Giáo án Ngữ văn 8 Tuần 7 Tiết 25 Đánh nhau với cối xay gió

Tuần 7 Ngày soạn: 26/09/2012 Tiết 25 Ngày giảng: 28/09/2012 ĐÁNH NHAU VỚI CỐI XAY GIÓ (Trích tiểu thuyết Đôn ki- hô- tê) - Xéc- van- téc- I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Cảm nhận đúng về các hình tượng và cách xây dựng các nhân vật này trong đoạn trích. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Giúp hs thấy được đặc điểm thể loại truyện với nhân vật, sự kiện, diễn biến truyện qua một đoạn trích trong tác phẩm Đôn ki-hô-tê. - Ý nghĩa của cặp nhân vật bất hủ mà tác giả đã góp vào văn học nhân loại: Đôn và Xan-chô. 2. Kĩ năng: - Nắm bắt diễn biến của các sự kiện trong đoạn trích - Chỉ ra được những chi tiết tiêu biểu cho tính cách của mỗi nhân vật được miêu tả trong đoạn trích. 3. Thái độ: - Đồng tình với thái độ trọng nhân nghĩa, biết phân biệt tốt, xấu . III. CHUẨN BỊ: Bảng phụ, chân dung (nếu có), hs đọc và tóm tắt vb. IV. PHƯƠNG PHÁP: Thuyết trình, vấn đáp, thảo luận, phân tích, giảng… V. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Ổn định: SSHS 2. Kiểm tra: (10’) - Tóm tắt truyện cô bé bán diêm khoảng 5-7 dòng? - Viết truyện này nhà văn muốn gửi đến người đọc thông điệp gì? a/ Nhắc mọi người cảm thông, yêu thương những em bé bất hạnh. b/ Không nên vô tình trước nỗi đau của các em. c/ Trân trọng ước mơ của các em. - Nghệ thuật thành công nhất của truyện là gì? Tìm một vài dẫn chứng để chứng minh? 3. Bài mới: Hoạt động 1: Giới thiệu bài mới - Mục tiêu: Tạo tâm thế định hướng cho hs - Phương pháp: Thuyết trình. - Thời gian: 2 phút Tây Ban Nha là đất nước ở phía tây châu âu, trong thời đại phục hưng (TKXIV-XVI), đất nước này đã sản sinh ra một nhà văn vĩ đại với tác phẩm bất hủ: bộ tiểu thuyết Đôn ki- hô-tê, trong đó có đoạn trích ở chương 8 với tiêu đề là: kể lại cuộc gặp gỡ rùng rợn quá sức tưởng tượng giữa hiệp sĩ dũng cảm với những cối xay gió và những sự việc khác đáng ghi nhớ. Đây cũng là chuyến ra đi lần thứ hai, dài nhất, thất bại và bi hài nhất của thầy trò hiệp sĩ Đôn và giám mã Xan- chô. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung Hoạt động 2: Tìm hiểu chung - Mục tiêu: Hs nắm được tác giả, tác phẩm; bố cục; đọc và tóm tắt tác phẩm. - Phương pháp: Vấn đáp, thuyết trình. - Thời gian: 10 phút - Y/c hs đọc chú thích ở sgk - GV giới thiệu tác giả, tác phẩm - Nêu hướng dẫn đọc: giọng thích hợp, vừa ngây thơ, vừa tự tin xen lẫn hài hước. - Gọi hs đọc và nhận xét - Y/C hs tóm tắt các sự việc chính. - H/ dẫn hs tìm hiểu chú thích ở sgk – gv giải thích thêm: cối xay gió, truyện kiếm hiệp. - Bố cục của vb? - HS đọc - HS nghe - HS nghe - HS đọc vb - HS tóm tắt, cả lớp bổ sung - HS dựa vào sgk để giải thích I. Tìm hiểu chung: 1. Vài nét về tác giả, tác phẩm: - Xéc-van-téc là nhà văn TBN - Tác phẩm tiêu biểu là Đôn Ki-hô-tê. - Đoạn trích ở chương VIII. 2. Đọc, tìm hiểu chú thích: 3. Bố cục: - Từ đầu... không cân sức - Nói rồi.....văng ra xa - Còn lại Hoạt động 3: Tìm hiểu chi tiết nội dung của văn bản. - Mục tiêu: Hs nắm được hình tượng của nhân vật Đôn và Xan-chô: tính cách, mối quan hệ đối lập, bổ sung cho nhau. - Phương pháp: Phát hiện, phân tích, thảo luận nhóm… - Thời gian: 25 phút - Nêu vài nét về chân dung của Đôn và nhân xét sơ bộ về nhân vật chính này? - Gầy gò, cao lênh khênh - Cưỡi trên một con ngựa còm - Mặc áo