Giáo án Ngữ văn Lớp 8 - Tập làm văn: Xây dựng đoạn văn trong văn bản - Trường THCS Tân Hòa

Ngày sọan: Ngày dạy: Tuần 3.Tiết 10 Tập làm văn: XÂY DỰNG ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN * * * * A-Mục tiêu cần đạt: Giúp HS: -Hiểu được khái niệm đoạn văn, từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong đoạn văn và cách trình bày nội dung trong đoạn văn. -Viết được các đoạn văn mạch lạc, đủ sức làm sáng tỏ nội dung. B-Đồ dùng, phương tiện dạy học: -GV:SGK, SGV,tài liệu tham khảo, giáo án. -HS: SGK,tài liệu tham khảo, bài sọan. C-Tiến trinh dạy: 1-Ổn định lớp(1 phút) 2-Kiểm tra bài cũ: (5 phút) -Một văn bản thường có bố cục mấy phần? Nhiệm vụ của từng phần là gì? Nội dung phần thân bài của văn bản thường được trình bày theo thứ tự nào? -(Bài mới): Văn bản “Ngô Tất Tố và tác phẩm Tắt đèn” ở SGK gồm có mấy ý? Đó là những ý nào? (Trả lời: Văn bản gồm 2 ý: Giới thiệu về Ngô Tất Tố , giới thiệu về tác phẩm “Tắt đèn”. 3-Dạy bài mới: TG Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung 1ph 7ph 8ph 7ph 10ph Giới thiệu bài mới I-Hoạt động 1:Hướng dẫn HS tìm hiểu thế nào là đoạn văn: -Gọi Hs đọc văn bản ở SGK. -Văn bản trên gồm có mấy ý? Đó là những ý nào? Mỗi ý được viết thành mấy đoạn văn? -Em thường dựa vào dấu hiệu hình thức nào để nhận biết đoạn văn? -Đoạn văn có những đặc điểm cơ bản nào? -Thế nào là đoạn văn? II-1-Hoạt động 2:Hướng dẫn HS tìm hiểu từ ngữ chủ đề và câu chủ đề tong đoạn văn: -Yêu cầu HS đọc thầm đoạn 1 trong văn bản ở SGK và tìm từ ngữ có tác dụng duy trì đối tượng trong đoạn văn( từ ngữ chủ đề). -Yêu cầu HS đọc thầm đoạn 2 trong văn bản và tìm câu then chốt của đoạn ( câu chủ đề). Tại sao em biết đó là câu chủ đề của đoạn? -Từ ngữ chủ đề và câu chủ đề là gì? Chúng đóng vai trò gì trong văn bản? 2-Hoạt động 3:Hướng dẫn HS tìm hiểu cách trình bày nội dung đoạn văn: -Đoạn 1 của văn bản trên có câu chủ đề không? Yếu tố nào duy trì đối tượng trong đoạn văn? -Thế nào là đoạn văn trình bày theo cách song hành ? -Ý của đoạn văn thứ hai trình bày theo trình tự nào? -Thế nào là đoạn văn trình bày theo cách diễn dịch? -Gọi HS đọc đoạn văn 2b ở SGK. -Hãy tìm câu chủ đề của đoạn. Câu chủ đề của đoạn đứng ở vị trí nào của đoạn văn và vai trò của nó? -Thế nào là đoạn văn trình bày theo cách quy nạp? -GV chốt lại bài học. III-Hướng dẫn HS làm luyện tập: -Hướng dẫn, gợi ý để HS làm luyện tập. -Gọi HS làm luyện tập. -Gọi HS nhận xét, bổ sung ý kiến cho bạn. -Nhận xét, chốt lại ý đúng choHS. I-Hoạt động 1:Tìm hiểu khái niệm đoạn văn: -Đọc văn bản ở SGK. -TL:Văn bản trên gồm 2 ý:Tác giả Ngô Tất Tố và tác