Giáo án Ngữ văn 7 - Tuần 11 - Năm học 2022-2023 - Lê Thị Hương Ly (Cánh diều)

Giáo án Ngữ Văn 7 Tuần 11 Ngày soạn: 20/11/2022 HOẠT ĐỘNG VIẾT: Tiết 41,42,43 VIẾT BÀI VĂN BIỂU CẢM VỀ MỘT CON NGƯỜI HOẶC SỰ VIỆC I. MỤC TIÊU: 1. Về năng lực: * Năng lực chung - Giao tiếp và hợp tác trong làm việc nhóm và trình bày sản phẩm nhóm. - Phát triển khả năng tự chủ, tự học qua việc suy ngẫm và chuẩn bị bài ở nhà. - Giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo trong việc chủ động vận dụng kiến thức đã học vào việc tạo lập văn bản. * Năng lực đặc thù: - Năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực tạo lập văn bản. - Rèn kĩ năng trình bày những tình cảm, cảm xúc, suy nghĩ và thái độ về một người, một sự việc nào đó trong cuộc sống hay trong tác phẩm văn học. 2. Về phẩm chất: - Chăm chỉ: HS có ý thức vận dụng bài học vào hoàn cảnh thực tế, kiên trì, học hỏi, sáng tạo. - Trách nhiệm: Làm chủ được bản thân trong quá trình học tập, có ý thức vận dụng kiến thức vào giao tiếp và tạo lập văn bản. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Thiết bị: Máy chiếu/Ti vi, máy tính, Giấy A1 hoặc bảng phụ để HS làm việc nhóm, Phiếu học tập, Bảng kiểm tra, đánh giá thái độ làm việc nhóm, rubic chấm đoạn văn, bài trình bày của HS. 2. Học liệu: Sgk, kế hoạch bài dạy, sách tham khảo, phiếu học tập, .... III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Hoạt động 1: Xác định vấn đề a) Mục tiêu: HS kết nối kiến thức của cuộc sống vào bài học b) Nội dung: HS lắng nghe video bài hát và trình bày cảm nhận. c) Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh d) Tổ chức thực hiện: HĐ của Gv và học sinh Sản phẩm dự kiến Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: Giáo viên : Lê Thị Hương Ly Năm học 2022 - 2023 Giáo án Ngữ Văn 7 Tuần 11 - GV chiếu video. - Nội dung đoạn bài hát nói về Mẹ. - HS lắng nghe đoạn video bài hát “Mẹ là phật Nói về những tình cảm và lòng biết ơn sống đời con” và trả lời câu hỏi: của con dành cho mẹ kính yêu. ? Theo em nội dung đoạn bài hát nói ai? Và nói về điều gì? - Nghe đoạn bài hát em rất xúc động ? Cảm xúc của em khi nghe doạn bài hát như và thêm yêu kính, biết ơn mẹ nhiều thế nào? hơn. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập - HS lắng nghe đoạn video bài hát GV: hướng dẫn HS hoàn thành nhiệm vụ. Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận - GV chỉ định 1 - 2 học sinh trình bày câu trả lời của mình. - HS trình bày. Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ - GV kết nối với dạng bài Viết bài văn biểu cảm về một con người hoặc sự việc để giới thiệu dẫn dắt vào bài mới: Các em thân mến, trong cuộc sống việc bày tỏ những cảm xúc, suy nghĩ, tình cảm của bản thân đối với một ai đó hay một sự việc nào đấy rất quen thuộc đối với mỗi chúng ta, đúng không nào? Và, để việc bày tỏ những cảm xúc, suy nghĩ, tình cảm trong giao tiếp của các em đạt hiệu quả, ngày hôm nay, cô trò mình sẽ cùng tìm hiểu và thực hành viết một dạng văn biểu cảm quen thuộc nhé. Chúng ta sẽ đến với bài học: Viết bài văn biểu cảm về một con người hoặc sự việc 2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới Nhiệm vụ 1: Định hướng a) Mục tiêu: - HS biết được kiểu bài Viết bài văn biểu cảm về một con người hoặc sự việc và các yêu Giáo viên : Lê Thị Hương Ly Năm học 2022 - 2023 Giáo án Ngữ Văn 7 Tuần 11 cầu đối với kiểu bài này. b) Nội dung: - Thế nào là Viết bài văn biểu cảm về một con người hoặc sự việc. - Những lưu ý khi viết bài văn biểu cảm về một con người hoặc sự việc. c) Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh d) Tổ chức thực hiện: HĐ của Gv & Hs Sản phẩm dự kiến Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: - Quan sát phần Định hướng SGK/75 và trả lời - Viết bài văn biểu cảm về một con câu hỏi: người hoặc sự việc là nêu lên những ? Viết bài văn biểu cảm về một con người hoặc tình cảm, cảm xúc, suy nghĩ và thái độ sự việc là gì? về một người, một sự việc nào đó ? Để Viết bài văn biểu cảm về một con người trong cuộc sống hay trong tác phẩm hoặc sự việc ta cần lưu ý điều gì? văn học. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập - HS: suy nghĩ và trả lời cá nhân - Để Viết bài văn biểu cảm về một con - GV hướng dẫn HS hoàn thành nhiệm vụ. người hoặc sự việc ta cần lưu ý: Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận + Xác định đối tượng biểu cảm: con - GV chỉ định 1 – 3 học sinh trình bày câu trả người, sự việc em định viết trong bài lời của mình. văn biểu cảm là ai hay là gì? Đó là - HS trình bày. một con người, sự việc trong đời sống - Các bạn còn lại nhận xét và bổ sung nội dung hay trong tác phẩm văn học? còn thiếu (nếu có). +Suy nghĩ và trả lời câu hỏi: Con Bước 4: Kết luận, nhận định (GV) người ấy/ sự việc ấy gợi cho em những - GV nhận xét sản phẩm của HS và chốt kiến cảm xúc tình cảm hay những suy nghĩ/ thức. bài học gì? - Kết nối với đề mục: Viết bài văn biểu cảm về + Lập dàn ý cho bài viết. một con người hoặc sự việc + Viết bài văn theo một dàn ý hợp lí; nêu lên những tình cảm, cảm xúc và những suy nghĩ, thái độ của em một cách trung thực. Nhiệm vụ 2: Thực hành a) Mục tiêu: Giúp HS - Biết viết bài văn biểu cảm về con người hoặc sự việc theo trình tự các bước. Giáo viên : Lê Thị Hương Ly Năm học 2022 - 2023 Giáo án Ngữ Văn 7 Tuần 11 - Biết cách trình bày những tình cảm, cảm xúc, suy nghĩ và thái độ về một người, một sự việc nào đó trong cuộc sống hay trong tác phẩm văn học. b) Nội dung: - Các bước cụ thể để Viết bài văn biểu cảm về con người hoặc sự việc. c) Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh. d) Tổ chức thực hiện: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: II. THỰC HÀNH ? Nhắc lại các bước cần thực hiện khi thực hành Viết một bài văn hoàn chỉnh? - Cần đảm bảo 4 bước: + Chuẩn bị + Tìm ý và lập dàn ý + Viết bài văn hoàn chỉnh + Kiểm tra lại và sửa chữa - GV giao nhiệm vụ cho HS thực hành một đề bài cụ thể: Viết bài văn biểu cảm về một sự Bước 1. Chuẩn bị việc hoặc nhân vật mà em yêu thích trong đoạn - Đọc kĩ văn bản “Bạch tuộc” trích “Bạch tuộc” (Véc-nơ) đã học. - Xem lại tiết đọc hiểu văn bản. 1. Xem lại nội dung đọc hiểu văn bản “Bạch - Xác định nhân vật hoặc sự việc yêu tuộc” (Vec-nơ) thích. 2. Xác định nhân vật hoặc sự việc mà em định viết bài văn biểu cảm. 3. Tìm ý, lập dàn ý và viết bài theo dàn ý. Bước 2. Tìm ý và lập dàn ý 4. Sửa lại bài sau khi đã viết xong? a) Tìm ý Tìm ý cho bài viết bằng cách trả lời Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ các câu hỏi: GV: - Nhân vật hoặc sự việc gây cho em - Hướng dẫn tìm hiểu yêu cầu Viết bài văn biểu nhiều ấn tượng nhất trong văn bản cảm về một sự việc hoặc nhân vật mà em yêu “Bạch tuộc” là ai, sự việc nào? (Giới thích trong đoạn trích “Bạch tuộc” (Véc-nơ) đã thiệu nhân vật/tóm tắt sự việc) học, tìm ý và lập dàn ý. - Nhân vật hay sự việc ấy để lại cho - Phát hiện các khó khăn học sinh gặp phải và em những tình cảm, cảm xúc gì? (yêu giúp đỡ HS. thích, cảm động, sung sướng hay buồn - Sửa bài cho học sinh. bã ) Học sinh: - Nhân vật hay sự việc ấy gợi cho em Giáo viên : Lê Thị Hương Ly Năm học 2022 - 2023 Giáo án Ngữ Văn 7 Tuần 11 - Tìm ý theo hệ thống câu hỏi trong sách giáo những suy nghĩ, bài học gì (Về những khoa. phẩm chất đáng quý, bài học làm - Lập dàn ý ra giấy và viết bài theo dàn ý. người, kinh nghiệm sống )? Bước 3: Báo cáo, thảo luận - GV: Yêu cầu HS báo cáo sản phẩm. b) Lập dàn ý - HS: * Mở bài: Nêu tên nhân vật hoặc sự + Trình bày sản phẩm của mình. việc trong đoạn trích “Bạch tuộc” mà + Theo dõi, nhận