Giáo án ngữ văn 8 Tuần 7- Ôn tập tiếng việt

CHỦ ĐỀ II DẠY BÁM SÁT CHƯƠNG TRÌNH SGK Bài 2,4,5,6,7 Ngày soạn:26/09/2012 Tiết 1,2 Tuần 7 ÔN TẬP TIẾNG VIỆT I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức:Củng cố lại lí thuyết TV đã học, áp dụng lí thuyết vào thực hành 2. Kĩ năng:Rèn kĩ năng nhận biết 3.Thái độ: Tôn trọng khả năng của mình. II. TRỌNG TÂM:áp dụng lí thuyết vào thực hành III. CHUẨN BỊ - GV: Tài liệu tham khảo - HS: Soạn bài theo gợi ý GV IV. TIẾN TRÌNH 1.Ổn định tổ chức và kiểm diện : Kiểm diện HS 2. Kiểm tra miệng: kiểm tra sự chuẩn bị của HS 3. Bài mới : HOẠT ĐỘNG GIỮA GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI DẠY Hoạt động 1: Giới thiệu bài mới Hoạt động 2: Ơn lại lý thuyết ? Thế nào là trường từ vựng ? VD - Trường từ vựng là tập hợp những từ cĩ ít nhất 1 nét nghĩa chung về nghĩa. VD: nghĩ, suy nghĩ, ngẫm, phán đốn, nghiền ngẫm, phân tích, tổng hợp, kết luận… đều cĩ nét nghĩa chung là chỉ hoạt động trí tuệ của con người. Như vậy trường từ vựng: hoạt động trí tuệ của con người là tập hợp tất cả những từ ấy. ? Khi sử dụng trường từ vựng ta cần lưu ý điều gì. - 1 trường từ vựng cĩ thể bao gồm nhiều trường từ vựng nhỏ hơn. VD: Trường từ vựng: người, bao gồm các trường từ vựng: bộ phận của người, hoạt động của người, trạng thái của người… Mỗi trường từ vựng này lại bao gồm nhiều trường từ vựng nhỏ hơn nữa. Chẳng hạn; trường từ vựng: hoạt động của con người, bao gồm các trường từ vựng: hoạt động trí tuệ, hoạt động tác động đến đối tượng, hoạt động dời chỗ, hoạt động thay đổi tư thế… - 1 trường từ vựng cĩ thể bao gồm những từ khác biệt nhau về từ loại. VD: trường từ vựng: tai, cĩ các danh từ như: vành tai, màng nhĩ…; các động từ như: nghe, lắng nghe, …; các tính từ như: thính, điếc… - Do hiện tượng nhiều nghĩa, 1 từ cĩ thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau. VD: từ: ngọt, cĩ thể thuộc các trường từ vựng: chỉ mùi vị (trái cây ngọt…), trường âm thanh (lời nĩi ngọt…), trường thời tiết (rét ngọt…). - Trong văn thơ cũng như trong cuộc sống hằng ngày, người ta thường dùng cách chuyển trường từ vựng để tăng tính nghệ thuật của ngơn từ và khả năng diễn đạt của ngơn từ (phép nhân hố, ẩn dụ…). Tõ t­ỵng h×nh, tõ t­ỵng thanh ? ThÕ nµo lµ tõ t­ỵng h×nh, tõ t­ỵng thanh? VD .Nêu cơng dụng ? - Từ tượng hình : là từ gợi tả hình ảnh , dáng vẻ của sự vật - Từ tượng thanh : là từ mô phỏng âm thanh của tự nhiên và con người *C«ng dơng: gỵi ®­ỵc h/a ©m thanh cơ thĨ sinh ®éng cã gi¸ trÞ biĨu c¶m cao. - C¸c tõ t­ỵng h×nh t­ỵng thanh lµ soµn so¹t, ha h¶,h× h×, h« hè, h¬ hí, bÞch, bèp - C¸c tõ t­ỵng h×nh: Lß dß, khËt kh­ìng,ngÊt ng­ëng, lom khom, dß dÉm, liªu xiªu. rãn rÐn, lỴo khỴo,cháng quÌo. Từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội. 1.Từ ngữ địa phương: là từ ngữ chỉ sử dụng ở 1 số vùng, 1 số địa phương nhất định. 2.Biệt ngữ xã hội: là loại từ chỉ được dùng trong 1 tầng lớp xã hội nhất định.