Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 156 đến tiết 172

TiÕt 156 – Tuàn 33 VĂN BẢN: CON CHÓ BẤC ( Trích Tiếng gọi nơi hoang dã) G. Lân – đơn) I/ Mức độ cần đạt: Gióp häc sinh : Thấy rõ nghệ thuật kể chuyện của G. Lân-đơn về sự gắn bó sâu sác, chân thành giữa Tho1oc-tơn và con chó Bấc và sự đáp lại của con chó Bác với Thóoc-tơn. II/ Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1/ Kiến thức: Nh÷ng nhËn xÐt tinh tÕ kÕt hîp víi trÝ t­ëng t­îng tuyÖt vêi cña Gi¾c L©n §¬n khi viÕt vÒ loài vật. Tình thương yêu, sự gần gũi của nhà văn khi viết về con chó Bấc. 2/ Kĩ năng: Đọc - hiểu một văn bản dịch thuộc thể loại tự sự. III/ Hướng dẫn thực hiện: Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña HS Nội dung cần đạt 1/ Ổn định: 2/ Bài cũ: ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ t×nh c¶m t©m tr¹ng cña Xi-m«ng trong đoạn trích? ? V× sao B¸c Phi-lÝp nhËn lµm bè cña Xi-m«ng? Qua c©u chuyÖn em rót ra bµi häc g× cho b¶n th©n vÒ c¸ch ®èi xö víi b¹n bÌ nhÊt lµ nh÷ng ng­êi cã hoµn c¶nh bÊt h¹nh? Hoạt động1: Tìm hiểu chung: - G V h­íng dÉn häc sinh ®äc vµ t×m hiÓu phÇn t¸c gi¶ t¸c phÈm. - GV dựa vào “ những điều càn biết” sgv/161 giới thiệu thêm về tác giả. ? Nêu những nét chính về tác giả? ? Nhắc lại nội dung của tiểu thuyết “ Tiếng gọi nơi hoang dã” Hoạt động 2: Đọc – hiểu văn bản: - Gọi HS đọc văn bản. ? Hãy xác định bố cục của bài văn theo trật tự diễn biến: Mở đàu; Tình cảm của Thóoc-tơn đối với Bấc; Tình cảm của Bấc đối với chủ. ? Căn cứ vào độ dài, ngắn của mỗi phần, xét xem nhà văn chủ yếu nói đến những biểu hiện tình cảm của phía nào? ? Cách cư xử của Thóoc-tơn đối với Bấc có gì đặc biệt? Tìm dẫn chứng để chứng minh? ? Nhà văn đã so sánh Thóoc-tơn với các ông chủ khác như thế nào? ? Tìm những biểu hiện tình cảm đặc biệt của Thóoc-tơn đối với Bấc? (NT: KÕt hîp kÓ víi t¶, nh©n ho¸ c©u v¨n dïng quan hÖ tõ, ng¾t c©u liªn tôc -> T×nh c¶m yªu quý, hiÓu biÕt loµi vËt). ? Tại sao trứơc khi diễn tả tình cảm của con chó Bấc đối với chủ lại dành một đoạn nói về tình cảm của Thóc-tơn đối với Bấc? ? Tình cảm của Bấc đối với Thoãc-t¬n thể hiện bàng những cử chỉ, hành động nào? ? Bàng trí tửng tượng phong phú tuyệt vời và lòng yêu thương loài vật của nhà văn tác giả đã khác họa tâm hồn của con chó Bấc như thế nào? ( NT: Miªu t¶ t©m lÝ loµi vËt b»ng trÝ t­ëng t­îng tuyÖt vêi -> BÊc gièng nh­ con ng­êi cã t×nh yªu th­¬ng, nhu cÇu cã t×nh yªu th­¬ng, nhu cÇu sèng cã t©m hån, t×nh c¶m s©u s¾c, thuû chung) ? Qua sự tưởng tượngcủa nhà văn cho ta thấy tình cảm của nhà văn đối với loài vật như thế nào? GV nhận xét, kết luận. ? Nêu nét nghệ thuật đặc sắc tác giả thể hiện trong đoạn trích? ? Em hãy nêu ý nghĩ của văn bản? 4/ Củng cố: - Tình cảm của Thóoc-tơn đối với Bấc như thế nào? -T×nh c¶m cña BÊc ®èi víi Thoãc-t¬n như thế nào? Hoạt động 3:Hướng dẫn tự học: 5/ Dặn dò: - Học thộc ghi nhớ. - Ôn tập ngữ pháp học kì II và bài tổng kết để kiểm tra 1 tiết. HS báo cáo sĩ số 2 HS trả lời HS đọc phần chú thích *. HS nêu. HS nhắc lại. HS