Giáo án Ngữ văn 8 kỳ 2

Tuần 20 Tiết 73 - 74 Nhớ rừng. - Thế Lữ - A. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh. B. Bài Mới : I. Mục tiêu bài học : 1. Kiến thức: Học sinh hiểu được những giá trị nghệ thuật đặc sắc, bút pháp lãng mạn truyền cảm của nhà thơ, từ đó rung động với niềm khao khát tự do mãnh liệt, nỗi chán ghét sâu sắc thực tại tù túng, con hổ bị nhốt ở vườn bách thú. 2. Kỹ năng: Rèn kỹ năng đọc diễn cảm thể thơ tám chữ vần liền, phân tích diễn biến tâm trạng của nhân vật trữ tình. Tớch hợp kỹ năng sống 3. Thái độ: Liên hệ thực tế cuộc sống xã hội và tâm hồn của lớp thanh niên Việt Nam vào những năm 30 của thế kỷ XX. -Tớch hợp GDMT II. Chuẩn bị: Giáo viên soạn bài + tìm hiểu thể thơ. Học sinh chuẩn bị bài theo câu hỏi. III. PHƯƠNG PHÁP: Đàn thoại, trực quan, vṍn đáp IV. Tiến trình các hoạt động: 1. Đọc văn bản GV: Giới thiệu đôi nét về thơ mới. ? Theo em chúngta sẽ đọc văn bản này như thế nào? 2. Tác giả, tác phẩm a) Tác giả: ? Em hãy giới thiệu vài nét về tác giả. ? Hãy cho biết nội dung sáng tác của Thế Lữ. b) Tác phẩm: ? Bài thơ được sáng tác vào thời gian nào. ? Em hiểu thơ mới khác thơ cũ như thế nào. - Bút danh Thế Lữ chỉ người lữ khách trên trần thế đi tìm cái đẹp, tuy vậy vẫn mang nặng tâm sự thời thế, đất nướIII ? Bài thơ được làm theo thể thơ nào? ? Chỉ ra điểm khác của bài “Nhớ rừng” với các bài thơ đường luật đã họIII 3. Giải thích từ khó 4. Chủ đề và bố cục ? Nhân vật chính trong bài thơ là ai. ? Tại sao bài thơ lại có lời đề tựa: Lời con hổ ở vườn bách thú? ? Văn bản sử dụng phương thức biểu đạt nào. ? Bài thơ có bố cục như thế nào. Hướng dẫn đọc : Đoạn 1- 4 đọc giọng buồn ngao ngán , bực bội u uất , có những từ ngữ kéo dài và dằn giọng , một vài từ mỉa mai, kinh khi Đoạn 2-3-5 đọc giọng hào hứng vừa nuối tiếc , vừa tha thiết và bay bổng mạnh mẽ , hùng tráng để rồi kết thúc bằng những câu than thở như một tiếng thở dài bất lực Gv đọc mẫu Hs đọc, nhận xét 1907 - 1989 Tên thật Nguyễn Thứ Lễ, quê ở Bắc Ninh. - Ông là nhà thơ tiêu biểu nhất của phong trào Thơ mới (1932 – 1945) buổi đầu. Với một hồn thơ đồi dào đầy lãng mạn “Nhớ rừng” là một trong những bài thơ iru biểu nhất của Thế Lữ và là tác phẩm mở đường cho sự thắng lợi của Thơ mới - Nhớ rừng in trong “Mấy vần thơ” 1935. “Thơ mới” dùng để gọi tên một thể thơ: thơ tự do đối lập với thơ cũ:Đường luật.. Thơ mới không chỉ để gọi thơ tự do mà chủ yếu để gọi một phong trào thơ có tính chất lãng mạn tiểu tư sản gắn liền với tên tuổi chả Thế Lữ, Lưu Trọng Lư, Xuân Diệu, Huy Cận Chế Lan Viên …. Phong trào thơ mới ra đời và phát triển mạnh mẽ rồi đi vào bế tắc trong vòng gần 15 năm - So với thơ cũ nhất là thơ Đường luật, thơ mới vẫn tự do phóng khoáng , linh hoạt hơn, không còn bị ràng buộc bởi những quy tắc nghiệt ngã của thơ cổ điển Thể thơ tự do Không giới hạn câu chữ, mỗi dòng 8 tiếng, ngắt nhịp tự do, không cố định vần, giọng thơ ào ạt phóng khoáng. Con hổ. Chủ đề: Bài thơ mượn lời con hổ ở vườn bách thú nói nên tâm trạng của con người. Biểu cảm kết hợp với miêu tả và tự sự Bố cụIII - Đoạn 1: Tâm trạng con hổ trong cũi sắt. - Đoạn 2, 3: Nhớ tiếc quá khứ oai hùng. - Đoạn 4, 5: Tâm trạng chán ghét thực tại tầm thường và lời nhắn nhủ. II. Phân tích. 1. Con hổ ở vườn bách thú (đoạn 1 và đoạn 4) (11') - Học sinh đọc lại đoạn 1 và 4 ? Tâm trạng của con hổ khi bị nhốt trong cũi sắt được biểu hiện qua những từ ngữ nào. ? Hổ cảm nhận được những nỗi khổ nào khi bị nhốt trong cũi sắt ở vườn bách thú? ? Trong đó nỗi khổ nào có sức mạnh biến thành khố căm hờn ? Vì sao? ? Em hiểu khối căm hờn này như thế nào ? ? Khối căm hờn ấy biểu hiện thái độ sống và nhu cầu sống như thế nào ? ? Cảnh vườn bách thú hiện ra dưới cái nhìn của con hổ như thế nào. ? Trong con mắt của hổ cảnh tượng đó như thế nào? ? Cảnh tượng ấy đã gây nên phản ứng nào trong tình cảm của con hổ ? ?Từ đó em hiểu niềm uất hận ngàn thâu là như thế nào ? ? Nhận xét về giọng thơ, về nghệ thuật sử dụng từ ngữ, nhịp thơ. ? Tác dụng của những biện pháp ấy. * Giọng giễu nhại, liệt kê, nhịp ngắn thái độ khinh miệt của con hổ. ? Cảnh vườn bách thú và thái độ của con hổ có gì giống với cuộc sống, thái độ của người Việt Nam đương thời. - Yêu cầu học sinh thảo luận và báo cáo kết quả, nhận xét - Giáo viên đánh giá. + Gặm một khối căm hờn trong cũi sắt + Bị nhục nhằn tù hãm + Làm trò lạ mắt, đồ chơi Nỗi khổ không được hoạt động, trong một không gian tù hãm, thời gian kéo dài (Ta nằm dài trông ngày tháng dần qua) Nỗi nhục bị biến thành một thứ đồ chơi cho thiên hạ tầm thường (Giương mắt bé giễu oai linh rừng thẳm) Nỗi bất bình vì vì ở chung với bọn thấp kém (Chịu ngang bầy cùng bọn gấu dở hơi - Với cặp báo chuồng bên vô tư lự ) Nỗi nhục bị biến thành trò chơi lạ mắt cho lũ người ngạo mạn, ngẩ ngơ - Vì hổ là chúa sơn lâm bị cả loài người khiếp sợ. Vậy mà nay bị giam cầm không có lối thoát và phải nằm dài để tiêu phí thời gian một cách vô ích Khối căm hờn: cảm xúc hờn căm kết đọng trong tâm hồn, đè nặng, nhức nhối, không có cách nào giải thoát. Chán ghét cuộc sống tầm thường tù túng - Khát vọng tự do, được sống đúng với phẩm chất của mình. Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng... - Dải nước đen giả suối ... - ... mô gò thấp kém; ... học đòi bắt chước Đều là giả, nhỏ bé vô hồn, đơn điệu, tẻ nhạt, “không đời nào thay đổi” Niềm uất hận Trạng thái bực bội, u uất kéo dài vì phải sống chung với mọi sự tầm thường, giả dối. Giọng thơ giễu nhại, sử dụng một loạt từ ngữ liệt kê liên tiếp, ngắt nhịp ngắn, dồn dập thể hiện sự chán chường, khinh miệt Học sinh thảo luận nhóm + Cảnh tù túng đó chính là thực tại xã hội đương thời được cảm nhận bởi những tâm hồn lãng mạn. Thái độ ngao ngán, chán ghét cao độ đối với cảnh vườn bách thú của con hổ cũng chính là thái độ của họ đối với xã hội 2. Nỗi nhớ thời oanh liệt ? Cảnh sơn lâm được miêu tả qua những chi tiết nào. * Núi rừng đại ngàn, phi thường, hùng vĩ, bí ẩn. ? Nhận xét về từ ngữ miêu tả, nhịp thơ * Nhịp thơ ngắn, câu thơ sống động giàu chất tạo hình. ? Hình ảnh chúa tể muôn loài hiện lên như thế nào. * Trên cái phông nền núi rừng hùng vĩ đó, con hổ hiện ra với vẻ đẹp oai phong lẫm liệt, vừa uy nghi dũng mãnh, vừa mềm mại, uyển