(cịn gọi là tiếng lĩng). Bài 5: Trợ từ, thán từ: 1. Trợ từ: Trợ từ là những từ chuyên đi kèm 1 TN trong câu để nhấn mạnh hay biểu thị thái độ đánh giá sv, sviệc được nĩi đến ở TN đĩ.VD: những, cĩ, chính, đích, ngay... 2.Thán từ là những từ dùng để bộc lộ t/c, c/x của người nĩi hoặc dùng để gọi đáp. Thán từ thường đứng ở đầu câu, cĩ khi nĩ được tách ra thành 1 câu đặc biệt. -Thán từ gồm 2 loại chính: + Thán từ bộc lộ t/c, c/x: a, ái, ối,... + Thán từ gọi-đáp: này, ơi, vâng, dạ, ừ... ? Thế nào là tình thái từ. - Lµ nh÷ng tõ dïng ®Ĩ thªm vµo c©u vµ t¹o c¸c kiĨu c©u. VD: µ, ­, hư, h¶,… thay, sao… ®i, nµo, víi,… ¹, nhÐ, c¬, mµ… ? T×nh th¸i tõ cã nh÷ng chøc n¨ng g×? Nªu c¸ch sư dơng? - Chøc n¨ng + T¹o c©u nghi vÊn, kh¼ng ®Þnh, c¶m th¸n + BiĨu thÞ s¾c th¸i cđa c©u - Sư dơng tÝnh th¸i tõ ph¶i chĩ ý sao cho phï hỵp víi hoµn c¶nh giao tiÕp. -Tình thái từ là những từ được thêm vào câu để tạo câu nghi vấn, câu cầu khiến, câu cảm thán và để biểu thị các sắc thái tình cảm của người nĩi. Tình thái từ gồm 1 số loại đáng chú ý sau: - Tình thái từ nghi vấn: à, ư, hả, hử, chứ, chăng... - Tình thái từ cầu khiến: đi, nào, với... - Tình thái từ cảm thán: thay, sao,... - Tình thái từ biểu thị sắc thái tình cảm: ạ, nhé, cơ mà... - Khi nĩi và viết cần chú ý sử dụng tình thái từ phù hợp với hồn cảnh giao tiếp (quan hệ tuổi tác, thứ bậc xã hội, tình cảm...) II Bài tập 1.Bài 1. Cho nhĩm từ: cao, thấp, lùn, lịng khịng, lêu nghêu, gầy, bĩ, xác ve, bị thịt, cá rơ đực… Nếu dùng nhĩm từ trên để miêu tả người thì trường từ vựng của nhĩm từ là gì? - Đáp án: Chỉ hình dáng của con người. 2. Bài 2. Lập các trường từ vựng nhỏ về người: - Bộ phận của người: đầu, mình… - Giới tính: nam, nữ, đàn ơng, đàn bà… - Tuổi tác: già, trẻ, trung niên… 3.Bài tập 3: cho đoạn văn: “ Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xơ lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão nghẹo về một bên và cái miệng mĩm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khĩc... ( Trích “ Lão hạc” - Nam Cao) - Chỉ ra từ tượng hình ,từ tượng thanh và phân tích tác dụng của các từ tượng hình , tượng thanh trong đoạn văn trên? .TL: Tượng hình:mĩm mém . Tượng thanh: hu hu - Tác dụng : gây cho người đọc những ấn tượng mạnh về bộ dạng , cử chỉ,đau đớn xĩt xa của Lão Hạc khi kể với ơng giáo về chuyện bán cậu vàng 4. Bài tập 4: T×m c¸c tõ t­ỵng h×nh, t­ỵng thanh trong c¸c VD sau a) Lom khom d­íi nĩi tiỊu vµi chĩ L¸c ®¸c bªn s«ng chỵ mÊy nhµ b) D«c lªn khĩc khủu, dèc th¨m th¼m Heo hĩt cån m©y sĩng ngưi trêi c) Th©n gÇy guéc l¸ mong manh Mµ sao nªn lịy nªn thµnh tre ¬i d) Khi bê tre rÝu rÝt tiÕng chim kªu Khi mỈt n­íc chËp chên con c¸ nh¶y 5. Bài 5: Em hãy ghi lại những biệt ngữ xã hội được dùng trong những câu sau đây và diễn đạt lại cho mọi người cùng hiểu: a. Trong trận đấu bĩng đá giữa đội X và đội Y, cầu thủ Chiến đã đốn ngã cầu thủ Thắng. b. Cũng trong trận đấu bĩng này, đội Y đã bị thủng lưới 2 bàn. c. Như vậy thủ mơn đội Y đã phải vào lưới nhặt bĩng 2 lần. d. Bài KT tốn, Hồ bị trứng cịn Nam bị gậy. e. LƯch tđ (kh«ng trĩng phÇn m×nh häc) nªn nã kh«ng lµm ®­ỵc bµi kiĨm tra. 6. Bài tập 6: xác định trợ từ a. T«i th× t«i xin chÞu. b. ChÝnh b¹n Lan nãi víi m×nh nh­ vËy. c. Ngay c¶ cËu cịng kh«ng tin m×nh ­? 