đọc. * Bố cục: 3 ®o¹n + Đo¹n 1: Më ®Çu + §o¹n 2: T×nh c¶m cña Gi«n Thoãc-t¬n ®èi víi BÊc . +§o¹n cßn l¹i: T×nh c¶m cña BÊc ®èi víi Thoãc T¬n . => Phần 3 dài nhất chứng tỏ tác giảchủ yếu muốn nói đến Bấc và những biểu hiện tình cảm của nó đối với chủ. Tìm dẫn chứng. Tìm dẫn chứng ->T×nh yªu th­¬ng thËt sù th©n thiÖn gÇn gòi víi loµi vËt. - Làm sáng tỏ tình cảm của Bấc đối với chủ vì anh là một người nhân từ. Tìm chi tiết. Tìm chi tiết Lắng nghe. HS thảo luận 2 phút => trình bày => nhận xét => bổ sung. HS nêu HS nêu HS trả lời HS ghi A/T×m hiÓu chung: I/ T¸c gi¶: - Gi¾c L©n §¬n ( 1876 - 1916) là nhµ v¨n nổi tiếng của nước Mĩ. - Tiểu thuyết“ Tiếng gọi nơi hoang dã” của ông thể hiện quan niệm: đạo đức,tình cảm là cội nguồn gắn kết trật tự và tồn tại. II/Tác phẩm: Văn bản Con chó Bấc được trích từ tiểu thuyết trên. B/ Đọc – hiểu văn bản: I/ Nội dung: 1/ Tình cảm của Thóoc-tơn đối với Bấc: - Đối xử với những con chó và đặc biệt đói xử với con chó Bấc như con cái của anh vậy. - Trß chuþªn, chµo hái . - Dïng tay, dùa ®Çu anh vµo ®Çu nã … - L¾c nã qua l¹i, khe khÏ thèt lªn nh÷ng tiÕng rña mµ theo nã ®ã lµ nh÷ng lêi ©u yÕm . - C©u nãi: “Trêi ®Êt ! §»ng Êy d­êng nh­ biÕt nãi Êy”=> Bấc là con anh, là bạn bè của anh. 2/T×nh c¶m cña BÊc ®èi víi Thoãc-t¬n : - Hµnh ®éng : + C¾n vµo tay ,Ðp r¨ng xuèng m¹nh ... + Cö chØ vuèt ve ,yªu th­¬ng . + N»m phôc ë ch©n h¸o høc, quan s¸t=> T«n thê mét c¸ch thiªng liªng, sïng kÝnh, ng­ìng mé. + Lu«n theo gãt ch©n anh,l¾ng nghe tiÕng thë ®Òu ®Òu cña chñ . => Sù ¸m ¶nh sî mÊt Thoãc T¬n,sî anh biÕn mÊt khái cuéc ®êi nã nh­ c¸c «ng chñ tr­íc cña nã. Nã g¾n bã, s½n sµng hi sinh v× chñ . - C¶m xóc : + Ngêi ¸nh qua ®«i m¾t . + Lo sî, ¸m ¶nh Thoãc-t¬n biÕn khái nã + Biết suy nghĩ, còn nằm mơ nữa.=> lµ t×nh c¶m s©u nÆng, biÕt ¬n trung thµnh. 3/ Tình yêu thương của tác giả đối với loài vật: Bằng trí tưởng tượng tuyệt vời, tác giả nhận xét tinh tế, tỉ mỉ khi khắc họa miêu tả loài vật đã bộc lộ tình cảm rất yêu thương, quý trọng loài vật. II/ Nghệ thuật: Trí tưởng tượng tuyệt vời, tài quan sát, nghệ thuật nhân hóa của nhà văn. III/ Ý nghĩa văn bản: Ca ngợi lòng yêu thương và sự gắn bó đồng cảm của con người với loài vật. C/ Hướng dẫn tự học: Kể tóm tắt tác phẩm. Nắm những đặc sắc nội dung và nghệ thuật. TiÕt 157. KiÓm tra tiÕng viÖt A : Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh : ¤n tËp vµ hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc TiÕng ViÖt ®· häc . KiÓm tra kÜ n¨ng vËn dông kiÕn thøc TiÕng ViÖt vµo ho¹t ®éng giao tiÕp x· héi . TÝch hîp víi c¸c kiÕn thøc vÒ v¨n vµ vèn sèng cña løa tuæi . B: Ho¹t ®éng d¹y häc : Ho¹t ®éng 1: Tæ chøc : Ho¹t ®éng2: Giíi thiÖu bµi : Ho¹t ®éng 3:Néi dung bµi häc . §Ò ra: C©u1: Cho biÕt mèi quan hÖ vÒ nghÜa gi÷a c¸c vÕ c©u trong c©u ghÐp sau : a.T«i thÝch bãng ®¸ mµ TuÊn thÝch bãng chuyÒn . b.T«i thÝch häc v¨n nh­ng TuÊn l¹i thÝch häc to¸n . c.Nhê thêi tiÕt tèt mµ mïa mµng béi thu . d. Tuy mÑ ®· nãi nhiÒu mµ nã kh«ng nghe . C©u2: X¸c ®Þnh thµnh phÇn biÖt lËp vµ cho biÕt ®ã lµ thµnh