chuyển. ? Có gì đặc sắc trong từ ngữ, nhịp điệu của những lời thơ miêu tả chúa tể của muôn loài? ? Từ đó hình ảnh chúa tể của muôn loài được khắc hoạ mang vẻ đẹp như thế nào ? ? Đoạn thơ thứ 3 tái hiện 4 thời điểm đáng nhớ trong 4 tư thế khác nhau của vị chúa sơn lâm. Hãy cho biết đó là những thời điểm nào và những tư thế nào? ?Từ đó thiên nhiên hiện lên một vẻ đẹp như thế nào ? * Tác giả miêu tả bức tranh tứ bình đẹp lộng lẫy, núi rừng hùng vĩ, tráng lệ. ? Giữa thiên nhiên ấy con hổ đã sống một cuộc sống như thế nào. ? Đại từ ta lặp lại trong các lời thơ trên có ý nghĩa như thế nào ? ? Trong đoạn thơ này đoạn, điệp từ (đâu) kết hợp với câu thơ (Than ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu) có ý nghĩa gì ? ? Khổ 1, 4 và khổ 2, 3 có đặc điểm gì đặc biệt. - Học sinh đọc đoạn 2 và đoạn 3 Bóng cả, cây già, gió gào ngàn, nguồn hét núi, thét khúc trường ca dữ dội... Điệp từ ''với'', các động từ chỉ đặc điểm của hành động gợi tả sức sống mãnh liệt của núi rừng đại ngàn, cái gì cũng lớn lao phi thường, bí ẩn Hình ảnh chúa sơn lâm: - Tư thế: dõng dạc, đường hoàng. - Hình dáng: tấm thân như sóng cuộn. - Hành động: vờn bóng à Vẻ đẹp dũng mãnh, cân đối, hài hoà, sức mạnh vô biên Từ ngữ gợi hình dáng, tính cách con hổ (giàu chất tạo hình) diễn tả cảm xúc vẻ đẹp vừa uy nghi, dũng mãnh vừa mềm mại, uyển chuyển của chúa sơn lâm - Nhịp thơ ngắn, thay đổi Ngang tàng, lẫm liệt giữa núi rừng uy nghiêm, hùng vĩ + Thời điểm: - Đêm trăng. - Ngày mưI - Bình minh. - Hoàng hôn. Cảnh 1: Thơ mộng. + Cảnh2: Hoành tráng. + Cảnh 3: Rực rỡ. Thiên nhiên rực rỡ, huy hoàng, tráng lệ, náo động và bi ẩn. Ta say mồi ... tan Con hổ như một thi sĩ đầy lãng mạn - Ta lặng ngắm ...con hổ mang dáng dấp đế vương - Tiếng chim ca ...chúa tể của rừng xanh đang say giấc nồng - Ta đợi chết ...Một mãnh chúa đang khao khát chờ đợi bóng đêm để mặc sức tung hoành nơi vương quốc rộng lớn đầy bí ẩn của mình Những tư thế lẫm liệt, kiêu hùng của 1chúa sơn lâm đầy uy lựIII Thể hiện khí phách ngang tàng, làm chủ. - Tạo nhịp điệu rắn rỏi, hùng tráng Nhấn mạnh và bộc lộ trực tiếp sự nối tiếc cuộc sống độc lập tự do của mình tất cả là dĩ vãng huy hoàng hiện lên trong nỗi nhớ đau đớn của con hổ và khép lại bằng tiếng than u uất ''Than ôi ! Nghệ thuật tương phản đặc sắc, đối lập gay gắt giữa thực tại và niềm khao khát tự do mãnh liệt của nhân vật trữ tình. Đó cũng là tâm trạng của nhà thơ lãng mạn và của người dân Việt Nam mất nước trong hoàn cảnh nô lệ nhớ lại thời oanh liệt chống ngoại xâm của dân tộc V. Củng cố, dặn dò - Đọc diễn cảm từ khổ 1 khổ 4 ? Nhắc lại nội dung và nghệ thuật của đoạn 1 - 4, đoạn 2 - 3 Hướng dẫn về nhà - Học thuộc lòng khổ thứ 3 - Nẵm được nội dung và nghệ thuật của 4 bài thơ. - Chuẩn bị: “ Câu Nghi vấn” + Đọc đoạn trích sách giáo khoa trang 11 + Đặc điểm hình thức nào cho biết đó là câu nghi vấn? + Câu nghi vấn dùng để làm gì? Rút kinh nghiợ̀m: Tieỏt 75 CAÂU NGHI VAÁN A KIỂM TRA BÀI CŨ: - Đọc khổ thơ thứ 3 bài thơ “ Nhớ rừng” - Cho biết nội dung và nghệ thuật bài thơ. B. BAỉI MễÙI I . MỤC TIấU: 1. Kiến thức: Hieồu roừ ủaởc ủieồm