Giáo án Ngữ văn lớp 8 Tuần 30 Tiết 113 Kiểm tra văn 1 tiết

NS:25/3/2012 Bài ,Tiết 113 KIỂM TRA VĂN 1 TIẾT Tuần 30 I/ Mục tiêu Kiến thức: Giúp ôn tập củng cố kiến thức văn học đã học ở lớp 8 , đồng thời rèn luyện kỹ năng diễn đạt và làm văn Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng diễn đạt và làm văn. Thái độ: HS cĩ ý thức cẩn thận khi làm bài kiểm tra. II/ Trọng tâm: Kiểm tra các văn bản đã học HK II III/ Chuẩn bị 1. Gv: Đề bài – đáp án – Biểu điểm 2.Hs : giấy ,viết IV/ Tiến trình 1. Ổn định tổ chức và kiểm diện 2. Kiểm tra miệng : Khơng kiểm tra 3. Bài mới Đề : MA TRẬN Cấp độ Nội dung Nhận biết Thông hiểu Vận dụng cấp độ thấp Vận dụng cấp độ cao TL TL TL TL Tác phẩm, Tác giả 2 1 Chép bài thơ, tác giả 2 4 Chiến tranh và người bản xứ 2 2 1 3 Tổng cộng 2 5 2 2 1 3 _ Gv yêu cầu hs gấp hết tập sách lại -Gv ghi đế lên bảng 1. Văn bản Nước Đại Việt Ta trích từ tác phẩm nào ? Tác giả là ai? (1 đ) 2. Chép thuộc lòng bài thơ” Khi con tu hú”. Cho biết tác giả là ai?(4 đ) 3. So sánh thái độ của các quan cai trị thực dân đối với người dân thuộc địa ở hai thời điểm : Trước khi có chiến tranh và khi chiến tranh xảy ra. Số phận của người dân thuộc địa được miêu tả như thế nào?( 5 đ) Đáp án 1.Trích từ tác phẩm Bình ngô đại cáo của Nguyễn Trãi. 2. Bài thơ: Khi con tu hú gọi bầy …………………………………………………………….. Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu. - Tác giả : Tố Hữu 2. – Trước chiến tranh là giống người hạ đẳng… - Khi chiến tranh nổ ra: con yêu, bạn hiền…. -Số phận: Bỏ thây nơi chiến trường…… 4. Câu hỏi bài tập củng cố GV thu bài 5. Hướng dẫn học sinh tự học - Chuẩn bị :Lựa chọn trật tự trong câu - Đọc và trả lời các câu hỏi sgk V/ Rút kinh nghiệm : --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- NS: 25/3/2012 Bài ,Tiết 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU Tuần 30 Tiếng việt I/ Mục tiêu Giúp học sinh 1. Kiến thức: Cách sắp xếp trật tự từ trong câu . - Tác dụng diễn đạt của những trật tự từ khác nhau. 2. Kĩ năng: - Phân tích hiệu quả diễn đạt của việc lựa chọn trật tự từ trong một số văn bản văn học. - Phát hiện và sửa được một số lỗi trong sắp xếp trật tự từ. 3. Thái độ:Giáo dục hs cĩ ý thức thận trọng khi đặt câu. II/ Trọng tâm:Khái niệm và sắp xếp trật tự từ III/ Chuẩn bị 1. Gv : Bảng phụ 2. Hs : Tìm hiểu theo yêu cầu sgk IV/ Tiến trình 1. Ổn định tổ chức và kiểm diện 2.KTM ? Thế nào là lượt lời trong hội thoại? Thế nào là hành vi cướp lời ? Trong hội thoại im lặng có phải là một lượt lời không ? Cho ví dụ TL: Cướp lời là nói khi người khác chưa kết thúc lượt lời của người đó . Im lặng cũng là một lượt lời ? Nêu tên bài học hôm nay? 3. Bài mới GTB: khi nói , viết ta đã truyền đạt thông tin bằng phán đoán . Phán đoán đó không chỉ phản ánh