xét, bổ sung (nếu cần) cho bài em muốn viết bài văn biểu cảm. của bạn. * Thân bài: Lần lượt nêu những cảm Bước 4: Kết luận, nhận định (GV) xúc, suy nghĩ từ khái quát đến các biểu - Nhận xét thái độ học tập và sản phẩm của HS. hiện cụ thể. Ví dụ: Chuyển dẫn sang mục sau. - Nêu ấn tượng và cảm xúc chung về nhân vật hoặc sự việc. (Ví dụ: Cảm phục, ngưỡng mộ thuyền trưởng Nê-mô; Cảm nghĩ về giáo sư A-rôn-nác, nhân vật xưng tôi trong truyện hoặc cảm xúc về trận chiến với Bạch tuộc.) - Nêu các biểu hiện cụ thể của tình cảm, suy nghĩ về con người hoặc sự việc cụ thể. Như: + Theo em, thuyền trưởng Nê-mô là người dũng cảm, vị tha (kể lại 1 số chi tiết, hành động, ngôn ngữ, cử chỉ, suy nghĩ của ông); hoặc sự việc chiến đấu với đàn bạch tuộc khổng lồ là một cuộc chiến đấu căng thẳng, nguy hiểm và dữ dội (kể tóm tắt lại trận chiến) + Em cảm phục, ngưỡng mộ vị thuyền trưởng có lòng dũng cảm và luôn vì người khác; hay trận chiến đấu với bạch tuộc đã để lại trong em những ấn tượng và cảm xúc tự hào về sức mạnh của con người trước biển cả. Giáo viên : Lê Thị Hương Ly Năm học 2022 - 2023 Giáo án Ngữ Văn 7 Tuần 11 + Rút ra bài học từ nhân vật hoặc sự việc vừa nêu. - Kết bài: Khẳng định lại ấn tượng, cảm xúc và suy nghĩ của em về con người hoặc sự việc được nói đến trong bài văn. Bước 3. Viết bài - Dựa vào dàn ý đã lập em hãy viết một bài văn biểu cảm về một sự việc hoặc nhân vật mà em yêu thích trong đoạn trích “Bạch tuộc” (Véc-nơ) đã học. Bước 4. Kiểm tra và chỉnh sửa bài viết - Đọc lại bài viết, kiểm tra các ý đã đầy đủ, đúng trình tự ở dàn ý hay chưa. - Đọc và phát hiện các lỗi và sửa lại bài viết. Như: + Lỗi về ý: thiếu ý (sơ sài, chưa nêu được hết những điều cần viết); ý lộn xộn (các ý không được sắp xếp theo một trình tự hợp lí); lạc ý (nêu các ý không liên quan đến nội dung bài yêu cầu); ý tản mạn (nêu các ý không tập trung vào nội dung chính của bài viết); +Lỗi về diễn đạt (dùng từ, đặt câu), chính tả Nhiệm vụ 3: Trả bài a) Mục tiêu: Giúp HS - Thấy được ưu điểm và tồn tại của bài viết. - Chỉnh sửa bài viết cho mình và cho bạn. b) Nội dung: Giáo viên : Lê Thị Hương Ly Năm học 2022 - 2023 Giáo án Ngữ Văn 7 Tuần 11 - GV trả bài, yêu cầu HS thảo luận nhóm nhận xét bài của mình và bài của bạn. - HS đọc bài viết, làm việc nhóm. c) Sản phẩm: Bài của học sinh đã chữa d) Tổ chức thực hiện: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) III. TRẢ BÀI Trả bài cho HS & yêu cầu HS đọc, nhận xét. HS có thể tham khảo bài viết sau: Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ Trong đoạn trích Bạch tuộc, em ấn tượng nhất là thuyền trưởng Nê-mô, một - GV giao nhiệm vụ người vừa có vẻ đẹp của thể lực lẫn tinh - HS làm việc theo nhóm thần. Bước 3: Báo cáo thảo luận Thuyền trưởng Nê-mô trong đoạn - GV yêu cầu HS nhận xét bài của bạn. trích Bạch tuộc hiện lên là một người sẵn - HS nhận xét bài viết. sàng chiến đấu với lũ bạch tuộc, nói cách Bước 4: Kết luận, nhận định (GV) khác, ông là một người quyết đoán, gan dạ. Ông đã sẵn sàng chiến đấu với những con - GV chốt lại những ưu điểm và tồn tại của bài bạch tuộc bằng rìu và đã đã chém đứt các vòi viết. của chúng. Khi Nét Len bị một con bạch tuộc - Chiếu bài tham khảo lên màn chiếu và cho quật ngã, giáo sư A-rôn-nác đã lao tới cứu một HS đọc to bài tham khảo trước lớp. anh ta. Nhưng Nê-mô đã đến trước giáo sư. Lưỡi rìu của Nê-mô cắm phập vào mồm quái vật, và thế là Nét thoát chết trong gang tấc. Ở chi tiết này, có thê thấy sức mạnh cùng sự nhanh nhẹn của một thuyền trưởng. Phải có sức khỏe về thể chất, Nê-mô mới có thể sẵn sàng chiến đấu với lũ "quái vật" này và có những hành động vô cùng nhanh như vậy. Không những thế, Nê-mô còn là một người có cả vẻ đẹp về tâm hồn – ông sống rất tình cảm. Vì sao ông phải chiến đấu với lũ bạch tuộc? Đó không chỉ còn là vì lũ bạch tuộc khiến con tàu No-ti-lớt không đi được mà còn vì những con người trên chiếc tàu ấy. Nếu không chiến đấu với lũ bạch tuộc, sẽ không có cơ hội nào để cứu người thủy thủ kia, không có cơ hội nào để cứu Nét Len. Việc Nê-mô chặt đứt vòi bạch tuộc hay rìu của ông cắm phập vào mồm quái vật vừa cho thấy sức mạnh thể chất của ông, nhưng cũng nói lên sự giận dữ của ông với lũ "quái vật" dám động vào những người trên tàu. Nói Giáo viên : Lê Thị Hương Ly Năm học 2022 - 2023 Giáo án Ngữ Văn 7 Tuần 11 cách khác, đó là tình cảm giữa người với người, tình cảm của những người đã thân thiết dành cho nhau. Tôi nhớ nhất là chi tiết mắt Nê-mô ứa lệ khi nghĩ về "biển cả vừa nuốt mất một người đồng hương của mình". Tôi ấn tượng bởi đó là sự xúc động của một con người dành cho một con người, của người có quê hương dành cho đồng hương của mình, của một thuyền trưởng dành cho thuyền viên. Tôi còn ấn tượng bởi ông không khóc nức nở, không khóc thành tiếng hay một sự xúc động thái quá. Ở đây, Nê-mô chỉ "ứa nước mắt", những giọt nước mắt của ông cứ trào ra, ông không hề kêu lên hay cố tình thể hiện mà nó là cảm xúc chất chứa đến hồi bộc phát. Chi tiết này là một chi tiết đắt giá nói lên vẻ đẹp tinh thần của Nê-mô. Nhân vật Nê-mô với sự gan dạ, quyết đoán và tình thương người đã để lại trong tôi sự cảm phục và ngưỡng mộ. Ông cũng cho tôi hiểu về sức mạnh của con người, sức mạnh của tinh thần đồng đội. Chính Nê-mô đã cho tôi biết cách cần phải rèn luyện bản thân cả về thể chất lẫn tinh thần. 3. Hoạt động 3: Vận dụng a) Mục tiêu: Vận dụng kiến thức của bài học vào việc làm bài tập cụ thể. b) Nội dung: HS suy nghĩ cá nhân làm bài tập của GV giao. c) Sản phẩm: Bài làm của học sinh. d) Tổ chức thực hiện: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: Giáo viên giao bài tập cho HS. Bài tập: Hãy viết bài văn biểu cảm về một người thân mà em yêu quý. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ GV: Hướng dẫn HS: - Dựa vào các bước trong cách làm biểu cảm về một con người hoặc sự việc để thực hiện đối Giáo viên : Lê Thị Hương Ly Năm học 2022 - 2023 Giáo án Ngữ Văn 7 Tuần 11 với bài văn biểu cảm về một người thân mà em yêu quý. - Chú ý những suy nghĩ, tình cảm, cảm xúc , tìm các ý, lập dàn ý cho bài văn. Bước 3: Báo cáo, thảo luận GV: Hướng dẫn các em cách nộp sản phẩm. HS: Nộp sản phẩm cho GV qua zalo của cô giáo. Bước 4: Kết luận, nhận định (GV) - Nhận xét ý thức làm bài của HS (HS nộp bài không đúng qui định (nếu có). - Dặn dò HS những nội dung cần học ở nhà. * HƯỚNG DẪN HỌC SINH HỌC BÀI Ở NHÀ: - Học và nắm chắc ND bài học. - Hoàn thiện các bài viết vào vở bài tập. - Soạn bài: Nói và nghe “Thảo luận nhóm về một vấn đề” Giáo viên : Lê Thị Hương Ly Năm học 2022 - 2023 Giáo án Ngữ Văn 7 Tuần 11 Ngày soạn: 20/11/2022 NÓI VÀ NGHE: Tiết 44 THẢO LUẬN NHÓM VÀ MỘT VẤN ĐỀ I. MỤC TIÊU 2. Về kĩ năng *Năng lực chung: Năng lực tự học, năng lực tự giải quyết vấn đề và sáng tạo, năng lực thẩm mỹ, năng lực thể chất, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, năng lực tính toán, năng lực công nghệ thông tin và truyền thông *Năng đặc thù: - Nắm được mục đích, yêu cầu thảo luận nhóm về một vấn đề còn gây tranh cãi là dùng hình thức nói ( thuyết trình) để trao đổi, tranh luận vấn đề còn có ý kiến thống nhất . - Năng lực sử dụng ngôn ngữ trong giao tiếp hàng ngày - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học - Năng lực vận dụng kiến thức văn học vào cuộc sống - Biết thảo luận nhóm về một vấn đề gây tranh cãi - Trình bày vấn đề trước tập thể 3. Về phẩm chất - Yêu nước: Hiểu và tự hào về sự phong phú của tiếng Việt, bồi dưỡng tình yêu với tiếng Việt – ngôn ngữ của dân tộc chúng ta. - Chăm chỉ: HS có ý thức vận dụng bài học vào các tình huống, hoàn cảnh thực tế đời sống của bản thân. - Trách nhiệm: Làm chủ được bản thân trong quá trình học tập, có ý thức vận dụng kiến thức vào giao tiếp và tạo lập văn bản. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Thiết bị: Máy chiếu, máy tính, Giấy A1 hoặc bảng phụ để HS làm việc nhóm,... 2. Học liệu: Sgk, kế hoạch bài dạy, sách tham khảo, phiếu học tập, .... Tiêu chí Mức độ Chưa đạt Đạt Tốt Giáo viên : Lê Thị Hương Ly Năm học 2022 - 2023 Giáo án Ngữ Văn 7 Tuần 11 1. Lựa chọn vấn Chưa nêu được vấn Xác định đúng Xác định đúng đề gây tranh cãi đề vấn đề cần nghị vấn đề cần luận; thể hiện nghị luận; thể nhưng chưa rõ hiện rõ quan quan điểm. điểm. 2. Lập luận Không biết cách Luận điểm tương Luận điểm phù tổ chức hệ thống lí đối phù hợp, rõ hợp, rõ ràng, lẽ kết hợp với dẫn ràng. Hệ thống lí sâu sắc và tất cả chứng để chứng lẽ hợp lí, được được chứng minh cho luận điểm củng cố bằng dẫn minh bằng lí lẽ chứng và dẫn chứng sắc bén 3. Nói to, rõ ràng, Nói nhỏ, khó nghe; Giọng điệu tương Giọng điệu phù truyền cảm. nói lắp, ngập đối phù hợp với hợp với đề bài, ngừng đề bài, nói to nói to, hầu như nhưng đôi chỗ lặp không lặp lại lại hoặc ngập hoặc ngập ngừng 1 vài câu. ngừng. 4. Sử dụng yếu tố Điệu bộ thiếu tự tin, Điệu bộ tự tin, mắt Điệu bộ rất tự phi ngôn ngữ phù mắt chưa nhìn vào nhìn vào người tin, mắt nhìn hợp. người nghe; nét mặt nghe; nét mặt biểu vào người nghe; chưa biểu cảm hoặc cảm phù hợp với nét mặt sinh biểu cảm không phù nội dung câu động. hợp. chuyện. 5. Mở đầu và kết Không chào hỏi/ và Có chào hỏi/ và có Chào hỏi/ và kết thúc hợp lí không có lời kết lời kết thúc bài thúc bài nói một thúc bài nói. nói. cách hấp dẫn. TỔNG ĐIỂM: ../10 điểm III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. HĐ 1: Xác định vấn đề a) Mục tiêu: – Biết thảo luận trong nhóm về một vấn đề gây tranh cãi; xác định được những điểm thống nhất và khác biệt giữa các thành viên trong nhóm để tìm Giáo viên : Lê Thị Hương Ly Năm học 2022 - 2023 Giáo án Ngữ Văn 7 Tuần 11 cách giải quyết. b)Nội dung: HS dựa kiến thức đã học thực hiện theo yêu cầu của giáo viên. c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS. d) Tổ chức thực hiện: Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) - Văn bản Bạch tuộc kể lại câu chuyện: - Yêu cầu học sinh đọc lại văn bản : cuộc giáp chiến giữa các nhà thám hiểm “Bạch tuộc” và Chất làm gì”, tóm tắt trên con tàu No-ti-lớt với những con hai văn bản bạch tuộc khổng lồ. Kết quả của cuộc B2: Thực hiện nhiệm vụ: giáp chiến: một người đã bị bắt đi, bạch - HS thực hiện nhiệm vụ theo nhóm tuộc chết và bị thương phải lẩn xuống (hay hoạt động cá nhân) biển. - GV theo dõi, hỗ trợ (nếu cần) - Văn bản “ Chất làm gỉ”: viên trung sĩ B3: Báo cáo, thảo luận: Hô- lít gặp đại tá và trình bày về ý HS trình bày sản phẩm của nhóm (hay tưởng của mình là nghiên cứu một chất của cá nhân) làm hoen gỉ sắt thép để giữ gìn hòa bình B4: Kết luận, nhận định (GV): thế giới. Viên đại tá không tin và yêu - HS nhận xét, bổ sung cầu anh đi gặp bác sĩ để kiểm tra. Và kết - GV đánh giá kết quả của học sinh trên truyện là những vật dụng sắt thép bị cơ sở đó dẫn dắt học sinh vào bài mới. hoen gỉ và đại tá muốn giết viên trung sĩ nhưng không được . Gv giới thiệu bài mới : Truyện khoa học viễn tưởng là những câu chuyện do tác giả tưởng tượng nhưng luôn dựa trên thành tựu của khoa học và công nghệ, truyện khoa học viễn tưởng hấp dẫn người đọc bằng các sự kiện giàu kịch tính, tình huống bất ngờ; kích thích trí tưởng tượng. truyện khoa học viễn tưởng rất ít khi chứa các yếu tố thần kì, siêu nhiên mà luôn dựa trên những kiến thức hoặc lí thuyết khoa học tại thời điểm tác phẩm ra đời. Đề tài của truyện khoa học viễn tưởng thường gắn với các lĩnh vực khoa học như