cuỷa caõu nghi vaỏn . Phaõn bieọt caõu nghi vaỏn vụựi caực kieồu caõu khaực 2. Kĩ năng: Naộm vửừng chửực naờng chớnh cuỷa caõu nghi vaỏn: duứng ủeồ hoỷi(Tích hợp kỹ năng sụ́ng ) 3. Thái độ: Biết vận dụng vào trong cuộc sống một cách linh động và thuần thục. II. CHUAÅN Bề: Gv: Chuaồn bũ baỷng phuù. Hs: Bài soạn III. PHƯƠNG PHÁP: phõn tớch, rốn luyện. IV. TIEÁN TRèNH CAÙC HOAẽT ẹOÄNG: Giụựi thieọu baứi mụựi : Hoaùt ủoọng 1: + HS ủoùc VD trong sgk. ?Trong ủoaùn ủoỏi thoaùi, caõu naứo laứ caõu nghi vaỏn? Nhửừng daỏu hieọu hỡnh thửực naứo cho bieỏt ủoự laứ caõu nghi vaỏn? ?Caõu nghi vaỏn trong ủoaùn trớch treõn duứng laứm gỡ? ? Đaởc ủieồm vaứ coõng duùng cuỷa caõu nghi vaỏn laứ gỡ? * HS ủoùc ghi nhụự Hoaùt ủoọng 2: 1. Xaực ủũnh caõu nghi vaỏn : 2. Xaực ủũnh hỡnh thửực caõu nghi vaỏn. I. ẹaởc ủieồm vaứ chửực naờng chớnh: VD: _ Saựng ngaứy ngửụứi ta ủaỏm u coự ủau laộm khoõng? _ Theỏ laứm sao u cửự khoực maừi maứ khoõng aờn khoai? Hay laứ u thửụng chuựng con ủoựi quaự? à Daỏu hieọu nhaọn bieỏt: từ nghi vấn: khoõng, theỏ laứm sao, hay laứ, dấu chấm hỏi. àMuùc ủớch: duứng ủeồ hoỷi *GHI NHễÙ :( sgk) II. Luyeọn taọp: 1. Bài tập 1. Xaực ủũnh caõu nghi vaỏn: I Chũ khaỏt tieàn sửu ủeỏn chieàu nay phaỷi khoõng? IITaùi sao con ngửụứi laùi phaỷi khieõm toỏn nhử theỏ? IIIVaờn laứ gỡ?... Chửụng laứ gỡ? IV Chuự mỡnh muoỏn cuứng tụự ủuứa vui khoõng? ẹaõu troứ gỡ? Hửứ... hửứ... caựi gỡ theỏ Chũ Coỏc beựo xuứ ủửựng trửụực cửỷa nhaứ ta ủaỏy haỷ? ẹ.Thaày chaựu coự nhaứ khoõng? Maỏt bao giụứ? Sao maứ maỏt? 2.Bài 2 : a, b coự tửứ “ hay”à caõu nghi vaỏn, khoõng theồ thay theỏ baống tửứ khaực ủửụùIII 3.Bài 3 : Khoõng. Vỡ ủoự khoõng laứ nhửừng caõu nghi vaỏn. 4.Bài 4 : Khaực bieọt veà hỡnh thửực: bao giụứ ủửựng ủaàu vaứ cuoỏi caõu. YÙ nghúa: a hieọn thửùc; b phi hieọn thửùIII V. Cuỷng coỏ Caõu nghi vaỏn chuỷ yeỏu duứng ủeồ laứm gỡ? Đeồ xaực ủũnh caõu nghi vaỏn, chuựng ta caàn hỡnh thửực vaứ muùc ủớch cuỷa noự. * . Daởn doứ - Noọi dung ủaừ hoùc. - Laứm baứi taọp coứn laùi - Soaùn baứi: Luyeọn taọp vieỏt ủoaùn trong vaờn baỷn thuyeỏt minh. + ẹoùc caực ủoaùn vaờn trang 14/ Sgk + Tỡm caõu chuỷ ủeà. + Sửỷa laùi caực ủoaùn. Rút kinh nghiợ̀m: Tieỏt 76 : VIEÁT ẹOAẽN VAấN TRONG VAấN BAÛN THUYEÁT MINH A. KIỂM TRA BÀI CŨ : Nêu đặc điểm hình thức và chức năng của câu nghi vấn? Cho ví dụ? B. BAỉI MễÙI I . MỤC TIấU: 1. Kiến thức: Giúp hoùc sinh bieỏt caựch saộp xeỏp yự trong ủoaùn vaờn thuyeỏt minh cho hụùp lyự 2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng viết đoạn văn TM 3. Thái độ: Biết vận dụng vào bài luận, và áp dụng trong văn bản. II. CHUAÅN Bề: Bảng phụ ghi đoạn văn III. PHƯƠNG PHÁP: phõn tớch, rốn luyện. IV. TIEÁN TRèNH CAÙC HOAẽT ẹOÄNG: 1.HĐ1: ?Đoùc ủoaùn vaờn (a) và cho bieỏt caõu chuỷ ủeà?Nhửừng caõu coứn laùi giửừ vai troứ gỡ?(Caõu 1 laứ caõu chuỷ ủeà. Caực caõu sau boồ sung laứm roừ yự caõu chuỷ ủeà) + Đoùc ủoaùn vaờn (b).? Xaực ủũnh tửứ ngửừ chuỷ ủeà? (Phaùm Vaờn ẹoàng). ?Taực giaỷ ủaừ duứng phửụng phaựp gỡ đđể làm rừ chủ đề ?