7. T×m nh÷ng c©u v¨n, c©u th¬ cã dïng th¸n tõ thĨ hiƯn râ hai ®Ỉc ®iĨm trªn. a. B¸c ®· ®i råi sao B¸c ¬i! Mïa xu©n ®ang ®Đp n¾ng xanh trêi. b. Hång! Mµy cã muèn vµo Thanh Ho¸ ch¬i víi mỵ mµy kh«ng? c. V©ng! Ch¸u cịng nghÜ nh­ cơ. 8. §äc kÜ vµ t×m t×nh th¸i tõ? a. U nhÊt ®Þnh b¸n con ®Êy µ? U kh«ng cho con ë nhµ n÷a ­? à "µ, ­" t¹o c©u nghi vÊn. b. §Ìn khoe ®Ìn tá h¬n tr¨ng §Ìn ra tr­íc giã cßn ch¨ng hìi ®Ìn.-> "tr¨ng" t¹o c©u nghi vÊn. c. Nµy u ¨n ®i! U ¨n khoai ®i ®Ĩ . ->"®i" t¹o c©u cÇu khiÕn. d. Em kh«ng! Nµo! Em kh«ng cho b¸n chÞ TÝ nµo! à "nµo" t¹o c©u cÇu khiÕn. e. MĐ cho con ®i víi. ->"víi" t¹o c©u cÇu khiÕn. g. S­íng vui thay tÊt c¶ cđa ta å tÊt c¶ cđa ta ®©y s­íng thËt! -> "Thay, å, thËt" t¹o c©u c¶m th¸n. h. KiÕp ai cịng thÕ th«i cơ ¹! i. ThÕ nã cho b¾t µ? -> "µ" t¹o c©u nghi vÊn. I. LÝ THUYẾT 1. Trường từ vựng 2. Tõ t­ỵng h×nh, tõ t­ỵng thanh 3. Từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội. 4. Trợ từ, thán từ 5. Tình thái từ. II.THỰC HÀNH 4 .Câu hỏi, bài tập củng cố: Ơn lại lý thuyết 5. Hướng dẫn HS tự học * Đối với tiết học này: về học bài , tìm thêm 1 số VD cho các bài trên * Đối với tiết học sau: Soạn bài theo gợi ý GV V. RÚT KINH NGHIỆM: a.Nộidung....................................................................................................................................................................... …………………………………………………………………………….................................................................... b.Phương pháp................................................................................................................................................................................ ……………………………………………………………………………………........................................................ c.Đồ dùng thiết bị dạy học ……………………………………………………………………………………………………………………….............................................................................................................................................................................................. Bài 1,2,3,4,6,7,8 Ngày soạn:02/10/2012 Tiết 3,4 Tuần 8 ƠN TẬP VĂN BẢN I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vỊ v¨n b¶n tù sù 2. Kĩ năng: - RÌn kÜ n¨ng c¶m thơ v¨n häc qua bµi “Tøc n­íc vì bê” cđa Ng« TÊt Tè 3. Thái độ: Biết cách xây tĩm tắt văn bản II.TRỌNG TÂM:kiÕn thøc vỊ v¨n b¶n tù sù III.CHUẨN BỊ: - GV:Sách tham khảo + tìm ví dụ - HS: Trả lời các câu hỏi Sgk +Tập ghi + Vở bài tập IV. TIẾN TRÌNH 1.