Giáo án Ngữ văn 7 - Tuần 5 - Tiết 17 đến tiết 20

Tieát 17 SOÂNG NUÙI NÖÔÙC NAM. ( Nam Quoác sÔn haø – Lí Thöôøng Kieät ) PHOØ GIAÙ VEÀ KINH ( Tuïng giaù hoaøn kinh sö – Traàn Quang Khaûi ) I/ Møc ®é cÇn ®¹t: Giuùp HS. 1. Kieán thöùc: * Baøi Soâng nuùi nöôùc Nam: - Coù nhöõng hieåu bieát böôùc ñaàu veà thô trung ñaïi. - Naém ñöôïc ñaëc ñieåm theå thô thaát ngoân töù tuyeät. - Thaáy ñöôïc chuû quyeàn veà laõnh thoå cuûa ñaát nöôùc vaø yù chí quyeát taâm baûo veä chuû quyeàn ñoù tröôùc keû thuø xaâm löôïc. * Baøi Phoø giaù veà kinh: - Naém vaøi neùt veà taùc giaû Traàn Quang Khaûi. - Naém ñöôïc ñaëc ñieåm theå thô nguõ ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät. - Thaáy ñöôïc khí phaùch haøo huøng vaø khaùt voïng thaùi bình thònh trò cuûa daân toäc ta ôû thôøi ñaïi nhaø Traàn. 2. Kó naêng: - Nhaän bieát ñöôïc theå thô thaát ngoân töù tuyeät vaø nguõ ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät. - Ñoïc – hieåu vaø phaân tích thô thaát ngoân töù tuyeät vaø ngöõ ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät chöõ Haùn qua baûn dòch tieáng Vieät. 3. Thaùi ñoä: - Giaùo duïc loøng yeâu nöôùc, tinh thaàn töï haøoø daân toäc cho HS. II/ Chuaån bò: - Giaùo vieân: Baûng phuï ghi baøi thô. - Hoïc sinh: SGK, VBT, Vôû baøi soaïn. III/ Tieán trình: 1. OÅn ñònh toå chöùc vaø kieåm dieän: ( GV kieãm tra só soá HS treân lôùp ) 2. Kieåm tra mieäng: * Ñoïc vaø phaân tích baøi 1,2 trong vaên baûn nhöõng caâu chaâm bieám? (10ñ) - HS ñoïc ñuùng 2 baøi ca dao ( 4ñ ). - Phaân tích: + Baøi 1: - Giôùi thieäu oâng chuù: Nghieän röôïu, nghieän traø, nghieän nguû tröa, giaøu mô öôùc - Ngheä thuaät: Laëp töø, lieät keâ, noùi ngöôïc. àChaâm bieám haïng ngöôøi nghieän ngaäp , löôøi lao ñoäng. + Baøi 2: - Nhaïi lôøi cuûa oâng thaày boùi. - Noùi döïa, noùi nöôùc ñoâi, phoùng ñaïi. -> Chaâm bieám, pheâ phaùn nhöõng hieän töôïng meâ tính dò ñoan. * Ñoïc vaø phaân tích baøi 3,4 trong vaên baûn nhöõng caâu chaâm bieám? (10ñ) - HS ñoïc ñuùng 2 baøi ca dao ( 4ñ ). - Phaân tích: + Baøi 3: - Caûnh töôïng moät ñaùm ma:-> Khoâng phuø hôïp. => Pheâ phaùn, chaâm bieám huû tuïc ma chay trong XH cuõ. + Baøi 4: - Caäu cai: Ñoäi noùn loâng gaø, tay ñeo nhaãn-> Coù veû giaøu sang, quyeàn löïc. - Aùo möôïn, quaàn thueâ-> ngheøo kieát xaùc -> Móa mai loaïi ngöôøi khoe khoang, nheách nhaùt, ra veû. * Tieát naøy chuùng ta hoïc baøi gì? Theo em, ñoái vôùi baøi naøy chuùng ta caàn tìm hieåu nhöõng noäi dung gì?( 7ñ ). Kieåm tra vôû baøi soaïn? ( 3ñ ) - Hoïc baøi: Soâng nuùi nöôùc Nam vaø baøi Phoø giaù veà kinh. - Noäi dung: + Tìm hieåu veà thô Ñöôøng luaät. + Tìm hieåu noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa hai baøi thô. - Kieåm tra vôû baøi soaïn. 3. Baøi môùi: * Töø ngaøy xöa, daân toäc VN ñaõ ñöùng leân choáng giaëc ngoaïi xaâm raát oanh lieät kieân cöôøng. Töï haøo thay oâng cha ta ñaõ ñöa ñaát nöôùc böôùc sang 1 trang söû môùi: Ñoù laø thoaùt khoûi aùch ñoâ hoä ngaøn naêm PK phöông Baéc, moät kæ nguyeân môùi môû ra. Baøi Soâng nuùi nöôùc Nam, Phoø giaù veà kinh theå hieän roõ ñieàu ñoù. Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS ND baøi hoïc Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu baøi Soâng nuùi nöôùc Nam * Neâu vaøi neùt veà taùc giaû vaø hoaøn caûnh saùng taùc? - Döïa vaøo chuù thích (1) noùi qua vaán ñeà taùc giaû baøi thô vaø söï xuaát hieän baøi thô. * Giaùo vieân dieãn giaûng : Baøi thô töøng ñöôïc goïi laø “thô thaàn” töùc laø do thaàn saùng taùc. Ñaây laø moät caùch thaàn linh hoùa taùc phaåm vaên hoïc vôùi ñoäng cô neâu cao yù nghóa thieâng lieâng cuûa noù. * GV höôùng daãn HS ñoïc: Ñoïc theo nhòp 4/3 hoaëc 2/2/3, gioïng chaäm , roõ, chaéc, haøo huøng, trang nghieâm. - GV ñoïc maãu - goïi HS ñoïc * GV nhaän xeùt, söûa sai. * HS giaûi nghóa moät soá töø nhö: Vua Nam, saùch trôøi. * Em haõy giôùi thieäu moät vaøi neùt veà thô trung ñaïi? - Thô trung ñaïi Vieät Nam ñöôïc vieát baèng chöõ Haùn hoaëc chöõ Noâm vaø coù nhieàu theå nhö: Thaát ngoân töù tuyeät, nguõõ ngoân töù tuyeät, thaát ngoân baùt cuù, luïc baùt, song thaát luïc baùt. * Xaùc ñònh theå thô cuûa baøi Soâng nuùi nöôùc Nam? Neâu ñaëc ñieåm cuûa theå thô ñoù? - Baøi Soâng nuùi nöôùc Nam laø moät baøi thô chöõ Haùn vieát theo theå thaát ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät. - Ñaëc ñieåm: Moãi baøi coù 4 caâu, moãi caâu 7 tieáng, coù nieâm luaät chaët cheõ. ( GV chuyeån yù ) * GV giôùi thieäu: Soâng nuùi nöôùc Nam ñöôïc coi nhö laø baûn tuyeân ngoân ñoäc laäp ñaàu tieân cuûa nöôùc ta vieát baèng thô. Vaäy theá naøo laø Tuyeân ngoân ñoäc laäp? - Laø lôøi tuyeân boá veà chuû quyeàn cuûa ñaát nöôùc vaø khaúng ñònh khoâng moät theá löïc naøo xaâm phaïm. * Soâng nuùi nöôùc Nam laø moät baøi thô thieân veà söï bieåu yù. Vaäy noäi dung bieåu yù ñoù ñöôïc theå hieän theo 1 boá cuïc nhö theá naøo? - Boá cuïc maïch laïc, roõ raøng, baøi thô chia laøm 2 yù roõ reät. * Goïi HS ñoïc 2 caâu ñaàu. * Hai caâu ñaàu khaúng ñònh ñeàu gì?Vieäc taùc giaû duøng chöõ “ñeá”nhaèm khaúng ñònh ñeàu gì? - Chöõ Ñeá laø quan troïng nhaát khoâng chæ trong caâu maø trong toaøn baøi thô. Noù chöùng toû raèng nöôùc nam coù vua, coù chuû , coù quoác chuû.chöû Ñeá theå hieän yù thöùc ñoäc laäp, bình ñaúng ngang haøng vôùi caùc hoaøng ñeá Trung Hoa. * GV môû roäng: Coù ngöôøi cho raèng caâu thöù 2 mang tính chaát duy taâm , meâ tín raát roõ, vì saùch trôøi ñaõ ñònh. Vaäy yù kieán em theá naøo? - Chaân lí ñaõ thaønh söï thaät hieån nhieân trong thöïc teá nhöng laïi caøngroõ raøng hôn vöõng chaéc hôn khi ñaõ ñöôïc ghi cheùp vaø ñònh phaän taïi thieân thö, Taïo hoaù töï nhieân vónh haèng ñaõ coâng nhaän nhö vaäy. Hôïp ñaïo Trôøi ñaát thuaän loøng ngöôøi laø baát duy , baát dòch vaäy * Goïi HS ñoïc 2 caâu cuoái. * Noùi baèng lôøi vaên xuoâi yù cuûa hai caâu thô treân? * Noäi dung naøo trong baûn tuyeân ngoân ñöôïc boäc loä? - Caûnh baùo haønh ñoäng xaâm löôïc , lieàu lónh phi nghóa cuûa keû thuø , chuùng seõ nhaän laáy thaát baïi nhuïc nhaõ * Lieân heä hoaøn caûnh ra ñôøi cuûa baøi thô, em hieåu lôøi caûnh baùo naøy nhaèm vaøo ai? - Nhaèm vaøo quaân Toáng. Ñaây