Giáo án Ngữ Văn 8 tuần 21 - Trường THCS Hiệp Thạnh

Tuaàn 21 Tieát 76 Ngaøy Soaïn: 30/12/2010 Ngaøy Daïy: 04/01/2011 TLV VIẾT ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH I/. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Luyện cách viết một đoạn văn trong một bài văn thuyết minh . II/. KIẾN THỨC CHUẨN: 1.Kiến thức : - Kiến thức về đoạn văn, bài văn thuyết minh . - Yêu cầu viết đoạn văn thuyết minh . 2.Kĩ năng : - Xác định được chủ đề, sắp xếp và phát triển ý khi viết đoạn văn thuyết minh . - Diễn đạt rõ ràng, chính xác - Viết một đoạn văn thuyết minh có độ dài 90 chữ . III/. HƯỚNG DẪN-THỰC HIỆN: Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Noäi dung Hoạt động 1 : Khởi động . Ổn định lớp . Kiểm tra bài cũ : Kieåm tra tập soạn của HS . - Giới thiệu bài mới : GV dẫn dắt HS vào bài mới và ghi tựa bài . - HS thực hiện theo yêu cầu của GV. Hoạt động 2 : Hình thnh kiến thức . Hướng dẫn học sinh tìm hiểu cách sắp xếp trong đoạn văn thuyết minh - GV cho Hs đọc đoạn văn (a) GV nêu câu hỏi về câu chủ đề: Đoạn văn gồm mấy câu ? Từ nào được nhắc lại có tác dụng nhấn mạnh ? Câu nào là câu chủ đề ? - Vai trò của các câu còn lại trong đoạn văn ? -GV chốt : Câu 1 là câu chủ đề, từ ngữ chủ đề là từ nước, các câu 2à 5 bổ sung thêm và làm rõ ý cho câu chủ đề .Câu nào cũng nói về “nước”. - GV cho HS đọc đoạn b) GV yêu cầu HS suy nghĩ và trả lời câu hỏi: Đoạn b) gồm mấy câu ? Từ ngữ chủ đề ? Các câu tiếp theo cung cấp thông tin gì về đ/c Phạm Văn Đồng ? theo phương pháp nào ? -GV chốt : Từ ngữ chủ đề là “Phạm Văn Đồng” , các câu tiếp theo cung cấp thông tin về Phạm Văn Đồng theo lối liệt kê các hoạt động đã làm . Hoạt động 3 : Hướng dẫn học sinh nhận xét và sửa chữa lại đoạn văn thuyết minh bút bi . - GV cho HS đọc đoạn văn a) mục I (2): -Đoạn văn trên thuyết minh về cái gì ? cần đạt những yêu cầu gì ? -Nếu giới thiệu cây bút bi thì nên giới thiệu như thế nào ? - So với yều cầu đoạn văn còn mắc những lỗi gì ? cần sửa và bổ sung như thế nào ? - Gv nhận xét, sửa, bổ sung. - GV cho HS đọc đoạn b. nêu câu hỏi tương tự như đoạn a. (mục I.2) như sau : - Nên giới thiệu đèn bàn bằng phương pháp nào ? - Từ đó, ta có thể tách ra làm mấy đoạn ? - GV nhận xét, sửa chữa. - GV cho HS đọc ghi nhớ (SGK tr 15) . - GV chốt ý 2 – 3 của phần ghi nhớ. - HS đọc đoạn văn tìm ra câu chủ đề. - Đoạn văn gồm 5 câu: từ “nước “ lặp lại có dụng ý à từ quan trọng. - Câu chủ đề : Câu 1 - Câu 2: tỉ lệ nước ngọt ít ỏi . - Câu 3: Lượng nước bị ô nhiễm . - Câu 4: sự thiếu nước ở các nước. - Câu 5: dự báo 2025 2/3 dân số sẽ thiếu nước. - HS đọc đoạn văn suy nghĩ trả lời. Đoạn gồm 3 câu đều nói về đ/c Pạm Văn Đồng, chủ đề là giới thiệu về đ/c Phạm Văn đồng cụm từ trọng tâm là Phạm Văn