Giáo án Toán 7 (năm 2012 - 2013)

Tieát 10 TÖØ VUOÂNG GOÙC ÑEÁN SONG SONG I. môc tiªu. - Bieát quan heä giöõa hai ñöôøng thaúng cuøng vuoâng goùc hoaëc cuøng song song vôùi moät ñöôøng thaúng thöù ba. - Bieát phaùt bieåu chính xaùc meänh ñeà toaùn hoïc. - Taäp suy luaän -> tö duy. II. chuÈn bÞ. - GV: B¶ng phô ghi c©u hái vµ bµi tËp Bót d¹, phÊn mµu, th­íc th¼ng - HS: B¶ng nhãm, bót d¹, th­íc th¼ng III. tiÕn tr×nh d¹y häc. 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. KiÓm tra bµi cò. 3. Bµi míi. Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Ghi baûng H§ 1: Quan heä giöõa tính vuoâng goùc vaø tính song song. GV goïi HS veõ c^a, vaø b^c sau ñoù cho HS nhaän xeùt veà a vaø b, giaûi thích. -> Hai ñöôøng thaúng phaân bieät cuøng vuoâng goùc vôùi ñöôøng thaúng thöù ba thì sao? -> Tính chaát 1. -GV giôùi thieäu tính chaát 2. -GV höôùng daãn HS ghi GT vaø KL. a//b -Thì chuùng song song vôùi nhau. I) Quan heä giöõa tính vuoâng goùc vôùi tính song song: 1. Tính chaát 1: SGK/96 2. Tính chaát 2: SGK/96 GT a^c KL a) neáu b^c => a//b b) neùu a//b => b^c H§ 2: Ba ñöôøng thaúng song song. GV cho HS hoaït ñoäng nhoùm laøm ?2 trong 7 phuùt: Cho d’//d vaø d’’//d. a) Döï ñoaùn xem d’ vaø d’’ coù song song vôùi nhau khoâng? b) veõ a ^ d roài traû lôøi: a^d’? Vì sao? a^d’’? Vì sao? d’//d’’? Vì sao? GV: Hai ñöôøng thaúng phaân bieät cuøng // ñöôøng thaúng thöù ba thì sao? GV: Muoán chöùng minh hai ñöôøng thaúng // ta coù caùc caùch naøo? HS hoaït ñoäng nhoùm. ?2 b) Vì d//d’ vaø a^d => a^d’ (1) Vì d//d’ vaø a^d => a^d’’ (2) Töø (1) vaø (2) => d’//d’’ vì cuøng ^ a. -Chuùng // vôùi nhau. -Chöùng minh hai goùc sole trong (ñoàng vò) baèng nhau; cuøng ^ vôùi ñöôøng thaúng thöù ba. II) Ba ñöôøng thaúng song song: Hai ñöôøng thaúng phaân bieät cuøng song song vôùi moät ñöôøng thaúng thöù ba thì chuùng song song vôùi nhau. GT a//b; c//b KL a//c 4. LuyÖn tËp, cñng cè. Baøi 32 SBT/79: a) Duøng eâke veõ hai ñöôøng thaúng a, b cuøng ^ vôùi ñöôøng thaúng c. b) Taïi sao a//b. c) Veõ d caét a, b taïi C, D. Ñaùnh soá caùc goùc ñænh C, ñænh D roài vieát teân caùc caëp goùc baèng nhau. -GV goïi 1 HS leân veõ caâu b. -GV goïi HS nhaéc laïi caùc daáu hieäu ñeå chöùng minh hai ñöôøng thaúng song song. -Ñoái vôùi baøi naøy ta aùp duïng daáu hieäu naøo? -GV goïi HS nhaéc laïi tính chaát cuûa hai ñöôøng thaúng song song. 5. H­íng dÉn, dÆn