(Lieọt keõ caực hoaùt ủoọng) ?Vieỏt moọt ủoaùn vaờn thuyeỏt minh caàn phaỷi ủaựp ửựng nhửừng yeõu caàu gỡ? +Đoùc ghi nhụự (SGK) ? Neỏu giụựi thieọu caõy buựt bi thỡ giụựi thieọu nhử theỏ naứo? (Giụựi thieọu caỏu taùo: ruoọt, voỷ, các bộ phận khỏc) ?Đoùc ủoaùn vaờn a, ủoaùn vaờn sai ụỷ choó naứo? vieỏt laùi cho ủuựng? (Sai ụỷ thửự tửù trỡnh baứy caực ý) I. ẹoaùn vaờn trong vaờn baỷn thuyeỏt minh. 1. Nhaọn daùng ủoaùn vaờn thuyeỏt minh: *Vớ duù: *Ghi nhớ: 2. Sửỷa caực ủoaùn vaờn chửa chuaồn - Vd (a) sai ụỷ thửự tửù trỡnh baứy. ?Đoùc ủoaùn vaờn (b). ẹoaùn vaờn naứy sai ụỷ choó nào ? ?Viết lại đoạn văn? 2.HĐ2: 1.Vieỏt ủoaùn mụỷ baứi. Đeà vaờn:“ Giụựi thieọu trửụứng em” (HS viết và trình bày.) - Vd (b) trỡnh tự yự khoõng hụùp lyự, khoõng theo heọ thoỏng. II. Luyeọn taọp V. Cuỷng coỏ : Đọc ghi nhớ. E. Dặn dò: Laứm baứi taọp 3/15. - Chuaồn bũ baứi “ Quê hương” của Tế Hanh. ( Đọc bài thơ; trả lời các câu hỏi trong đọc hiểu văn bản. Rút kinh nghiợ̀m: Tuaàn 21 - Tieỏt 77 QUE HệễNG Teỏ Hanh A. KIEÅM TRA BAI CŨ: Làm bài tập 3 trang 15 B. BAỉI MễÙI: I MUẽC TIEÂU: Giuựp HS: 1. Kiến thức: - Caỷm nhaọn ủửụùc veỷ ủeùp tửụi saựng, giaứu sửực soỏng cuỷa moọt laứng queõ mieàn bieồn ủửụùc mieõu taỷ trong baứi thụ vaứ tỡnh caỷm queõ hửụng ủaốm thaộm cuỷa taực giaỷ. - Thaỏy ủửụùc nhửừng neựt ủaởc saộc ngheọ thuaọt cuỷa baứi thụ. 2. Kĩ năng: RL kú naờng phaõn tớch thụ.(Tớch hợp kỹ năng sống ) 3. Thái độ: Biết yêu quê hương, đất nước, nhất là những người thân, người xung quanh của mình II. CHUAÅN Bề: ảnh nhà thơ Tế Hanh III. Phương phap: Tớch hụùp, thaỷo luaọn, neõu vaỏn ủeà. IV. TIEÁN TRèNH CAÙC HOAẽT ẹOÄNG: Hoaùt ủoọng 1: - HS ủoùc chuự thớch taực giaỷ, taực phaồm. ?Haừy cho bieỏt neựt tieõu bieồu veà taực giaỷ Teỏ Hanh vaứ xuaỏt xửự baứi thụ? - Đoùc vaờn baỷn vaứ tỡm hieồu chuự thớch. ? Em haừy nhaọn xeựt veà theồ thụ vaứ boỏ cuùc baứi thụ ? (Baứi thụ thuoọc theồ 8 chửừ , goàm nhieàu khoồ, gieo vaàn oõm vaứ vaàn lieàn .Boỏ cuùc: 4 ủoaùn). Hoaùt ủoọng 2: ? Hỡnh aỷnh queõ hửụng ủửụùc taực giaỷ giới thiệu ntn trong 2 caõu ủaàu? Em haừy nhaọn xeựt caựch giụựi thieọu cuỷa taực giaỷ veà queõ hửụng - GV goùi HS ủoùc 6 caõu tieỏp ? Cảnh daõn chaứi bụi thuyeàn ủi ủaựnh caự được vẽ ra qua các hình ảnh và từ ngữ nào? ? Em haừy phaõn tớch ngheọ thuaọt ủoọc ủaựo trong khoồ thụ naứy ? ( buựt phaựp laừng maùn hoựa trong vieọc mieõu taỷ.) - GV goùi HS ủoùc 8 caõu tieỏp. ? Cuoọc soỏng cuỷa laứng chaứi khi ngửụứi ủaựnh caự trụỷ veà nhử theỏ naứo? Tửứ ngửừ naứo taùo neõn bửực tranh aỏy? ? Hỡnh aỷnh ngửụứi daõn chaứi hieọn leõn thaọt ủeùp ụỷ tửứ ngửừ mieõu taỷ naứo?ẹoự laứ veừ ủeùp gỡ? ?EM hieồu ntn veà “Vũ xa xaờm”? ? Em haừy phaõn tớch ngheọ thuaọọt bieồu bieọn trong hai caõu thụ “Chieỏc thuyeàn … thụự vụỷ”. - GV goùi HS ủoùc khoồ cuoỏi. ? Hỡnh aỷnh naứo cuỷa queõ hửụng trụỷ thaứnh aỏn tửụùng saõu saộc trong noói nhụự cuỷa taực giaỷ khi ủi xa? (Em bieỏt caõu ca dao naứo noựi veà noói nhụự queõ nhaứ khi ủi xa?) ? Coự gỡ daởc saộc trong noói nhụự cuỷa nhaứ thụ? ? Baứi thụ coự nhửừng ủaởc saộc gỡ veà ngheọ thuaọt? ? Theo em, baứi thụ ủửụùc vieỏt theo phửụng thửực mieõu taỷ hay bieồu caỷm, tửù sửù, trửừ tỡnh? I. Đọc và tìm hiểu chung 1.Taực