Đồng. - Các câu tiếp theo cung cấp tông tin về Phạm Văn Đồng theo lối liệt kê. -HS đọc – nhận xét – trả lời câu hỏi - Thuyết minh, giới thiệu chiếc bút bi. - Yêu cầu: Nêu rõ chủ đề - Cấu tạo bút bi, công dụng - Cách sử dụng. - HS phát biễu – nhận xét (chưa rõ câu chủ đề – chưa có ý công dụng, các ý lộn xộn, thiếu mạch lạc) - Cần tách 2 ý rõ ràng: cấu tạo công dụng - HS sửa lạ đoạn văn: - HS làm bài tập ra giấy. -HS đọc – trả lời câu hỏi – nhận xét – sửa chữa bổ sung lại đoạn văn cho hoàn chỉnh (HS làm dàn ý ra giấy) - HS đọc ghi nhớ. I. Đoạn văn trong văn bản thuyết minh: 1. Khi làm bài văn thuyết minh, cần xác định các ý lớn, mỗi ý viết thành 1 đoạn văn. 2. Khi viết đoạn văn, cần trình bày rõ ý chủ đề của đoạn, tránh lẫn ý của đoạn văn khác. 3. Các ý trong đoạn văn nên sắp xếp theo thứ tự cấu tạo của sự vật, trình tự nhận thức (từ tổng thể đến bộ phận, từ ngoài vào trong, từ xa đến gần), trình tự diễn biến sự việc trong thời gian trước hay sau theo trình tự chính phụ (cái chính nói trước cái phụ nói sau) Hoạt động 3 : Luyện tập . Bài tập 1: - GV gọi Hs đọc BT1 SGK/15 và cho Hs nêu yêu cầu của BT . - Viết đoạn mở bài và kết bài cho đề văn: giới thiệu trường em yêu cầu ngắn gọn, hấp dẫn, ấn tượng kết hợp với kể, miêu tả và biểu cảm. - Gv chốt và sửa chữa lại . Bài tập 2: Viết đoạn văn thuyết minh cho chủ đề: Hồ Chí Minh lãnh tụ vĩ đại của nhân dân VN . - GV có thể cụ thể hóa, phát triển thành 1 vài ý nhỏ sau; + Năm sinh, năm mất, quê quán và gia đình + đôi nét về quá trình hoạt động sự nghiệp + Vai trò và cống hiến to lớn đối với dân tộc và thời đại. Bài tập 3 : Học sinh làm ở nhà theo hướng dẫn của giáo viên : Học sinh viết phải theo các ý sau . Sách Ngữ văn tập 1 gồm có 17 bài học -Gồm có 3 phân môn : Văn, tiếng Việt và tập làm văn . - Tuy nhiên, không phải bài nào cũng giống hệt nhau. Có bài chỉ có 2 phân môn, có bài lại có thêm cả phần ôn tập, kiểm tra . -Mỗi phân môn lại có cách trình bày khác nhau để phù hợp với đặc thù riêng của từng môn . . . (Hs nói rõ cấu trúc của một phân môn) . -Hs đọc và nêu yêu cầu của BT1 : Viết đoạn văn mở bài và kết bài cho đề : “Giới thiệu trường em .” - Hs trình bài bài làm của mình . -Hs nhận xét . -Hs đọc và nêu yêu cầu của BT2 : Viết đoạn văn thuyết minh cho đề : “Hồ Chí Minh, lãnh tụ vĩ đại của nhân dân Việt Nam .” - Hs trình bài bài làm của mình . -Hs nhận xét . - Hs nghe và thực hiện ở nhà . II. Luyện tập: Bài tập 1 : Mở bài: Mời bạn đến thăm trường tôi - ngôi trường be bé, nằm ở giữa đồng xanh – ngôi trường thân yêu – mái nhà chung của chúng tôi . Đoạn kết bài: Trường tôi như thế đó: giản dị, khiêm nhường mà xiết bao gắn bó. Chúng tôi yêu quí ngôi trường như yêu ngôi nhà của mình chắc chắn những kỉn iệm