Giáo án Ngữ văn 7 - Tiết 8: Mạch lạc trong văn bản - Trường THCS Tuyên Thạnh

Ngày dạy : 24-08-13 TIẾT : 8 : TLV MẠCH LẠC TRONG VĂN BẢN I – MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: - Có những hiểu biết bước đầu về mạch lạc trong văn bản và sự cần thiết phải làm cho văn bản có mạch lạc. - Vận dụng kiến thức về mạch lạc trong văn bản vào đọc- hiểu văn bản và thực tiễn tạo lập văn bản viết , nói. 1. Kiến thức : - Mạch lạc trong văn bản và sự cần thiết của mạch lạc trong văn bản. - Điều kiện cần thiết để một văn bản có tính mạch lạc . 2. Kĩ năng : Rèn luyện nói viết mạch lạc. II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS : - Thầy : Giáo án – Bảng phụ - Trò : Chuẩn bị bài III. TỔ CHỨC HĐ DẠY VÀ HỌC : H Ñ CUÛA THAÀY H Ñ CUÛA TROØ N D – K T §H Ñ 1: KT Baøi cuõ:(4P) Em ruùt ra ñöôïc gì veà boá cuïc trong vaên baûn ? Moät boá cuïc theá naøo ñöôïc coâng nhaän laø raønh maïch hôïp lí ? §HĐ 2: Giôùi thiệu bài(1p): Ñeå vaên baûn deã hieåu, coù yù nghóa vaø raønh maïch, hôïp lí khoâng chæ coù tính chaát lieân keát maø coøn phaûi coù söï saép xeáp , trình baøy caùc caâu, ñoaïn theo moät thöù töï hôïp lí. Taát caû nhöõng caùi ñoù ngöôøi ta goïi laø maïch laïc trong vaên baûn . § H Ñ 3 :Maïch laïc trong vaên baûn . vaø những yeâu caàu veà maïch laïc trong vaên baûn(18p) ØGV GV gọi HS đọc mục 1a để tìm hiểu mạch lạc trong văn bản và trả lời câu hỏi. -Xác định mạch lạc có những tình chất gì theo mục 1a? Thế nào là mạch lạc trong văn bản? * Đọc mục 2a SGK trang 31 và trả lời câu hỏi SGK. -Chủ đề liên kết các sự việc trên có thành một thể thống nhất không? . -Các đoạn văn ấy có mối liên hệ với nhau như thế nào? -Thế nào là văn bản có tính mạch lạc? - 1EM ĐỌC GHI NHỚ * HĐ 4 HD HS LÀM BÀI TẬP -Tìm hiểu tính mạch lạc trong bài tập ? -Cảm nhận về tính mạch lạc trong “cuộc chia tay của nhựng con búp bê” * Mạch lạc là: _ Trôi trảy thành dòng,thành mạch. _ Tuần tự đi qua khắp các phần các đoạn trong văn bản. _ Thông suốt liên tục,không đứt đoạn - hs đọc a.Một văn bản như truyện “cuộc chia tay của những con búp bê”có thể kể về nhiều sự việc,nói về nhiều nhân vật. Nhưng nội dung truyện luôn bám sát đề tài luôn xoay quanh một sự việc chính với nhân vật chính b. “Cuộc chia tay của những con búp bê”thì mạch văn đó chính là cuộc chia tay:hai anh em Thành và Thủy buộc phải chia tay.Nhưng hai con búp bê của các em,tình anh em của các em thì không thể chia tay.Không một bộ phận nào trong thiêng truyện lại không liên quan đến chủ đề đau đớn và tha thiết đó.Mạch lạc và liên kết có sự thống nhất với nhau c. Một văn bản có thể mạch lạc thì:các đoạn trong đó liên hệ với nhau về không gian,thời gian,tâm lí ,ý nghĩa,miễn là tự nhiên hợp lí. - HS đọc I.Mạch lạc và những yêu cầu về mạch lạc trong văn bản. 1. Mạch lạc trong văn bản. -Trong văn bản : mạch lạc là sự tiếp nối các câu,các ý theo một trình tự nhất định. 2. Các điều kiện để văn bản có tính mạch lạc. - Các phần, đoạn cùng nói về một đề tài, biểu hiện một chủ đề chung xuyên suốt. - Các phần được tiếp nối với nhau theo một trình tự rõ ràng, hợp lý. II . Ghi nhôù : SGK trang 32 III. Luyện tập. II. Luyện tập ( 18p) 1/32 Tính mạch lạc trong văn bản Baøi taäp 1 . a b) Vaên baûn : “Laõo noâng vaø caùc con”: MB :2 ñaàu doøng , TB:14 doøng , KB : 4 doøng cuoái ñaùp ñuû ba phaàn cuûa vaên töï söï : Giôùi thieäu nhaân vaät , söï vieäc , dieãn bieán vaø keát quaû söï vieäc b. Văn bản (2) Ý tứ chủ đạo xuyên suốt toàn đoạn văn của Tô Hoài:sắc vàng trù phú đầm ấm của làng quê vào mùa đông,giữa ngày mùa.Ý tứ ấy dẫn dắt theo dòng chảy hợp lí,phù hợp. Câu đầu giới thiệu bao quát về sắc vàng trong thời gian(mùa đông,giữa ngày mùa)và trong không gian(làng quê).Sau đó tác giả nêu lên biểu hiện của sắc vàng trong không gian và thời gian đó. Hai câu cuối là nhận xét,cảm xúc về màu vàng. àMạch văn thông suốt bố cục mạch lạc. 2/34 Ý tứ chủ đạo của câu chuyện xoay quanh cuộc chia tay của hai anh em và hai con búp bê.Việc thuật lại qúa tĩ mỉ nguyên nhân dẫn đến cuộc chia tay của hai ngừơi lớn có thể làm ý chỉ đạo bị phân tán không giữ được sự thống nhất,do đó làm mất sự mạch lạc của câu chuyện. IV. CỦNG CỐ - HD HS TỰ HỌC Ở NHÀ: 1. Củng cố : (3P) - hs ñoïc laïi ghi nhôù - Câu hỏi trắc nghiệm : Chủ đề của một văn bản là gì? A. Là sự vật, sự việc được nói tới trong văn bản B.Là các phần trong văn bản C. Là bố cục của văn bản D. Là vấn đề chủ yếu được thể hiện trong văn bản 2. Hd tự học ở nhà: (1P) Ø- Hoïc thuoäc ghi nhôù. - Laøm baøi taäp 1b, 2, SGK/33, 34 - Soaïn baøi: Nhöõng caâu haùt veà tình caûm gia ñình. - Ñoïc kó vaên baûn . - Traû lôøi caùc caâu hoûi SGK/36. * ĐIỀU CHỈNH :