Ổn định tổ chức và kiểm diện : Kiểm diện HS 2. Kiểm tra miệng 3. Bài mới Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung Hoạt động 1: Giới thiệu bài Hoạt động 2: Ơn lại nội dung các văn bản tự sự đã học ở lớp 8 ? Diễn biến tâm trạng của nhân vật “tơi” trong ngày đầu tiên đi học được miêu tả như thế nào. - Khi cùng mẹ đi trên đường tới trường: Cảnh vật thay đổi. Thấy mình trang trọng, đứng đắn. Cẩn thận, nâng niu mấy quyển vở. - Khi đứng giữa sân trường: Sân trường dày đặc cả người .Ngơi trường vừa xinh xắn vừa oai nghiêm à Lo sợ vẩn vơ. - Khi nghe gọi tên và rời tay mẹ vào lớp : Tự nhiên giật mình và lúng túng .Dúi đầu vào lịng mẹ nức nở khĩc. Cảm giác thấy xa mẹ , xa nhà . - Khi ngồi trong lớp đĩn giờ học đầu tiên : Cảm thấy vừa xa lạ vừa gần gũi với mọi người, mọi vật. Vừa ngỡ ngàng vừa tự tin bước vào giờ học đầu tiên. ? Qua văn bản, em cĩ cảm nhận gì về thái độ của những người lớn đối với các em bé lần đầu tiên đi học ? - Các PHHS: Chuẩn bị chu đáo cho con em; trân trọng tham dự buổi lễ quan trọng này: cùng lo lắng, hồi hộp cùng con - Ơng đốc : Từ tốn bao dung - Thấy giáo trẻ : vui tính, giàu tình thương. Þ Nhà trường và gia đình rất cĩ trách nhiệm với thế hệ tương lai. Ngơi trường của nhân vật “tơi” là một ngơi trường giáo dục ấm áp, là nguồn nuơi dưỡng các em trưởng thành.. ? Qua văn bản , giúp chúng ta rèn luyện được kĩ năng sống nào. - Giao tiếp : thể hiện sự cảm thơng trước những cảm xúc đẹp của tuổi học trị, những kỉ niệm đáng nhớ. - Tự nhận thức : biết trân trọng những cảm xúc chân thành, những kỉ niệm đẹp của tuổi học trị ( cuộc đời mỗi con người ). ?Diễn biến tâm trạng của bé Hồng được miêu tả như thế nào. - Khi đối thoại với bà cơ : Nhận ra ý nghĩa cay độc trên nét mặt và giọng nĩi của bà cơ. Lịng thắt lại, khĩe mắt cay cay. Đau đớn, tủi cực, uất ức->Yêu thương mẹ mãnh liệt - Khi được ở trong lịng mẹ : Sung sướng và hạnh phúc tột đỉnh . ?Qua nhân vật bé Hồng và người cơ , Em rút ra bài học gì cho bản thân về cách ứng xử, giao tiếp với người lớn. - HS nêu - GV nhận xét ? Chị Dậu chăm sóc chồng như thế nào? Em có nhận xét gì về chị Dậu +Cháo chín , chị Dậu chị Dậu bắc mang ra giữa nhà , ngả mâm bát múc ra la liệt . Rồi chị lấy quạt quạt cho nguội ;Chị Dậu rón rén bưng một bát lớn đến chỗ chồng nắm : Thầy em hãy cố ngồi dậy húp ít cháo cho đỡ xót ruột” . Rồi chị đón lấy cái Tỉu và ngồi xuống đó như xem có ý chờ xem chồng chị ăn có ngon miệng hay không ->là một phụ nữ đảng đang , hết lòng yêu thương chồng con , tính tình vốn dịu dàng , tình cảm ? Trước khi bọn lính xơng vào thì mối quan tâm lớn nhất của chị Dậu lúc này là gì? Tìm chi tiết - Thương chồng , lo cho chồng +“Cháo chín , chị lấy quạt quạt cho chúng nguội” . +“rén rén” bưng bát cháo cho chồng . +“có ý chờ xem chồng ăn có ngon miệng không” . ? Khi bọn tay sai xông vào nhà chị Dậu tình thế của chị Dậu ntn ? -Khi bọn tay sai xông vào nhà chị Dậu bắt chị nộp cả suất sưu cho em chồng chết từ năm ngoái thì chắc chắn là nó sẽ không tha cho anh Dậu mà anh Dậu thì đang ốm đau rề rề tưởng đã chết đêm qua , giờ mới tỉnh dậy , chị lo nếu bị chúng đánh thì mạng sống khó giữ được ->vấn đề đối với chị lúc này là làm sao bảo vệ cho chồng trong thế nguy ngập này . ? CD đối phó với bọn tay sai để bảo vệ chồng bằng cách nào . -Chị van xin tha thiết bằng lời tự xưng cháu gọi chúng bằng ông rồi đến xưng tôi gọi bằng ông và mạnh hơn chị thay đổi cách xưng hô khi chúng tát vào mặt chị 1 cái bốp và nhảy vào cạnh anh Dậu thì chị vụt đứng dậy với niềm căm giận ngùn ngụt nghiến 2 hàm răng :mày trói ngay chồng bà đi , bà cho mày xem .Chẳng những chị không còn xưng hô cháu –ông , tôi-ông mà lần này chị xưng bà gọi chúng là mày & cuối cùng chị dùng sức mạnh đánh lại bọn chúng chị “túm lấy cổ hắn ấn dúi ra cửa” , “ngã chỏng quèo trên mặt đất” ? Do đâu mà chị Dậu có sức mạnh lạ lùng khi quật ngã 2 tên tay sai như vậy ? -Sức mạnh của lòng căm hờn từ lòng yêu thương quyết bảo vệ anh Dậu ? Tại sao đoạn trích lại được đặt tên là: Tức nước vỡ bờ? - Hiện tượng nước bị dồn nén quá chặt đến mức như vỡ tung cả - Kinh nghiệm dân gian được đúc kết trong câu tục ngữ ”Tức nước vỡ bờ ” giống với tình thế ,hồn cảnh và cách hành động của chị Dậu . Đã đến lúc khơng chịu đựng nổi, phải phảng kháng lại bọn địa chủ phong kiến áp bức bĩc lột, đĩ cũng là chân lí “ cĩ áp bức cĩ đấu tranh ” ? Tình cảnh của lão Hạc được giới thiệu như thế nào? - Vợ mất sớm, nhà nghèo. - Không đủ tiền cưới vợ cho con, con bỏ đi làm ăn xa, lão sống một mình. - Làm bạn với con chó vàng ? Lí do gì khiến lão Hạc phải bán cậu Vàng. - Vì : Sau khi ốm c. sống của lão Hạc quá khĩ khăn, lão nuơi thân khơng nổi ? Tâm trạng Lão Hạc sau khi bán cậu vàng như thế nào? Em hãy tìm những từ ngữ, chi tiết miêu tả thái độ, tâm trạng Lão Hạc khi bán cậu vàng? - C­êi nh­ mÕu, ®«i m¾t Çng Ëng n­íc, mỈt co rĩm l¹i, n­íc m¾t ch¶y ra, khãc hu hu... - Tâm trạng đau khổ , day dứt , ăn năn , vô cùng yêu thương loài vật ? Tình cảm của lão Hạc đối với con như thế nào? - Tìm lời khuyên con - Rân rấn nước mắt kể về con - Trân trọng kỷ vật của con - Quyết giữ mảnh vườn cho con ? Qua lời kể của Lão Hạc với ông giáo ta thấy rõ hơn tâm trạng, tâm hồn và tính cách của Lão Hạc như thế nào? - Lão Hạc sống rất tình nghĩa thủy chung, rất mực yêu thương con, hy sinh vì con. ? Nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn c¸i chÕt cđa l·o H¹c . - Nghèo khổ, đói rách, túng quẫn. - Bảo toàn mảnh vườn cho con. ? Điều đĩ giúp em hiểu được gì về tình cảnh đáng thương của nhân vật trước cách mạng? - Số phận cơ cực,đángthương của người nơng dân nghèo ở những năm đen tối trước C/M tháng 8 ? Cái chết của lão Hạc đã diễn ra như thế nào? * Lão âm thầm, chuẩn bị cho cái chết của mình - Lão hay suy nghĩ, cẩm thận, chu đáo ? ? ? Tại sao Lão Hạc lại chọn cái chết như vậy ? - Bảo toàn mảnh vườn cho con. Cái chết tự nguyện xuất phát ? Em cĩ nhận xét gì về cái chết của Lão Hạc ? Tại sao lão khơng dùng cách khác êm dịu hơn mà lại chết đau đớn bằng bả chĩ? - Cái chết vật vã ,đau đớn, dữ dội. ® Lần đầu tiên trong đời Lão Hạc phải lừa kẻ khác, đĩ lại là “ cậu Vàng’ người bạn chí thiết của mình, giờ đây lão cũng phải chết theo kiểu một con chĩ bị lừa. Dường như lão cĩ ý muốn tự trừng phạt ghê gớm ® thể hiện , chứng tỏ đức tính trung thực, lịng tự trọng đáng quí của Lão Hạc ? Tác giả giới thiệu hoàn cảnh của em bé như thế nào. - Mẹ mất, bà nội hiền hậu qua đời, bố khó tính.Sống chui rúc trong một xó tối tăm. Đi bán diêm để kiếm sống. - >Nghèo đói, đáng thương, bất hạnh. ? Cô bé đi bán diêm trong thời gian nào? - Thời gian: đêm giao thừa ? Cô bé đã có mấy lần quẹt diêm? HS : 5 lần quẹt diêm ? Mỗi lần que diêm cháy cái gì đã hiện lên? Khi que diêm tắt, có bé đã trở về với cái gì? - Que diêm cháy : Mộng tưởng hiện lên. - Que diêm tắt : Hiện thực trở về. ? Cái chết của cô bé trong thời điểm này nói với ta điều gì về số phận của cô bé? + Bất hạnh, thương tâm. ? Sự tương phản giữa hai thầy trò Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa được miêu tả như thế nào. Đôn Ki-hô-tê Xan-chô Pan-xa Nguồn gốc:- Dòng dõi quý tộc Hình dáng: - Cao, gầy , cưỡi trên lưng con ngựa còm. Suy nghĩ : -Khát vọng tiêu diệt cái xấu, cái ác, bảo vệ cái tốt đẹp -> cao thượng. Hành động: - Anh hùng, dũng cảm, coi khinh sự tầm thường, tôn trọng tình yêu. => Có lí tưởng hoài bão cao đẹp nhưng điên rồ,hoang tưởng. - Nguồn gốc nông dân - Thấp, lùn, ngồi trên lưng lừa lè tè. - Ham muốn: giàu có, được làm chủ vài hòn đảo. -> thực dụng, tầm thường. - Tỉnh táo, thực tế. - Hèn nhát, ích kỉ. => Thực tế, tỉnh táo nhưng hèn nhát, chỉ chú ý đến lợi ích cá nhân. ? Diễn biến tâm trạng của Giôn-xi được miêu tả như thế nào. - Giôn-xi đợi cái chết: yếu đuối, cạn kiệt cả sức sống.Chờ chiếc lá cuối cùng rụng -> chết.-> Chán nản, không còn tin vào sự sống của mình. - Giôn-xi vượt qua cái chết: Qua đêm mưa gió chiếc lá vẫn còn->Thấy mình tệ, tự phê bình mình. Đòi ăn, soi gương, uống sữa, ngồi dậy, đặc biệt là muốn vẽ vịnh Na plơ-> Muốn được sống và hoạt động. => Chiếc lá là động lực thúc đẩy niềm tin, tình yêu sự sống cho Giôn-xi. ?Trước tâm trạng đó cụ BM đã có hđộng gì? Với mục đích gì. - Lặng lẽ vẻ bức tranh để cứu sống Giôn-xi,bất chấp gió rét và nguy hiểm. ? Vẽ chiếc lá với mục đích ấy nhưng cuối cùng như thế nào? Vì sao cụ chết? - Cụ chết vì sưng phổi. ? Cái chết ấy, đã thể hiện ở cụ một phẩm chất gì? => Cao thượng, quên mình vì người khác. - Tại sao chiếc lá cuối cùng lại được xem là một kiệt tác? + Chiếc lá cuối cùng là một kiệt tác vì: . Sinh động, giống như thật . Tạo ra sức mạnh, khơi dậy sức sống trong tâm hồn của Giôn-xi. + Được vẽ bằng cả tình thương bao la và đức hi sinh cao thượng của cụ Bơ-men. 1.Tơi đi học - Thanh Tịnh 2. Trong lịng mẹ - Nguyên Hồng 3. Tức nước vỡ bờ- Ngơ Tất Tố 4. Lão Hạc - Nam Cao 5. Cơ bé bán diêm- An-đéc-xen 6 . Đánh nhau với cối xay giĩ- Xéc- van-tét 7. Chiếc lá cuối cùng-Ô Hen-ri 4 .Câu hỏi, bài tập củng cố: Ơn lại lý thuyết 5. Hướng dẫn HS tự học * Đối với tiết học này: về học bài , đọc lại