sự việc được nói tới mà còn kèm theo thái độ , cách nhìn nhận sự việc được nói tới của người nói . Do vậy , một câu có thể có nhiều cách sắp xếp trật tự từ nhằm thể hiện thái độ cách nhìn nhận sự việc khác nhau của người nói . Giờ học hôm nay các em sẽ tìm hiểu “ Lựa chọn trật tự từ trong câu “ là gì Hoạt động 1 - Gv giúp học sinh tìm hiểu khái niệm trật tự từ trong câu - Gv cho học sinh phân tích ví dụ sau : +Chị Dậu hoảng hốt bồng cả hai con đứng dậy . + Hoảng hốt , chị Dậu bồng cả hai con đứng dậy . ? Tìm Chủ – vị hai ví dụ trên ? ¡ CN : Chị Dậu VN: bồng ……..đứng dậy Hoảng hốt : Chỉ thái độ ? Nhận xét sự miêu tả ở hai câu ? ¡ Câu đầu : miêu tả sự việc mọt cách bình thường Câu hai : nhấn mạnh trạng thái hành động của chị Dậu . ? Xem ý nghĩa cơ bản của câu thế nào ? Không thay đổi . ? Vậy em hiểu thế nào là trật tự từ trong câu ? -> Trình tự sắp xếp các từ trong từng câu được gọi là trật tự từ . Vậy lựa chọn trật tự từ trong câu sẽ như thế nào ? -> Gv chuyển sang phần 2 . Hoạt động 2 - Hs tìm hiểu ví dụ sgk/110-111 – Gv ghi vào bảng phụ riêng câu in đậm ở sgk gv tách ra từng từ hoặc cụm từ sau : + Gõ đầu roi xuống đất + Cai lệ + Thét + Bằng giọng khàn khàn …….xái cũ . ? Tìm cụm C-V trong câu in đậm trên ? - Hs tìm – Gv gạch chân . ? Có thể thay đổi trật tự từ trong câu in đậm theo những cách nào mà không làm thay đổi nghĩa cơ bản của câu ? I/ Tìm hiểu khái niệm trật tự từ Khi nói hay viết các từ ngữ bao giờ cũng xuất hiện tuần tự cái trước cái sau . Trình tự sắp xếp các từ trong từng câu được gọi là trật tự từ . II/ Thế nào là lựa chọn trật tự từ trong câu - Hs tìm – thảo luận ? Vì sao tác giả chọn trật tự từ như trong đoạn trích ? ¡………. Nhấn mạnh sự hung hãn của cai lệ - Gv cho hs nhận xét tác dụng của sự thay đổi trật tự từ trong câu -> Hs đọc ghi nhớ sgk/111 Hoạt động 3 Tổng kết về hiệu quả diễn đạt của trật tự từ - Hs đọc ví dụ sgk ? Tìm trật tự từ trong những câu in đậm ở sgk? –Hs đọc bài tập -> Đảm bảo được sự hài hoà về ngữ âm - Gv tổng kết lại các ý theo ghi nhớ Hoạt động 3: luyện tập Hướng dẫn học sinh làm bài tập -> Đảo “hò ô” lên trước để bắt vần với “sông Lô” ( vần lưng ) -> cảm giác kéo dài thể hiện sự mênh mang của sông nước -> Câu thơ bắt vần với câu trước . - Gv nhấn mạnh lại ghi nhớ Ghi nhớ sgk/111 III/ Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ . VD sgk/111,112 Bt1 : a. Thể hiện thứ tự trước sau của các hoạt động . b. Thể hiện thứ bậc cao thấp , sự xuât hiện của cá nhân , vật . Bt 2 : Cách viết của nhà văn Thép Mới có hiệu quả diễn đạt cao hơn vì nó có nhịp điệu hơn . Ghi nhớ sgk/ 112 IV/ Luyện tập Giải thích a. Kể tên các vị anh hùng dân tộc theo thứ tự xuất hiện của các vị ấy trong lịch sử . b. – Nhấn mạnh cái đẹp của non sông mới được giải phóng . - Đảm bảo sự hài hoà về ngữ âm cho lời thơ . c. Lặp lại cụm từ “ mật thám “ “ đội con gái” ở hai đầu hai vế câu là để liên kết chặt chẽ câu ấy với câu đứng trước . 