phÇn biÖt lËp nµo ? a.Ch¼ng nhÏ «ng Êy kh«ng biÕt tÝ g× ? b. PhiÒn anh gióp t«i mét tay víi nhÐ . c. ¤i nh÷ng buæi chiÒu m­a dÇm dÒ l¸ cä . d. Anh S¬n( Vèn gèc d©n Nam Bé ) lµm ®iÖu bé nh­ s¾p ca mét c©u väng cæ . C©u3 : X¸c ®Þnh phÐp liªn kÕt c©u : Mïa xu©n ®· vÒ thËt råi - Mïa xu©n ngËp ®Êt trêi vµ lßng ng­êi . ChÕ ®é thùc d©n ®· ®Çu ®éc d©n ta b»ng r­îu cån vµ thuèc phiÖn .Chóng ®· dïng mäi thñ ®o¹n hßng lµm tho¸i hãa d©n téc chóng ta . Mét chiÕc mò len xanh. NÕu chÞ sinh con g¸i .ChiÕc mò sÏ ®á t­¬i nÕu chÞ ®Î con trai. C©u4: ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n ( Kho¶ng 10 c©u- Chñ ®Ò tù chän ) cã sö dông c©u ®¬n ®Æc biÖt.ChØ ra c¸c c©u ®Æc biÖt ®ã . ®¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm : A: §¸p ¸n : C©u1 : a.C©u ghÐp ®¼ng lËp cã quan hÖ ®èi chiÕu . b. C©u ghÐp ®¼ng lËp cã quan hÖ t­¬ng ph¶n . c. C©u ghÐp chÝnh phô cã quan hÖ nguyªn nh©n kÕt qu¶ . d. C©u ghÐp chÝnh phô cã quan hÖ t­¬ng ph¶n . C©u2 : Ch¼ng lÏ thµnh phÇn biÖt lËp t×nh th¸i . PhiÒn lµ thµnh phÇn biÖt lËp t×nh th¸i. ¤i! thµnh phÇn biÖt lËp c¶m th¸n Vèn d©n Nam Bé gèc thµnh phÇn biÖt lËp phô chó . C©u3 : LÆp tõ ng÷ : Mïa xu©n . ThÕ ®¹i tõ : Nã . LÆp : d©n ta . ThÕ ®¹i tõ ®ång nghÜa : Sinh - ®Î . C©u4: Häc sinh viÕt ®­îc ®o¹n v¨n cã sö dông c©u ®Æc biÖt ( Cã néi dung râ rµng ,c©u v¨n hoµn chØnh vÒ nghÜa ,sö dông c¸ch viÕt ®o¹n v¨n hîp lÝ ). B: BiÓu ®iÓm : C©u1 : mçi ý ®óng cho 0,75 ®iÓm toµn bé cho 3 ®iÓm . C©u2 : mçi ý ®óng cho 0,75 ®iÓm toµn bé cho 3 ®iÓm . C©u3 : mçi ý ®óng cho 0,5 ®iÓm toµn bé cho 1,5 ®iÓm . C©u4 : ViÕt ®­îc ®o¹n v¨n cã néi dung hoµn chØnh cho 1®iÓm . §o¹n v¨n cã c©u ®Æc biÖt Cho 1 ®iÓm . ChØ ra c©u ®Æc biÖt ®ã cho 0,5 ®iÓm TiÕt 158. LuyÖn tËp viÕt hîp ®ång A : Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh : ¤n tËp l¹i lÝ thhuyÕt vÒ v¨n b¶n hîp ®ång . TËp lµm quen víi viÖc viÕt nh÷ng b¶n hîp ®ång ®¬n gi¶n quen thuéc . T Ých hîp víi cuéc sèng h»ng ngµy . B: Ho¹t ®éng d¹y häc : Ho¹t ®éng 1: Tæ chøc : Ho¹t ®éng2: Giíi thiÖubµi : Ho¹t ®éng 3:Néi dung bµi häc . Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh Nªu môc ®Ých vµ t¸c dông cña hîp ®ång ? Bè côc cña hîp ®ång nh­ thÕ nµo ? Yªu cÇu cña mét b¶n hîp ®ång nh­ thÕ nµo ? Chän c¸ch diÔn ®¹t nµo trong hai c¸ch sau vµ v× sao ? H­íng dÉn häc sinh tù lµm theo gîi ý cña SGK I.LÝ thuyÕt : 1. Môc ®Ých vµ t¸c dông cña hîp ®ång C¸ch viÕt hîp ®ång nh­ thÕ nµo ? Lµ lo¹i v¨n b¶n th«ng dông cã tÝnh ph¸p lÝ ghi l¹i néi dung cô thÓ tháa thuËn vÒ tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô . 2.Bè côc : 3 phÇn : -Më ®Çu . -Néi dung : Ghi l¹i c¸c ®iÒu kho¶n tháa thuËn . -kÕt thóc . 