văn bản , về nhà tĩm tắt ngắn gọn 7-> 8 dịng các văn bản trên. * Đối với tiết học sau: Soạn bài theo gợi ý GV V. RÚT KINH NGHIỆM: a.Nộidung....................................................................................................................................................................... …………………………………………………………………………….................................................................... b.Phương pháp................................................................................................................................................................................ ……………………………………………………………………………………........................................................ c.Đồ dùng thiết bị dạy học ……………………………………………………………………………………………………………………….............................................................................................................................................................................................. Bài 5,6,7,8 Ngày soạn:09/10/2012 Tiết 5,6 Tuần 9 ƠN TẬP VĂN TỰ SỰ I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vỊ v¨n b¶n tù sù -Giĩp hs n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc v¨n tù sù,bè cơc cđa mét bµi v¨n tù sù,n¨m ®­ỵc c¸c ph­¬ng ph¸p lµm mét bµi v¨n tù sù hoµn chØnh,thÊy ®­ỵc vai trß quan träng cđa c¸c yÕu tè biĨu c¶m vµ miªu t¶ trong v¨n tù sù. 2. Kĩ năng: viÕt v¨n tù sù,diƠn ®¹t trong s¸ng,biÕt t¹o t×nh huèng truyƯn hÊp dÉn. 3. Thái độ: Gi¸o dơc sù ham mª s¸ng t¹o vµ t×m tßi ho¹c hái khi viÕt v¨n. II.TRỌNG TÂM:kiÕn thøc vỊ v¨n b¶n tù sù III.CHUẨN BỊ: - GV:Sách tham khảo - HS: :¤n bµi,t×m ®äc c¸c v¨n b¶n tù sù IV. TIẾN TRÌNH 1.Ổn định tổ chức và kiểm diện : Kiểm diện HS 2. Kiểm tra miệng 3. Bài mới HOẠT ĐỘNG GIỮ GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI DẠY Hoạt động 1: Giới thiệu bài Hoạt động 2: ơn lại văn tự sự ?ThÕ nµo lµ v¨n b¶n tù sù?Cho vÝ dơ ®Ĩ minh ho¹ cho mét v¨n b¶n tù sù? - Tù sù(kĨ chuyƯn) lµ tr×nh bµy mét chuçi diƠn biÕn c¸c sù viƯc,sù viƯc nµy dÉn ®Õn sù viƯc kia,cuèi cïng dÉn ®Õn mét kÕt thĩc,thĨ hiƯn mét ý nghÜa. VÝ dơ:TruyƯn S¬n Tinh,Thủ Tinh:Cã 7 sù viƯc chÝnh,sù vÞªc nµy nèi tiÕp sù viƯc kia: (1)-Vua Hïng kÐn rĨ (2)-S¬n Tinh-Thủ Tinh ®Õn cÇu h«n (3)-Vua Hïng ra ®iỊu kiƯn chän rĨ (4)-S¬n Tinh ®Õn tr­íc lÊy ®­ỵc MÞ N­¬ng (5)-Thủ Tinh ®Õn sau kh«ng lÊy ®­ỵc MÞ N­¬ng,tøc giËn d©ng n­íc ®¸nh ST. (6)-Hai bªn ®¸nh nhau,cuèi cïng TT thua. (7)-Hµng n¨m TT l¹i d©ng n­íc ®¸nh ST,nh­ng lÇn nµo cịng bÞ thua trËn. ? Mơc ®Ých cđa viƯc viÕt v¨n b¶n tù sù lµ g×. - Tù sù giĩp ng­êi kĨ gi¶i thÝch sù viƯc,t×m hiĨu con ng­êi,nªu vÊn ®Ị vµ bµy tá th¸i ®é khen chª. VD:TruyƯn S¬n tinh-Thủ Tinh lµ ®Ĩ gi¶i thÝch c¸c hiƯn t­ỵng thiªn nhiªn lị lơt hµng n¨m,®ång thêi ph¶n ¸nh ý thøc b¶o vƯ vµ x©y dùng ®Êt n­pøc c¶u cha «ng ta thêi ®¹i c¸c vua Hïng ?Nªu bè cơc cđa mét v¨n b¶n tù sù vµ vai trß cđa tõng phÇn? MB: Cịng cã lĩc ng­êi ta b¾t ®Çu tõ mét sù cè nµo ®ã,hoỈc kÕt thĩc c©u chuyƯn,sè