4. Câu hỏi bài tập củng cố: -GV gọi hs đọc lại haighi nhớ - Gv chốt lại nội dung chính của bài 5. Hướng dẫn học sinh tự học - Học bài – xem lại bài tập - Sưu tầm thêm các câu văn , thơ có sự thay đổi trật tự từ trong câu . - Xem lại bài viết số 6 -> Trả bài TLV số 6 V/ Rút kinh nghiệm --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ND: 30/3/2011 Bài 30,Tiết 115 TRẢ BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 6 Tuần 30 Tập làm văn I/ Mục tiêu Giúp học sinh 1. Kiến thức: Củng cố lại những kiến thức và kỹ năng đã học về phép lập luận chứng minh và giải thích về cách sử dụng từ ngữ đặt câu …..và đặc biệt là về luận điểm và cách trình bày luận điểm . 2. Kĩ năng: Có thể đánh giá được chất lượng bài làm của mình trình độ TLV của bản thân mình so với yêu cầu của đề bài và so với các bạn cùng lớp học . Nhờ đó có được những kinh nghiệm và quyết tâm cần thiết để làm bài tốt nữa những bài sau . 3. Thái độ:Mạnh dạng nhận khuyết điểm và sửa sai. Cĩ ý thức cẩn thận khi làm bài viết. II/ Trọng tâm:Trả bài tập làm văn số 6 III/ Chuẩn bị 1. Gv : Bài kiểm tra 2. Hs: Xem lại đề bài viết và phương pháp làm bài IV/ Tiến trình 1. Ổn định tổ chức và kiểm diện 2. Kiểm tra miệng : Gv kiểm tra lại đoạn văn trong bài luyện tập.. tr/ 109 . Tăng cường yếu tố biểu cảm như thế nào để đoạn văn biểu hiện đúng những cảm xúc thật của em? - Gv kiểm tra bài tập hs 3.Bài mới GTB: Môn TLV là môn có tính thực hành tổng hợp . Do vậy em đã thực hành bài viết số 6 về thể loại văn nghị luận . Qua đó giáo viên có thể kiểm tra về kỹ năng vận dụng kiến thức văn học và Tiếng Việt vào bài viết của em . Giờ học hôm nay em sẽ nhận ra được điều mình đã làm được và chưa làm được qua tiết trả bài . Hoạt động 1 Xác định yêu cầu , thể loại Hoạt động 2 - Gv nhận xét về bài làm của học sinh : + Ưu : Hiểu được nội dung ý nghĩa câu nói + Tại : Đa số chưa vững phương pháp , sai lỗi chính tả , diễn đạt . Hoạt động 3 Hướng dẫn học sinh sửa bài – Hs tìm ý ở phần thân bài – Gv chốt lại và ghi bảng Hoạt động 4: Sửa lỗi sai Đề bài : 1.Câu nói của M Gorơ-ki “ hãy yêu sách , nó là nguồn kiến thức , chỉ có kiến thức mới là con đường sống “ gợi cho em những suy nghĩ gì ? 