n nh­ khi viÕt nh­ng nªn dïng nh÷ng c©u v¨n ng¾n gän, dÔ hiÓu. Dïng h×nh thøc ®µm tho¹i, kÓ chuyÖn. Nªn dïng cö chØ, ¸nh m¾t, lêi nãi ®Ó biÓu hiÖn c¶m xóc, t×nh c¶m, cuèn hót ng­êi nghe. Khi nãi cÇn m¹nh d¹n, tù tin) Ph¸t phiÕu ®¸nh gi¸ A, B, C (GV h­íng dÉn HS ®¸nh gi¸) GV ph©n nhãm, c¸c nhãm luyÖn nãi. - Nhãm luyÖn phÇn më bµi (5 phót) - Víi phÇn th©n bµi + Nhãm 1, 2: PBCN vÒ 2 c©u ®Çu + Nhãm 3, 4: PBCN vÒ hai c©u cuèi §¹i diÖn c¸c nhãm lªn PBCN tr­íc líp. NhËn xÐt bµi nãi §¸nh gi¸. I. §Ò bµi-t×m hiÓu ®Ò-lËp dµn ý 1. §Ò bµi: PBCN vÒ bµi “ C¶nh khuya” cña HCM T×m hiÓu ®Ò: - ThÓ lo¹i: PBCN vÒ TPVH - Néi dung: C¶m nghÜ vÒ bµi “C¶nh khuya” - Môc ®Ých: C¶m nghÜ s©u s¾c cã thÓ vÒ néi dung, nghÖ thuËt cña ng÷ng c©u th¬ hay vÒ h×nh ¶nh B¸c hoÆc c¶ vÒ néi dung nghÖ thuËt. 2. Dµn bµi: a. Më bµi: C1: Tõ tr­íc t«i vÉn mang Ên t­îng vÒ nói rõng lµ xø “rõng thiªng n­íc ®éc” nh­ng kh¸i niÖm ®ã ®· ®­îc xãa nhßa khi t«i häc bµi “C¶nh khuya” cña B¸c. C2: Bµi “C¶nh khuya” cña B¸c viÕt n¨m 1947 ë chiÕn khu VB lµ bµi th¬ hay, ®Ó l¹i nhiÒu Ên t­îng s©u s¾c. C3: Tè H­u ®· nãi: “Tõ th­ë: MÆt trêi ch©n lý chãi qua tim, t«i xÕp bót nghiªn theo cacha m¹ng, cø ngì ng­êi lµm c¸ch m¹ng lµ ph¶i quªn tr¨ng quªn hoa. Nh­ng ng­îc l¹i tr¨ng hoa vÉn trë vÒ trong th¬ B¸c, vÉn yªu kiÒu léng lÉy nh­ x­a. b. Th©n bµi: 1. Ng¹c nhiªn, thÝch thó khi ng¾m bøc tranh ®Ñp -> c¶m xóc 2. Xóc ®éng, c¶m phôc, tù hµo vÒ B¸c. - TiÕng suèi, h×nh ¶nh “tr¨ng lång…” t­ëng t­îng -> so s¸nh, ®iÖp ng÷ gîi c¶nh nói rõng VB trong ®ªm tr¨ng võa hïng vÜ, võa th¬ méng (cã thÓ lien t­ëng tíi nh÷ng c©u th¬ kh¸c) - §iÖp ng÷ “ch­a ngñ” gîi 2 t©m tr¹ng: yªu thiªn nhiªn, lo viÖc n­íc nh­ng chñ yÕu lµ B¸c suy ngÉm lo viÖc n­íc. - Phong th¸i ung dung, l¹c quan cña vÞ l·nh tô trong khã kh¨n gian khæ. c. KÕt bµi: Bµi th¬ ®Ñp cã søc lay ®éng lßng ng­êi. KÝnh yªu, c¶m phôc vÞ cha giµ cña d©n téc. II. LuyÖn nãi: 1. Yªu cÇu - ND nãi: + Néi dung + NghÖ thuËt - H×nh thøc: M¹ch l¹c, râ rµng, biÓu c¶m, nghi thøc chµo, hái, c¶m ¬n 2. Nãi theo nhãm - Më bµi - Th©n bµi - KÕt bµi 3. Nãi tr­íc líp Më bµi, th©n bµi, kÕt bµi, (c¶ bµi) IV. Củng cố(3’) - Nh÷ng kinh nghiÖm rót ra tõ giê luyÖn nãi vÒ PBCN vÒ TPVH. V. H­íng dÉn vÒ nhµ(2’) - ChuÈn bÞ so¹n bµi: “Mét mãn quµ cña lóa non: Cèm”. *Rót kinh nghiÖm .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Ban gi¸m hiÖu Tæ chuyªn m«n