công nghệ tương lai, du hành vũ trụ, người ngoài hành tinh, khám phá đại dương và lòng Trái Đất,... Sự kiện trong truyện khoa học viễn tưởng có thể bắt đầu từ sự kiện có thật; từ đó, nhà văn hình dung, tưởng tượng ra câu chuyện. Như vậy trong truyện khoa học viễn tưởng, có yếu tố có thật và yếu tố không có thật... Giáo viên : Lê Thị Hương Ly Năm học 2022 - 2023 Giáo án Ngữ Văn 7 Tuần 11 2. HĐ 2: Hình thành kiến thức mới CHUẨN BỊ BÀI NÓI 1. Định hướng a) Mục tiêu: Lựa chọn vấn đề tranh cãi b) Nội dung : Ý kiến cá nhân về vấn các điểm chưa thống nhất Tổ chức thực hiện Sản phẩm B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) Sự việc và con người được kể GV : Chia lớp thành 4 nhóm 1,2,3,4 trong văn bản “Bạch tuộc” hoặc Các nhóm bắt thăm đề tài thảo luận “Chất làm gỉ” có thực hay không? B2: Thực hiện nhiệm vụ - Nhóm trưởng phân công công việc cho các thành viên trong nhóm - Các thành viên: + Đọc kĩ văn bản , đọc kĩ phần tóm tắt + Chuẩn bị ý kiến cá nhân B3: Báo cáo, thảo luận * Tên văn bản - Nội dung thảo luận : .......................... - Ý kiến cá nhân: ................................... B4: Kết luận, nhận định: Lựa chọn vấn đề gây tranh cãi 2. Thực hành a) Mục tiêu: Giúp học sinh xác định được nội dung cần thảo luận b) Nội dung: HS đọc lại 2 văn bản phần đọc hiểu, thực hiện theo yêu cầu của GV - Xem lại nội dung bài đọc hiểu. - Tìm hiểu thông tin về khoa học viễn tưởng. Tổ chức thực hiện Sản phẩm B1: Chuyển giao nhiệm Văn bản Sự việc có Sự việc không vụ (GV) thật có thật Thảo luận: Sự việc và con Bạch tuộc Những hiểm Những con người được kể trong văn nguy trong bạch tuộc bản “Bạch tuộc” hoặc lòng biển cả, khổng lồ với Giáo viên : Lê Thị Hương Ly Năm học 2022 - 2023 Giáo án Ngữ Văn 7 Tuần 11 “Chất làm gỉ” có thực hay về lòng dũng những đặc không? cảm của con điểm kì dị, GV chia lớp thành 2 nhóm người, về mơ con tàu lặn N1,3: Tìm những chi tiết ước và khao dưới biển hai, có thật và không có thật về khát có những ba nghìn mét sự vật và con người trong con tàu ngầm rồi nổi lên gần Văn bản : Bạch tuộc hiện đại mặt biển năm N2,4: Tìm những chi tiết có trăm mét thật và không có thật về sự Chất làm gỉ Nhân vật đại - Viên trung sĩ vật và con người trong văn tá, viên trung muốn biến bản : Chất làm gỉ: sĩ và nhưng những cỗ đại B2: Thực hiện nhiệm vụ xung đột, bác thành sắt HS thảo luận theo nhóm , chiến tranh gỉ, những vi đưa ra ý kiến thống nhất Chất làm gỉ là khuẩn trong B3: Báo cáo, thảo luận một phát minh ruột bom trở - Đại diện nhóm trình bày xuất phát từ nên vô hại và Văn Sự Sự việc những nguyên xe tăng đổ rụi, bản việc không lí khoa học, nằm im trong có có thật mang tính khả các hố đầy thật thi và có thể nhựa đường Bạch thực hiện để chiến tranh tuộc được. kết thúc. Chất - Đó là một làm gỉ phát minh - Đó là một mang tính phát minh B4: Kết luận, nhận định nhân văn, mang tính GV Yêu cầu các nhóm hướng đến tưởng tượng nhận xét, cho ý kiến một mục tiêu nhiều hơn bởi cao đẹp nhằm nó là rất khó xây dựng một để có thể tạo thế giới hòa ra một thiết bị bình nên nó đạt đến hoàn hoàn toàn có hảo như vậy. thể thực hiện - Nó là không Giáo viên : Lê Thị Hương Ly Năm học 2022 - 2023 Giáo án Ngữ Văn 7 Tuần 11 được. thể bởi khi Nhân vật như con người còn vậy có lẽ vẫn mâu thuẫn, tồn tại bởi con tranh chấp với người thường nhau về lãnh ghét chiến thổ, kinh tế thì tranh, yêu hòa chiến tranh bình, có vẫn sẽ tiếp những người diễn và vũ khí họ sẽ sẵn sàng hạt nhân vẫn làm mọi thứ sẽ phát triển. để đổi lấy hòa - Nếu thực sự bình dù cho có một viên điều đó có thể trung sĩ như đi ngược lại lý vậy trong một tưởng mà đất doanh trại nước họ đang quân đội, có lẽ theo đuổi. cậu đã bị đuổi hoặc bắn chết ngay từ khi ý tưởng điên rồ của cậu bị phát hiện bởi nó đi ngược lại lí tưởng