dß. - Hoïc baøi, oân laïi caùc daáu hieäu nhaän bieát hai ñöôøng thaúng song song. -Laøm 33, 34, 35, 36 SBT/80 Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng: TUAÀN 6 Tieát 11 LUYEÄN TAÄP I. môc tiªu. HS khaéc saâu caùc kieán thöùc veà quan heä giöõa tính vuoâng goùc vaø tính song song. Reøn luyeän kó naêng veà hai ñöôøng thaúng vuoâng goùc, hai ñöôøng thaúng song song, bieát vaän duïng lí thuyeát vaøo baøi taäp cuï theå. Thaùi ñoä veõ caån thaän, chính xaùc. II. chuÈn bÞ. - GV: B¶ng phô ghi c©u hái vµ bµi tËp Bót d¹, phÊn mµu, th­íc th¼ng - HS: B¶ng nhãm, bót d¹, th­íc th¼ng III. tiÕn tr×nh d¹y häc. 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. KiÓm tra bµi cò. 1) Veõ c^a; b^c. Hoûi a//b? Vì sao? Phaùt bieåu baèng lôøi. Veõ c^a; b//a. Hoûi c^a? Vì sao? Phaùt bieåu baèng lôøi. 2) Veõ a//b; c//a.Hoûi c//b? Vì sao? Phaùt bieåu baèng lôøi. Chöùng minh tính chaát ñoù. 3. Bµi míi. Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Ghi baûng H§ 1: Luyeän taäp. Baøi 46 SGK/98: a) Vì sao a//b? b)Tính =? -GV goïi HS nhaéc laïi tính chaát quan heä giöõa tính ^ vaø //. -Vaäy vì sao a//b. GV goïi HS nhaéc laïi tính chaát cuûa hai ñöôøng thaúng song song. -HS nhaéc laïi. -Vì cuøng ^ c. -HS nhaéc laïi. Baøi 46 SGK/98: a) Vì a^c (taïi A) b^c (taïi B) => a//b b) Vì a//b =>+=1800 (2 goùc trong cuøng phía) => = 600 Baøi 47 SGK/98: a//b, = 900, =1300. Tính , Baøi 47 SGK/98: Vì a//b Vaø a ^ c (taïi A) => b ^ c (taïi B) => = 900. Vì a//b => += 1800 (2 goùc trong cuøng phía) =>= 500 Ñeà baøi 1: Cho tam giaùc ABC. Keû tia phaân giaùc AD cuûa (D Î BC). Töø moät ñieåm M thuoäc ñoaïn thaúng DC, ta keû ñöôøng thaúng // vôùi AD. Ñöôøng thaúng naøy caét caïnh AC ôû ñieåm E vaø caét tia ñoái cuûa tia AB taïi ñieåm F. Chöùng minh: a) = b) = c) = -GV goïi HS ñoïc ñeà. Goïi caùc HS laàn löôït veõ caùc yeâu caàu cuûa ñeà baøi. -Nhaéc laïi caùch veõ tia phaân giaùc, veõ hai ñöôøng thaúng //, hai ñöôøng thaúng vuoâng goùc. -Nhaéc laïi tính chaát cuûa hai ñöôøng thaúng //. Ñeà baøi 2: GV höôùng daãn veà nhaø laøm. Cho tam giaùc ABC. Phaân giaùc cuûa goùc B caét caïnh AC taïi ñieåm D. Qua D keû moät ñöôøng thaúng caét AB taïi E sao cho =. Qua E keû ñöôøng thaúng song song vôùi BD, caét AC taïi F. Chöùng minh: a) ED//BC b) EF laø tia phaân giaùc cuûa . 