về trường sẽ đi theo suốt cuộc đời. Bài tập 2 : Học sinh viết dựa trên các ý sau : + Năm sinh, năm mất, quê quán và gia đình . + đôi nét về quá trình hoạt động sự nghiệp cách mạng . + Vai trò và cống hiến to lớn đối với dân tộc và thời đại. Bài tập 3 : Học sinh thực hiện ở nhà . Hoạt động 4 : Củng cố - Dặn dò . * Củng cố : Khi viết đoạn văn có thể sắp xếp theo những thứ tự nào? * Dặn dò : - Bài vừa học : Học thuộc ghi nhớ, xem lại các ví dụ và bài tập. v Hướng dẫn tự học : - Chuẩn bị bài mới : - Chuaån bò baøi: “Queâ höông” cuûa Teá Hanh. Chuù yù chuaån bò nhö sau : + Naém sô löôïc veà taùc giaû vaø taùc phaåm . + Theå loaïi . + Phaân tích caûnh daân chaøi bôi thuyeàn ra khôi (caâu 3 ñeán caâu 8) + Phaân tích caûnh ñoùn thuyeàn veà beán (caâu 9 ñeán caâu tieáp theo) Hình aûnh daân chaøi ôû hai caûnh treân coù gì noåi baät ? + Phaân tích loái noùi aån duï vaø so saùnh coù hieäu quaû nhö theá naøo trong caùc caâu thô muïc 2. SGK/18 . + Nhaän xeùt veà tình caûm cuûa taùc giaû qua baøi thô . + Phaân tích ngheä thuaät cuûa baøi thô . - Bài sẽ trả bài : “nhớ rừng” -HS trả lời theo câu hỏi của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . Tuaàn : 21 Tieát : 77 Ngày soạn: 30/12/2010 Ngày dạy: 08/01/2011 VH Teá Hanh I/. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Đọc – hiểu một tác phẩm thơ lãng mạn để bổ sung thêm kiến thức về tác giả, tác phẩm của phong trào Thơ mới . - Cảm nhận được tình yêu quê hương đằm thắm và những sáng tạo nghệ thuật độc đáo của tác phẩm trong bài thơ . II/. KIẾN THỨC CHUẨN: 1.Kiến thức : - Nguồn cảm hứng lớn trong thơ Tế Hanh nói chung và ở bài thơ này : tình yêu quê hương đằm thắm . - Hình ảnh khỏe khoắn, đầy sức sống của con người và sinh hoạt lao động ; lời thơ bình dị, gợi cảm xúc trong sáng, thiết tha . 2.Kĩ năng : - Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn . - Đọc diễn cảm tác phẩm thơ . - Phân tích được những chi tiết miêu tả, biểu cảm đặc sắc trong bài thơ . III/. HƯỚNG DẪN-THỰC HIỆN: Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Noäi dung Hoạt động 1 : Khởi động . - Ổn định lớp . - Kiểm tra bài cũ : + Ñoïc dieãn caûm – thuoäc loøng baøi thô “Nhớ rừng”? + Hãy nêu tác giả, tác phẩm và ý nghĩa văn bản? - Giới thiệu bài mới : Queâ höông, moãi ngöôøi chæ moät. Queâ höông, neáu ai ñi xa khoâng nhôù Seõ khoâng lôùn noåi thaønh ngöôøi! Lôøi baøi ca “Queâ höông” laøm ta nhôù tôùi moät laøng queâ ven bieån mieàn Trung Trung Boä töø hôn nöûa theá kæ nay ñaõ in daáu aán trong thô Teá Thanh vaø trong loøng baïn ñoïc yeâu thô. - HS thực hiện theo yêu cầu của GV. Hoạt động 2 : Đọc-hiểu văn bản . Höôùng daãn hoïc sinh ñoïc vaên baûn vaø tìm hieåu chuù thích . - GV cho HS ñoïc chuù thích (*) tìm hieåu veà