nơi cậu đang làm việc. 2. Thực hành Phiếu học tập số 1 Mục đích thảo luận ? Mục đích thảo luận là nêu lên những điểm thống nhất và khác biệt giữa các thành viên trong nhóm thuyết trình để tìm cách giải quyết. Nội dung thảo luận “Sự việc và con người được kể trong văn Giáo viên : Lê Thị Hương Ly Năm học 2022 - 2023 Giáo án Ngữ Văn 7 Tuần 11 bản Bạch tuộc hoặc Chất làm gỉ có thực hay không? Ý kiến đồng ý Những nguy hiểm có thật trong nơi biển cả Ý kiến phản bác Những con bạch tuộc với những vòi khổng lồ không có thật Ý kiến thống nhất và các Sự việc có thật : Những hiểm nguy trong lòng điểm còn khác biệt biển cả, về lòng dũng cảm của con người, về mơ ước và khao khát có những con tàu ngầm hiện đại. Sự việc không có thật: Những con bạch tuộc khổng lồ với những đặc điểm kì dị, con tàu lặn dưới biển hai, ba nghìn mét rồi nổi lên gần mặt biển năm trăm mét Phiếu học tập số 2 LẬP DÀN Ý Mở đầu Nêu vấn đề cần thảo luận: “Sự việc và con - Giới thiệu thể loại: người được kể trong văn bản Bạch tuộc - Giới thiệu vấn đề tranh cái đó là sự hoặc chất làm gỉ có thực hay không?” việc gì, trong tác phẩm nào? Nội dung + Nếu tóm tắt nội dung câu chuyện Bạch Văn bản Bạch tuộc kể lại câu chính tuộc (ngắn dài, tuỳ thời gian). chuyện là cuộc giáp chiến giữa các + Nêu các điểm gây tranh cãi. nhà thám hiểm trên con tàu No-ti-lớt Ví dụ: Có người cho là sự việc và con người với những con bạch tuộc khổng lồ được kể trong văn bản ấy không có thực; của đại dương với các cảnh như tay một số người cho là có thực. bạch tuộc quấn chặt lấy tên thủy thủ, + Nêu các lí lẽ và bằng chứng về chuyện có cảnh Nê- mô liên tiếp xông tới chặt thực và không có thực. đứt vòi bạch tuộc để giải cứu cho + Nêu ý kiến nhằm giải quyết các điểm gây đồng đội của mình nhưng đã bị tranh cãi. chúng tấn công bằng loại “mực” đen. Và kết quả của cuộc giáp chiến: một người đã bị bắt đi, bạch tuộc chết và bị thương phải lẩn xuống biển. Đứng trước các sự việc diễn ra trong văn bản, có người cho là sự việc và con người được kể trong văn bản ấy không có thực; một số người Giáo viên : Lê Thị Hương Ly Năm học 2022 - 2023 Giáo án Ngữ Văn 7 Tuần 11 cho là có thực. Bản thân em cho rằng những con bạch tuộc khổng lồ với những đặc điểm kì dị như: con vật khổng lồ mắt màu xanh, thân hình thoi và đổi màu từ xám sang nâu đỏ. Con bạch tuộc dài chừng 8m, có 8 râu dài uốn cong, hàm răng nhọn rung lên bần bật, thân hình là khối thịt tầm 20, 25 tấn. Con tàu lặn dưới biển hai, ba nghìn mét rồi nổi lên gần mặt biển năm trăm mét là những chi tiết không có thật bởi trên thực tế con bạch tuộc rất nhỏ, những con tàu ngầm hiện đại cũng không lặn sâu như vậy. Còn những chi tiết sự hiểm nguy trong lòng biển cả, về lòng dũng cảm của con người, về mơ ước và khao khát có những con tàu ngầm hiện đại là có thật. Ngày nay, ước mơ chế tạo những con tàu ngầm hiện đại đã trở thành hiện thực. Kết thúc Khẳng định lại ý kiến của cá nhân về những Trên đây là bài trình bày của em điều có thực và tưởng tượng trong văn bản về những điều có thực và tưởng đang được thảo luận. tượng trong văn bản Bạch tuộc đang được thảo luận. Trong bài em cũng đưa ra và giải thích về những điều có thật và không có thật đó. TRÌNH BÀY NÓI a) Mục tiêu: Tổ chức cho HS trao đổi, nhận xét, phản hồi về nội dung và kĩ năng nói của người trình bày. Từ đó, GV nhận xét về kĩ năng và nội dung nói – nghe của HS; đưa ra các uốn nắn về kĩ thuật nói. b) Nội dung: HS Trình bày bài nói theo dàn bài đã chuẩn bị Tổ chức thực hiện Sản phẩm B1: Chuyển giao nhiệm vụ - GV yêu cầu học sinh thực hiện theo nhóm - Bài nói của học sinh - Nhóm trưởng chủ trì, nêu vấn đề cần thảo luận. Giáo viên : Lê Thị Hương Ly Năm học 2022 - 2023 Giáo án Ngữ Văn 7 Tuần 11 - Các cá nhân dựa vào dàn ý đã làm, nêu ý kiến của