giáp, đội mũ, vác giáo dài - Vì sao Đôn đánh nhau với cối xay gió? - Tưởng là những tên khổng lồ, đây là cuộc chiến đấu chính đáng. - Việc nhầm lẫn khiến em có suy nghĩ gì về nhân vật này? - Đôn rơi vào hoang tưởng vì đọc quá nhiều sách kiếm hiệp, không nhận ra thật giả và đánh nhau vì sự hoang tưởng đó. - Lênh khênh thuộc từ gì? - Trận đánh của Đôn diễn ra với hậu quả ntn? - Câu: Những tên khổng lồ nào cơ? Là câu gì? Vì sao em biết? - Gv nhấn mạnh từ cơ được thêm vào câu để tạo thành câu nghi vấn như vậy được gọi là TTT. - Sau khi đánh nhau Đôn có hành động và suy nghĩ gì? - Nhận xét các biểu hiện trên cuả Đôn? - Em có suy nghĩ gì về biểu hiện đó? - GV: Đôn cực kì hoang tưởng nhưng ở chàng hiệp sĩ này còn có những biểu hiện bình thường khác của một con người. Em hãy tìm và chứng minh? + Lòng dũng cảm của Đ được biểu hiện ntn? + Những biểu hiện của sự coi khinh cái tầm thường, thực dụng? - Một mình, một ngựa xông lên đánh, chọn con đường lắm ngừi qua lại, bẻ cành cây sửa lại giáo... - Bị ngã đau nhưng không rên la, không lấy việc ăn uống là thú vị, nhiệt thành cầu mong người yêu giúp, suốt đêm không ngủ để nghĩ đến người yêu, - Từ đó tính cách nào của Đ được bộc lộ? - Đến đây ta có thể thấy được những đặt điểm nào về tính cách của Đ? - Cảm nhận của em về anh chàng hiệp sĩ này? - Đáng chê cười ở tính cách hoang tưởng, khâm phục ở tính cách cao thượng. - Vừa đáng khâm phục vừa đáng chê cười. - HS trả lời - HS trả lời - Từ láy tượng hình - HS trả lời - Câu nghi vấn vì có từ cơ ở cuối câu tạo sắc thái hỏi. - HS trả lời - Mê muội, hoang tưởng. - Hài hước, buồn cười. - HS thảo luận nhóm nhỏ 3’, sau đó trình bày - Cao cả, cao thượng - Hoang tưởng, điên rồ nhưng dũng cảm, cao thượng. - Đáng chê cười ở tính cách hoang tưởng, khâm phục ở tính cách cao thượng. - Vừa đáng khâm phục vừa đáng chê cười. II. Tìm hiểu chi tiết: 1. Hình tượng nhân vật Đôn ki-hô-tê: - Gầy gò, cao lênh khênh - Cưỡi trên một con ngựa còm - Mặc áo giáp, đội mũ, vác giáo dài * Trước khi đánh với cối xay gió: - Tưởng là những tên khổng lồ - Đánh nhau với ba, bốn chục cối xay gió * Khi đánh nhau: - Giáo gãy, ngựa ngã toạc nửa vai - Nằm im không cựa quậy * Sau khi đánh nhau: - Làm lại ngọn giáo, không ngủ, nhớ tới tình nương. - Không ăn sáng. * Có khát vọng và lí tưởng cao đẹp nhưng hoang tưởng, điên rồ. Hoạt động 4: Củng cố - dặn dò. - Mục tiêu: Hs củng cố và khắc sâu kiến thức đã học - Phương pháp: Vấn đáp - Thời gian: 3 phút - Nhận xét về nhân vật Đôn ở mặt tốt và xấu? - Em học tập đc điều gì ở Đôn? HS nêu.->GV gd HS việc đọc sách. - Củng cố kiến thức: tóm tắt vb. - Hướng dẫn về nhà: Học bài, soạn phần còn lại. * RÚT KINH NGHIỆM: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………............... Tuần 7 Ngày soạn: 27/09/2012 Tiết 26 Ngày giảng: 29/09/2012 ĐÁNH NHAU VỚI CỐI XAY GIÓ (Trích tiểu thuyết Đôn ki- hô- tê) - Xéc- van- téc- I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Cảm nhận đúng về các hình tượng và cách xây dựng các nhân vật này trong đoạn trích. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Giúp hs thấy được đặc điểm thể loại truyện với nhân vật, sự kiện, diễn biến truyện qua một đoạn trích trong tác phẩm Đôn ki-hô-tê. - Ý nghĩa của cặp nhân vật bất hủ mà tác giả đã góp vào văn học nhân loại: Đôn và Xan-chô. 2. Kĩ năng: - Nắm bắt diễn biến của các sự kiện trong đoạn trích - Chỉ ra được những chi tiết tiêu biểu cho tính cách của mỗi nhân vật được miêu tả trong đoạn trích. 