1 HS ®äc ®Ò bµi HS lªn vÏ h×nh HS nh¾c l¹i c¸ch vÏ tia ph©n gi¸c, t/c cña hai ®­êng th¼ng // HS l¾ng nghe Ñeà baøi 1 a) Ta coù: AD//MF => = (sole trong) maø: = (AD: phaân giaùc ) =>= b) Ta coù: AD//MF =>=(ñoàng vò) maø = (caâu a) =>= c) Ta coù: MF AC = E => vaø laø 2 goùc ñoái ñænh. => = maø = (caâu b) => = Ñeà baøi 2: Cho tam giaùc ABC. Phaân giaùc cuûa goùc B caét caïnh AC taïi ñieåm D. Qua D keû moät ñöôøng thaúng caét AB taïi E sao cho =. Qua E keû ñöôøng thaúng song song vôùi BD, caét AC taïi F. Chöùng minh: a) ED//BC b) EF laø tia phaân giaùc cuûa . 4. LuyÖn tËp, cñng cè. 5. H­íng dÉn, dÆn dß. - OÂn laïi lí thuyeát, xem laïi baøi taäp vaø laøm baøi 2. - Chuaån bò baøi 7. Ñònh lí. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng: Tieát 12 §7 ÑÒNH LÍ I. môc tiªu. Bieát caáu truùc cuûa moät ñònh lí (giaû thieát, keát luaän) Bieát theá naøo laø chöùng minh moät ñònh lí. Bieát ñöa moät ñònh lí veà daïng neáu… thì… Laøm quen vôùi meänh ñeà logic p=>q II. chuÈn bÞ. - GV: B¶ng phô ghi c©u hái vµ bµi tËp Bót d¹, phÊn mµu, th­íc th¼ng - HS: B¶ng nhãm, bót d¹, th­íc th¼ng III. tiÕn tr×nh d¹y häc. 1. æn ®Þnh tæ chøc. Líp: 7A Sü sè: Líp: 7B Sü sè: 2. KiÓm tra bµi cò. 3. Bµi míi. Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Ghi baûng H§ 1: Ñònh lí. GV giôùi thieäu ñònh lí nhö trong SGK vaø yeâu caàu HS laøm ?1: Ba tính chaát ôû §6 laø ba ñònh lí. Em haõy phaùt bieåu laïi ba ñònh lí ñoù. GV giôùi thieäu giaû thieát vaø keát luaän cuûa ñònh lí sau ñoù yeâu caàu HS laøm ?2 a) Haõy chæ ra GT vaø KL cuûa ñònh lí: “Hai ñöôøng thaúng phaân bieät cuøng song song vôùi ñöôøng thaúng thöù ba thì chuùng song song vôùi nhau”. b) Veõ hình minh hoïa ñònh lí treân vaø vieát GT, KL baèng kí hieäu. ?1 HS phaùt bieåu ba ñònh lí. ?2 a) GT: Hai ñöôøng thaúng phaân bieät cuøng // vôùi moät ñöôøng thaúng thöù ba. KL: Chuùng song song vôùi nhau. b) I) Ñònh lí: Ñònh lí laø moät khaúng ñònh suy ra töø nhöõng khaúng ñònh ñöôïc coi laø ñuùng. ?1 SGK ?2 SGK GT a//c; b//c KL a//b H§ 2: Chöùng minh ñònh lí. GV: Chöùng minh ñònh lí laø duøng laäp luaän ñeå töø giaû thieát suy ra keát luaän vaø cho HS laøm VD: Chöùng minh ñònh lí: Goùc taïo bôûi 2 tia phaân giaùc cuûa 2 goùc keà buø laø moät goùc vuoâng. GV goïi HS veõ hình vaø ghi GT, KL. Sau ñoù höôùng daãn HS caùch chöùng minh. Ta coù: =(Om: tia pg cuûa) =(On: tia pg cuûa) =>+=(+) Vì Oz naèm giöõa 2 tia Om, On vaø vì vaø keà buø neân: =.1800 = 900 2. Chøng minh ®Þnh lý GT =keà buø. Om: tia pg On: tia pg KL =900 * Ch­ng minh SGK 4. H­íng dÉn, dÆn dß. Hoïc baøi, taäp chöùng minh caùc ñònh lí ñaõ hoïc. Chuaån bò baøi taäp luyeän. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng: TUAÀN 7 Tieát 13 LUYEÄN TAÄP I. môc tiªu. HS naém vöõng hôn veà ñònh lí, bieát ñaâu laø GT, KL cuûa ñònh lí. HS bieát vieát GT, KL döôùi daïng ngaén goïn (kí hieäu) Taäp daàn kó naêng chöùng minh ñònh lí. II. chuÈn bÞ. - GV: B¶ng phô ghi c©u hái vµ bµi tËp Bót d¹, phÊn mµu, th­íc th¼ng - HS: B¶ng nhãm, bót d¹, th­íc th¼ng III. tiÕn tr×nh d¹y häc. 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. KiÓm tra bµi cò. 3. Bµi míi. Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Ghi baûng . H§ 1: Luyeän taäp. Baøi 51 SGK/101: a) Haõy vieát ñònh lí noùi veà moät ñöôøng thaúng vuoâng goùc vôùi moät trong hai ñöôøng thaúng song song. b) Veõ hình minh hoïa ñònh lí ñoù vaø vieát giaû thieát, keát luaän baèng kí hieäu. a) Neáu moät ñöôøng thaúng vuoâng goùc vôùi moät trong hai ñöôøng thaúng song song thì noù cuõng vuoâng goùc vôùi ñöôøng thaúng kia. GT a^b a//b KL c^a Baøi 51 SGK/101: GT a^b a//b KL c^a Baøi 52 SGK/101: Xem hình 36, haõy ñieàn vaøo choã troáng ñeå chöùng minh ñònh lí: “Hai goùc ñoái ñænh thì baèng nhau”. Töông töï haõy chöùng minh 2 = 4 HS vÏ h×nh viÕt gi¶ thiÕt kÕt luËn GT 1 vaø 3 laø 2 goùc ñoái ñænh. KL 1=3 Baøi 52 SGK/101: GT 1 vaø 3 laø 2 goùc ñoái ñænh. KL 1=3 Caùc khaúng ñònh Caên cöù cuûa khaúng ñònh 1 2 3 4 1 + 2 = 1800 3 + 2 = 1800 1 + 2 = 3 + 2 1 = 3 Vì 1 vaø 2 laø 2 goùc keà buø Vì 3 vaø 2 laø 2 goùc keà buø Caên cöù vaøo 2 vaø 1. Caên cöù vaøo 3. 1 2 3 4 4 + 1 = 1800 2 + 1 = 1800 4 + 1 = 2 + 1 4 = 2 Vì 4 vaø 1 laø 2 goùc keà buø Vì 2 vaø 1 laø 2 goùc keà buø Caên cöù vaøo 1 vaø 2 Caên cöù vaøo 3 Baøi 53 SGK/102: Cho ñònh lí: “Neáu hai ñöôøng thaúng xx’ vaø yy’ caét nhau taïi O vaø vuoâng thì caùc goùc yOx’; x’Oy’; y’Ox’ ñeàu vuoâng. a) Haõy veõ hình. b) Vieát giaû thieát vaø keát luaän cuûa ñònh lí. c) Ñieàn vaøo choã troáng trong caùc caâu sau: d) Haõy trình baøy laïi chöùng minh moät caùch goïn hôn. GT xx’yy’ = 0 =900 KL =900 =900 =900 HS thùc hiÖn c¸c yªu cÇu cña GV Baøi 53 SGK/102: 4. H­íng dÉn, dÆn dß. Xem laïi caùc baøi taäp ñaõ laøm, taäp chöùng minh caùc ñònh lí khaùc. Chuaån bò 1 -> 6; Baøi 54 -> 56 SGK/102, 103 Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng: Tieát 14 OÂN TAÄP CHÖÔNG I (Tieát 1) I. môc tiªu. - Heä thoáng hoùa kieán thöùc veà ñöôøng thaúng vuoâng goùc vaø ñöôøng thaúng song song. - Söû duïng thaønh thaïo caùc duïng cuï ñeå veõ hai ñöôøng thaúng vuoâng goùc, hai ñöôøng thaúng song song. - Bieát caùch kieåm tra xem hai ñöôøng thaúng cho tröôùc coù vuoâng goùc hay song song khoâng. II. chuÈn bÞ. - GV: B¶ng phô ghi c©u hái vµ bµi tËp Bót d¹, phÊn mµu, th­íc th¼ng - HS: B¶ng nhãm, bót d¹, th­íc th¼ng III. tiÕn tr×nh d¹y häc. 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. KiÓm tra bµi cò. 3. Bµi míi. Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Ghi baûng H§ 1: Cuûng coá lí thuyeát. Caâu 1: Phaùt bieåu ñònh nghóa hai goùc ñoái ñænh. Caâu 2: Phaùt bieåu ñònh lí veà hai goùc ñoái ñænh. Caâu 3: Phaùt bieåu ñònh nghóa hai ñöôøng thaúng vuoâng goùc. Caâu 4: Phaùt bieåu ñònh nghóa ñöôøng trung tröïc cuûamoät ñoaïn thaúng. Caâu 5: Phaùt bieåu daáu hieäu nhaän bieát hai ñöôøng thaúng song song. Caâu 6: Phaùt bieåu tieân ñeà Ô-Clit veà ñöôøng thaúng song song. HS phaùt bieåu vaø ghi döôùi daïng kí hieäu. I. Lý thuyÕt. d: ñöôøng trung tröïc cuûa AB. H§ 2: LuyÖn tËp. Baøi 54 SGK/103: GV chuaån bò baûng phuï hình veõ 37 SGK/103. a) Naêm caëp ñöôøng thaúng vuoâng goùc: d3^d4; d3^d5; d3^d7; d1^d8; d1^d2 b) Boán caëp ñöôøng thaúng song song: d4//d5; d5//d7; d4//d7; d8//d2 Baøi 54 SGK/103: a) Naêm caëp ñöôøng thaúng vuoâng goùc: d3^d4; d3^d5; d3^d7; d1^d8; d1^d2 b) Boán caëp ñöôøng thaúng song song: d4 // d5; d5 // d7; d4 // d7; d8 // d2 Baøi 55 SGK/103: Veõ laïi hình 38 roài veõ theâm: a) Caùc ñöôøng thaúng vuoâng goùc vôùi d vaø ñi qua M, ñi qua N. b) Caùc ñöôøng thaúng song song e ñi qua M, ñi qua N. GV goïi HS nhaéc laïi caùch veõ ñöôøng thaúng ñi qua moät ñieåm vaø song song hay vuoâng goùc vôùi ñöôøng thaúng ñaõ cho. HS nhaéc laïi caùch veõ ñöôøng thaúng ñi qua moät ñieåm vaø song song hay vuoâng goùc vôùi ñöôøng thaúng ñaõ cho. Baøi 55 SGK/103: Baøi 56 SGK/103: Cho ñoaïn thaúng AB daøi 28mm. Haõy veõ ñöôøng trung tröïc cuûa ñoaïn thaúng aáy. GV goïi HS neâu caùch veõ ñöôøng trung tröïc cuûa ñoaïn thaúng baèng thöôùc vaø compa. HS nªu c¸ch vÏ Baøi 56 SGK/103: Baøi 57 SGK/104: Cho a//b, haõy tính soá ño x cuûa goùc O. -Nhaéc laïi tính chaát cuûa hai ñöôøng thaúng song song. Keû c//a qua O => c//b Ta coù: a//c => 1 = 1 (sole trong) => 1 = 