giaỷ, taực phaồm a) Taực giaỷ: - Teỏ Hanh sinh naờm 1921 queõ ụỷ Quaỷng Ngaừi. - Queõ hửụng laứ nguoàn caỷm hửựng lụựn trong cuoọc ủụứi thụ Teỏ Hanh. b)Tác phẩm: Baứi thụ ruựt trong taọp “Ngheùn ngaứo” (1939) sau ủửụùc in trong taọp “Hoa nieõn”. II.Phân tích: 1. Làng queõ vaứ caỷnh daõn chaứi bụi thuyeàn ủi ủaựnh caự: + Laứng toõi … Ngheà chaứi lửụựi Nửụực bao vaõy …. -> Giụựi thieọu ngaộn goùn nét dặc trưng nhất. +Chieỏc thuyeàn nheù haờng nhử con tuaỏn maừ, Phaờng mái chèo, mạnh mẽ vửụùt ….. Caựnh buoàm giửụng to nhử maỷnh hoàn laứng Rửụựn ……… à So saựnh, aồn duù, nhaõn hoựa tửứ gụùi taỷ, => Veỷ ủeùp maùnh meừ ủaày khớ theỏ cuỷa nhửừng daõn chaứi ủang ủửa thuyeàn ủi ủaựnh caự. 2. Cuoọc soỏng lao ủoọng vaứ hỡnh aỷnh ngửụứi daõn chaứi: …. OÀn aứo treõn beỏn ủoó Khaộp daõn laứng taỏp naọp …. ……. Caự ủaày ghe. -> cuoọc soỏng naựo nhieọt, ủaày aỏp nieàm vui. - Daõn chaứi lửụựi laứn da ngaờm raựm naộng. Caỷ thaõn hỡnh noàng thụỷ vũ xa xaờm -> Taỷ thửùc xen laón yeỏu toỏ laừng maùn. - Chieỏc thuyeàn im beỏn moỷi trụỷ veà naốm Nghe chaỏt muoỏi thaỏm daàn trong thụự voỷ. -> Nhaõn hoựa -> Chieỏc thuyeàn coỏ tri trụỷ neõn coự hoàn. Moọt taõm hoàn raỏt tinh teỏ. 3. Noói nhụự queõ hửụng: - Maứu nửụực xanh, caự baùc, chieỏc buoàm voõi …Toõi thaỏy nhụự caựi muứi noàng maởn quaự ! ->Noói nhụự raỏt rieõng -> Queõ hửụng ủaừ in saõu vaứo maựu thũt. *. Ghi nhụự (SGK) III. Luyeọn taọp V. Cuỷng coỏ: ẹoùc dieón caỷm baứi thụ. E.Daởn doứ: Hoùc thuộc baứi thơ. Soaùn baứi “Khi con tu huự”. + Đọc bài thơ + Trả lời các câu hỏi trong đọc hiểu văn bản. Rút kinh nghiợ̀m: Tieỏt 78: KHI CON TU HUÙ Toỏ Hửừu A. KIỂM TRA BÀI CŨ: ẹoùc thuoọc loứng dieón caỷm baứi thụ “Queõ hửụng”. Tỡnh caỷm cuỷa taực giaỷ ủoỏi vụựi queõ hửụng ủửụùc theồ hieọn nhử theỏ naứo ? B. BAỉI MễÙI I. MUẽC TIEÂU: 1. Kieỏn thửực: Giuựp HS Caỷm nhaọn ủửụùc loứng yeõu sửù soỏng, nieàm khao khaựt tửù do chaựy boỷng cuỷa ngửụứi chieỏn sú caựch maùng treỷ tuoồi ủang bũ giam caàm trong tuứ nguùc ủửụùc theồ hieọn baống nhửừng hỡnh aỷnh gụùi caỷm vaứ theồ thụ luùc baựt giaỷn dũ maứ tha thieỏt. 2. Kyừ naờng: Phaõn tớch noọi dung, ngheọ thuaọt cuỷa theồ thụ luùc baựt. Tớch hợp kỹ năng sống II. ẹOÀ DUỉNG DAẽY HOẽC: Aỷnh nhaứ thụ Toỏ Hửừu. III. PHệễNG PHAÙP: Tớch hụùp, thaỷo luaọn, neõu vaỏn ủeà. IV. TIEÁN TRèNH CAÙC HOAẽT ẹOÄNG: PHệễNG PHAÙP NOÄI DUNG Hoaùt ủoọng 1: + HS ủoùc chuự thớch * (trang 19). ? Neõu nhửừng neựt tieõu bieồu veà taực giaỷ Toỏ Hửừu vaứ xuaỏt xửự baứi thụ “Khi con tu huự” ? - GV boồ sung ủeồ laứm noồi baọt loứng yeõu ủụứi, yeõu lớ tửụỷng caựch maùng cuỷa nhaứ thụ (Tửứ aỏy). +Hửụựng daón ủoùc vaờn baỷn vaứ tỡm hieồu chuự thớch. - Hửụựng daón HS ủoùc, goùi 2 HS ủoùIII ?Em hieồu nhử theỏ naứo veà nhan ủeà baứi thụ? (Veỏ phuù cuỷa moọt caõu troùn yự: Khi con tu goùi baày thỡ ủaỏt trụứi bieỏn ủoồi vaứ laứm cho ngửụứi tuứ caứng naựo nửực, khaựt khao.) ?Theồ thụ vaứ boỏ cuùc baứi thụ ? Hoaùt ủoọng 2 - GV goùi HS ủoùc 6 caõu thụ ủaàu. ? Tieỏng chim tu huự ủaừ thửực goùi trong taõm hoàn ngửụứi tuứ CM nhửừng hỡnh aỷnh naứo cuỷa muứa heứ ?Bửực tranh muứa heứ ụỷ ủaõy ra sao? ? Taùi sao ụỷ trong tuứ nhaứ thụ laùi caỷm nhaọn muứa heứ roừ raứng nhử vaọy ? (HS thaỷo luaọn) - Goùi HS ủoùc 4 caõu cuoỏi. ?Taõm traùng ngửụứi tuứ boọc loọ roừ ụỷ nhửừng tửứ ngửừ naứo, chi tieỏt naứo?Nhaọn xeựt caựch ngaột nhũp,caựch duứng tửứ ngửừ cuỷa taực giaỷ?