mình trước nhóm - Trao đổi, tranh luận các ý kiến còn khác biệt. Chú ý các lỗi cần tránh khi nghe và có thái độ phù hợp trong thảo luận, trao đổi - Nhóm trưởng tổng kết việc thảo luận, các điểm thống nhất và điểm còn khác biệt B2: Thực hiện nhiệm vụ - HS thảo luận trong nhóm B3: Báo cáo, thảo luận Các thành viên báo cáo trước nhóm B4: Kết luận, nhận định - Gv yêu câu các nhóm cử đại diện trình bày - Hs trình bày vấn đề được thảo luận của nhóm mình - HS khác trình bày nhận xét đưa ra ý kiến phản bác . - Gv nhận xét đánh giá kết quả thực hiện của học sinh. TRAO ĐỔI VỀ BÀI NÓI a) Mục tiêu: HS trao đổi, nhận xét, phản hồi về nội dung và kĩ năng nói của người trình bày b) Nội dung: Dựa vào bài nói của học sinh GV yêu cầu các học sinh nhận xét : Tổ chức thực hiện Sản phẩm B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV): GV cùng HS thống nhất các nguyên tắc thảo luận: 1. Lắng nghe lẫn nhau. 2. Tôn trọng ý kiến trái chiều. 3. Phản biện dựa trên lí lẽ, dẫn chứng. Yêu cầu HS nhận xét theo yêu cầu sau : Nội dung Nhận xét Thông tin Lí lẽ ....... Giáo viên : Lê Thị Hương Ly Năm học 2022 - 2023 Giáo án Ngữ Văn 7 Tuần 11 từ người nói + Bằng chứng 1.... + Bằng chứng 2.... Ngôn ngữ, điệu bộ Ý kiến trao đổi B2: Thực hiện nhiệm vụ - HS lắng nghe bài nói của bạn - Nhận xét theo các tiêu chí B3: Báo cáo, thảo luận HS đưa ra nhận xét của mình về bài của bạn B4: Kết luận, nhận định HS trao đổi về bài nói GV nhận xét thống nhất ý kiến ( nếu cần) 3. Hoạt động 3: Luyện tập a) Mục tiêu: Vận dụng kiến thức của bài học vào làm bài tập cụ thể. b) Nội dung: HS suy nghĩ cá nhân, làm bài tập của GV giao. c) Sản phẩm: Bài làm của học sinh. d) Tổ chức thực hiện: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: Giáo viên giao bài tập cho HS: Sự việc và con người trong Văn bản Chất làm gỉ có thật hay không Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ - HS dựa vào phiếu tìm ý lập dàn ý - GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần). Bước 3: Báo cáo, thảo luận - GV yêu cầu HS trình bày sản phẩm của mình. - HS trình bày, theo dõi, nhận xét, đánh giá và bổ sung cho bài của bạn (nếu cần). Bước 4: Kết luận, nhận định (GV) - Nhận xét bài làm của HS, những ưu điểm của bài nói này so với bài trước. Giáo viên : Lê Thị Hương Ly Năm học 2022 - 2023 Giáo án Ngữ Văn 7 Tuần 11 - Chuyển dẫn sang mục khác. 4. Hoạt động 4: Vận dụng a) Mục tiêu: Củng cố và mở rộng kiến thức, nội dung của bài học cho HS, b) Nội dung: Giáo viên giao nhiệm vụ, HS thực hiện nhiệm vụ. c) Sản phẩm: Sản phẩm của HS sau khi đã được chỉnh sửa (nếu cần). d) Tổ chức thực hiện: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: (GV giao bài tập) Bài tập 1: Hãy tìm hiểu xem những điều viết trông hai văn bản trên ngày nay đã trở thành hiện thực chưa . Bài tập 2: Hãy giới thiệu một vấn đề nào đó trong phim hay một câu chuyện khoa học viễn tưởng em đã được đọc hoặc được xem . Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ - GV hướng dẫn các em tìm hiểu yêu cầu của đề. - HS đọc và xác định yêu cầu của bài tập 1 & 2. Bước 3: Báo cáo, thảo luận - GV hướng dẫn các em cách nộp sản phẩm cho GV sau khi hoàn thành. - HS làm bài tập ra giấy và nộp lại cho GV qua hệ thống CNTT mà GV hướng dẫn. Bước 4: Kết luận, nhận định (GV) - Nhận xét ý thức làm bài của HS; - Dặn dò HS những nội dung cần học ở nhà và chuẩn bị cho bài học sau. Phụ Lục Phiếu học tập số 1 PHIẾU TÌM Ý Họ và tên HS: . Nhiệm vụ: Lựa chọn vấn đề cần thảo luận Gợi ý: Để nhớ lại các chi tiết, hãy viết tự do theo trí nhớ của em bằng cách trả lời vào cột bên phải ở các câu hỏi ở cột trái. Mục đích thảo luận ? Nội dung thảo luận Giáo viên : Lê Thị Hương Ly Năm học 2022 - 2023 Ý kiến đồng ý Ý kiến phản bác Ý kiến thống nhất và các điểm còn khác biệt