phẩm “Tắt đèn”.Mỗi ý được tách thành một đoạn văn. -Đoạn văn được bắt đầu bằng chữ viết hoa lùi đầu dòng và kết thúc bằng dấu chấm xuống dòng. Đoạn văn thường có nhiều câu. -TL:+Nội dung:Trình bày một ý tương đối hoàn chỉnh. +Hình thức:( như câu trả lời ở trên). -TL:Theo nội dung. II-1-Hoạt động 2: Tìm hiểu từ ngữ chủ đề và câu chủ đề: -Đọc thầm đoạn 1 của văn bản ở SGK và tìm từ ngữ chủ đề: “Ngô Tất Tố”. -Đọc thầm đoạn 2 của văn bản và tìm câu then chốt: “Tắt đènNgô Tất Tố”. 2-Hoạt đổng Tìm hiểu cách trình bày nội dung đoạn văn: -TL:Không.Từ ngữ chủ đề đã duy trì đối tượng trong đoạn văn. - TL:Theo nội dung. -TL:Câu chủ đề đứng ở đầu đoạn. Các câu còn lại triển khai ý của câu chủ đề. Đó là đoạn diễn dịch. -TL:Đọc đoạn 2b ở SGK. -TL:Câu chủ đề: “Như vậytế bào”. -TL:Nó đứng ở cuối đoạn và có vai trò chốt lại ý đã trình bày ở các câu đầu. Đó là đoạn quy nạp. III-Hoạt động 3: Làm luyện tập: -Nghe GV hướng dẫn làm luyện tập. -Tiến hành làm luyện tập. -Nhận xét, bổ sung ý kiến cho bạn. -Lắng nghe và ghi nhận ý kiến đúng vào vở. I-Thế nào là đoạn văn? Đoạn văn là đơn vị trực tiếp tạo nên văn bản, bắt đầu từ chữ viết hoa lùi đầu dòng, kết thúc bằng dấu chấm xuống dòng và thường biểu đạt một ý tương đối hoàn chỉnh. Đoạn văn thường do nhiều câu tạo thành. II-Từ ngữ và câu trong đoạn văn: 1-Từ ngữ chủ đề và câu chủ đề của đoạn văn: Đoạn văn thường có từ ngữ chủ đề và câu chủ đề. Từ ngữ chủ đề là các từ ngữ được dùng làm đề mục hoặc các từ ngữ được lặp đi lặp lại nhiều lần ( thường là các chỉ từ,, đại từ, các từ đồng nghĩa) nhằm duy trì đối tượng được biểu đạt. Câu chủ đề mang bội dung khái quát, lời lẽ ngắn gọn, thường đủ hai thành phần chính và đứng ở đầu hoặc cuối đoạn văn. 2-Cách trình bày nội dung đoạn văn: Các câu trong đoạn văn có nhiệm vụ truển khai và làm sáng tỏ chủ đề của đoạn bằng các phép diễn dịch, quy nạp, song hành, III-Luyện tập: 1/Đoạn văn chia làm 2 ý, mỗi ý viết thành một đoạn văn. 2/ -Đoạn a: Diễn dịch. -Đoạn b: Song hành. -Đoạn c: Song hành. 4/ Củng cố: 5 phút. 4.1/Em hãy nối các nội dung ở hai cột A và B sao cho phù hợp: A B 1-Đoạn văn trình bày theo cách diễn dịch. 2-Đoạn văn trình bày theo cách song hành. 3- Đoạn văn trình bày theo cách quy nạp. a- Không có câu chủ đề. b-Câu chủ đề nằm ở cuối đoạn văn. c- Câu chủ đề nằm ở đầu đoạn văn. 4.2/ Thế nào là đoạn văn? 4.3/ Câu chủ đề của đoạn văn là gì? Câu chủ đề có vai trò gì trong đoạn văn? 5/ Dặn dò:1 phút. -Học bài và làm bài luyện tập còn lại. -Ôn tập kiểu bài văn tự sự, biểu cảm và miêu tả để chuẩn bị làm bài viết số 1 tại lớp( 2 tiết). -GV nhận xét, xếp loại tiết học.