(ủaỷo ngửừ) ?Taõm traùng ngửụứi tuứ luực naứy laứ gỡ? (khao khaựt ủửụùc tửù do) ? Haừy so saựnh yự nghúa tieỏng chim tu huự ụỷ phaàn ủaàu vaứ phaàn keỏt thuực baứi thụ ?(Coự gỡ khaực nhau? Bieồu ủaùt ủieàu gỡ?) - Mụỷ ủaàu vaứ keỏt thuực baứi thụ ủeàu baột ủaàu baống tieỏng chim tu huự -> keỏt caỏu tửụng ửựng chaởt cheừ. Tieỏng goùi cuỷa muứa heứ ; tieỏng goùi tửù do. Tieỏng chim goùi ứrụi vaứo khoaỷng khoõng u uaỏt, chaựn chửụứng gaõy aỏn tửụùng day dửựt trong loứng ngửụứi . ẹoự chớnh laứ khoõng khớ ngoọt ngaùt cuỷa caỷ daõn toọc ta trửụực CM thaựng Taựm? Tieỏng chim tu huự goùi cuừng laứ moọt aõm thanh thoõi thuực khoõn nguoõi. Thoõi thuực khao khaựt tửù do, khao khaựt hoaùt ủoọng caựch maùng cuỷa ngửụứi tuứ chieỏn sú.. ? Caựi hay cuỷa baứi thụ theồ hieọn noồi baọt ụỷ nhửừng ủieồm naứo? Neõu giaự trũ noọi dung, ngheọ thuaọt baứi thụ ? - GV goùi HS ủoùc ghi nhụự. I. GIễÙI THIEÄU CHUNG 1.Taực giaỷ, taực phaồm - Toỏ Hửừu (1920 - 2002) teõn khai sinh laứ Nguyeón Kim Thaứnh, queõ ụỷ Thửứa Thieõn Hueỏ. - Baứi thụ “Khi con tu huự” saựng taực thaựng 7/1939 taùi nhaứ lao Thửứa Phuỷ (Hueỏ) khi taực giaỷ mụựi bũ baột giam. 2. Đọc , hiểu chú thích 3. Thể thơ: lục bát (mới về nhịp điệu, ngôn ngữ) 4. Bố cục II.Phaõn tớch: 1)ẹaỏt trụứi vaứo heứ:. - Tu huự goùi baày. - Luựa ủửụng chớn, traựi caõy ngoùt daàn, ve ngaõn, baộp vaứng haùt, naộng ủaứo, trụứi xanh, roọng, cao; dieàu saựo nhaứo... -> Bửực tranh muứa heứ ủaày aõÂm thanh, maứu saộc, hửụng vũ, raỏt bỡnh dũ, tửụi ủeùp soỏng ủoọng, khoaựng ủaùt, tửù do. => Sửực caỷm nhaọn maừnh lieọt, treỷ trung, yeõu ủụứi cuỷa ngửụứi tuứ. 2) Taõm traùng cuỷa ngửụứi tuứ:. Ta nghe heứ daọy trong loứng Maứ chaõn muoỏn ủaùp tan phoứng heứ oõi! Ngoọt laứm sao/cheỏt uaỏt thoõi Com chim tu huự ngoaứi trụứi cửự keõu -> AÂm thanh gụùi nieàm chua xoựt, day dửựt. => Taõm traùng ủau khoồ, uaỏt ửực ngoọt ngaùt, khaựt voùng tửù do. III. Toồng keỏt 1. Nghệ thuật 2. Nội dung V. Cuỷng coỏ: ẹoùc dieón caỷm baứi thụ. *. Daởn doứ: Hoùc thuộc baứi thụ. Nắm được noọi dung, ngheọ thuaọt baứi thụ ? Chuẩn bị: Câu nghi vấn (tt) ( Đọc các ví dụ, xác định câu nghi vấn, chức năng? Rút kinh nghiợ̀m: Tieỏt 79: CAÂU NGHI VAÁN ( Tieỏp theo) A. KIỂM TRA BÀI CŨ: - Đọc bài thơ “ Khi con tu hú”? - Phân tích 4 câu thơ cuối của bài thơ? B. BAỉI MễÙI: I MUẽC TIEÂU: 1. Kieỏn thửực: Giuựp HS Hieồu roừ caõu nghi vaỏn khoõng chổ duứng ủeồ hoỷi maứ coứn duứng ủeồ caàu khieỏn, khaỳng ủũnh. phuỷ ủũnh, ủe doùa, boọc loọ caỷm xuực, tỡnh caỷm. 2. Kyừ naờng: Bieỏt sửỷ duùng caõu nghi vaỏn phuứ hụùp vụựi tỡnh huoỏng giao tieỏp.