3. Thái độ: - Đồng tình với thái độ trọng nhân nghĩa, biết phân biệt tốt, xấu . III. CHUẨN BỊ: Bảng phụ, chân dung (nếu có), hs đọc và tóm tắt vb. IV. PHƯƠNG PHÁP: Thuyết trình, vấn đáp, thảo luận, phân tích, giảng… V. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Ổn định: SSHS 2. Kiểm tra: (10’) - BTTN + vở soạn. 1. Tóm tắt đoạn trích “đánh nhau với cối xay gió”. 2. Nhân vật Đôn đã bộc lộ ~ tính cách gì? A. Mê muội, hèn nhát, thực tế, cao thượng. B.*Cao th, dũng cảm, hoang tưởng, mê muội. C.Tỉnh táo, thức tế, kiên cường, dũng cảm. D. Hèn nhát, tầm thường, mê muội, khôn ngoan. 3. Câu nói sau của Đôn giúp em hiểu gì về con người lão? “...Ta không kêu đau là vì các hiệp sĩ giang hồ có bị thương thế nào cũng không đc rên rỉ, dù xổ cả ruột ra ngoài” A. Lão không biết sợ 1 thế lực nào. B. Lão coi thường tất cả mọi sự đau đớn. C. *Lão muốn noi gương các hiệp sĩ giang hồ. D. Lão cố tỏ ra không đau đớn trước mặt Xan. 3. Bài mới: Hoạt động 1: Giới thiệu bài mới - Mục tiêu: Tạo tâm thế định hướng cho hs - Phương pháp: Thuyết trình. - Thời gian: 2 phút Bên cạnh hiệp sỹ Đôn là giám mã Xan chô... Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung Hoạt động 2: Tìm hiểu chi tiết nội dung của văn bản. - Mục tiêu: Hs nắm được hình tượng của nhân vật Đôn và Xan-chô: tính cách, mối quan hệ đối lập, bổ sung cho nhau. - Phương pháp: Phát hiện, phân tích, thảo luận nhóm… - Thời gian: 25 phút * GV chuyển ý sang tiết 2 - Cùng song hành với Đ là ai? - Em cho biết vài nét về chân dung của nhân vật này? - Việc Đ đánh nhau Xan- chô đã có lời can ngăn ntn? - Vì sao bác lại can ngăn? - Tai sao khi chủ bị đau rên la còn bác thì lại nói rằng: Còn tôi.... rên rỉ ngay? - Nhận xét nhân vật này qua các đv: Được phép.... là khác. - Đ2: Đ suốt đêm không ngủ.....đánh thức bác? - Bác biết không chịu nổi đau đớn và cho rằng con người khi đau là phải kêu, rên la. - Qua đó ta thấy nhân vật này có tính cách nào đặc biệt? - Trong cuộc chiến đấu, bác đứng ngoài cuộc cho thấy thêm đặc điểm nào trong tính cách của bác? - Nếu cần bình luận về viên giám mã này thì em sẽ nói gì? - Đọc vb em hiểu thế nào về hai nhân vật này? - Với chúng ta, bài học rút ra từ hai tính cách này là gì? -Tỉnh táo, thực tế, thực dụng. -Tầm thường. - Con người cần tỉnh táo nhưng không vì thế mà quá thực dụng, tầm thường - Qua hai nhân vật, em có nhận xét ntn về biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong vb? -Tương phản: Hai nhân vật bổ sung tính cách cho nhau tạo nên một con người có tính cách hoàn thiện hơn. – NT tương phản. * GV cho HS TLN: Tìm ra những yếu tố tương phản giữa 2 n/v Đôn ki-hô-tê: - Dòng dõi quí tộc - Gầy, cao lênh khênh, cưỡi con ngựa còm ->gầy thêm - Có khát vọng cao cả, mong giúp đời - Mê muội, hoang tưởng - Dũng cảm Xan-chô Pan-xa: - Nguồn gốc nông dân - Béo lùn, ngồi trên con lừa -> càng lùn tịt - Ước muốn tầm thường chỉ nghĩ tới bản thân - Tỉnh táo - Hèn nhát - Theo em, ở 2 n/v này cần bổ sung ntn? - Có lòng dũng cảm, có khát vọng cao cả nhưng đầu óc cần tỉnh táo, thực tế. - Vậy qua đoạn trích, tác giả xây dựng cặp nhân vật song song và tương phản với mục đích gì? - Tạo tiếng cười khôi hài để giễu cợt cái hoang tưởng và tầm