taùc giaû taùc phaåm. - GV höôùng daãn HS ñoïc – nhaän xeùt caùch ñoïc – tìm hieåu chuù thích coøn laïi. Hoạt động 3 : Phân tích . Hướng dẫn HS phân tích về vẻ đẹp làng biển của tác giả. - GV hướng dẫn cách đọc: cần đọc với giọng sôn nổi, khỏe khoắn khổ cuối đọc với giọng tha thiết mang nhiều nổi nhớ. - GV đọc mẫu. - GV goïi HS đọc bài thơ ? nhận xét và điều chỉnh giọng đọc. - GV cho HS ñoïc laïi 8 caâu ñaàu baøi thô “queâ höông” - GV: Taùc giaû giôùi thieäu queâ höông mình nhö theá naøo? Em hãy nhận xét về ngôn ngữ? - GV chốt=> - Hình ảnh người dân chày và cuộc sống làng chày được thể hiện trong hai cảnh này có gì đáng chú ý? - GV hoûi: Taùc giaû mieâu taû caûnh thuyeàn cuøng daân chaøi ra khôi ñaùnh caù nhö theá naøo? - Hình aûnh naøo laøm em chuù yù hôn caû? Vì sao ? Bieän phaùp ngheä thuaät ñöôïc taùc giaû söû duïng laø nhö theá naøo ? (so saùnh . . .) - Nhöõng ñoäng töø naøo caàn löu yù ? -GV bình giaûng cho HS nghe “Buùt phaùp laõng maïn hoaù trong söï mieâu taû” : + Caùnh buoàm traéng caêng gioù bieån ñeïp vaø laõng maïn vôùi so saùnh ñoïc ñaùo baát ngôø . + Nhaø thô veõ ra chính xaùc caùi hình, caûm nhaän ñöôïc caùi hoàn cuûa söï vaät . . . - GV goïi HS ñoïc dieãn caûm 8 caâu tieáp. - GV khoâng khí beán caù khi thuyeàn veà beán ñöôïc taùi hieän nhö theá naøo ? - Vì sao caâu 3 cuûa ñoaïn laïi ñaët trong ngoaëc keùp. - GV: Hình aûnh daân chaøi vaø con thuyeàn ñöôïc mieâu taû nhö theá naøo ? Hình aûnh thuyeàn naèm im treân beán gôïi em caûm xuùc gì ? - GV: Bài thơ đã miêu tả cuộc sống của làng chày được thông qua các hình ảnh nào? - GV chốt=> - GV goïi HS ñoïc khoå cuoái - GV nhôù queâ höông nhôù nhöõng gì ? - Taïi sao lại nhôù nhaát caùi muøi noàng naøn cuûa queâ mình? - GV chốt => - Gv hoûi : Khi ñaõ tìm hieåu baøi thô , caùc em nhaän xeùt xem trong baøi thô coù söû duïng caùc ñaëc saéc ngheä thuaät gì ? - Gv gôïi yù : + Caû baøi thô taùc giaû ñaõ söû duïng phöông thöùc bieåu ñaït gì bao truøm ? + Ngheä thuaät noåi baät nhaát ôû ñaây laø ngheä thuaät gì ? - Gv choát : - GV hướng dẫn HS tìm ý nghĩa bài thơ -Qua baøi thô ta thaáy tình caûm cuûa nhaø thô ñoái vôùi queâ höông nhö theá naøo ? - Ñoàng thôøi ta thaáy taùc giaû coù nhöõng ngheä thuaät ñaëc saéc gì trong baøi thô ? - GV cho hoïc sinh ñoïc phaàn ghi nhôù . - HS ñoïc chuù thích (*) ruùt ra yù cô baûn veà taùc giaû – taùc phaåm. - HS ñoïc - nhaän xeùt - Tìm hieåu caùc chuù thích coøn laïi. - Hs ñoïc - HS traû lôøi. - HS ñoïc . - HS traû lôøi - HS phaân tích taùc duïng cuûa BPNT. - HS phaân tích , giaûi thích - HS nghe - Hs ñoïc - HS phaân tích, lieân töôûng. - HS ñoïc – suy luaän – traû lôøi. - Hs nghe, ghi. - Hs traû lôøi - Hs nhaän xeùt . - Hs traû lôøi theo ghi nhôù - HS ñoïc ghi