laø thaùi ñoä kieân quyeát cuûa nhaân daân ta tröôùc moïi haønh vi xaâm löôïc cuûa keû thuø * Caâu thô cuoái coøn khaúng ñònh ñieàu gì? - Khaúng ñònh söùc voâ ñòch cuûa quaân vaø daân ta trong cuoäc chieán ñaáu baûo veä chuû quyeàn ñaát nöôùc. * GV lieân heä – giaùo duïc: Ngoaøi söï bieåu yù, baøi thô coøn mang tính bieåu caûm, yù kieán em nhö theá naøo? - Caûm xuùc aån kín trong baøi thô laø tinh thaàn töï haøo, töï tin vaøo chuû quyeàn cuûa daân toäc. * Nhaän xeùt veà ngoân ngöõ vaø gioïng thô? - Gioïng thô doõng daïc, huøng hoàn, ñanh theùp. * GV lieân heä: Trong lòch söû, nöôùc ta coøn coù caùc baøi tuyeân ngoân khaùc, em haõy keå ra? - Baøi Bình Ngoâ ñaïi caùo cuûa Nguyeãn Traûi, baøi Tuyeân ngoân ñoäc laäp cuûa Hoà chuû tòch. * Neâu noäi dung yù nghóa vaø ngheä thuaät ñaëc saéc cuûa baøi thô? - Noäi dung yù nghóa: Laø lôøi khaúng ñònh chuû quyeàn veà laõng thoå cuûa ñaát nöôùc. Theå hieän nieàn tin vaøo söùc maïnhchính nghóa cuûa daân toäc ta. - Ngheä thuaät: Baøi thô ngaén goïn, suùc tích. Doàn neùn caûm xuùc trong hình thöùc thieân veà nghò luaän. Gioïng thô huøng hoàn, ñanh theùp. * Goïi HS ñoïc ghi nhôù SGK Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu baøi Phoø giaù veà kinh * Neâu vaøi neùt veà taùc giaû vaø hoaøn caûnh saùng taùc? - TQK laø con trai thöù 3 cuûa vua Traàn Thaùi Toâng, ñöôïc phong Thöôïng töôùng, coù coâng raát lôùn trong hai cuoäc khaùng chieán choáng Moâng – Nguyeân ( 1284-1285, 1287- 1288). - Baøi thô ñöôïc oâng saùng taùc luùc oâng ñi ñoùn Thaùi Thöôïng Hoaøng Traàn Thaùnh Toâng vaø vua Traàn Nhaân Toâng veà Thaêng Long. * GV höôùng daãn gioïng ñoïc: Chuù yù ñoïc dieãn caûm theå hieän tinh thaàn haøo huøng. - GV ñoïc maãu moät laàn - HS ñoïc, nhaän xeùt baïn, ñoïc laïi ñoaïn ñuùng gioïng - GV nhaän xeùt, söûa sai. * HS giaûi nghóa moät soá töø nhö:Chöông Döông, Haøm Töû. * Xaùc ñònh theå thô cuûa baøi Soâng nuùi nöôùc Nam? Neâu ñaëc ñieåm cuûa theå thô ñoù? - Theå thô: Nguõ ngoân töù tuyeät. - Ñaëc ñieåm: Goàm 4 caâu moãi caâu 5 chöõ. Vaàn chöõ cuoái caâu 2 vaø caâu 4. ( GV chuyeån yù ) * GV duøng baûng phuï ghi hai caâu thô ñaàu – HS ñoïc laïi. * Hai caâu ñaàu bieåu ñaït ñieàu gì ? - Chieán thaéng taïi Chöông Döông vaø haøm Töû. * Caùc chieán coâng ñoù gôïi nhôù nhöõng söï kieän lòch söû naøo? - Hai chieán coâng thôøi Traàn choáng quaân Nguyeân. * Nhaän xeùt ngheä thuaät hai caâu thô? Taùc duïng? - Duøng ñoäng töø maïnh: ñoaït, caám. - Lieät keâ ñòa danh: Chöông Döông, Haøm Töû; - Ñoái xöùng : Thanh vaø yù hai caâu. - Gioïng ñieäu : Khoûe, huøng traùng. Taùi hieän hieän thöïc, khoâng khí chieán thaéng. * GV duøng baûng phuï ghi hai caâu thô ñaàu – HS ñoïc laïi. * Noäi dung hai caâu thô caáu bieåu ñaït ñieàu gì ? - Nieàm vui chieán thaéng, mong öôùc, hi voïng veá ñaát nöôùc beàn vöõng , thaùi bình * Tö töôûng tình caûm naøy laø cuûa rieâng taùc giaû hay cuûa chung daân toäc? - Cuûa taùc giaû cuõng laø cuûa chung daân toäc vì taùc giaû laø vò töôùng taøi ñaïi dieän cho yù chí cuûa daân toäc. * Em cho nhaän xeùt gì veà ngheä