thường thực dụng; đề cao lòng dũng cảm, khát vọng, lí tưởng cao đẹp. -Từ tính cách của nhân vật em rút ra bài học bổ ích và thiết thực gì cho bản thân? Con người phải có ước mơ, hoài bão nhưng không viễn vông, hão huyền. Chọn sách tốt để đọc. Không quá say mê các trò chơi điện tử. Biết kết hợp những ưu điểm của 2 người để trở thành con người hoàn thiện. - Em hiểu gì về nhà văn từ hai nhân vật này? - Đôn: hoang tưởng nhưng cao thượng. - Xan- Chô: Tỉnh táo nhưng tầm thường. ->Con người muốn tốt đẹp, không được hoang tưởng, thực dụng mà cần tỉnh táo và cao thượng. - Hs trả lời - Thưa ngài... xay gió. - Tôi chẳng bảo... cối xay. - Biết rõ sự thật là cối xay gió. - Thích ăn uống và biết cách ăn uống. -Thích ngủ, ham ngủ. -Tỉnh táo, thực tế, thực dụng. - Hs thảo luận nhóm 3’. - Hs trả lời - Sử dụng tiếng cười khôi hài để diễu cợt cái hoang tưởng và tầm thường, đề cao cái thực tế và cao thượng. - HS trình bày II. Tìm hiểu chi tiết: 2. Hình tượng Xan-chô Phan-xa: - Béo, lùn, cưỡi lừa đi theo chủ. - Lúc nào cũng mang theo ruợu và thức ăn ngon. - Hy vọng sau này cai trị một hòn đảo nhỏ - Khi nhìn những cối xay gió bác tỉnh táo - Chủ tấn công , bác can ngăn - Đau là rên rỉ , quan tâm đến nhu cầu vật chất. * Tỉnh táo, thực tế nhưng thực dụng, tầm thường. Hoạt động 3: Tổng kết - Mục tiêu: HS tổng kết nội dung và nghệ thuật của đoạn trích. - Phương pháp: Khái quát hóa. - Thời gian: 7 phút - Nêu nghệ thuật của vb? - Kể chuyện tô đậm sự tương phản giữa hai hình tượng nhân vật. - Giọng điệu phê phán, hài hước. - Nội dung của văn bản? Sự tương phản về mọi mặt của cặp nhân vật bất hủ: Đôn thật nực cười nhưng cơ bản có những phẩm chất đáng quí. Còn Xan-chô có những mặt tốt song bộc lộ nhiều điểm đáng chê trách. - Câu chuyện thể hiện ý nghĩa nào? Chế giễu lí tưởng hiệp sĩ phiêu lưu, hão huyền, phê phán thói thực dụng của con người trong đời sống xã hội. III/ Tổng kết: 1. Nghệ thuật: - Kể chuyện tô đậm sự tương phản giữa hai hình tượng nhân vật. - Giọng điệu phê phán, hài hước. 2. Nội dung: Sự tương phản về mọi mặt của cặp nhân vật bất hủ: Đôn thật nực cười nhưng cơ bản có những phẩm chất đáng quí. Còn Xan-chô có những mặt tốt song bộc lộ nhiều điểm đáng chê trách. 3. Ý nghĩa: Câu chuyện kể về sự thất bại của Đôn đánh nhau với cối xay gió, nhà văn chế giễu lí tưởng hiệp sĩ phiêu lưu, hão huyền, phê phán thói thực dụng của con người trong đời sống xã hội. Hoạt động 4: Củng cố - dặn dò. - Mục tiêu: Hs củng cố và khắc sâu kiến thức đã học - Phương pháp: Vấn đáp, bài tập trắc nghiệm - Thời gian: 3 phút - Tác giả của đoạn trích là người nước nào? a/ Bồ Đồ Nha b/ Tây Ban Nha c/ Thụy Điển d/ Thụy Sĩ - Nghệ thuật của vb là: a/ Kể chuyện b/ Giọng văn chế giễu, hài hước. c/ Thủ pháp tương phản, đối lập. d/ Cả ba. - Điền vào chỗ trống những đặt điểm của Xan-chô trái ngược với Đôn ki-hô-tê? Hs lập bảng. - Đọc và soạn bài: Chiếc lá cuối cùng. Chuẩn bị bài: Tình thái từ * Hs khá giỏi: Em rút ra được những bài học bổ ích và thiết thực nào từ câu chuyện này, từ chân dung của hai nhân vật? (viết thành đv ngắn) * RÚT KINH NGHIỆM: ................................................................................................................................................................................... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............