nhôù . I/. Tìm hiểu chung: 1. Taùc giaû: Teá (1921- 2009) đến với Thơ mới khi phong traøo này đã có rất nhiều thành tựu. Tình yêu quê hương tha thiết là điểm nổi bật của thơ Tế hanh. 2. Taùc phaåm: Baøi thô ‘Queâ Höông” được in trong tập “Ngheïn ngaøo” (1939) Sau ñöôïc in laïi trong taäp “Hoa Nieân” xuaát baûn naêm 1945. * Không giống phần lớn các tác phẩm đương thời, đây là một trong số ít bài thơ lãng mạn ngân lên hnững giai điệu thật là tha thiết đối với cuộc sống cần lao. II. Phaân tích: 1. Nội dung: a. Lời kể về quê hương làng biển: - Giới thiệu chung về làng biển “ vốn làm nghề chày lưới” bằng những lời thơ bình dị. - Miêu tả cuộc sống lao động vất vả và niềm hạnh phúc bình dị của người dân làng biển qua các chi tiết miêu tả: + Đoàn thuyền đánh cá ra khơi. + Đoàn thuyền đánh cá trở về. + Bến cá, con thuyền nằm nghỉ sau chuyến đi biển, … b. Nỗi lòng của tác giả khôn nguôi về quê hương. Tha thiết nhớ về quê hương, nhớ cả màu nước, cá bạc, cánh buồm và cả cái mùi nồng mặn của quê hương. 2. .Ñaëc saéc ngheä thuaät cuûa baøi thô: - Sáng tạo nên những hình ảnh của cuộc sống lao động thơ mộng. - Tạo liên tưởng, so sánh độc đáo, lời thơ bay bổng, đầy cảm xúc. - Sử dụng thể thơ 8 chữ hiện đại có những sáng tạo mới mẻ, phóng khoáng. 3. Ý nghĩa văn bản: Vôùi nhöõng vaàn thô bình dò maø gôïi caûm, baøi thô “Queâ höông” ñaõ veõ ra 1 böùc tranh sinh ñoäng, töôi saùng veà 1 laøng queâ mieàn bieån, trong ñoù noåi baät leân hình aûnh khoûe khoaén ñaày söùc soáng cuûa ngöôøi daân chaøi vaø sinh hoaït lao ñoäng laøng chaøi. Baøi thô laø baøy toû cuûa taùc giaû veà moät tình yeâu tha thieát ñoái vôùi queâ höông laøng bieån. Hoạt động 4 : Luyện tập . - GV cho hoïc sinh ñoïc laïi baøi thô cho thaät dieãn caûm (GV choïn hoïc sinh coù gioïng ñoïc toát) . - GV cho hoïc sinh veà nhaø söu taàm hoaëc cheùp laïi moät soá caâu thô , ñoaïn thô noùi veà tình caûm queâ höông maø em yeâu thích . - Hoïc sinh ñoïc dieãn caûm -Hoïc sinh thöïc hieän ôû nhaø . III/. Luyện tập: Hoạt động 5 : Củng cố - Dặn dò . * Củng cố : - Hãy nêu nội dung và ý nghĩa của bài thơ “quê hương” . - Nêu nghệ thuật sử dụng trong bài thơ . * Dặn dò : - Bài vừa học : + Thuộc nghi nhớ . + Nội dung và nghệ thuật của bài thơ . v Hướng dẫn tự học : - Chuẩn bị bài mới : - Chuaån bò baøi: “KHI CON TU HUÙ” ; caàn chuù yù chuaån bò baøi nhö sau : + Ñoïc vaø tìm hieåu chuù thích ¶ trong SGK/19,20 . + Phaân tích caûnh muøa heø trong 6 caâu thô ñaàu . + Phaân tích taâm traïng cuûa ngöôøi tuø – chieán só qua 4 caâu thô cuoái . + Phaân tích : Caûnh ñaàu vaø cuoái baøi thô ñeàu coù tieáng keâu tu huù vaø taâm traïng cuûa taùc giaû (ngöôøi tuø-chieán só) qua hai caûnh ñoù . + Tìm hieåu veà ngheä thuaät cuûa baøi thô . - Bài sẽ trả bài : “quê hương” . -HS trả lời theo câu hỏi của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . Tuaàn : 22 Tieát : 78 Ngaøy Soaïn: 06/01/2011 Ngaøy Daïy:10/01/2011 VH: Toá Höõu I/. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: - Biết đọc – hiểu một tác phẩm thơ để bổ sung thêm kiến thức về tác giả, tác phẩm của thơ Việt Nam hiện đại . - Cảm nhận được lòng yêu sự sống, niềm khát khao tự do của người chiến sĩ cách mạng được thể hiện bằng những hình ảnh gợi cảm, lời thơ tha thiết và thể thơ lục bát quen thuộc . II/. KIẾN THỨC CHUẨN: 1.Kiến thức : - Những hiểu biết bước đầu về tác giả Tố Hữu . - Nghệ thuật khắc họa hình ảnh (thiên nhiên, cái đẹp của cuộc đời tự do) . - Niềm khát khao cuộc sống tự do, lý tưởng cách mạng của tác giả . 2.Kĩ năng : - Đọc diễn cảm một tác phẩm thơ thể hiện tâm tư người chiến sĩ cách mạng bị giam giữ trong ngục tù . - Nhận ra và phân tích được sự nhất quán về càm xúc giữa hai phần của bài thơ ; thấy được sự vận dụng tài tình thể thơ truyền thống của tác giả ở bài thơ này . III/. HƯỚNG DẪN-THỰC HIỆN: Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Noäi dung Hoạt động 1 : Khởi động . Ổn định lớp . Kiểm tra bài cũ : 1. Ñoïc thuoäc loøng vaø dieãn caûm baøi thô “Queâ Höông” cuûa teá Thanh. Ñaây laø baøi thô taû caûnh hay taû tình? Vì sao? 2. Hình aûnh naøo trong baøi thô gaây cho em aán töôïng vaø xuùc ñoäng nhaát ? Vì sao? - Giới thiệu bài mới : Toá Höõu (1920 – 2002) laø nhaø thô lôùn, tieâu bieåu cuûa VHVN ñöông thôøi, oâng hoaït ñoäng CM töø khi coøn raát nhoû luùc 19 tuoåi, sau ñoù oâng bò TDP baét giam ôû nhaø lao Thöøa Phuû. Trong nhöõng baøi thô tuø ñöôïc in trong taäp “Töø aáy” phaàn 2 “Xieàng xích” coù baøi thô luïc baùt ngaén “Khi con tu huù” . - HS thực hiện theo yêu cầu của GV. Hoạt động 2 : Đọc-hiểu văn bản . Höôùng daãn hoïc sinh ñoïc vaên baûn vaø tìm hieåu chuù thích . - GV goïi HS ñoïc chuù thích (*) tìm hieåu veà taùc giaû – taùc phaåm . - GV tổng kết, nhần mạnh một số nét chính cho HS ghi. - GV hướng dẫn cách đọc: 6 câu đầu đọc với giọng vui, hân hoan, 4 câu sau đọc với giaong5 buồn bực, nhịp mạnh, gấp hơn. - GV đọc mẫu, goïi HS ñoïc lại – nhaän xeùt caùch ñoïc. - GV ñoïc laïi – cho HS tìm hieåu caùc chuù thích coøn laïi. - GV löu yù HS hoaøn caûnh saùng taùc cuûa baøi thô: Baøi thô ñöôïc saùng taùc trong nhaø lao Thöøa Phuû, khi taùc giaû bò baét giam . - HS ñoïc ruùt ra noäi dung cô baûn veà taùc giaû taùc phaåm . - HS ñoïc vaên baûn – nhaän xeùt caùch ñoïc. - Tìm hieåu chuù thích - Hs nghe . I/. Tìm hiểu chung: 1. Taùc giaû: - Toá Höõu(1920 – 2002), queâ ôû Thöøa Thieân-Hueá ñöôïc giaùc ngoä trong phong traøo hoïc sinh, sinh vieân. Vôùi nguoàn caûm höùng lôùn laø lí töôûng