thuaät baøi th ( GV chuyeån yù ) * Neâu noäi dung yù nghóa vaø ngheä thuaät ñaëc saéc cuûa baøi thô? - Noäi dung yù nghóa: Haøo khí chieán thaéng cuûa daân toäc trong cuoäc ñaáu tranh choáng giaëc Moâng – Nguyeân. Theå hieän khaùt voïng hoaø bình thònh trò, söï saùng suoát cua vò töôùng caàm quaân, thaáy roõ yù nghóa cuûa vieäc giöõ vöõng hoaø bình, baûo veä ñaát nöôùc. - Ngheä thuaät: Söû duïng theá thô nguõ ngoân töù tuyeät coâ ñoïng, haøn suùc, nhòp thô phuø hôïp. Söû duïng hình thöùc dieãn ñaït coâ ñuùc, doàn neùn caûm xuùc vaøo beân trong tö töôûng. Goïng ñieäu saûn khoaùi, haân hoan , töï haøo. * Goïi HS ñoïc ghi nhôù SGK A. Baøi Soâng nuùi nöôùc Nam: IT×m hiÓu chung 1. Taùc giaû – taùc phaåm: SGK 2. Ñoïïc –Tõ khã: SGK/63 3. Theå thô. - Thaát ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät II/ T×m hiÓu v¨n b¶n: 1. Hai caâu ñaàu: -Khaúng ñònh chuû quyeàn, ranh giôùi ñaát nöôùc Vieät Nam ñaõ ñònh saún töø xöa. 2. Hai caâu cuoái:: -Keû thuø khoâng ñöôïc xaâm phaïm, neáu khoâng seõ nhaän laáy thaát baïi. - Gioïng thô hieân ngang, ñænh ñaïc, roõ raøng, döùt khoaùt. III/ Toång keát: * Ghi nhôù: SGK/65 B/ Phoø giaù veà kinh: I/ T×m hiÓu chung: 1. Taùc giaû – taùc phaåm: - Traàn Quang Khaûi ( 1241-1294 ) 2. Ñoïc –tõ khãø. SGK/66 3. Theå thô: - Nguõ ngoân töù tuyeät, II/ T×m hiÓu v¨n b¶n: 1. Hai caâu ñaàu: - Haøo khí chieán thaéng cuûa daân toäc ñoái vôùi giaëc Moâng - Nguyeân xaâm löôïc. 2. Hai caâu sau: - Lôøi ñoäng vieân xaây döïng, phaùt trieån ñaát nöôùc trong hoaø bình vaø nieàm tin saét ñaù vaøo söï beàn vöõng muoân ñôøi cuûa ñaát nöôùc. - Ngheä thuaät : duøng töø , lieät keâ , gioïng ñieäu khoe,û huøng traùng III/ Toång keát: * Ghi nhôù: SGK/65 4. Caâu hoûi, baøi taäp cuûng coá. * Em coù nhaän xeùt gì veà noäi dung cuûa caû hai baøi “ Soâng nuùi nöôùc Nam” “ Phoø giaù veà kinh”? - Khaúng ñònh chuû quyeàn baát khaû xaâm phaïm cuûa ñaát nöôùc, Theå hieän baûn lónh ,khí phaùch cuûa daân toäc trong cuoäc ñaáu tranh choáng ngoaïi xaâm 5. Höôùng daãn HS töï hoïc: - Ñoái vôùi baøi hoïc oû tieát naøy: + Xem laïi noäi dung baøi hoïc. + Hoïc thuoäc hai baøi thô. + Nhôù ñöôïc 8 yeáu toá Haùn Vieät ôû moãi baøi. - Ñoái vôùi baøi hoïc oû tieát tieáp theo: Chuaån bò baøi Coân sôn ca vaø baøi Thieân tröôøng vaøn voïng. + Ñoïc noäi dung hai baøi thô SGK/75,78. + Tìm hieåu veà taùc giaû – taùc phaåm cuûa hai baøi thô qua chuù thích (*) SGK/76,79. + Xem vaø traû lôøi caùc caâu hoû phaàn Ñoïc – hieåu vaên baûn SGK/77, 80 Ng­êi duyÖt T©n D©n ngµy th¸ng n¨m 2013 Ng­êi so¹n TrÇn ThÞ Thu Hµ Tieát 18 TÖØ HAÙN VIEÄT. I/ Møc ®é cÇn ®¹t: Giuùp HS. 1. Kieán thöùc: - Naém ñöôïc khaùi nieäm töø Haùn Vieät, yeáu toá Haùn Vieät. - Naém ñöôïc caùc loaïi töø gheùp Haùn Vieät. 2. Kó naêng: - Nhaän bieát töø Haùn Vieät, caùc loaïi töø gheùp Haùn Vieät. - Môû roäng voán töø Haùn Vieät. 