phËn nh©n vËt råi ng­ỵc lªn kĨ l¹i tõ ®Çu. TB :NÕu t¸c phÈm cã nhiỊu nh©n vËt th× t×nh tiÕt lång vµo nhau,®an xen theo diƠn biÕn cđa c©u chuyƯn. ?KĨ tªn c¸c yÕu tè c¬ b¶n cđa mét v¨n b¶n tù sù? ? Nªu c¸c ng«i kĨ trong v¨n tù sù vµ t¸c dơng cđa viƯc sư dơng tõng ng«i kĨ? ?ThÕ nµo lµ lêi kĨ,lêi tho¹i trong v¨n tù sù? -Lêi kĨ,c¸ch kĨ,ng«n ng÷ kĨ : cÇn ph¶i phï hỵp víi néi dung cđa truyƯn. ?Lêi tho¹i gèm cã c¸c d¹ng nµo?Nªu t¸c dơng? -Lêi tho¹i:§èi tho¹i. §éc tho¹i. + §èi tho¹i vµ ®éc tho¹i nh»m thĨ hÞªn t©m t­,t×nh c¶m,tÝnh c¸ch cđa nh©n vËt,thg¸I ®é,t×nh c¶m cđa t¸c gi¶. + §èi tho¹i gãp phÇn lµm cho lêi kĨ,c¸ch kĨ thªm sèng ®éng,diƠn biÕn c©u chuyƯn ®­ỵc t« ®Ëm vµ cơ thĨ. + §éc tho¹i biĨu lé néi t©m nh©n vËt. ?Cã mÊy thø tù kĨ trong v¨n tù sù?KĨ tªn? ?Vai trß cđa yÕu tè miªu t¶ trong v¨n tù sù? Víi mçi d¹ng miªu t¶,GV ®äc cho HS nghe c¸c VD trong s¸ch n©ng cao ng÷ v¨n 8. ?Vai trß cđa yÕu tè biĨu c¶m trong v¨n tù sù? GV lÊy vÝ dơ víi mçi d¹ng ®Ĩ minh ho¹. ? NÕu c¸c d¹ng ®Ị v¨n tù sù? GV cho Hs lµm bµi tËp vËn dơng ®Ĩ kiĨm tra kiÕn thøc. ***Bµi tËp vËn dơng: ?T×m trong v¨n b¶n Trong lßng mẹ -NH c¸c sù viƯc vµ cho biÕt c¸c sù viƯc Êy ®­ỵc bè trÝ theo tr×nh tù nµo? -Bµ c« gäi Hång ®Õn ®Ĩ nãi xÊu mĐ Hång víi mơc ®Ých chia c¾t t×nh mÉu tư cđa hai mĐ con bÐ Hång. -BÐ Hång v« cïng ®au ®ín khi thÊy mĐ bÞ coi th­êng,sØ nhơc nh­ng bÐ rÊt yªu mĐ vµ lu«n tin t­ëng ë mĐ. -Ngµy giç ®Çu cđa cha bÐ Hång,mĐ Hång ®· vỊ vµ Hång v« cïng h¹nh phĩc ,sung s­íng khi ®­ỵc gỈp mĐ. 1.Kh¸i niƯm v¨n tù sù: Tù sù(kĨ chuyƯn) lµ tr×nh bµy mét chuçi diƠn biÕn c¸c sù viƯc,sù viƯc nµy dÉn ®Õn sù viƯc kia,cuèi cïng dÉn ®Õn mét kÕt thĩc,thĨ hiƯn mét ý nghÜa. 2.Mơc ®Ých:Tù sù giĩp ng­êi kĨ gi¶i thÝch sù viƯc,t×m hiĨu con ng­êi,nªu vÊn ®Ị vµ bµy tá th¸i ®é khen chª. 3.Bè cơc cđa mét v¨n b¶n tù sù: Gåm 3 phÇn: -MB :Cã thĨ giíi thiƯu nh©n vËt vµ t×nh huèng x¶y ra c©u chuyƯn. -TB:KĨ c¸c t×nh tiÕt,sù viƯc lµm nªn c©u chuyƯn. - - KB:C©u chuyƯn kĨ ®i vµo kÕt cơc,t×nh tr¹ng vµ sè phËn nh©n vËt ®­ỵc nhËn diƯn kh¸ râ.ThĨ hiƯn suy nghÜ cđa ng­êi viÕt ®èi víi viƯc ®­ỵc kĨ. 4.C¸c yÕu tè c¬ b¶n cđa bµi v¨n tù sù: -Cèt truyƯn,c¸c t×nh huèng truyƯn. -Nh©n vËt. -C¸c t×nh tiÕt cđa truyƯn. 5.Ng«i kĨ,lêi kĨ vµ lêi thoại trong v¨n tù sù: +KĨ theo ng«i thø nhÊt +KĨ theo ng«i thø ba. +KÕt hỵp kĨ theo ng«i thø nhÊt vµ ng«i thø ba. (Vd;TruyƯn ng¾n L·o H¹c or ChiÕn l­ỵc ngµ,Cè h­¬ng) -Lêi kĨ,c¸ch kĨ,ng«n ng÷ kĨ : cÇn ph¶i phï hỵp víi néi dung cđa truyƯn. ?Lêi tho¹i gèm cã c¸c d¹ng nµo?Nªu t¸c dơng? -Lêi tho¹i:§èi tho¹i. §éc tho¹i. 6.Thø tù kĨ trong v¨n tù sù: -KĨ theo tr×nh tù thêi gian,kh«ng gian. -KĨ theo m¹ch c¶m xĩc cđa nh©n vËt. 7.Miªu t¶ vµ biĨu c¶m trong v¨n tù sù: a.Miªu t¶ trong v¨n tù sù: -Miªu t¶ th­êng hiƯn diƯn trong nhiỊu lo¹i v¨n vµ tù sù cịng vËy.Nhê miªu t¶ mµ ta cã thĨ t¸i hiƯn c¶nh vËt vµ con ng­êi mét c¸ch cơ thĨ trong kh«ng gian vµ thêi gian. -Miªu t¶ kh«ng chØ lµm nỉi nËt ngo¹i h×nh mµ cßn kh¾c ho