3.Yªu cÇu cña mét b¶n hîp ®ång : -Hµnh v¨n râ rµng chÆt chÏ . - Sè liÖu chÝnh x¸c . II. LuyÖn tËp : Bµi 1: a.Chän c¸ch 1: V× nã ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c chÆt chÏ cña mét b¶n hîp ®ång . b. c¸ch 2 v× nã cô thÓ vµ chÝnh x¸c . c. Chän c¸ch 2v× nã cô thÓ ng¾n gän râ rµng . d. Chän c¸ch 2 v× nã rµng buéc tr¸ch nhiÖm cña bªn B. Bµi2 : Häc sinh tù lµm theo gîi ý cña SGK . Ho¹t ®éng5 : Cñng cè . Ho¹t ®éng6 :DÆn dß . TiÕt 159,160 Tæng kÕt v¨n häc n­íc ngoµi . A : Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh : - Häc sinh tæng kÕt ,«n tËp mét sè kiÕn thøc c¬ b¶n cña V¨n häc n­íc ngoµi trong ch­¬ng tr×nh T H C S tõ líp 6- 9 . RÌn luyÖn kÜ n¨ng hÖ thèng ho¸ vµ so s¸nh ®èi chiÕu ,rót ra ®iÓm chung ,riªng vµ kÕt luËn . B: Ho¹t ®éng d¹y häc : Ho¹t ®éng 1: Tæ chøc : Ho¹t ®éng 2: Bµi cò . KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh ë nhµ qua b¶ng thèng kª gi¸o viªn yªu cÇu tr­íc ? Ho¹t ®éng3: Giíi thiÖubµi : Ho¹t ®éng 4:Néi dung bµi häc . Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh I . LËp b¶ng hÖ thèng v¨n häc n­íc ngoµi TT Tªn t¸c phÈm T¸c gi¶ N­íc ThÕ kØ ThÓ lo¹i Líp 1 C©y bót thÇn D©n gian Trung Quèc Kh«ng râ Cæ tÝch 6 2 ¤ng l·o ®¸nh c¸ vµ con c¸ vµng . Pu Skin Nga 19 Cæ tÝch 6 3 Xa ng¾m th¸c nói l­ LÝ B¹ch Trung Quèc 8 Th¬ 7 4 C¶m nghÜ trong ®ªm thanh tÞnh LÝ B¹ch T- Quèc 8 Th¬ 7 5 NgÉu nhiªn viÕt nh©n buæi míi vÒ quª H¹ Tri Ch­¬ng Trung Quèc 8 Th¬ 7 6 Bµi ca nhµ tranh bÞ giã thu ph¸ §ç Phñ Trung Quèc 8 Th¬ 7 7 C« bÐ b¸n diªm An §Ðc Xem §a M¹ch 19 TruyÖn ng¾n 8 8 ChiÕc l¸ cuèi cïng O Hen Ri MÜ 19 TruyÖn ng¾n 8 9 §¸nh nhau víi cèi xay giã M.XÐc Van TÐc T©y Ban nha 16-17 TiÓu thuýªt 8 10 Hai c©y phong Ai Ma Tèp Nga 20 TruyÖn ng¾n 9 11 §i bé ngao du G-Rót X« Ph¸p 18 NghÞ luËn 9 12 ¤ng Giuèc §anh häc lµm quý téc M« li e Ph¸p 18 Hµi kÞch kÞch nãi 8 13 Cè h­¬ng Lç TÊn Trung Quèc 20 Truyªn ng¾n 9 14 M©y vµ sãng Ta Gore Ên §é 20 Th¬ 9 15 Nh÷ng ®øa trÎ Mgor -Ki Nga 20 T/thuyÕt tù thuËt 9 16 R« Bin X¬n ngoµi ®¶o hoang §- §i Ph« Anh 17-18 TiÓu thuyÕt 9 17 Bè cña Xi M«ng G- M« pa X¨ng Ph¸p 19 TruyÖn ng¾n 9 18 Con Chã BÊc G- L©n §¬n MÜ 20 TruyÖn ng¾n 9 19 Lßng yªu n­íc £ ren Bua Nga 20 NghÞ luËn 6 20 Bµn vÒ ®äc s¸ch Chu Quang TiÒm Trung Quèc 20 NghÞ luËn 9 21 Chã sãi vµ cõu trong th¬ ngô ng«n cña La Ph«ng Ten . H- Ten Ph¸p 19 nghÞ luËn 9 II/ Gi¸ trÞ t­ t­ëng. Häc sinh nªu . Gi¸ trÞ néi dung Gi¸ trÞ nghÖ thuËt . III/ LuyÖn tËp . §äc thuéc lßng vµ c¶m nhËn c¸i hay c¸i ®Ñp cña c¸c bµi th¬ KÓ tãm t¾t mét truyÖn em yªu thÝch . TËp chuyÓn thÓ mét ®o¹n v¨n xu«i thµnh kÞch . Ho¹t ®éng 5 : Cñng cè Ho¹t ®éng6 : DÆn dß TiÕt 161.162 B¾c s¬n NguyÔn Huy T­ëng A : Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp häc sinh : N¾m ®­îc néi dung vµ ý nghÜa cña ®o¹n trÝch håi 4 vë kÞch B¾c S¬n ,nh÷ng xung ®ét c¬ b¶n ®­îc béc lé gay g¾t vµ t¸c ®éng ®Õn t©m lÝ cña nh©n vËt Th¬m, khiÕn c« ®øng h¼n vÒ ph¸i c¸ch m¹ng . ThÊy ®­îc thiÖn c¶m cña quÇn chóng : S½n sµng ®Æt lîi Ých cña c¸ch m¹ng lªn trªn hÕt . ThÊy ®­îc nghÖ thuËt kh¾c häa tÝnh c¸ch nh©n vËt qua hµnh ®éng cö chØ th¸i ®é ,nh÷ng biÕn cè c¨ng th¼ng , RÌn luyÖn kÜ n¨ng t×m hiÓu kÞch ViÖt Nam . B: Ho¹t ®éng d¹y häc : Ho¹t ®éng 1: Tæ chøc : Ho¹t ®éng2: Giíi thiÖubµi : Ho¹t ®éng 3:Néi dung bµi häc . Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh Nªu nh÷g hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ t¸c phÈm ? Ph©n vai ®äc håi kÞch . Theo chó thÝch trong s¸ch GK Cho häc sinh tãm t¾t håi kÞch . Nªu t×nh huèng trong håi kÞch ? Nh©n vËt Th¬m ®­îc ®Æt trong t×nh huèng nµo ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ t×nh huèng trong håi kÞch ? Tõ t×nh huèng ®ã lµm béc lé t©m tr¹ng nµo cña Th¬m ? §ã lµ t©m tr¹ng nh­ thÕ nµo ? Tõ t©m tr¹ng ®ã thÓ hiÖn qua lêi nãi nµo cña Th¬m ? Lêi nãi ®ã thÓ hiÖn phÈm chÊt nµo cña Th¬m ? Th¬m ®· quyÕt ®Þnh nh­ thÕ nµo ? QuyÕt ®Þnh Êy thÓ hiÖn sù chuyÓn biÕn nµo cña Th¬m ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ hµnh ®éng nµy ? Hµnh ®éng nµy cã ph¶i ng·u nhiªn tïy høng kh«ng ?V× sao ? Gäi häc sinh ®äc líp ba . T×nh huèng kÞch trong líp kÞch nµy nh­ thÕ nµo ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng lêi nãi cña Th¬m ®èi víi chång ? T¹i sao c« l¹i cã nh÷ng lêi nãi nh­ vËy ? Nh­ng qua cuéc ®èi tho¹i ,mÆc dÇu ®· nhËn râ bé mÆt cña chång kÎ ph¶n béi nh­ng t¹i sao Th¬m vÉn ch­a tá th¸i ®é ®èi víi chång ? V× sao ? Qua sù chuyÓn biÕn cña Th¬m t¸c gi¶ ®· muèn kh¼ng ®Þnh ®iÒu g× ? Ngäc lµ mét ng­êi nh­ thÕ nµo ? T¹i sao Ngäc l¹i tá ra chiÒu vî nh­ vËy ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh c¸ch cña Ngäc ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh c¸ch cña Th¸i ,Cöu ? Nªu néi dung vµ nghÖ thuËt cña Håi kÞch I.T¸c gi¶ ,t¸c phÈm : 1. T¸c gi¶ : NguyÔn Huy T­ëng (1912-1960). Quª :Dôc Tó §«ng Anh Hµ Néi . S¸ng t¸c cña «ng ®Ò cao tinh thÇn d©n téc vµ c¶m høng lÞch sö .Sau 1945 lµ mét nhµ v¨n chñ chèt cña v¨n häc c¸ch m¹ng vµ kh¸ng chiÕn ,nh÷ng t¸c phÈm ®Ëm chÊt anh hïng vµ lÞch sö . N¨m 1996 ®­îc truy tÆng gi¶i th­ëng Hå ChÝ Minh . 2. T¸c phÈm : §­îc s¸ng t¸c ,®­a lªn s©n khÊu 1946 lµ t¸c phÈm kÞch c¸ch m¹ng ,khëi ®Çu cho nÒn kÞch c¸ch m¹ng n­íc nhµ . -Vë kÞch gåm 5 håi ,®o¹n trÝch lµ 2líp cña håi 4. II.§äc vµ t×m hiÓu chung : 1. §äc : 2. Chó thÝch : 3. Tãm t¾t : 4. T×nh huèng : Bän ph¶n ®éng truy b¾t c¸n bé c¸ch m¹ng ,nh­ng ®­îc quÇn chóng Th¬m ( Vî cña tªn ph¶n béi )gi¶i tho¸t bÝ mËt . Cuéc xung ®ét c¸ch m¹ng ><ph¶n c¸ch m¹ng .( Ta -§Þch) Th¬m ><Ngäc ( Gia ®×nh ). III. T×m hiÎu chi tiÕt : 1.Nh©n vËt Th¬m : a. T×nh huèng : Th¸i , Cöu: hai c¸n bé c¸ch m¹ng ch¹y trèn khái sù truy s¸t cña bän ph¶n c¸ch m¹ng vµo nhµ Th¬m. ( Vî cña Ngäc lµ mét tªn ph¶n c¸ch m¹ng ). T×nh huèng cùc k× gay cÊn håi hép c¨ng th¼ng cùc ®é . - T©m tr¹ng : M©u thuÉn phøc t¹p : Cøu ng­êi hay bá mÆc bá qua tth× hai ng­êi r¬i vµo tay bän ph¶n ®éng cøu th× nguy hiÓm cho c« . => Day døt ,tranh ®Êu ,suy nghÜ rÊt nhanh . - Lêi nãi : ChÕt nçi ...kh«ng ? Lµm thÕ nµo b©y giê ? Kh«ng ®êi nµo ...hai anh .kh«ng bao giê cã ý ®Þnh ®i b¸o cho giÆc .T«i chÕt th× chÕt chø kh«ng bao giê ®i b¸o hai «ng . => ThÓ hiÖn sù biÕn chuyÓn trong Th¬m .Tõ mét c« g¸i th¬ ¬ víi c¸ch m¹ng , chång lµ ViÖt gian , ®øng ngoµi cuéc -> Th­ng ng­êi -> b¾t ®Çu cã ý ®inh b¶o vÖ c¸ch m¹ng . - Hµnh ®éng : Ngoan ngo·n mau lÑ th©n mËt nh­ ng­êi em g¸i kÐo tay ..