3. Thaùi ñoä: - Giaùo duïc yù thöùc söû duïng töø Haùn Vieät ñuùng nghóa, phuø hôïp vôùi hoaøn caûnh giao tieáp. II/ Chuaån bò: - Giaùo vieân: Baûng phuï ghi VD trong SGK. - Hoïc sinh: SGK, VBT, Vôû baøi soaïn. III/ Tieán trình: 1. OÅn ñònh toå chöùc vaø kieåm dieän: ( GV kieãm tra só soá HS treân lôùp ) 2. Kieåm tra mieäng: * Theá naøo laø ñaïi töø? Coù maáy loaïi ñaïi töø? Cho ví duï? ( 10ñ ) - Ñaïi töø laø töø duøng ñeå troû ngöôøi, söï vaät, hoaït ñoäng, tính chaát ñöôïc noùi ñeán trong moät ngöõ caûnh nhaát ñònh cuûa lôøi noùi hoaëc duøng ñeå hoûi - Ñaïi töø ñaûm nhieäm caùc vai troø ngöõ phaùp trong caâu nhö: CN,VN, ñònh ngöõ, boå ngöõ…….. - Coù hai loaïi ñaïi töø: Ñaïi töø ñeå troû vaø ñaïi töø ñeå hoûi. - HS cho VD. * Tieát naøy chuùng ta hoïc baøi gì? Theo em, ñoái vôùi baøi naøy chuùng ta caàn tìm hieåu nhöõng noäi dung gì?( 7ñ ). Kieåm tra vôû baøi soaïn? ( 3ñ ) - Hoïc baøi: Töø Haùn Vieät. - Noäi dung: + Tìm hieåu Ñôn vò caáu taïo töø Haùn Vieät vaø töø gheùp Haùn Vieät. - Kieåm tra vôû baøi soaïn. 3. Baøi môùi: * Ôû lôùp 6 chuùng ta ñaõ bieát theá naøo laø töø Haùn Vieät. Ôû baøi naøy chuùng ta seõ tìm hieåu veà yeáu toá caáu taïo töø Haùn Vieät vaø töø gheùp Haùn Vieät. Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS ND baøi hoïc. Hoaït ñoäng 1: Ñôn vò caáu taïo töø Haùn Vieät. * HS nhaéc laïi theá naøo laø töø Haùn Vieät? Cho VD? - Töø Haùn Vieät laø töø möôïn tieáng Haùn. - VD: Phuï nöõ, sôn laâm….. * GV treo baûng phuï coù ghi baøi thô “ Soâng nuùi Nöôùc Nam”. Gaïch döôùi caùc tieáng: Nam , quoác, sôn, haø * Caùc tieáng nam, quoác, sôn , haø nghóa laø gì? - Nam: phöông nam, quoác: nöôùc, sôn: nuùi, haø: soâng. * Tieáng naøo coù theå duøng nhö moät töø ñôn ñeå ñaët caâu; tieáng naøo khoâng? - Nam: coùtheå duøng ñoäc laäp. Ví duï: Mieàn nam - Quoác , sôn , haø : Khoâng theå duøng ñoäc laäp. Ví duï khoâng theå noùi: Yeâu quoác , leo sôn , loäi haø * GV Treo baûng phuï ghi VD 2 goïi hoïc sinh ñoïc VD * Tieáng “thieân” trong caùc töø Haùn Vieät sau coù nghóalaø gì? - Thieân trong “ thieân thö” : coù nghóa laø trôøi - Thieân trong “ thieân lí maõ” õlaø moät nghìn. - Thieân trong “ thieân ño chieáu “â laø dôøi. => ñoàng aâm nhöng khaùc nghóa; * GV cho hoïc sinh tìm theâm VD veà töø Haùn Vieät ñoàng aâm nhöng khaùc nghóa. - VD: Yeáu toá “ tö “ trong “tö duy” coù nghóa laø suy nghó, “tö” trong “tö nhaân” coù nghóa laø rieâng, “tö” trong tö saûn coù nghóa laø tieàn cuûa. * Töø nhöõng phaân tích treân em hieåu theá naøo laø yeáu toá Haùn Vieät? - Tieáng taïo neân töø Haùn Vieät goïi laø yeáu toá Haùn Vieät. * GV Tích hôïp moâi tröôøng: Tìm theâm yeáu toá Haùn Vieät coù lieân quan ñeán moâi tröôøng? => Haûi , laâm , trì , ñieàn , vieân , haø , phong , ba . * Goïi HS ñoïc ghi nhôù SGK/66 Hoïat ñoäng 2: Töø gheùp haùn Vieät: * GV treo baûng phuï ghi vd muïc 1 , 2 a ,b phaàn II goïi hoïc sinh ñoïc. * Caùc töø : sôn haø, xaâm phaïm, giang sôn thuoäc töø gheùp chính phuï hay ñaúng laäp? - Töø gheùp ñaúng laäp. * Caùc töø : aùi quoác, thuû moân, chieán thaéng, thieân thö, baïch maõ, taùi phaïm thuoäc töø gheùp gì? - Töø gheùp chính phuï. * Caùc töø : aùi quoác, thuû moân, chieán thaéng , traät töï caùc tieáng trong töø gheùp coù gioáng vôùi töø gheùp thuaàn Vieät