Giáo án Sinh học Lớp 8 - Tiết 23, Bài 22: Vệ sinh hô hấp - Lê Thị Phương Uyên

Tuần: 12 Ngày soạn: 30-10-2010 Tiết : 23 Ngày giảng: 02-11-2010 Bài 22 : VỆ SINH HÔ HẤP I. Mục Tiêu : 1. Kiến thức : - HS trình bày được tác hại của tác nhân gây ô nhiễm không khí đối với hoạt động hô hấp. - Trình bày phản xạ tự điều hòa hô hấp trong hô hấp bình thường. - Kể các bệnh chính về cơ quan hô hấp ( viêm phế quản, lao phổi) - Giải thích được cơ sở khoa học của việc luyện tập thể dục thể thao đúng cách . - Đề ra các biện pháp luyện tập để có một hệ hô hấp khỏe mạnh và tích cực hành động ngăn ngừa các tác nhân gây ô nhiễm không khí . 2. Kĩ năng : - Rèn kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tế . - Kĩ năng hoạt động nhóm . 3. Giáo dục: - Giáo dục ý thức bảo vệ giữ gìn cơ quan hô hấp . - Ý thức bảo vệ môi trường . II Chuẩn bị : 1. Giáo viên chuẩn bị cho cả lớp : - Hình ảnh ô nhiễm không khí và tác hại. - Hình ảnh các vận động viên có rèn luyện tốt . 2. Học sinh chuẩn bị : - Xem trước bài . - Sưu tầm tư liệu như trên . III. Hoạt động dạy – học: 1. Ổn định tổ chức lớp ( 1phút ) 2. Kiểm tra bài cũõ: ( 10 phút ) Câu 1: Sự thông khí ở phổi là gì? Câu 2: Thực chất sự trao đổi khí ở phổi và ở tế bào là gì ? Đáp án – Biểu điểm Câu 1: ( 6 điểm ) Sự thông khí ở phổi là: - Cơ liên sườn làm cho xương sườn được nâng lên, hạ xuống. Đồng thời với sự co dãn của cơ hoành làm tăng giảm thể tích lồng ngực, giúp ta thực hiện được cử động hô hấp, làm thông khí ở phổi. - Sự thông khí ở phổi nhờ cử động hô hấp (Hít vào, thở ra ) - Các cơ liên sườn, cơ hoành, cơ bụng phối hợp với xương ức, xương sườn trong cử động hô hấp. Câu 2: ( 4 điểm ) Thực chất sự trao đổi khí ở phổi và ở tế bào là: - Sự trao đổi khí ở phổi : + Oxi khuếch tán từ phế nang vào máu . + Cacbonic khuếch tán từ máu vào phế nang. - Sự trao đổi khí ở tế bào: + Oxy khuếch tán từ máu vào tế bào + Cacbonic khuếch tán từ tế bào vào máu. 3. Mở bài : ( 1 phút ) Theo số liệu thống kê của các cơ quan chức năng thì hơn 25% bệnh nhân đến khám bác sĩ là do mắc bệnh đường hô hấp .Vậy nguyên nhân nào gây ra các hâu quả tai hại đó ? Bài học hôm nay, sẽ giúp chúng ta tìm hiểu vấn đề này . 4. Các hoạt động dạy - học : Hoạt động 1: ( 15 phút ) Xây dựng biện pháp bảo vệ hệ hô hấp tránh các tác nhân có hại. Hoạt động của giáo viên- học sinh Nội dung - GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu thông tin SGK, trao đổi nhóm trả lời câu hỏi : ? Có những tác nhân nào gây hại tới hoạt động hô hấp ? ? Hãy đề ra các biện pháp bảo vệ hệ hô hấp tránh các tác nhân có hại ? - GV gọi đại diện các nhóm trình bày, các nhóm khác bổ sung hoàn chỉnh kiến thức . - Cá nhân tự nghiên cứu thông tin SGK bảng 22 trang 72 trao đổi nhóm thống nhất câu trả lời. - Đại diện nhóm trình bày, nhóm khác bổ sung và phân tích cơ sở của các biện pháp tránh các tác nhân gây