®Èy vµo buång ..dÆn ... => Hµnh ®éng t¸o b¹o bÊt ngê .tho¸t khái tr¹ng th¸i trï trõ day døt ®Ó b­íc h¶n vµo hµng ngò quÇn chóng c¸ch m¹ng . - Kh«ng :V× + Lßng th­¬ng ng­êi . + KÝnh phôc c¶m t×nh víi c¸ch m¹ng . + Nhí ®Õn c¸i chÕt cña cha vµ em ,hoµn c¶nh gia ®×nh . + DÇn dÇn nhËn ra bé mÆt cña chång . =>Lµm thay ®æi hµnh ®éng cña Th¬m . b. Ngäc trë vÒ cuéc ®èi tho¹i cña Th¬m vµ Ngäc : -T×nh huèng : Nguy hiÓm h¬n ( Ngäc trë vÒ ) . -Th¬m : Che m¾t chång , ®ãng kÞch -> ®Ó chång khái nghi ngê cho thÊy gia ®×nh cã m©u thuÉn t©m tr¹ng lo l¾ng bãi rèi ®­îc che ®Ëy b»ng lêi nãi khÐo lÐo . -Lêi nãi : DÞu dµng ,th©n thiÖn ®Ó g©y t×nh c¶m . Lêi nãi cöa miÖng ,kh«ng thËt lßng . C« nhËn ra bé mÆt ph¶n béi cña chång ham quyÒn ,tiÒn , thï h»n c¸ nh©n ,c« thÊy vÖc lµm cña m×nh lµ ®óng ,®iÒu ®ã cho hÊy Th¬m ®· ®øng h¼n vÒ phÝa c¸ch m¹ng s½n sµng ®øng vÒ phÝa c¸ch m¹ng . - Th¬m ch­a tá th¸i ®é døt kho¸t víi chång v× : + Ch­a døt bá h¼n nh÷ng thãi quen cuéc sèng h»ng ngµy . + VÉn cè nÝu kÐo hy väng . + Ch­a tõ bá cuéc sèng nhµn nh· vµ nh÷ng ®ång tiÒn cña Ngäc ®­a vÒ . Ch­a hoµn toµn ghÐt bá Ngäc -> Phï hîp . - T¸c gi¶ : kh¼ng ®Þnh : C¸ch m¹ng kh«ng bÞ tiªu diÖt ,cã kh¼ n¨ng thøc tØnh quÇn chóng . 2. C¸c nh©n vËt kh¸c : a. Ngäc : - Lµ ng­êi chång : yªu chiÒu vî . - Lµ tªn nho l¹i ®Çy tham väng ,gi¶ nh©n gi¶ nghÜa . -Lµ tªn tay sai : DÉn qu©n Ph¸p vÒ ®¸nh óp nghÜa qu©n vµ gi¸n tiÕp g©y ra c¸i chÕt cho bè vî vµ em vî . -ChiÒu vî -> Che dÊu bé mÆt viÖt gian ph¶n ®éng ,h¸m tiÒn h¸m tµi ,ph¶n d©n h¹i n­íc . => TÝnh c¸ch Ngäc nhÊt qu¸n ,kh«ng hÒ ®¬n gi¶n ,che dÊu b¶n chÊt ,suy tÝnh , hµnh ®éng cña m×nh . b. Th¸i Cöu : - Hai chiÕn sÜ trung thµnh ,dòng c¶m . - B×nh tÜnh s¸ng suèt ®Ó tranh thñ sù thøc tØnh vµ gióp ®ì cña quÇn chóng nh©n d©n . Th¸i : C¸n bé dµy d¹n kinh nghiÖm ,tinh tÕ . Cöu : Nãng n¶y ,cã chót thiÕu chÝn ch¾n trong xÐt ®o¸n . IV-Tæng kÕt : NghÖ thuËt : Néi dung . Ho¹t ®éng 5: Cñng cè . Ho¹t ®éng6 : DÆn dß Rót kinh nghiÖm : ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. TiÕt 163-164 - Tuần 34 TỔNG KẾT PHẦN TẬP LÀM VĂN I/Mức độ cần đạt: Nắm vững kiến thức về các kiểu văn bản ( tự sự, miêu tả, biểu cảm,thuyết minh,nghị luận, điều hành) đã được học từ lớp 6 đến lớp 9. II/ Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1/ Kiến thức: - Đặc trưng của từng kiểu văn bản và phưng thức biểu đạt đã được học. - Sự khác nhau giữa kiểu văn bản và thể loại văn bản văn học. 2/ Kĩ năng: - Tổng hợp, hệ thống hóa kiến thức về các kiểu văn bản đã học. - Đọc – hiểu các kiểu văn bản theo đặc trưng của kiểu văn bản ấy. - Nâng cao năng lực đọc và viết các kiểu văn bản thông dụng. - Kết hợp hài hòa, hợp lí các kiểu văn bản trong thực tế làm bài. III/ Hướng dẫn thực hiện: Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña HS Nội dung cần đạt 1/ Ổn định: vs – ss – tp 2/ Bài cũ: Tiến hành trong quá trình tổng kết. 3/ Bài mới: Hoạt động 1: Hệ thống hóa kiến thức: ? Nêu các kiểu văn bản đã học? ? Phương thức biểu đạt tương ứng với kiểu văn bản đã học? Cã thÓ phèi hîp c¸c ph­¬ng thøc biÓu ®¹t trong cïng mét v¨n b¶n ®­îc kh«ng ? So s¸nh kiÓu v¨n b¶n vµ thÓ lo¹i v¨n häc ? A/ Hệ thống