cuøng loaïi khoâng ? cho vd ? - VD: Thuû moân – xe maùy - Töø gheùp chính phuï yeáu toá chính ñöùng tröôùc yeáu toá phuï ñöùng sau gioáng vôùi töø gheùp chính phuï thuaàn Vieät . * Caùc töø : thieân thö, baïch maõ, traät töï caùc tieáng trong töø gheùp coù gioáng töø gheùp chính phuï thuaàn Vieät khoâng ? - Töø gheùp chính phuï yeáu toá phuï ñöùng tröôùc yeáu toá chính ñöùng sau ngöôïc laïi vôùi töø gheùp thuaàn Vieät * Töø gheùp Haùn Vieät coù maáy loaïi chính? Traät töï cuûa caùc yeáu toá trong töø gheùp chính phuï Haùn Vieät nhö theá naøo? - HS traû lôøi, GV nhaän xeùt, choát yù. * Goïi HS ñoïc ghi nhôù SGK Hoaït ñoäng 3: Luyeän taäp * Goïi HS ñoïc vaø xaùc ñònh yeâu caàu BT1, 2, 3, 4. * Thaûo luaän nhoùm: GV chia lôùp thaønh 4 nhoùm. + Nhoùm 1 : Baøi taäp 1 + Nhoùm 2 : Baøi taäp 2 + Nhoùm 3 : Baøi taäp 3 + Nhoùm 4 : Baøi taäp 4 - Caùc nhoùm thaûo luaän 5 phuùt - Ñaïi dieän nhoùm trình baøy – Caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt. - GV nhaän xeùt – söûa chöõaù. I/ Ñôn vò caáu taïo töø Haùn Vieät: - Nam: duøng ñoäc laäp. - Quoác, sôn, haø: khoâng duøng ñoäc laäp àyeáu toá Haùn Vieät *Ghi nhôù:SGK/69 II:Töø gheùp haùn Vieät - Sôn haø, xaâm phaïm, giang sôn ->Töø gheùp ñaúng laäp. - Aùi quoác, thuû moân, chieán thaéng, thieân thö, baïch maõ, taùi phaïm ->Töø gheùp chính phuï. * Ghi nhôù: SGK/70 III. Luyeän taäp: * Baøi taäp 1 - Hoa 1 : boâng. - Hoa 2 : caùi ñeå trang söùc beà ngoaøi. - Phi1: bay; Phi2 : Traùi, khoâng phaûi; Phi3: vôï leõ cuûa vua - Tham1: mong caàu, khoâng bieát chaùn; Tham2 : xen vaøo, döï vaøo. - Gia1 : nhaø; Gia2 : theâm vaøo. Baøi taäp 2: - Töø gheùp chöùa caùc yeáu toá : + Quoác : quoác gia, quoác kì, quoác ca. + Sôn : sôn cöôùc, sôn daõ, sôn döông. + Cö : cö daân, cö nguï, cö xaù, cö só + Ñaïi : ñaïi baïi, ñaïi binh.baïi töôùng * Baøi taäp 3: Xeáp töø : -Yeáu toá chính ñöùng tröôùc : Höõu ích; phaùt thanh, baûo maät, phoøng hoûa. -Yeáu toá phuï ñöùng tröôùc : thi nhaân, taân binh, haäu ñaõi,ñaïi thaéng * Baøi taäp 4: Tìm töø gheùp Haùn Vieät. - Phuï tröôùc chính sau: Ñaïi nhaân , thanh nöõ , thieáu nhi , tröôøng giang , ñaïi töôùng - Chính tröôùng phuï sau: phoùng sinh , thaêng thieân , voâ duïng , tieán quaân , toån thoï 4. Caâu hoûi, baøi taäp cuûng coá. * Töø Haùn Vieät naøo sau ñaây khoâng phaûi laø töø gheùp ñaúng laäp? A. Xaõ taéc. C. Sôn thuyû. (B.) Quoác kì. D. Giang sôn. 5. Höôùng daãn HS töï hoïc: - Ñoái vôùi baøi hoïc oû tieát naøy: + Xem laïi noäi dung baøi hoïc. + Hoïc thuoäc ghi nhôù SGK/69,70. + Xem laïi caùc baøi taäp ñaõ laøm phaàn Luyeän taäp vaø hoaøn thieän vaøo VBT. + Laøm caùc baøi taäp coøn laïi ôû phaàn Luyeän taäp. + Tìm hieåu nghóa cuûa caùc töø Haùn Vieät trong caùc vaên baûn ñaõ hoïc. - Ñoái vôùi baøi hoïc oû tieát tieáp theo: Chuaån bò baøi Töø Haùn Vieät tieáp theo. + Ñoïc noäi dung vaø traû lôøi caâu hoûi phaàn I SGK/81,82. Ng­êi duyÖt T©n D©n ngµy th¸ng n¨m 2013 Ng­êi so¹n TrÇn ThÞ Thu Hµ Tieát19 TRAÛ BAØI TAÄP LAØM VAÊN SOÁ 1. I/ Møc ®é cÇn ®¹t: Giuùp HS. 1. Kieán thöùc: - Thaáy ñöôïc nhöõng thieáu soùt, loãi caùc töø, caâu, caùch vieát ñoaïn ôû baøi soá 1. 