Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 99: Nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống

Tiết: 99 NGHỊ LUẬN VỀ MỘT SỰ VIỆC, HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG A. Mục tiêu bài dạy (sgv/22) B. Chuẩn bị của GV - HS: - GV: sgk, sgv, giáo án. - HS: sgk, vở bài tập. C. Tiến trình bài dạy: (1) Khởi động: - Ổn định - Bài cũ: Kiểm tra vở bài tập. - Bài mới: Có rất nhiềusựviệc, hiện tượng xảy ra xung quanh ta như: Một vụ cãi lộn, một vụ đụng xe, một việc quay cóp, nói tục, xả rác, trẻ em hút thuốc là, đam mê điện tử bỏ bê học hành… Các em nhìn thấy nò hàng ngày, nhưng ít khi có dịp suy nghĩ, phân tích đánh giá chúng về các mặt đúng-sai, lợi -hại, xấu -tốt như thế nào? Bài nghị luận về một sự việc hiện tượng đời sống Một mặt tập cho HS thói quen suy nghĩ, đánh giá về các sự vật, hiện tượng xung quanh, mặt khác từ những suy nghĩ đó các em tập viết những bài nghị luận ngắn nêu lên tư tưởng, quan niệm, sự đánh giá đùng đắn của mình. (2) Hình thành kiến thức mới: 20’ Hoạt động của GV - HS Nội dung bài giảng Đọc: HS đọc văn bản “Bệnh lề mề” sgk/20. A. Tìm hiểu bài. Hỏi: Văn bản bàn luận về hiện tượng gì? Nêu rõ những biểu hiện của hiện tượng đó? - Văn bản bàn luận về bệnh lề mề. - Biểu hiện của bệnh lề mề: + Coi thường giờ giấc. + Không có lòng tự trọng và không tôn trọng người khác. I. Tìm hiểu bài nghị luận Hỏi: Nguyên nhân của bệnh lề mề? - Coi thường việc chung. - Thiếu tự trọng - Không tôn trọng người khác. Hỏi: Nêu tác hại của bệnh lề mề? - Làm phiền mọi người - Làm mất thời giờ - Làm nảy sinh cách đối phó - Công việc không được bàn bạc kỹ - Tạo ra thói quen kém văn hóa. Hỏi: Vì sao phải kiên quyết chữa bệnh lề mề? - Cuộc sống văn minh hiện đại buộc mọi người phải tôn trọng lẫn nhau, hợp tác với nhau. - Làm việc đúng giờ là tác phong của người có văn hóa. Chốt: Có rất nhiều sự việc, hiện tượng diễn ra trong đời sống hàng ngày, bệnh “Lề mề” cũng là một hiện tượng của đời sống. Theo em tại sao bệnh lề mề được đưa ra để nghị luận, để bàn bạc, mổ xẻ? - Vì đây là một hiện tượng có ý nghĩa đối với xã hội, đáng chê, đáng để ta suy nghĩ. => Không phải mọi sự vật, hiện tượng của đời sống đều được đem ra nghị luận, nói chung nghị luận về một sự việc trong đời sống xã hội là bàn về những sự việc, hiện tượng có ý nghĩa xã hội, đáng khen, đáng chê… (HS đọc ghi nhớ 1) Để làm rõ được vấn đề cần nên khen hay chê bài nghị luận trên đã làm được những phần việc gì? - Nêu lên được vấn đề cần nghị luận. - Chỉ ra được những biểu hiện của bệnh lề mề. - Nêu nguyên nhân, tác hại, giải pháp khắc phục => Nghĩa là qua đó ta nhận ra được cái sai, cái đúng, cái lợi, cái hại, hiểu được thái độ, ý kiến của người viết. (HS đọc ghi nhớ 2) Hỏi: Về mặt hình thức, bài viết có bố cục như thế nào? Lời văn như thế nào? - Có bố cục mạch lạc, chặt chẽ, lời văn chính xác. + Đầu tiên: Nêu ra hiện tượng. + Tiếp theo: Phân tích nguyên nhân tác hại. + Cuối cùng: Giải pháp khắc phục (HS đọc ghi nhớ 3) II. Ghi nhớ/21 (3) Luyện tập: 8’ B. Luyện tập 1/ Thảo luận BT1: Thảo luận: Hãy nêu các sự việc, hiện tượng tốt đáng biểu dương của các bạn trong nhà trường, ngoài xã hội. Trao đổi xem hiện tượng nào đáng viết bài nghị luận, hiện tượng nào không cần viết. a/ - Gương vượt khó học giỏi. - Giúp gia đỉnh thương binh liệt sỹ. - Nói dối - Nghiện hút ma túy - Bảo vệ cây xanh -> Cần viết bài nghị luận. b/ - Đi học trễ - Đưa em nhỏ qua đường - Trả lại của rơi - Nhường chỗ cho cụ già -> Không cần viết bài nghị luận. BT2: Có phải là hiện tượng đang viết một bài nghị luận không? Vì sao? - Hút thuốc lá ảnh hưởng đến: + Sức khỏe cá nhân + Sức khỏe cộng đồng + Hao tốn của cải vật chất + Sinh ra các tệ nạn khác ở thiếu niên => Hiện tượng có ý nghĩa xã hội, cần phê phán, cần viết bài nghị luận. 2/ Hút thuốc (4) Củng cố- Dặn dò: - Học ghi nhớ. - Soạn: Cách làm bài nghị luận về một sự việc hiện tượng đời sống.