Giáo án Ngữ văn 8 Tuần 21 Tiết 77 Quê hương

Trường THCS Nam Thái A Ngày soạn 31 /12 /2012 Tuần 21 Tiết 77 : QUÊ HƯƠNG Tế Hanh I. Mục tiêu cần đạt : 1. Kiến thức - Nguồn cảm hứng lớn trong thơ Tế Hanh nói chung và ở bài thơ này: tình yêu quê hương đằm thắm. - Hình ảnh khoẻ khoắn, đầy sức sống của con người và sinh hoạt lao động; lời thơ bình dị, gợi cảm xúc trong sáng, tha thiết. 2. Kỹ năng: - Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn. - Đọc diễn cảm tác phẩm. - Phân tích được những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm. II. Chuẩn bị : - Giáo viên: SGK, bài giảng, bảng phụ - Học sinh: SGK, vở bài soạn. III Tiến trình tổ chức các hoạt động 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Bài mới : Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung Hoạt động 1 - Gv hướng dẫn tìm hiểu chung. * Gv cho Hs quan sát tranh. - Hãy nêu vài nét về tác giả ? Gv chốt ý, giới thiệu thêm về tác giả. - Nêu xuất xứ của bài thơ ? - GV đọc mẫu GV-cho HS đọc bài thơ Hoạt động 2 - Hướng dẫn hs tìm hiểu chi tiết ? Nhà thơ đã giới thiệu quê hương mình như thế nào? ? Nhaän xeùt caùch giôùi thieäu cuûa taùc giaû veà queâ höông mình ? (ngaén goïn nhöng ñaày ñuû) ? Cảnh dân chài bơi thuyền ra khơi đánh cá được tác giả giới thiệu như thế nào ? Cảnh như vậy còn con người được giới thiệu như thế nào? ? Chiếc thuyền ra khơi với khí thế như thế nào? Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã. ? Cánh buồm là biểu tượng của biển khơi và chài lưới, cánh buồm ở đây được diển tả như thế nào? Như mãnh hồn làng ? Để diễn tả cánh buồm tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì? ? Hình ảnh cánh buồm có gì đặc biệt? Cánh buồm / mảnh hồn làng ? Theo dõi 8 câu thơ tiếp theo và cho biết C¶nh ®oµn thuyÒn trë vÒ ®­îc kh¾c ho¹ bëi nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh ,©m thanh nµo « Ngaøy hoâm sau………….. …………………………………thaân baïc traéng ». ? Hình ảnh những con cá và dân chài lưới được diễn tả như thế nào? ? Nêu cảm nhận của em về người dân chài từ những chi tiết đó? ? Qua phân tích em hãy nêu suy nghĩ của em về về cảnh thuyền về bến? +GV nhôù queâ höông nhôù nhöõng gì ? Giáo viên nhận xét chốt lại *Tích hợp kỹ năng sống ? Bằng những từ “lòng tôi luôn tưởng nhớ” cho ta thấy phần nào về tình cảm của tác giả đối với quê hương miền biển dấu yêu của mình vậy bản thân em sinh ra ở miền biển em có suy nghĩ gì? Qua baøi thô ta thaáy tình caûm cuûa nhaø thô ñoái vôùi queâ höông nhö theá naøo ? ? Trong bài thơ tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào? ? Em hãy nêu ý nghĩa của bài thơ? Gv yêu cầu Hs đọc ghi nhớ SGK. - Học sinh đọc - Học sinh suy nghĩ trả lời - Học sinh đọc - Học sinh nhận xét . - Thảo luận nhóm 5’ - Đại diện nhóm trình bày - Trai tráng Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã. Như mãnh hồn làng - So sánh Rất vất vả khổ sai Trở nên thiêng liêng, nó là linh hồn của người dân làng chài. Suy nghĩ trả lời Nhận xét bổ sung - Thảo luận nhóm Đại diện trình bày Nhận xét bổ sung Hình aûnh daân chaøi laøn da ngaêm raùm naéng. . . “caû thaân hình. . . xa xaêm” - Học sinh suy nghĩ trả lời - Học sinh suy nghĩ trả lời - Miền biển Thảo luận nhóm Đại diện trình bày Nhận xét bổ sung - Nỗi nhớ da diết, đằm thắm, thuỷ chung Sáng tạo nên những hình ảnh của cuộc sống lao động thơ mộng . -Tạo liên tưởng so sánh độc đáo lời thơ bay bổng đầy cảm xúc . - Sử dụng thể thơ 8 chữ hiện đại có những sáng tạo mới mẽ phóng khoáng . - Bài thơ là lời bày tỏ của tác về tình yêu tha thiết đối với quê hương làng biển I. Tìm hiểu chung.. 