2. Kó naêng: - Reøn kó naêng töï phaùt hieän loãi vaø söûa loãi. 3. Thaùi ñoä: - Giaùo duïc yù thöùc II/ Chuaån bò: - Giaùo vieân: Baûng phuï ghi daøn yù. - Hoïc sinh: SGK, VBT, Vôû baøi soaïn. III/ Tieán trình: 1. OÅn ñònh toå chöùc vaø kieåm dieän: ( GV kieãm tra só soá HS treân lôùp ) 2. Kieåm tra mieäng: * GV kieåm tra phaàn vieát thö ôû tieát 16. 3. Baøi môùi: * Tieát naøy chuùng ta seõ traû baøi laøm vaên soá 1 ñeå giuùp caùc em nhaän ra nhöõng thieáu soùt trong baøi laøm cuõng nhö nhöõng maët maø caùc em ñaõ laøm ñöôïc. Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS ND baøi hoïc Hoạt động 1: Đề và yêu cầu * HS nhắc lại đề , GV ghi đề lên bảng. * GV höôùng daãn HS phaân tích ñeà. - Theå loaïi: Vaên töï söÏ. - Noäi dung: Moät caâu chuyeän lí thuù ôû tröôøng Hoạt động 2: Laäp daøn yù * GV höôùng daãn HS xaây döïng daøn baøi theo yeâu caàu cuûa ñeà baøi * Phaàn môû baøi caàn giôùi thieäu ñieàu gì? * Phaàn thaân baøi taû nhö theá naøo? * Phaàn keát baøi ra sao? Hoạt động 4: Nhận xét * GV nhaän xeùt öu ñieåm vaø toàn taïi qua baøi laøm cuûa HS. - Öu ñieåm: + Moät soá em ñaùp öùng ñuùng yeâu caàu ñeà, ND töông ñoái hoaøn chænh, coù nhöõng lôøi vaên, caâu vaên hay. + Moät soá HS trình baøy roõ raøng, chöõ vieát ñeïp, caån thaän. * GV neâu ra moät soá em khaù toát. * GV ñoïc baøi vaên, ñoïan vaên hay cho caû lôùp tham khaûo. - Toàn taïi: + Coøn 1 soá baøi laøm sô saøi,taû veà hình daùng, tính tình chöa hoaøn chænh. - Moät soá em duøng töø, ñaët caâu chöa chính xaùc, sai nhieàu loãi chính taû. * GV neâu ra moät soá em coøn chöa ñaït. * GV ñoïc caùc baøi chöa ñaït. Hoạt động 4: Sữa lỗi điển hình. * GV treo baûng phuï, ghi caùc loãi sai, HS söûa loãi. - GV nhaän xeùt, söûa chöõa. Hoạt động 5: Công bố điểm * GV coâng boá ñieåm cho HS naém. * GV yeâu caàu lôùp tröôûng phaùt baøi laïi cho HS. I/ Đề và yêu cầu *Ñeà: * Ñeà: Keå cho boá meï nghe moät chuyeän lí thuù ( hoaëc caûm ñoäng, hoaëc buoàn cöôøn….) maø em gaëp ôû tröôøng. II/ Daøn baøi a) Môû baøi: Giôùi thieäu veà caâu chuyeän maø em ñònh keå( Ñoù laø caâu chuyeän gì? Veà ai hoaëc veà caùc gì? ) b)Thaân baøi: - Keå laïi hoaøn caûnh xaûy ra caâu chuyeän: Thôøi gian, ñòa ñieåm. - Keå laïi caùc chi tieát veà caâu chuyeän: Môû ñaàu, dieãn bieán, keát thuùc. -caûm xuùc cuûa em khi chöùng kieán caâu chuyeän. c) Keát baøi: Suy nghó cuûa em qua caâu chuyeän ñoù. III/ Nhận xét IV/ Sữa lỗi điển hình: 1. Loãi chính taû: - Truyeän – chuyeän - Toaøng – toaøn - Söû xöû - Choø – troø - Song – xong - Sem – xem - Tuoäi - tuïi 2. Loãi duøng töø ñaët caâu - Khoái 6 tuy laø HS môùi ra tröôøng nhöng cuõng khoâng haún yeáu. -> Khoái 6 tuy laø nhöõng hoïc sinh môùi …… V. Công bố điểm 4. Caâu hoûi, baøi taäp cuûng coá. * GV nhaéc nhôû HS khaéc phuïc caùc khuyeát ñieåm, phaùt huy öu ñieåm ôû baøi sau. 5. Höôùng daãn HS töï hoïc: - Ñoái vôùi baøi hoïc oû tieát naøy: + Xem laïi vaø söûa chöõa hoaøn thieän baøi laøm vaên cuûa mình. + Xem laïi caùc kieán thöùc veà vaên töï