Giáo án Ngữ văn 7 - Tuần 29 - Tiết 109 đến tiết 112

Tuần 29 Ngày soạn: 14/ 03/ 2013 Ngày giảng:…./ 03/ 2013 Tiết 109: (hdđt) những trò lố hay là va-ren và phan bội châu (Nguyễn ái Quốc) A. Mục tiêu: Giúp học sinh: - Hiểu được bản chất xấu xa, đê hèn của Va-ren; Phẩm chất, khí phách của người chiến sĩ cách mạng Phan Bội Châu; Nghệ thuật tưởng tượng, sáng tạo tình huống truyện độc đáo, cách xây dựng hình tượng nhân vật đối lập, cách kể, giọng kể hóm hỉnh, châm biếm. - Đọc kể diễn cảm văn xuôi tự sự (truyện ngắn châm biếm) bằng giọng điệu phù hợp; Phân tích tính cách nhân vật qua lời nói, cử chỉ và hành động. - Giáo dục tình yêu tổ quốc. B. Chuẩn bị: - Gv: G/án,sgk, sgv. - Hs: Soạn, chuẩn bị bài theo hệ thống câu hỏi. D . Tiến trình lên lớp: I. ổn định tổ chức: Sĩ số: 7A: ………….. 7B:…………….. 7C:………… 7D……………… II. Kiểm tra: ? Hình ảnh viên quan phụ mẫu được Phạm Duy Tốn miêu tả ntn trong truyện ngắn Sống chết mặc bay? III. Các hoạt động dạy học: * Giới thiệu bài: * Nội dung: - Gv hướng dẫn cách đọc : Chú ý câu cảm thán, phân biệt giọng. - G. Giới thiệu vài nét về t/g NAQ. ? Em biết gì về hoàn cảnh, xuất xứ của vb ? ? Văn bản được viết theo thể loại gì? ? Vb có thể chia làm mấy phần ? Nội dung mỗi phần ? Phần nào là chính ? ? Theo em, đây là một tác phẩm ghi chép sự thật hay tưởng tượng hư cấu? Căn cứ vào đâu để kết luận? - HS đọc kĩ phần “Do sức ép của công luận... bị giam trong tù”. ? Va-ren hứa gì về vụ Phan Bội Châu? ? Vì sao lại hứa như vậy? Thực chất của lời hứa đó là gì? ? Cụm từ nửa chính thức và câu hỏi của tác giả “Giả thử cứ cho rừng... vào lúc nào và ra làm sao” có ý nghĩa gì trong việc bộc lộ thực chất lời hứa của Va-ren? I. Hướng dẫn đọc: - Tác giả, tác phẩm: sgk. - Giải thích từ khó. - Thể loại: Truyện ngắn. * Bố cục: (2 phần) - Từ đầu ... “trong tù”: Va-ren chuẩn bị sang nhậm chức ở Đông Dương với lời hứa nửa chính thức sẽ chăm sóc vụ PBC. - Phần còn lại: Cuộc gặp gỡ giữa Va-ren và PBC trong nhà tù Hoả Lò. * Tóm tắt : II. Trả lời câu hỏi đọc - hiểu văn bản: 1. Câu 1: - Đây là một truyện ngắn, hình thức có vẻ như một bài kí sự nhưng thực tế là một câu chuyện hư cấu. - Truyện được viết trước khi Va-ren sang nhậm chức Toàn quyền Đông Dương và thực tế sau khi sang Đông Dương cũng không có chuyện gặp Phan Bội Châu ở Hỏa Lò, Hà Nội.. 2. Câu 2: - Va-ren “nửa chính thức hứa” sẽ chăm sóc vụ PBC. - Nguyên nhân: vì sức ép công luận ở Pháp và Đông Dương. - Mục đích: để trấn an, xoa dịu cuộc đấu tranh đòi thả PBC, tạo uy tín cho bản thân. -> Lời hứa ỡm ờ, rất chung chung, ko đáng tin cậy, cùng với câu hỏi mang tính nghi ngờ -> thể hiện thủ đoạn xảo trá, lừa bịp của viên toàn quyền. * Trò lố đầu tiên của kẻ đầu cơ chính trị là hứa để xoa dịu, vỗ về dân chúng. Lời hứa ỡm ờ, rất chung, chỉ thực hiện “khi nào yên vị thật xong xuôi”. Va - ren cố tạo ra cho mình cái vỏ bọc để gây t/c, nhưng ngay từ đầu lớp vỏ ấy đã bị bóc trần. - Va - ren là Toàn quyền Đông Dương. - PBC là lãnh tụ phong trào yêu nước VN đầu TK XX. -> Địa vị XH đối lập. => Đó là lời hứa nửa chính thức. IV. Củng cố: Gv khái quát nội dung kiến thức. V. HDVN: - HS học bài, tóm tắt truyện. - Tìm hiểu những trò lố của Va - ren (Tiếp) ------------------------------------------------------- Ngày soạn: 14/ 03/ 2013 Ngày giảng:…./ 03/ 2013 Tiết 110: (hdđt) những trò lố hay là va-ren và phan bội châu (Nguyễn ái Quốc) A. Mục tiêu: Tiếp tục giúp học sinh: - Hiểu được bản chất xấu xa, đê hèn của Va-ren; Phẩm chất, khí phách của người chiến sĩ cách mạng Phan Bội Châu; Nghệ thuật tưởng tượng, sáng tạo tình huống truyện độc đáo, cách xây dựng hình tượng nhân vật đối lập, cách kể, giọng kể hóm hỉnh, châm biếm. - Đọc kể diễn cảm văn xuôi tự sự (truyện ngắn châm biếm) bằng giọng điệu phù hợp; Phân tích tính cách nhân vật qua lời nói, cử chỉ và hành động. - Giáo dục tình yêu tổ quốc. B. Chuẩn bị: - Gv: G/án,sgk, sgv. - Hs: Soạn, chuẩn bị bài theo hệ thống câu hỏi. C . Tiến trình lên lớp: I. ổn định tổ chức: Sĩ số: 7A: …………. 7B:……….. 7C:………… 7D………………… II. Kiểm tra: ? Tóm tắt truyện Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu? III. Các hoạt động dạy học: * Giới thiệu bài: * Nội dung: ? Trong hoàn cảnh Va-ren đến Hà Nội để gặp PBC, 2nv chính đã thể hiện một sự tương phản, đối lập cực độ. ? Số lượng lời văn dành cho việc khắc họa tính cách từng nv nhiều ít ntn? Sự nhiều ít đó thể hiện dụng ý NT gì của t/g khi khắc học tính cách từng nhân vật? ? Qua những lời lẽ có tính chất độc thoại của Va-ren trước PBC, động cơ, tính cách, bản chất cảu Va-ren thể hiện ntn? ? Qua sự im lặng của PBC và lời bình của t/g về sự im lặng đó, em thấy gì về khí phách, tư thế của PBC ? ? Theo em, ví thử truyện Những trò lố hay là Va-ren và PBC dừng lại ở câu “...chỉ là... hiểu PBC” thì có được ko? Chi tiết về lời quả quyết của anh lính dõng An Nam và lời đoán thêm của t/g có giá trị ntn? ? Hãy rút ra giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện? II. Trả lời câu hỏi đọc - hiểu văn bản: 3. Câu 3: a- Đây là cuộc gặp gỡ đầy kịch tính, t/g đã dùng NT đối lập để khắc hoạ tính cách 2 nv. Va-ren là một viên toàn quyền. Còn PBC chỉ là một ng tù. ở đây, sự tương phản, đối lập của 2 nv là sự tương phản đối lập giữa một bên là kẻ bất lương nhưng thống trị, một bên là người cách mạng vĩ đại nhưng bị thất bại, bị đàn áp. T/g đã dành một số lượng từ ngữ lớn, hình thức ngôn ngữ trần thuật để khắc họa tính cách của Va-ren. Còn PBC, t/g dùng sự im lặng làm phương thức đối lập - > Bút pháp vừa tả vừa gợi, rất thâm thúy, sinh động, lí thú. b. Những trò lố của Va-ren. - Lời nói (Tôi đem tự do đến cho ông đây), hành động (bắt tay, nâng gông) tỏ vẻ hiền từ, nhân ái. Nhưng đó chỉ là thái độ giả dối. Bởi lẽ kèm ngay sau đó là đk PBC phải cộng tác với hắn... - Ca ngợi, phỉnh nịnh PBC nhưng là để thuyết phục, dụ dỗ ông hợp tác. - Nêu ra 1 số “tấm gương” phản bội lí tưởng của VN, Pháp và của bản thân y để khuyên PBC từ bỏ ý nghĩ đấu tranh, thuyết phục đồng bào làm nô lệ cho Pháp. => Va-ren lố bịch, trơ tráo, đê tiện, vô liêm sỉ. Một tên phản bội lí tưởng, ruồng bỏ lòng tin và quá khứ, 1 kẻ bất lương chỉ vì lợi ích của bản thân. b, Thái độ của PBC. - “Im lặng dửng dưng” - nhếch “đôi ngọn ria mép” - “mỉm cười 1 cách kín đáo” - “nhổ vào mặt Va-ren”. -> Thái độ coi thường, khinh bỉ, bất hợp tác ngày càng quyết liệt hơn. (Thủ pháp tăng cấp). Một con người kiên cường, bất khuất, kiêu