2.Hãy viết bài giới thiệu về tác giả, hoàn cảnh ra đời của tác phẩm và làm sáng tỏ tấm lòng băn khoăn lo lắng cho vận mệnh của đất nước trong bài “ Hịch Tướng Sĩ” –Trần Quốc Tuấn-.. *. Sửa bài 1. Lập dàn ý * Đề 1: I/ Mở bài : 2đ Giới thiệu tác giả ->Dẫn câu nói Chuyển ý đặt câu hỏi : Vậy sách là gì ? Kiến thức là gì ? Và tại sao nó lại là “nguồn kiến thức “. II/ Thân bài : 6đ Tuần tự trình bày các luận điểm : - Sách là gì ? ( sách là sản phẩm tinh thần phi vật thể là kho báu trí tuệ của nhân loại từ xưa đến nay ) - Kiến thức là gì ? ( là kỹ năng , kĩ xảo là những hiểu biết của con người trong cuộc sống ) . -> Sách và kiến thức có mối liên hệ mật thiết với nhau . - Sách có một tầm quan trọng trong đời sống con người ( Là công cụ , là phương tiện để giao tiếp nhau ; là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại ; là luồng thông tin vượt thời gian và không gian ; là sản phẩm tinh thần do con người sáng tạo ra -> Tôn trọng sách chính là tôn trọng con người . - Đọc sách như thế nào mới đạt hiệu quả ? - Dẫn chứng Truyện Đôn –ki –hô- tê => Bảo quản sách để sử dụng lâu dài III/ Kết bài : 2đ Khẳng định lại câu nói của M . Go- rơ- ki * Đề 2: -Mở bài: -Thân bài: a. Tác giả là Trần Quốc Tuấn ( 1231 – 1300), được vua Trần giao cho làm thống lĩnh quân đội, lãnh đạo cuộc kháng chiến chống quân Nguyên thắng lợi vẻ vang. Người biết trọng kẻ sĩ, thu phục người tài, là người anh hùng dân tộc, nhà quân sự thiên tài. b. Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm:Trần Quốc Tuấn viết bài hịch này trước cuộc kháng chiến chống quân Mông-Nguyên lần 2 (1285) để khích lệ tướng sĩ học tập sách Binh thư yếu lược. c. Về nội dung nhận xét cần làm sáng tỏ các ý sau: - Băn khoăn trước tình trạng tướng sĩ không biết lo lắng cho tương lai đất nước, chỉ biết vui thú, tiêu khiển . . . - Lo lắng cho vận mệnh đất nước: Đặc ra tình huống “Nếu có giặc tràn sang…”; chỉ ra nguy cơ thất bại . . . tỏ rõ nỗi lòng đau đớn trước tình trạng đó - Kết bài: 2. Lỗi a. Chính tả ; Kho tàn Kho tàng Trí tệ Trí tuệ Kỹ sảo Kỹ xảo Kho báo Kho báu Mù quán Mù quáng b. Lỗi diễn đạt - Nhà văn Mgorơ-ki có một câu nói rằng : Sách đã làm cho khắp trái đất tràn ngập nỗi buồn , nhớ cái tốt . -> Nhà văn Mgorơ-ki đã nói : -Sách dã đem đến cho ta niềm vui , nỗi buồn ; cái tốt và cái chưa tốt . - Sách cũng chính là nơi để chúng ta bày tỏ những nỗi thương cảm , xót thương . ->Đọc sách ta cũng có thể bày tỏnhững tình cảm của mình đối với nhân vật sự việc . Hoạt động 5: Nhận xét về nội dung, hình thức, phương pháp làm bài của hs Hoạt động 6: Đọc bài văn khá - ( 8A) - ( 8B) Hoạt động 7: Trả bài và thống kê điểm 4. Câu hỏi bài tập củng cố - Phần mở bài và kết bài phải đưa lại câu nói (khẳng định lại ý đã giải thích ) - Phần thân bài dùng luận cứ và lập luận vững chắc để giải thích cho từng ý của câu hỏi nêu ra . Bài làm phải đủ ba phần 5. Hướng dẫn học sinh tự học - Xem lại bài . - Tham khảo thêm ở các sách - Chuẩn bị : Tìm hiểu về yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận - Đọc và tìm hiểu theo yêu cầu sgk V/ Rút kinh nghiệm -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ND: 30/3/2011 TÌM HIỂU