trong caùch maïng. - Thô Toá Höõu trôû thaønh laù côø ñaàu cuûa thô ca caùch maïng Vieät Nam. 2. Taùc phaåm: Baøi thô “Khi con tu huù” ra ñôøi khi taùc giaû ñang bò giam caàm trong nhaø lao Thöøa Phuû, ñöôïc in trong taäp Töø aáy- taäp thô ñaàu tieân cuûa Toá Höõu. Hoạt động 3 : Phân tích . Höôùng daãn hoïc sinh ñoïc – hieåu vaên baûn. -Gv gôïi yù cho hoïc sinh (caâu hoûi 1/SGK) : + Em có nhận xét gì về nhan đề bài thơ? - GV giảng: Khi con tu huù chỉ là vế phụ của một câu. Tiếng chim tu huù là tín hiệu của mùa hè sôi động. Tên bài thơ đã gợi mở mạch cảm xúc của toàn bài. +Khi tu huù goïi baày thì muøa naøo xuaát hieän ? (Laø khi muøa heø ñeán) . +Tieáng chim gôïi leân ñieàu gì? (Muøa heø röïc rôõ) . + Vì sao tieáng chim tu hú lại taùc ñoäng mạnh mẽ ñeán taâm hoàn nhà thơ như vậy? Từ đó nhà thơ đã cảm nhận được điều gì? - GV chốt => - GV goïi HS ñoïc dieãn caûm ñoïan 1. - GV: Tieáng chim tu huù ñaõ laøm thöùc daäy trong taâm hoàn ngöôøi chieán só CM trong tuø moät khung caûnh muøa heø nhö theá naøo? (maøu saéc, caûnh vaät, hoaït ñoäng. . ) Caûnh muøa heø ñöôïc mieâu taû trong baøi thô (6 caâu ñaàu) em coøn nhaän xeùt gì? - GV chốt=> - GV goïi HS ñoïc 4 caâu cuoái. - GV: Taâm traïng cuûa ngöôøi chieán só ñöôïc mieâu taû nhö theá naøo ? Nhòp thô thay ñoåi nhö theá naøo? Söï thay ñoåi ñoù coù taùc duïng gì trong vieäc theå hieän taâm traïng cuûa taùc giaû ? - GV chốt=> - Môû ñaàu vaø keát thuùc baøi thô laø tieáng chim tu huù nhöng taâm traïng cuûa taùc giaû hoaøn toaøn khaùc nhau? Vì sao ? - GV nhấn mạnh: Lắng nghe tieáng chim tu hú lúc tâm trạng của tác giả cũng chuyển biến từ niềm hân hoan trước mùa hè sôi động đến nỗi uất ức, bực tức, đau khổ khi bị giam cầm. - Neùt ñaëc saéc veà NT cuûa baøi thô ? GV gôïi yù + Caûnh vaø tình trong baøi thô ñöôïc taùc giaû thöïc hieän nhö theá naøo ? + Caûnh nhö theá naøo ? Vaø tình ra sao ? Höôùng daãn hoïc sinh toång keát noäi dung vaø ngheä thuaät . + Baøi thô thuoäc theå thô naøo ? Vaø theå thô ñoù ñöôïc thöïc hieän qua baøi thô ñaõ taïo cho baøi thô coù nhöõng yeáu toá ngheä thuaät gì ? - GV chốt=> -GV : Caùi hay cuûa baøi thô ñöôïc theå hieän noåi baät ôû nhöõng ñieåm naøo ? - GV chốt=> - HS trả lời theo câu hỏi. - Muøa heø ñeán . -Muøa heø röïc rôõ . - HS trả lời. - HS đọc. - Hs nghe . - HS ñoïc – tìm chi tieát, phaân tích giaù trò mieâu taû vaø bieåu caûm. -HS: nhòp thô 2 –2 –2, 6 –2, 3 –3, 6 –2. -HS suy luaän phaân tích. - HS: Tieáng chim tu huù khôi nguoàn caûm xuùc. - 2 ñoaïn 2 caûnh khaùc nhau maø thaät loâgích. - Gioïng ñieäu thieát tha . - Laø moät chænh theå . - Caûnh: Ñeïp, quen thuoäc, coù söùc soáng vaø coù hoàn . - Tình: Soâi noåi, saâu saéc, thieát tha . - Luïc baùt , meàm maïi, uyeån chuyeån, linh