hãnh trước kẻ thù. 4. Câu 4: - Chi tiết về lời quả quyết của anh lính dõng An Nam và lời đoán thêm của tác giả lừ sự tiếp tục nâng cấp tính cách, thái độ của PBC trước kẻ thù. III. Tổng kết. 1.Nghệ thuật. - Đối lập - tăng cấp. - Kết truyện hiện đại. - Giọng văn hóm hỉnh. - Tưởng tượng độc đáo. 2. Nội dung. Khắc hoạ 2 nhân vật với hai t/c đối lập. * Ghi nhớ: sgk (95) IV. Củng cố: GV hướng dẫn hs trả lời câu hỏi 5,6. V. HDVN: HS học bài cũ. Soạn bài: Dùng cụm Chủ - vị để mở rộng câu (tiếp). -------------------------------------------------------- Ngày soạn: 14/ 03/ 2013 Ngày dạy:...../ 03/ 2013 Tiết 111: dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu : luyện tập (Tiếp theo) A. Mục tiêu: Giúp học sinh: - Nắm được cách dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu; Tác dụng của việc dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu. - Rèn kĩ năng mở rộng câu bằng cụm chủ - vị; Phân tích tác dụng của việc dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu. - Giáo dục ý thức học bộ môn. B. Kĩ năng sống: - Ra quyết định: lựa chọn cách sử dụng, mở rộng câu theo những mục đích giao tiếp cụ thể của bản thân. - Giao tiếp: trình bày những suy nghĩ, ý tưởng, trao đổi về cách mở rộng câu. C . Chuẩn bị: - Gv: G/án, sgk, sgv. - Hs: chuẩn bị bài. D . Tiến trình lên lớp: I. ổn định tổ chức: Sĩ số: 7A: ………. 7B:……….. 7C:………… 7D…………… II. Kiểm tra: ? Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu? Người ta thường dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu trong những trường hợp nào? III. Các hoạt động dạy học: * Giới thiệu bài: * Nội dung: - Gv chia 3 nhóm 3 câu. Hs thảo luận, trình bày. - Hs các nhóm khác nhận xét, bổ sung. - Gv chốt đáp án. * Lưu ý : Khi ghép câu cần giữ nguyên nội dung. Thêm từ phù hợp. Bỏ các dấu giữa 2 câu. ? Hãy gộp các câu cùng cặp thành một câu có cụm C - V làm thành phần câu hoặc thành phàn của cụm từ mà không thay đổi nghĩa chính của chúng ? ? Gộp cặp câu thành một câu có cụm chủ - vị làm thành phần câu hoặc cụm từ ? Bài 1: skg/ 96 Xđ và gọi tên cụm C- V làm thành phần. a. + Khí hậu nước ta / ấm áp. -> Cụm C - V làm CN. + ta / quanh năm trồng trọt, thu hoạch bốn mùa. -> Cụm C - V làm BN. b. + Các thi sĩ / ca tụng. -> làm ĐN cho từ “khi”. + tiếng chim / kêu, tiếng suối / chảy -> Cụm C - V làm BN - “lấy”. c. + những tục lệ tốt đẹp ấy / mất dần -> Cụm C - V làm BN - “thấy”. + những thức bóng bẩy, hào nhoáng ... ngoài. -> Cụm C - V làm BN - “thay dần”. Bài 2: sgk/97 Ghép 2 câu đơn thành câu có cụm chủ - vị làm thành phần. a, Thêm từ “khiến”. b, Thêm từ “rằng”. c, Bỏ từ “Điều đó”, dùng “khiến cho”. d, Bỏ từ “Từ đó”, dùng “đã khiến cho”. Bài 3: sgk/97 Ghép các câu ... : a, Anh em hoà thuận khiến hai thân vui vầy. b, Đây là cảnh một rừng thông nơi (mà) ngày ngày biết bao người qua lại. c, Hàng loạt vở kịch ra đời đã sưởi ấm cho ánh đèn sân khấu ở khắp mọi miền đất nước. IV. Củng cố: GV cho hs làm bài tập củng cố Thêm cụm chủ - vị vào chỗ trống làm phụ ngữ cho danh từ, động từ. a, Chúng tôi bàn nhau rào lại mảnh vườn ... b, Tôi chép lại bài thơ ... c, Mọi người đều lắng nghe... d, Tôi nhìn thấy ... V. HDVN: - HS hoàn thành bài tập. - Chuẩn bị: Luyện nói bài văn giải thích một vấn đề. ------------------------------------------------------------ Ngày soạn: 14/ 03/ 2013 Ngày giảng :…./ 03/ 2013 Tiết 112: luyện nói : bài văn giải thích một vấn đề A. Mục tiêu: Giúp học sinh: - Nắm được cách biểu cảm trực tiếp và gián tiếp trong việc trình bày văn nói giải thích một vấn đề; Những yêu cầu khi trình bày văn nói giải thích một vấn đề. - Luyện kĩ năng tìm ý, lập dàn ý bài văn giải thích một vấn đề; Biết cách giải thích một vấn đề trước tập thể; Diễn đạt mạch lạc, rõ ràng một vấn đề mà người nghe chưa biết bằng ngôn ngữ nói. - Giáo dục ý thức học bộ môn. B. Kĩ năng sống: - Suy nghĩ, phê phán, sáng tạo; phân tích, bình luận, và đưa ra ý kiến cá nhân về đặc điểm và phương pháp giải thích. - Ra quyết định: lựa chọn phương pháp và thao tác lập luận … khi tạo lập đoạn/ bài văn NL giải thích. C . Chuẩn bị: - Gv: G/án, sgk, sgv. - Hs: chuẩn bị bài. D . Tiến trình lên lớp: I. ổn định tổ chức: Sĩ số: 7A: ………. 7B:……….. 7C:………… 7D……………… II. Kiểm tra: Kết hợp trong giờ III. Các hoạt động dạy học: * Giới thiệu bài: * Nội dung: - HS đọc đề bài. ? Em hãy nêu các bước làm một bài văn giải thích? ? Tìm hiểu đề là tìm hiểu những gì ? ? Em hãy nêu dàn ý chung của bài văn giải thích ? (a-MB: Nêu v.đề g.thích, hướng g.thích. b- TB: Triển khai việc giải thích. - Giải thích nghĩa đen. - Giải thích nghĩa bóng. - Giải thích nghĩa sâu. c- KB: Nêu ý nghĩa vấn đề giải thích đối với mọi ngời). ? Dựa vào dàn bài chung, em hãy lập dàn bài cho đề văn trên ? - HS thảo luận theo bàn khi làm dàn bài. - Sau đó các bàn cử đại diện lên trình bày. - HS trong lớp nhận xét, bổ xung. - Gv: khái quát lại dàn bài và nhận xét t thế tác phong, lời nói của HS khi trình bày. * Đề bài: Vì sao những tấn trò mà Va ren bày ra với Phan Bội Châu lại được Nguyễn ái Quốc gọi là những trò lố ? I. Tìm hiểu đề và tìm ý: - Kiểu bài: Giải thích. - ND: Những trò lố của Va ren. II. Lập dàn bài: 1. Mở bài: Đi thẳng vào vấn đề cần giới thiệu. Những trò lố được Nguyễn ái Quốc chỉ ra qua hành vi, lời nói của Va ren có ý nghĩa như thế nào? Vì sao Nguyễn ái Quốc kết luận như thế ? Chúng ta hãy tập trung tư tưởng để tìm hiểu. 2. Thân bài: - Thật thế những trò lố của Va ren chính là bản chất lừa bịp, gian manh, xảo quyệt, lố bịch... của một tên thực dân sắp nhận chức toàn quyền ở Đông Dương. - Cái trò lố lăng đó thể hiện qua hành động và lời nói của Va ren : + Những trò lố bịch đó hoàn toàn tương phản với việc làm cụ thể của viên toàn quyền. + Làm cho cụ Phan dửng dưng, lạnh nhạt, chẳng quan tâm. - Hai nhân vật thể hiện hai tính cách đối lập nhau: + Va ren đại diện cho phe phản động, gian trá, lố bịch. + Phan Bội Châu là chiến sĩ CM kiên cường, bất khuất, là bậc anh hùng xả thân vì nớc. - Những trò lố bịch đó thật trơ trẽn vì nó đã tố cáo bản chất xảo quyệt của lũ cướp nước. 3. Kết bài: Nói chung khi xác định những trò lố bịch của Va ren, Nguyễn ái Quốc muốn đưa ra trước công luận bản chất gian trá của bọn thực dân. III. Thực hành: Luyện nói IV. Củng cố: GV khái quát cách nói giải thích một vấn đề. V. HDVN: - HS ôn tập lại nội dung kiến thức. - Soạn: Ca Huế trên sông Hương. Ngày 18 tháng 03 năm 2013 Duyệt của tổ CM