VỀ CÁC YẾU TỐ TỰ SỰ VÀ MIÊU TẢ TRONG VĂN NGHỊ LUẬN Bài ,Tiết 116 Tuần 30 Tập làm văn I/ Mục tiêu 1. Kiến thức: - Hiểu sâu hơn về văn nghị luận, thấy được tự sự và miêu tả là những yếu tố rất cần thiết trong bài văn nghị luận. - Nắm được cách thức cơ bản khi đưa các yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận. 2. Kĩ năng: Vận dụng các yếu tố yếu tố tự sự và miêu tả vào đoạn văn nghị luận. 3. Thái độ: Kết hợp hai yếu tố trên khi viết. II/ Trọng tâm:Vai trò vá cách đưa các yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận. III/ Chuẩn bị 1. Gv : Bảng phụ 2. Hs : tìm hiểu theo yêu cầu sgk IV/ Tiến trình 1. Ổn định tổ chức và kiểm diện 2. Kiểm tra miệng ? Em hiểu thế` nào về yếu tố biểu cảm trong bài văn nghị luận ? Để làm bài văn nghị luận cĩ sức thuyết phục cao hơn người ta phải thực hiện điều gì? O…… Phải cĩ cảm xúc thật sự trước những điều mình muốn viết…. ? Nêu tên bài học hôm nay? 3. Bài mới GTB: Ở lớp 6 và 7 các em không chỉ học văn bản biểu cảm mà còn học cả văn bản tự sự và miêu tả . Nhưng , như các em đã biết biểu cảm không chỉ là một kiểu văn bản riêng mà còn có thể có cả yếu tố tự sự và miêu tả nữa hay không ? Chúng ta sẽ tìm hiểu ở tiết học hôm nay . Hoạt động 1 Hs xem trích đoạn được dẫn ở mục I1 của sgk và trả lời câu hỏi . - Hs đọc đoạn trích ? Hãy phát hiện yếu tố tự sự và miêu tả trong hai đoạn văn trên ? Phân tích rõ vai trò của yếu tố tự sự và miêu tả trong hai đoạn văn đó ? a. Tác giả kể lại những chi tiết cụ thể của một kiểu bắt lính kỳ quặc và tàn ác ở Đông Dương -> Chúng ta không thể hình dung đầy đủ sự “ Nhũng lạm “ của bọn quan lại trắng trợn đến mức nào . b. Tác giả đã miêu tả rất sinh động về những người lính VN bị xích tay hay bị nhốt ….. -> Khó hình dung ra sự giả dối trong lời rêu rao của thực dân về người An Nam phấn khởi đi lính . ? Qua tìm hiểu em có thể cho biết vì sao đoạn trích (a) có yếu tố tự sự nhưng không phải là văn bản tự sự còn đoạn trích (b) có yếu tố miêu tả nhưng không phải là văn miêu tả ? ¡ Hai đoạn trích dẫn trong bài có kể về một thủ đoạn bắt lính và cũng có tả lại cảnh khổ sở của người bị bắt lính . Nhưng hai đoạn văn đó vẫn không phải là văn tự sự hay đoạn văn miêu tả , vì tự sự và miêu tả không phải là mục đích chủ yếu nhất mà người viết nhắm đạt tới . I/ Vai trò của các yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận VD1 ? Vậy hai văn bản trên được tạo lập ra nhằm mục đích nào là chủ yếu ? ¡ Vạch trần sự tàn bạo và giả dối của bọn thực dân trong cái gọi là “ Chế độ lính tình nguyện” Làm rõ phải trái , đúng sai -> Đoạn văn nghị luận ? Qua đó em có nhận xét gì về vai trò của các yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận ? - Gv chốt ý – Hs đọc phần 1 của ghi nhớ sgk/116 - Hs làm bài