hại . - GV tóm tắt thành 3 vấn đề: + Bảo vệ môi trường chung . + Môi trường làm việc . + Bảo vệ chính mình . - GV nêu câu hỏi : ? Em đã làm gì để tham gia bảo vệ môi trường trong sạch ở trường lớp? - HS trả lời : ĐH : Không vứt rác bừa bãi , xé giấy , khạc nhổ bừa bãi Tuyên truyền cho các bạn khác cùng tham gia . - GV hỏi: Em hãy kể một số bệnh về hô hấp? Nguyên nhân gây bệnh và cách phòng tránh? - HS trả lời: ĐH: Một số bệnh về hô hấp: Viêm phế quản, lao phổi - GV nhận xét. - GV hỏi: Tác hại của thuốc lá đối với hệ hô hấp? - HS trả lời: Gây ung thư phổi, - GV nhận xét và chuẩn hóa kiến thức. I . Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hại: ( Học bảng 22 ) - Biện pháp bảo vệ tránh các tác nhân gây hại : + Xây dựng môi trường trong sạch. + Không hút thuốc lá. + Đeo khẩu trang trong khi lao động và nơi có nhiều bụi. Hoạt động 2: ( 11 phút ) Xây dựng các biện pháp luyện tập để có một hệ hô hấp khỏe mạnh. Hoạt động của giáo viên- học sinh Nội dung - GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu thông tin SGK, kết hợp thực tế trao đổi nhóm trả lời câu hỏi : ? Vì sao khi tập luyện thể thao đúng cách thì có được dung tích sống lí tưởng ? Giải thích vì sao khi hít thở sâu và giảm số nhịp thở trong mỗi phút sẽ làm tăng hiệu quả hô hấp ? - GV yêu cầu đại diện các nhóm trả lời . - Cá nhân tự nghiên cứu thông tin SGK , kết hợp thực tế rèn luyện của bản thân trao đổi nhóm thống nhất câu trả lời : ĐH: + Luyện tập thường xuyên từ nhỏ tăng thể tích lồng ngực . + Hít thở sâu đẩy được nhiều khí cặn ra ngoài . - Đại diện nhóm trình bày nhóm khác bổ sung, nhận xét . - HS tự hoàn thiện kiến thức. - GV nhận xét bổ sung thêm : + Dung tích sống phụ thuộc vào dung tích phổi và dung tích khí cặn . + Dung tích phổi phụ thuộc vào dung tích lồng ngực + Dung tích lồng ngực phụ thuộc sự phát triển của khung xương sườn . + Ở độ tuổi đang phát triển luyện tập thì khung xương sườn mở rộng sau tuổi đó thì không phát triển được nữa. + Khi thở sâu và giảm nhịp thở trong mỗi phút sẽ tăng hiệu quả hô hấp . - GV nêu câu hỏi : ? Hãy đề ra biện pháp luyện tập để có hệ hô hấp khỏe mạnh ? ? Quá trình luyện tập để tăng dung tích sống phụ thuộc vào yếu tố nào ? HS trả lời. - GV nhận xét. II. Cần luyện tập để có một hệ hô hấp khoẻ mạnh - Cần luyện tập thể dục thể thao phối hợp với tập thở sâu và nhịp thở thường xuyên từ bé sẽ có hệ hô hấp khỏe mạnh . - Luyện tập thể dục thể thao phải vừa sức và rèn luyện từ từ. Kết luận: Học sinh đọc kết luận SGK 5. Kiểm tra đánh giá: (6 phút ) ? Trồng nhiều cây xanh có lợi gì trong việc làm sạch bầu không khí quanh ta? ? Trong môi trường có nhiều tác nhân gây hại cho hệ hô hấp mỗi chúng ta cần phải làm gì để bảo vệ môi trường và bảo vệ chính mình ? 6. Dặn dò: ( 1phút ) - Học bài trả lời câu hỏi sách giáo khoa. - Đọc mục em có biết. - Tìm hiểu về hô hấp nhân tạo.