(Tớch hợp kỹ năng sống ) II. ẹOÀ DUỉNG: Duứng baỷng phuù vieỏt vớ duù III. PHệễNG PHAÙP: Tớch hụùp, qui naùp. IV. TIEÁN TRèNH CAÙC HOAẽT ẹOÄNG: PHệễNG PHAÙP NOÄI DUNG Hoaùt ủoọng 1: Tỡm hieồu nhửừng chửực naờng khaực cuỷa caõu nghi vaỏn. - GV goùi HS ủoùc 5 ủoaùn trớch SGK ? Haừy xaực ủũnh caõu nghi vaỏn trong caực ủoaùn trớch treõn ? ? Nhửừng caõu nghi vaỏn trong caực ủoaùn trớch treõn coự duứng ủeồ hoỷi khoõng? Neỏu khoõng duứng ủeồ hoỷi thỡ duứng ủeồ laứm gỡ? (GV coự theồ gụùi yự, HS lửùa choùn theo kieồu traộc nghieọm) Choùn moọt trong nhửừng chửực naờng sau: 1. Caàu khieỏn; 2. Khaỳng ủũnh; 3. Phuỷ ủũnh ; 4. ẹe doùa; 5. Boọc loọ tỡnh caỷm, caỷm xuực … ?Em haừy giaỷi thớch taùi sao nhửừng caõu naứy ủeàu coự hỡnh thửực nghi vaỏn maứ laùi khoõng duứng ủeồ hoỷi ? ?Tửứ caực vớ duù treõn, caõu nghi vaỏn ngoaứi chửực naờng chớnh laứ duứng ủeồ hoỷi maứ coứn coự chửực naờng naứo khaực ? ? Nhaọn xeựt daỏu keỏt thuực nhửừng caõu nghi vaỏn treõn. Coự phaỷi bao giụứ cuừng coự daỏu chaỏm hoỷi khoõng ? Vớ duù: - Khoõng! Chaựu khoõng muoỏn vaứo. Cuoỏi naờm theỏ naứo meù chaựu cuừng veà. - Ngaứy naứo ngửụứi ta cuừng tửù nhử: “Chaứ! Coứn khoỏi thỡ giụứ, ngaứy mai ta seừ hoùc”. Vaứ roài coứn thaỏy ủieàu gỡ xaỷy ủeỏn … - GV keỏt thuực baống daỏu chaỏm than, daỏu chaỏm, daỏu chaỏm lửỷng. - Goùi HS ủoùc ghi nhụự. Hoaùt ủoọng 2: Hửụựng daón laứm baứi taọp Hửụựng daón HS ủoùc, goùi 2 HS ủoùc - GV nhaọn xeựt, ủoùc laùi, ủoùc chuự thớch. Baứi taọp 1: - Xaực ủũnh caõu ghi vaỏn. - Cho bieỏt nhửừng caõu nghi vaỏn ủoự ủửụùc duứng ủeồ laứm gỡ ? Baứi taọp 2: - Xaực ủũnh caõu nghi vaỏn ? - ẹaởc ủieồm hỡnh thửực naứo cho bieỏt ủoự laứ caõu nghi vaỏn ? - Nhửừng caõu nghi vaỏn ủoự ủửụùc duứng ủeồ laứm gỡ ? GV hửụựng daón HS laứm tieỏp baứi taọp 2, 3, 4. I. TèM HIEÅU BAỉI: 1. Ví dụ 2. Nhận xét Chửực naờng khaực cuỷa caõu nghi vaỏn: - Boọc loọ caỷm xuựIII (1) … Hoàn ụỷ ủaõu baõy giụứ ? - ẹe doùa (2) Maứy ủũnh noựi cho cha maứy nghe ủaỏy aứ ? - Khaỳng ủũnh (3) Coự bieỏt khoõng? Lớnh ủaõu? … -> (4) Moọt ngửụứi … cuỷa vaờn chửụng hay sao ? - Boọc loọ caỷm xuực (ngaùc nhieõn) Con gaựi toõi veừ ủaõy ử? Chaỷ leừ laùi ủuựng laứ noự, caựi con meứo hay luùc loùi aỏy! - Caàu khieỏn (5) Sao ta khoõng ngaộm sửù bieọt li theo taõm hoàn moọt chieỏc laự nheù nhaứng rụi? - Phuỷ ủũnh (6) OÂi, neỏu theỏ thỡ coứn ủaõu laứ quaỷ boựng bay ? 3. Keỏt luaọn SGK trang 22 II. LUYEÄN TAÄP: Baứi taọp 1, 2, 3, 4 SGK 1. Baứi taọp 1: Xaực ủũnh caõu nghi vaỏn. 2.Baứi taọp 2: Xaực ủũnh caõu nghi vaỏn vaứ ủaởc ủieồm hỡnh thửực cuỷa noự. V. Cuỷng coỏ: ẹaởc ủieồm caõu nghi vaỏn? E. Daởn doứ: Hoùc baứi, laứm baứi taọp 2, 3, 4/ 24; Thuyết minh về một phương pháp Rút kinh nghiợ̀m: Tieỏt 80 THUYEÁT MINH VEÀ MOÄT PHệễNG PHAÙP( CAÙCH LAỉM) A. KIEÅM TRA BAỉI CUế: - Ngoại chức năng chính dùng để hỏi, câu nghi vấn còn dùng để làm gì? Cho ví dụ? B. BAỉI MễÙI: I. MUẽC TIEÂU: Giuựp HS : Bieỏt caựch thuyeỏt minh veà moọt phửụng phaựp (caựch laứm) II. ẹOÀ DUỉNG : Sửu taàm veà phửụng phaựp : caựch laứm ủoà chụi, naỏu aờn, caộm hoa … III. PHệễNG PHAÙP: Tớch hụùp, qui naùp. IV. TIEÁN TRèNH CAÙC HOAẽT ẹOÄNG: PHệễNG PHAÙP NOÄI DUNG Hoaùt ủoọng 1: ẹoùc maóu vaứ nhaọn xeựt caựch laứm baứi. + GV goùi HS ủoùc muùc (a) ? VD baùn vửứa ủoùc caực em thaỏy coự nhửừng muùc naứo ? Hai baứi coự nhửừng muùc naứo chung? Vỡ sao laùi nhử t