tập1 sgk /116 ¡ Trong văn bản được dẫn yếu tố tự sự giúp ngườ đọc hình dung rõ hơn hoàn cảnh sáng tác cuả bài thơ . Còn yếu tố miêu tả làm cho người đọc như trông thấy trước mắt khug cảnh của đêm trăng và cảm xúc của người tù thi sĩ , để nhân rõ hơn chiều sâu của một tâm tư , ở đó bên trong sự im lặng , có chứa biết bao nhiêu tình cảm dạt dào trước trăng , trước đêm , trước cái lành cái đẹp . - Gv chốt ý sang hoạt động 2 Hoạt động 2 - Hs đọc và xem xét văn bản -> trả lời những câu hỏi ghi ở mục I2 sgk /115 ? Tìm những yếu tố tự sự , miêu tả trong văn bản trên và cho biết tác dụng của chúng ? ¡ Kể lại chuyện chàng Trăng và Nàng Han (chàng Trăng không nói không cười , cưỡi con ngựa đá , bay lên mặt trăng ; nàng Han thành tiên trên trời sau khi thắng giặc ……..) ?Tác giả có kể lại toàn bộ hai truyện “ Chàng Trăng và nàng Han không “? ¡………..Không chỉ kể kĩ những chi tiết và những hình ảnh có lợi cho việc làm sáng tỏ luận điểm. Hai truyện cổ của dân tộc miền núi đó có nhiều nét giống với truyện Thánh Gióng ở miền xuôi. ? Từ việc tìm hiểu trên hãy cho biết : khi đưa -> Chỉ đóng một vai trò phụ trợ trong một bài văn nghị luận II/ Cách đưa các yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận VD2 : SGK các yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận , cần chú ý những gì ? ¡ -Xuất phát từ nhu cầu nghị luận ; Đưa vào phải phù hợp với luận điểm , luận cứ . -> Phục vụ cho việc làm rõ luận điểm , luận cứ. Hoạt động 3 Củng cố lại kiến thức cơ bản , yêu cầu Hs đọc điểm 2 phần ghi nhớ – Hs đọc cả ghi nhớ Hoạt động 4:luyện tập Hướng dẫn học sinh làm bài tập Thảo luận nhóm : Nhóm 1 làm bt1 –Nhóm 2 Làm bt2 sgk - Văn bản nghị luận cần có những yếu tố tự sự và miêu tả .Hai yếu tố này giúp cho việc trình bày luận điểm luận cứ trong bài văn được rõ ràng cụ thể và sinh động hơn và do đó có sức thuyết phục mạnh mẽ hơn . -> Yếu tố tự sự và miêu tả chỉ được dùng làm luận cứ phục vụ cho việc làm rõ luận điểm và không được phá vỡ mạch nghị luận củabài văn . Ghi nhớ sgk/116 III/ Luyện tập BT1: Tác dụng -Yếu tố tự sự miêu tả được sử dụng khéo léo nhuần nhuyễn . Yếu tố tự sự nhằm làm sáng tỏ hoàn cảnh ra đời của bài thơ và tâm trạng của nhà thơ . - Yếu tố miêu tả nhằm giúp người đọc hình dung cụ thể hơn khung cảnh của đêm trăng và cảm xúc của thi sĩ – người tù . BT2 : Nhận xét - Sử dụng yếu tố miêu tả để gợi lại vẻ đẹp của hoa sen . - Sử dụng yếu tố tự sự khi cần kể lại một kỉ niệm về bài ca dao . 4. Câu hỏi bài tập củng cố - GV củng cố lại một lần nữa các ý trong ghi nhớ-> Gọi hs đọc lại 5. Hướng dẫn học sinh tự học - Học ghi nhớ tr/116 - Chuẩn bị : Ông Giuốc Đanh mặc lễ phục - Đọc và chuẩn bị theo yêu cầu sgk V/ Rút kinh nghiệm ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------