söï. - Ñoái vôùi baøi hoïc oû tieát tieáp theo: Chuaån bò baøi Tìm hieåu chung veà vaên bieàu caûm. + Ñoïc noäi dung vaø traû lôøi caâu hoûi phaàn I SGK/. + Xem vaø laøm caùc baøi taäp phaàn Luyeän taäp SGK/83,84. Ng­êi duyÖt T©n D©n ngµy th¸ng n¨m 2013 Ng­êi so¹n TrÇn ThÞ Thu Hµ Tieát 20 TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN BIEÅU CAÛM. I/ Møc ®é cÇn ®¹t: Giuùp HS. 1. Kieán thöùc: - Naém ñöôïc khaùi nieäm vaên bieåu caûm. - Thaáy ñöôïc vai troø, ñaëc ñieåm cuûa vaên bieåu caûm. - Naém ñöôïc hai caùch bieåu caûm tröïc tieáp vaø giaùn tieáp trong vaên bieåu caûm. 2. Kó naêng: - Nhaän bieát ñaëc ñieåm chung cuûa vaên bieåu caûm vaø hai caùch bieåu caûm tröïc tieáp vaø giaùn tieáp trong vaên bieåu caûm. - Taïo laäp vaên baûn coù söû duïng yeáu toá bieåu caûm. 3. Thaùi ñoä: - Boài döôõng cho HS nhöõng tình caûm toát ñeïp. II/ Chuaån bò: - Giaùo vieân: Baûng phuï ghi VD trong SGK. - Hoïc sinh: SGK, VBT, Vôû baøi soaïn. III/ Tieán trình: 1. OÅn ñònh toå chöùc vaø kieåm dieän: ( GV kieãm tra só soá HS treân lôùp ) 2. Kieåm tra mieäng: * GV kieåm tra söï chuaån bò baøi cuûa HS 3. Baøi môùi: * Trong ñôøi soáng ai cuõng coù tình caûm. Tình caûm ñoái vôùi caûnh, vôùi vaät, vôùi ngöôøi. Tình caûm con ngöôøi laïi raát phöùc taïp vaø phong phuù. Khi coù tình caûm doàn neùn, chaát chöùa khoâng noùi ra ñöôïc thì ngöôøi ta duøng thô, vaên ñeå bieåu hieän tình caûm. Loaïi vaên thô ñoù ngöôøi ta goïi laø vaên bieåu caûm. Vaäy vaên bieåu caûm laø loaïi vaên theá naøo chuùng ta cuøng nhau tìm hieåu. Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS ND baøi hoïc Hoaït ñoäng 1: Nhu caàu bieåu caûm vaø vaên bieåu caûm. * Goïi HS ñoïc VD SGK/71- GV goïi hoïc sinh ñoïc ví duï * Moãi caâu ca dao thoå loä tình caûm, caûm xuùc gì ? - Baøi 1 : Noãi ñau cuûa thaân phaän beù moïn, thaáp coå beù hoïng, noãi ñau khoå oan traùi khoâng ñöôïc soi xeùt coâng baèng trong xaõ hoäi cuõ. - Baøi 2 : Caùnh ñoàng bao la roäng lôùn, ñeïp truø phuù vaø hình aûnh coâ gaùi ñaày haïnh phuùc, söùc soáng. * Hai caâu ca dao giuùp ngöôøi ñoïc caûm thuï ñöôïc ñieàu gì? - Caûm thuï hình aûnh caùnh ñoàng vaø con ngöôøi, hieåu ñöôïc caûm xuùc, tình caûm cuûa nhaân daân, coù caûm xuùc tröôùc caûnh ñeïp cuûa queâ höông vaø con ngöôøi. * Vaäy, theá naøo laø bieåu ñaït caûm xuùc? - Boäc loä nhöõng tình caûm, caûm xuùc cuûa mình ñoái vôùi theá giôùi xung quanh, khôi gôïi caûm xuùc cuûa ngöôøi khaùc. * Khi naøo laøm vaên bieåu caûm? - Khi coù nhöõng tình caûm toát ñeïp, chaát chöùa, muoán bieåu hieän cho ngöôøi khaùc bieát. * Vaäy theá naøo laø vaên bieåu caûm? - Vaên bieåu caûm laø vaên baûn vieát ra nhaèm bieåu ñaït caûm xuùc, tình caûm, söï ñaùnh giaù cuûa con ngöôøi ñoái vôùi theá giôùi xung quanh vaø khôi gôïi theá giôùi xung quanh vaø khôi gôïi caûm xuùc cuûa ngöôøi ñoïc. * Trong thö gôûi cho ngöôøi thaân hoaëc baïn beø em coù thöôøng hay bieåu loä caûm xuùc khoâng? - Thöôøng coù caûm xuùc, tình caûm cuûa mình daønh cho ngöôøi nhaän. * Vaên bieåu caûm coøn goïi laø gì? Neâu vaøi theå loaïi coù bieåu