Giáo án tiết 69 - Làm văn: Rèn luyện kĩ năng mở bài, kết bài trong bài văn nghị luận

Ngày soạn:… Ngày giảng:…/ Tiết 69 - làm văn: RÈN LUYỆN KĨ NĂNG MỞ BÀI, KẾT BÀI TRONG BÀI VĂN NGHỊ LUẬN I. Mục tiêu cần đạt: Giúp HS: 1. Kiến thức: Hiểu một cách đầy đủ về chức năng của mở bài và kết bài trong bài văn nghị luận. - Nắm vững hơn các kiểu mở bài và kết bài thông dụng trong văn nghị luận. 2. Kỹ năng: Biết nhận diện những lỗi thường mắc trong khi viết mở bài, kết bài và có ý thức tránh những lỗi này. 3. Thái độ: Có ý thức vận dụng một cách linh hoạt các kiểu mở bài và kết bài trong khi viết văn nl. II. Phần chuẩn bị: GV: SGK, SGV,Thiết kế bài dạy, bảng phụ, bút dạ HS: Chuẩn bị bài cũ, mới III. Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ: không 2.Bài mới Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: Tổ chức rèn luyện kĩ năng viết phần mở bài 1. GV tổ chức cho HS tìm hiểu các cách mở bài cho đề bài: Phân tích giá trị nghệ thuật của tình huống truyện trong tác phẩm Vợ nhặt (Kim Lân) HS đọc kĩ các mở bài (SGK) phát biểu ý kiến I. Viết phần mở bài 1. Tìm hiểu cách mở bài - Đề tài được trình bày: giá trị nghệ thuật của tình huống truyện trong Vợ nhặt của Kim Lân. - Cách mở bài thứ 3: mở bài gián tiếp, dẫn dắt tự nhiên, tạo ra sự hấp dẫn, chú ý và phù hợp hơn cả với yêu cầu trình bày đề tài 2. Phân tích cách mở bài - Đoán định đề tài + MB1: quyền tự do, độc lập của dân tộc Việt Nam + MB2: Nét đặc sắc của tư tưởng, nghệ thuật bài thơ Tống biệt hành của Thâm Tâm. + MB3: Những khám phá độc đáo, sâu sắc của Nam Cao về đề tài người nông dân trong tác phẩm Chí Phèo. - Cả 3 mở bài đều theo cách gián tiếp, dẫn đắt tự nhiên, tạo được ấn tượng, hấp dẫn sự chú ý của người đọc hướng tới đề tài. 3. Yêu cầu phần mở bài - Thông báo chính xác, ngắn gọn về đề tài - Hướng người đọc (người nghe) vào đề tài một cách tự nhiên, gợi sự hứng thú với vấn đề được trình bày trong văn bản. II. Viết phần kết bài 1. Tìm hiểu các kết bài - Đề tài: Suy nghĩ của anh (chị) về nhân vật ông lái đò trong tuỳ bút Người lái đò sông Đà (Nguyễn Tuân) - Cách kết bài 2 phợp hơn với yêu cầu trình bày đề tài: Đánh giá khái quát về ý nghĩa của hình tượng nhân vật ông lái đò, đồng thời gợi suy nghĩ, liên tưởng sâu sắc cho người đọc. 2. Phân tích các kết bài - Kết bài 1: Tuyên bố độc lập và khẳng định quyết tâm của toàn dân tộc Việt Nam đem tinh thần, lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững độc lập. - Kết bài 2: ấn tượng đẹp đẽ, không bao giờ phai nhào về hình ảnh một phố huyện nghèo trong câu chuyện Hai đức trẻ của Thạch Lam. - Cả hai kết bài đều tác động mạnh mẽ đến nhận thức và tình cảm của người đọc. 3. Yêu cầu của phần kết bài - Thông báo về sự kết thúc của việc trình bày đề tài, nêu đánh giá khái quát của người viết về những khía cạnh nổi bật nhất của vấn đề. - Gợi liên tưởng rộng hơn, sâu sắc hơn. 2. GV lần lượt cho HS phân tích các cách mở bài (SGK): a) Đoán định đề tài được triển khai trong văn bản. b) Phân tích tính tự nhiên, hấp dẫn của các mở bài. HS thảo luận nhóm, trình bày trước lớp 3. Từ hai bài tập trên, HS cho biết phần mở bài cần đáp ứng yêu cầu gì trong quá trình tạo lập văn bản? HS làm việc cá nhân, phát biểu trước lớp Hoạt động 2: Tổ chức rèn luyện kĩ năng viết phần kết bài 1. GV tổ chức cho HS tìm hiểu các kết bài (SGK) cho đề bài: Suy nghĩ của anh (chị) về nhân vật ông lái đò trong tuỳ bút Người lái đò sông Đà (Nguyễn Tuân) HS đọc kĩ các kết bài (SGK) phát biểu ý kiến 2. GV lần lượt cho HS phân tích các kết bài (SGK) HS đọc kĩ, thảo luận nhóm, cử đại diện trình bày. 3. Từ hai bài tập trên anh (chị) hãy cho biết phần kết bài cần đáp ứng yêu cầu gì trong quá trình tạo lập văn bản? HS làm việc cá nhân, phát biểu trước lớp 3. Củng cố: (3’) . Củng cố: Nắm chắc nội dung bài học, yêu cầu và cách viết mở bài, kết bài trong văn nghị luận 4. Hướng dẫn hs học và làm bài ở nhà(1’): -Học sinh về nhà xem lại bài giảng, - Làm các bài tập luyện tập chuẩn bị cho tiết 2 Ngày soạn: 7/2/2012 Ngày giảng: Lớp 12A Tiết 1 ngày 8/2/2012 Lớp 12B Tiết 3 ngày 8/2/2012 Tiết 69 Làm văn : RÈN LUYỆN KĨ NĂNG MỞ BÀI, KẾT BÀI TRONG BÀI VĂN NGHỊ LUẬN I. Mục tiêu cần đạt: Giúp HS: 1. Kiến thức: Hiểu một cách đầy đủ về chức năng của mở bài và kết bài trong bài văn nghị luận. - Nắm vững hơn các kiểu mở bài và kết bài thông dụng trong văn nghị luận. 2. Kỹ năng: Biết nhận diện những lỗi thường mắc trong khi viết mở bài, kết bài và có ý thức tránh những lỗi này. 3. Thái độ: Có ý thức vận dụng một cách linh hoạt các kiểu mở bài và kết bài trong khi viết văn nl. II. Phần chuẩn bị: GV: SGK, SGV,Thiết kế bài dạy, bảng phụ, bút dạ HS: Chuẩn bị bài cũ, mới III. Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ: không 2.Bài mới Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung kiến thức cần đạt Hoạt động 1: GV hướng dẫn hs tìm hiểu cách viết phần mở bài 1. GV tổ chức cho HS tìm hiểu các cách mở bài cho đề bài: Phân tích giá trị nghệ thuật của tình huống truyện trong tác phẩm Vợ nhặt (Kim Lân) 2.GV lần lượt cho HS phân tích các cách mở bài (SGK): a) Đoán định đề tài được triển khai trong văn bản. b) Phân tích tính tự nhiên, hấp dẫn của các mở bài. 3. Từ hai bài tập trên, HS cho biết phần mở bài cần đáp ứng yêu cầu gì trong quá trình tạo lập văn bản? Hoạt động 2: Tổ chức rèn luyện kĩ năng viết phần kết bài 1. GV tổ chức cho HS tìm hiểu các kết bài (SGK) cho đề bài: Suy nghĩ của anh (chị) về nhân vật ông lái đò trong tuỳ bút Người lái đò sông Đà (Nguyễn Tuân) 2. GV lần lượt cho HS phân tích các kết bài (SGK) HS đọc kĩ, thảo luận nhóm, cử đại diện trình bày. 3. Từ hai bài tập trên anh (chị) hãy cho biết phần kết bài cần đáp ứng yêu cầu gì trong quá trình tạo lập văn bản? HS đọc các đề bài sgk Thực hiện các yêu cầu của bài theo hướng dẫn của gv - HS thảo luận về nội dung câu hỏi HS trả lời Lớp trao đổi, bổ sung - HS thảo luận và phát biểu. Lớp trao đổi, bổ sung - HS thảo luận và phát biểu. Lớp trao đổi, bổ sung HS đọc kĩ, thảo luận nhóm, cử đại diện trình bày. HS làm việc cá nhân, phát biểu trước lớp I. Viết phần mở bài (22’) 1. Tìm hiểu cách mở bài (7) - Đề tài được trình bày: giá trị nghệ thuật của tình huống truyện trong Vợ nhặt của Kim Lân. - Cách mở bài thứ 3: mở bài gián tiếp, dẫn dắt tự nhiên, tạo ra sự hấp dẫn, chú ý và phù hợp hơn cả với yêu cầu trình bày đề tài 2. Phân tích cách mở bài (10’) - Đoán định đề tài: + MB1: quyền tự do, độc lập của dân tộc Việt Nam + MB2: Nét đặc sắc của tư tưởng, nghệ thuật bài thơ Tống biệt hành của Thâm Tâm. + MB3: Những khám phá độc đáo, sâu sắc của Nam Cao về đề tài người nông dân trong tác phẩm Chí Phèo. - Cả 3 mở bài đều theo cách gián tiếp, dẫn đắt tự nhiên, tạo được ấn tượng, hấp dẫn sự chú ý của người đọc hướng tới đề tài. 3. Yêu cầu phần mở bài (5’) - Thông báo chính xác, ngắn gọn về đề tài - Hướng người đọc (người nghe) vào đề tài một cách tự nhiên, gợi sự hứng thú với vấn đề được trình bày trong văn bản. II. Viết phần kết bài 1. Tìm hiểu các kết bài (20’) - Đề tài: Suy nghĩ của anh (chị) về nhân vật ông lái đò trong tuỳ bút Người lái đò sông Đà (Nguyễn Tuân) - Cách kết bài 2 phùh ợp hơn với yêu cầu trình bày đề tài: Đánh giá khái quát về ý nghĩa của hình tượng nhân vật ông lái đò, đồng thời gợi suy nghĩ, liên tưởng sâu sắc cho người đọc. 2. Phân tích các kết bài - Kết bài 1: Tuyên bố độc lập và khẳng định quyết tâm của toàn dân tộc Việt Nam đem tinh thần, lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững độc lập. - Kết bài 2: ấn tượng đẹp đẽ, không bao giờ phai nhào về hình ảnh một phố huyện nghèo trong câu chuyện Hai đức trẻ của Thạch Lam. - Cả hai kết bài đều tác động mạnh mẽ đến nhận thức và tình cảm của người đọc. 3. Yêu cầu của phần kết bài - Thông báo về sự kết thúc của việc trình bày đề tài, nêu đánh giá khái quát của người viết về những khía cạnh nổi bật nhất của vấn đề. - Gợi liên tưởng rộng hơn, sâu sắc hơn. 3. Củng cố: (3’) . Củng cố: Nắm chắc nội dung bài học, yêu cầu và cách viết mở bài, kết bài trong văn nghị luận 4. Hướng dẫn hs học và làm bài ở nhà(1’): -Học sinh về nhà xem lại bài giảng, - Làm các bài tập luyện tập chuẩn bị cho tiết 2