1. Tác giả: Trần Tế Hanh sinh 1921-2009 đến với thơ mới khi phong trào thơ này đã có rất nhiều thành tựu nổi bật của thơ Tế Hanh 2. Tác phẩm: In trong tập “Nghẹn ngào” 1939, sau đổi thành tập Hoa Niên (1945) 3. Đọc văn bản 4. Thể thơ:Tám chữ II.Tìm hiểu chi tiết : 1. Nội dung: a. Giôùi thieäu chung veà laøng queâ - Lời giới thiệu: quê tôi ở - Nghề nghiệp: chài lưới Đặc điểm: nước bao vây * Lời kể về quê hương làng biển. + Giới thiệu chung về làng biển «  vốn làm nghề chài lưới » bằng những lời thơ bình dị. b. Caûnh daân chaøi bôi thuyeàn ñi ñaùnh caù  - Thời điểm : nắng mai hồng - Thời tiết : trời trong, gió nhẹ = > Khung cảnh tươi đẹp , báo hiệu chuyến ra khơi bình yên , tốt đẹp . * Miêu tả cuộc sống lao động vất vả và niềm hạnh phúc bình dị củ người dân làng biển qua các chi tiết miêu tả đoàn thuyền đánh cá ra khơi. - Cảnh tươi sáng đầy ắp niềm vui và khí thế. Hình aûnh caùnh buoàm Trở nên thiêng liêng, nó là linh hồn của người dân làng chài.-> bieåu töôïng laøng queâ . c. Caûnh ñoaøn thuyeàn ñaùnh ca khi trôû veà * Không khí : ôn ào , tấp nập - > náo nhiệt, trần đầy niềm vui của chuyến ra khơi đầy thắng lợi. Hình aûnh daân chaøi laøn da ngaêm raùm naéng. . . “caû thaân hình. . . xa xaêm” - > Vöøa thöïc vöøa laõng maïn vẻ đẹp,rắn giỏi , khỏe mạnh mang đậm hương vị của nắng, gió biển - Người dân chài nơi đây mang vẻ đẹp và sự nồng nhiệt của biển cả. = >Đoàn thuyền bình yên trở về trong niềm vui của thành quả lao động . * Đoàn thuyền đánh cá trở về: bến cá, con thuyền nằm nghỉ sau chuyến đi biển... * Nỗi lòng của tác giả khôn nguôi về quê hương d.Tình caûm cuûa nhaø thô: - Tác giả nhớ + Biển: Mầu nước xanh + Cá: Cá bạc + Cánh buồm: Chiếc buồm vôi + Thuyền: Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi. + Mùi biển: Cái mùi nồng mặn quá - Nhôù laøng queâ bieån khoân ngoâi ; noåi nhôù chaân thaønh, tha thieát . -Nhôù muøi vò noàng naøn cuûa queâ höông lao ñoäng. 2. Nghệ thuật: Sáng tạo nên những hình ảnh của cuộc sống lao động thơ mộng . -Tạo liên tưởng so sánh độc đáo lời thơ bay bổng đầy cảm xúc . - Sử dụng thể thơ 8 chữ hiện đại có những sáng tạo mới mẽ phóng khoáng . 3. Ý nghĩa : - Bài thơ là lời bày tỏ của tác về tình yêu tha thiết đối với quê hương làng biển III. Tổng kết Ghi nhớ (SGK) 3. Củng cố: - Có nhận xét gì về biện pháp nghệ thuật mà tác giả sử dụng trong bài thơ? - Qua văn bản này em thấy nghệ thuật có gì độc đáo? - Văn bản trên, người viết muốn nhắn gởi đến chúng ta điều gì? 4. Hướng dẫn tự học - Học thuộc lòng bài thơ - Viết đoạn văn phân tích một vài chi tiết nghệ thuật tiêu biểu. - Về nhà học bài : Nội dung, nghệ thuật và ý nghĩa - Soạn bài: ''Khi con tu hú”. * Rút kinh nghiệm ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..