hóa kiến thức: Các kiểu văn bản đã học và các phương thức biểu đạt tương ứng: - Tù sù ( phương thức chính: tù sù) - Miªu t¶ ( phương thức chính:miªu t¶) - BiÓu c¶m ( phương thức chính:biÓu c¶m) - ThuyÕt minh ( phương thức chính:thuyÕt minh - NghÞ luËn ( phương thức chính:nghÞ luËn - Hành chính: ( Thực hiện theo mẫu, quy định chung) I/ T×m hiÓu kiÓu v¨n b¶n ®· häc trong ch­¬ng tr×nh ng÷ v¨n THCS. Sù kh¸c nhau gi÷a c¸c kiÓu v¨n b¶n . + Ph­¬ng thøc biÓu ®¹t . + H×nh thøc thÓ hiÖn . ( Cho häc sinh tr×nh bµy cô thÓ ). Kh«ng thÓ thay thÕ cho nhau : V× : + Tù sù : N¾m diÔn biÕn sù viÖc. + Miªu t¶ : Kh¾c ho¹ râ nÐt h¬n vÒ sù vËt hiÖn t­îng . + BiÓu c¶m : ThÓ hiÖn th¸i ®é ,t×nh c¶m . + ThuyÕt minh: nhËn thøc ®­îc râ ®èi t­îng. + NghÞ luËn: ThuyÕt phôc ng­êi ®äc,ng­êi nghe tin theo vÊn ®Ò nµo ®ã . + Hµnh chÝnh : t¹o lËp quan hÖ x· héi trong khu«n khæ ph¸p luËt . -C¸c yÕu tè cÊu thµnh v¨n b¶n kh¸c nhau 3. Cã thÓ phèi hîp trong mét v¨n b¶n cô thÓ : V× : V¨n b¶n tù sù cã kÕt hîp ph­¬ng thøc thuyÕt minh miªu t¶ ,nghÞ luËn Vµ ng­îc l¹i . Ngoµi chøc n¨ng th«ng tin ,c¸c v¨n b¶n cßn cã chøc n¨ng t¹o ,lËp vµ duy tr× quan hÖ x· héi ,do ®ã ,kh«ng cã mét v¨n b¶n nµo l¹i thuÇn chñng chØ mét lo¹i v¨n b¶n . 4. So s¸nh : + Gièng nhau : cã thÓ dïng chung mét ph­¬ng thøc biÓu ®¹t nµo ®ã . Kh¸c nhau : KiÓu v¨n b¶n lµ c¬ së cña c¸c thÓ lo¹i v¨n häc . ThÓ lo¹i v¨n häc : lµ m«i tr­êng xuÊt hiÖn c¸c kiÓu v¨n b¶n . II/ PhÇn tËp lµm v¨n trong ch­¬ng tr×nh T H C S: ( LËp b¶ng vµ cho häc sinhtr¶ lêi theo c©u hái ) T.T KiÓu v¨n b¶n Néi dung kiÕn thøc tËp lµm v¨n 1 V¨n b¶n tù sù + 2 V¨n b¶n miªu t¶ 3 V¨n b¶n biÓu c¶m 4 V¨n b¶n thuyÕt minh 5 V¨n b¶nnghÞ luËn 6 V¨n b¶n hµnh chÝnh TiÕt 165- Tuần 34 VĂN BẢN: TÔI VÀ CHÚNG TA Tiết 166- Tuần 35 ( Trích hồi ba) L­u Quang Vò I/ Mức độ cần đạt: - Thấy đực cuộc đấu tranh gay gắt giữa những con người có tư tưởng đổi mới, tiến bộ với những kẻ mang tư tưởng bảo thủ, lạc hậu. - Nắm vững hơn những thể loại về kịch. II/ Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1/ Kiến thức: - Tính cách của các nhân vật tiêu biểu ( Hoàng Việt, Nguyễn Chính) và cuộ đáu tranh gay gắt giữa cái mới và cái cũ, giữa tư tưởng tiến bộ và tư tưởng lạc hậu, bảo thủ. - Nghệ thuật xây dựng tình huống, tạo mâu thuãn kịch. 2/ Kĩ năng: Đọc- hiểu một văn bản kịch. III/ Hướng dẫn thực hiện: Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña HS Nội dung cần đạt 1/ Ổn định: 2/ Bài cũ: ? Kịch là gì? Một vở kịch có cấu trúc như thế nào? ? M©u thuÉn vµ xung ®ét kÞch trong ®o¹n trÝch “ B¾c S¬n” Tác giả đã xây dựng tình huống kịch gay cấn nào? Tình huống có ý nghĩa như thế nào? 3/ Bài mới: * Giới thiệu: Hoạt động 1: Tìm hiểu chung: Gọi HS đọc chú thích * ? Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ . Gi¸o viªn cung cÊp thªm : - L­u Quang Vò ®­îc biÕt ®Õn víi h¬n 50 vë kÞch ®Ò cËp ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò nãng báng cña x· héi ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m 80 cña thÕ kØ XX ( Vô ¸n 2000 ngµy, BÖnh sÜ, Hån Tr­¬ng Ba, Da hµng thÞt). - Chång cña nhµ th¬ Xu©n Quúnh, cha cña L­u Minh Vò (DÉn ch­¬ng tr×nh H·y chän gi¸ ®óng cña VTV3). ? Đoạn trích được trích trong phần nào trong vở kịch? GV: §o¹n trÝch diÔn t¶ cuéc xung ®ét ®Çu tiªn gi÷a ph¸i khao kh¸t ®æi míi vµ ph¸i b¶o thñ khi hä c«ng khai béc lé quan ®iÓm . ? Em hãy cho biết thể loại kịch? ? Em hãy cho biết nội dung của vở kịch? Hoạt động 2:Đọc- hiểu văn bản: - Cho häc sinh ®äc ph©n vai . -Giới thiệu khung cảnh trước đó của xí nghiệp Thắng Lợi: tình trạng ngưng trệ sản xuất ở xí nghiệp đòi hỏi cách giải quyết tái tạo. ? Xung ®ét, m©u thuÉn c¬ b¶n? ? Mâu thuẫn cơ bản ấy có ý nghĩa với thực tiễn phát triển xã hội ta thời kì ấy có ý nghĩa như thế nào? ? Tình huống cơ bản của cảnh kịch là gì? ? Mâu thuẫn của hai phái ngày càng gay gắt chứng tỏ điều gì? Chuyển sang tiết 166 ?Gi¸m ®èc ViÖt lµ ng­êi cã phong c¸ch lµm viÖc nh­ thÕ nµo ? ? Môc ®Ých cña cuéc häp nh­ thÕ nµo ? ? Trong ®Ò ¸n cã nh÷ng néi dung nµo ? ? Ph­¬ng ¸n được so¹n th¶o cã g× næi bËt ? ? Qua nh÷ng lêi ph¸t biÓu vÒ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt lµm ¨n, em hiÓu g× vÒ Hoµng ViÖt ? - D¸m nghÜ d¸m lµm, chÞu tr¸ch nhiÖm chung trong c«ng viÖc. ? Quan niÖm cña Hoµng ViÖt cã ®­îc nh÷ng ai ñng hé ? ? Kĩ sư Lê Sơn là người như thế nào? ? Nh÷ng ai chèng ®èi Hä chèng ®èi nh­ thÕ nµo ? V× sao hä l¹i chèng ®èi anh? - Kh«ng nhËn thøc ®­îc yªu cÇu ®æi míi . ? NguyÔn ChÝnh lµ ng­êi nh­ thÕ nµo ? ( KÎ thñ ®o¹n, đố kÞ ham quyÒn lùc ®©y lµ h×nh ¶nh tiªu biÓu cho mét bä phËn l·nh d¹o kÐm n¨ng lùc, b¶o thñ, c¶n trë viÖc ®æi míi). ? Quản đốc Trương là người như thế nào? ? Em hãy nhận xét về xu thế phát triển và kết thúc của xung đột kịch ? ? NghÖ thuËt x©y dùng nh©n vËt cã g× ®Æc biÖt ? - §Æt nh©n vËt trong xung ®ét trùc diÖn, tÝnh c¸ch béc lé dÇn tõ thÊp ®Õn cao. Lêi lÏ, giäng ®iÖu cña tõng nh©n vËt . ? Nêu những nét đặc sắc của nghệ thuật? ? Phát biểu ý nghĩa của cảnh kịch? 4/ Củng cố: ? Em hãy nêu mâu thuẫn của cảnh kịch và ý nghĩa của nó? ? Nêu những nét tính cách của nhân vật Hoàng Việt và Nguyễn Chính? Hoạt động 3:Hướng dẫn tự học: 5/ Dặn dò: -Học thuộc ghi nhớ. -Nắm được mâu thuẫn và tình huống của cảnh kịch. - Nắm được tính cách của các nhân vật tiêu biểu. - Chuẩn bị bài Tổng kết Văn học. HS báo cáo sĩ số HS trả lời. HS đọc. HS lắng nghe. HS trả lời. HS lắng nghe. - ThÓ lo¹i : KÞch nãi Häc sinh ph©n vai ®äc ®o¹n trÝch vë kÞch . HS lắng nghe. HS trả lời - Thảo luận 2 phút. - KhÈn tr­¬ng dân chñ . - Më cuéc häp t¹i phßng gi¸m ®èc ®Çy ®ñ thµnh phÇn. -Môc ®Ých: tr×nh bµy ph­¬ng ¸n lµm ¨n míi cñaxÝ nghiÖp. - Néi dung:Më réng quy m«, tæ chøc l¹i c¸ch lµm ¨n. - Häc sinh ®äc l¹i nh÷ng lêi nãi cña Hoµng ViÖt . - Kĩ sư Lê Sơn. HS phát biểu. (Phó giám đốc NguyễnChính,trưởng phòng tài vụ, quản đốc phân xưởng Trương... -Dùa trªn kÕ ho¹ch. - Nguyªn t¾c. - C¶nh b¸o ®e do¹. - Quyền thế, hách dịch. - Chèng l¹iquan®iÓm ®æi míi. - H¹ uy tÝn gi¸m ®èc v× quyÒn lîi b¶n th©n. HS nhận xét. Lắng nghe. HS nêu. HS phát biểu. HS trả lời. HS ghi. A/ Tìm hiể