hoaït … - HS traû lôøi . - HS trả lời. II. Phaân tích: 1.Noäi dung : - Khi con tu huù theå hieän caûm nhaän cuûa nhaø thô veà hai theá giôùi ñoái laäp: caùi ñeïp, töï do vaø caùi aùc, tuø nguïc. - Khi con tu huù laø thôøi khaéc cuûa muøa heø traøn ñaày söùc soáng. ÔÛ thôøi ñieåm ñoù, trí töôûng töôïng cuûa taùc giaû goïi veà nhöõng aâm thanh, maøu saéc, höông vò vaø caûm nhaän veà khoâng gian vaø cuoäc soáng töï do. Ñaëc bieät, söï soáng töï nhieân trong baøi thô coøn coù yù nghóa laø söï soáng trong cuoäc ñôøi töï do. - Khi con tu huù coøn laø thôøi khaéc hieän thöïc phuû phaøng trong tuø nguïc bò giam caàm, xieàng xích. Taùc giaû baøy toû taâm traïng böïc boäi, muoán phaù tung xieàng xích, theå hieän nieàm khao khaùt töï do cuûa ngöôøi chieán só caùch maïng trong hoaøn caûnh bò tuø ñaøy ñang höôùng tôùi cuoäc ñôøi töï do. 2. Ngheä thuaät : - Vieát theo theå thô luïc baùt, giaøu nhaïc ñieäu, möôït maø, uyeån chuyeån. - Löïa choïn lôøi thô ñaày aán töôïng ñeå bieåu loä caûm xuùc khi thieát tha, khi laïi soâi noåi, maïnh meõ. - Söû duïng caùc bieän phaùp tu töø ñieäp ngöõ, lieät keâ,… vöøa taïo neân tính thoáng nhaát veà chuû ñeà vaên baûn, vöøa theå hieän caûm nhaän veà söï ñoái laäp giöõa nieàm khao khaùt söï soáng ñích thöïc, ñaày yù nghóa vôùi hieän taïi buoàn chaùn cuûa taùc giaû vì bò giam haõm trong nhaø tuø thöïc daân. “Khi con tu huù” cuûa Toá Höõu laø baøi thô luïc baùt giaûn dò, thieát tha theå hieän saâu saéc loøng yeâu cuoäc soáng vaø nieàm khao khaùt töï do chaùy boûng cuûa ngöôøi chieán só CM trong caûnh tuø ñaøy. 3. Ý nghĩa văn bản: - Bài thơ thể hiện lòng yêu đời, yêu lí tưởng của người chiến sĩ cộng sảntrẻ tuổi trong hoàn cảnh tù ngục. - Khi con tu hú của Tố Hữu là bài thơ lục bát giản dị, thiết tha. Hoạt động 4 : Luyện tập . - GV cho 2-3 hoïc sinh ñoïc laïi baøi thô cho thaät dieãn caûm (GV choïn hoïc sinh coù gioïng ñoïc toát) . - Hoïc sinh ñoïc dieãn caûm III/. Luyện tập: Hoạt động 5 : Củng cố - Dặn dò . * Củng cố : 1. Neâu hoaøn caûnh saùng taùc cuûa baøi thô naøy? 2. Khung caûnh thieân nhieân vaøo heø ñöôïc mieâu taû nhö theá naøo ? 3. Taâm tö ngöôøi chieán só trong choán tuø nguïc ñöôïc theå hieän nhö theá naøo? * Dặn dò : v Hướng dẫn tự học : Bài vừa học : + Thuộc bài thơ . + Nội dung và nghệ thuật . + Ñoïc theâm moät soá baøi thô trong taäp “ Xieàng xích ” Chuẩn bị bài mới : Chuaån bò baøi Tieáng Vieät : Caâu nghi vaán (tt) . Caàn chuù yù : + Chöùc naêng cuûa caâu nghi vaán : Xem caùc ví duï : a,b,c,d,e vaø traû lôøi caâu hoûi trong SGK/ 21 taäp 2 . + Luyeän taäp. Bài sẽ trả bài : “Câu nghi vấn” -HS trả lời theo câu hỏi của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . -HS nghe và thực hiện theo yêu cầu của GV . -