Giáo án Sinh học Lớp 7 - Tiết 16: Thực hành mổ và quan sát giun đất (Bản hay)

Ngày soạn: 13/10/2008 Tiết 16 : Thực hành: MỔ VÀ QUAN SÁT GIUN ĐẤT. Mục tiêu: Kiến thức: + Nhận biết được giun đất – Chỉ rõ được cấu tạo ngoài ( các đốt – vòng tơ, đai sinh dục) + Nhận biết 1 số nội quan bên trong. Kỹ năng: + Tập thao tác mổ động vật không xương sống + Sử dụng các dụng cụ mổ – Sử dụng kính lúp để quan sát. Thái độ: + Giáo dục ý thức tự giác, tính kiên trì, tinh thần tập thể trong giờ thực hành. Đồ dùng dạy học: + Học sinh: Mỗi nhóm 2 -3 giun đất to ( xem kỹ bài TH ở vở bài tập) + GV : chuẩn bị mỗi nhóm 1 bộ đồ mổ – tranh câm hình 16.1;16.3 trang 56;58 SGK Hoạt động dạy học: Kiểm tra: Giới thiệu bài mới: Động vật không xương sống đại diện là giun đất có đặc điểm và lối sống như thế nào? -> mổ giun đất. Hoạt động 1:Tìm hiểu cấu tạo ngoài Hoạt động của giáo viên Hoạt động học sinh Xử lý mẫu: Yêu cầu học sinh nghiên cứu mục Đ trang 56 và các thao tác theo nội dung sách hướng dẫn. GV hỏi:Em xử lý mẫu như thế nàolà tốt nhất? GV kiểm tra mẫu thực hành hướng dẫn các nhóm chưa làm được – làm chậm. Quan sát câu tạo ngoài: GV yêu cầu các nhóm : Quan sát đốt – vòng tơ.Xác định mặt lưng – mặt bụng.Tìm đai sinh dục – lỗ đực – lỗ cái GV đặt câu hỏi:Làm thế nào quan sát được vòng tơ? Dựa vào đặc điểm nào để xác định mặt lưng – mặt bụng? Tìm đai sinh dục – lỗ sinh dục dựa trên đặc điểm nào? Cho học sinh làm bài tập chú thích hình 16.1 (ghi vào vở) GV gọi đại diện nhóm lên chú thích vào tranh. Cá nhân tự đọc thông tin -> ghi nhớ kiến thức. Cử 1 người trong nhóm tiến hành theo hướng dẫn( chú ý giết giun bằng hơi ête hay cồn vừa phải) Đại diện nhóm trình bày cách xử lý mẫu. Các nhóm đặt giun đất lên mặt giấy trắng quan sát bằng kính lúp -> thống nhất đáp án hoàn thành yêu cầu của giáo viên. Trao đổi nhóm – hoàn thành câu trả lời Quan sát vòng tơ( kéo giun trên giấy nghe lạo xạo). Dựa vào màu sắc để xác định mặt lưng- bụng. Tiàm đai sinh dục : Phía đầu, kích thước bằng 3 đốt màu nhạt -> Đại diện nhóm lên bảng chữa bài -> các nhóm nhận xét – bổ sung. Các nhóm tự sửa sai. Hoạt động 2:Cấu tạo trong Hoạt động của giáo viên Hoạt động học sinh Cách mổ giun Yêu cầu học sinh các nhóm quan sát hình 16.2 – đọc thông tin SGK trang 57. Tiến hành mổ giun đất GV kiểm tra kết quả các nhóm bằng cách: Gọi 1 nhóm mổ đẹp , đúng - Trình bày thao tác mổ. Gọi một nhóm mổ chưa đúng – Trình bày thao tác mổ. Hỏi:Vì sao mổ chưa đúng – khắc phục? Giảng giải: Mổ động vật không xương sống cần chú ý: Mổ mặt lưng, nhẹ tay, đường kéo ngắn, lách nội quan từ từ, ngâm trong nuớc. Ơû giun đất có xoan chứa dịch ->liên quan đến việc di chuyển của giun đất. Quan sát cấu tạo trong: GV hướng dẫn học sinh dùng kéo nhọn tách nhẹ nội quan. Dựa vào hình 16.3A nhận biết các bộ phận của hệ tiêu hóa. Dựa vào hình 16.3B quan sát nhận biết bộ phận sinh dục (gạt ống tiêu hóa sang 1 bên quan sát hạch thần kinh màu trắng ở mặt bụng (chuỗi hạch)). Hoàn thành chú thích ở hình 16b và 16c SGK. Gv kiểm tra bằng cách gọi đại diện nhóm lên bảng chú thích vào tranh câm Cá nhân quan sát hình 16.2 đọc kỹ các bước tiến hành mổ. Cử 1 đại diện mổ – Các thành viên khác giữ khay, lau dịch cho sạch. Đại diện nhóm lên bảng trình bày kết quả mổ – Trình bày các thao tác mổ – báo cáo kinh nghiệm. Các nhóm theo dõi – góp ý – bổ sung. Các nhóm mổ chưa đúng tự rút ra điểm sai của nhóm mình. Trong nhóm: Học sinh quan sát làm thao tác gỡ nội quan. Các học sinh khác đối chiếu với SGK để xác định các hệ cơ quan. Ghi chú trên hình vẽ. Đại diện nhóm lên chữa bài. Các nhóm khác theo dõi – bổ sung. Kết luận chung: + Gọi đại diện từ 1-3 nhóm :Trình bày cách quan sát cấu tạo ngoài của giun đất. Trình bày các thao tác mổ – cách quan sát cấu tạo trong. + GV nhận xét giờ TH – hướng dẫn học sinh dọn vệ sinh lớp – vệ sinh dụng cụ mổ Kiểm tra – Đánh giá: + Cho điểm các nhóm làm việc tốt – kết quả đúng – đẹp. + Phê bình các nhóm không tập trung – kết quả xấu. Dặn dò: Viết thu hoạch theo nhóm nội dung Đ phần IV trang 58 SGK. Kẻ bảng 1-2 làm bài tập trang 33;34 vở bài tập.