380 b//c => 2 + 1 = 1800 (hai goùc trong cuøng phía) => 2 = 480 Vaäy: x =1+2 =380+480 x = 860 Baøi 57 SGK/104: 4. H­íng dÉn, dÆn dß. OÂn laïi lí thuyeát, reøn luyeän kó naêng veõ hình, xem laïi caùc baøi ñaõ laøm. Chuaån bò baøi 58,59,60 SGK; caâu 7,8,9,10 SGK Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng: TUAÀN 8 Tieát 15 OÂN TAÄP CHÖÔNG I (Tieát 2) I. môc tiªu. HS ñöôïc cuûng coá khaéc saâu caùc kieán thöùc cuûa chöông: hai ñöôøng thaúng vuoâng goùc, hai ñöôøng thaúng song song. Bieát aùp duïng caùc tính chaát cuûa hai ñöôøng thaúng song song. Bieát chöùng minh hai ñöôøng thaúng song song. II. chuÈn bÞ. - GV: B¶ng phô ghi c©u hái vµ bµi tËp Bót d¹, phÊn mµu, th­íc th¼ng - HS: B¶ng nhãm, bót d¹, th­íc th¼ng III. tiÕn tr×nh d¹y häc. 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. KiÓm tra bµi cò. 3. Bµi míi. Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Ghi baûng Hoaït ñoäng 1: Cuûng coá lí thuyeát. GV cho hoch sinh tr¶ lêi c¸c c©u hái 7 ®Õn c©u 10 HS phaùt bieåu vaø ghi döôùi daïng kí hieäu. I. Lý thuyÕt. H§ 2: LuyÖn tËp. Baøi 58 SGK/104: Tính soá ño x trong hình 40. Haõy giaûi thích vì sao tính ñöôïc nhö vaäy. Ta coù: a^c, b^c => a//b (hai dt cuøng vuoâng goùc dt thöù ba) => + = 1800 (2 goùc trong cuøng phía) => 1150 + = 1800 => = 750 II. Bµi tËp. Baøi 58 SGK/104: Ta coù: a^c, b^c => a//b (hai dt cuøng vuoâng goùc dt thöù ba) => + = 1800 (2 goùc trong cuøng phía) => 1150 + = 1800 => = 750 Baøi 59 SGK/104: Hình 41 cho bieát d//d’//d’’ vaø hai goùc 600, 1100. Tính caùc goùc: 1, 2, 3, 4, 5, 6 1) Tính 1: Ta coù d’//d’’(gt) => = 1 (sole trong) =>1 = 600 vì = 600 2) Tính 3: Ta coù: d’//d’’ => 2 = (ñoàng vò) =>2 = 1100 3) Tính 3: Vì 2 + 3 = 1800 (keà buø) => 3 = 700 4) Tính 4: 4 = (ñoái ñænh) => 4 = 1100 5) Tính 5: Ta coù: d//d’’ => 5 = 1 (ñoàng vò) => 5 = 600 6) Tính 6: Ta coù: d//d’’ => 6 = 3 (ñoàng vò) => 6 = 700 Baøi 59 SGK/104: 1) d’//d’’(gt) => = 1 (sole trong) =>1 = 600 vì = 600 2) d’//d’’=> 2 = (ñoàng vò) =>2 = 1100 3) Vì 2 + 3 = 1800 (keà buø) => 3 = 700 4) 4 = (ñoái ñænh) => 4 = 1100 5) d//d’’=> 5 = 1 (ñoàng vò) => 5 = 600 6) d//d’’=> 6 = 3(ñoàng vò) => 6 = 700 Baøi 60 SGK/104: Haõy phaùt bieåu ñònh lí ñöôïc dieãn taû baèng caùc hình veõ sau, roài vieát giaû thieát, keát luaän cuûa ñònh lí. a) b, GT a^c b^c KL a//b Baøi 60 SGK/104: a) b, GT d1//d3 d2//d3 KL d1//d2 4. H­íng dÉn, dÆn dß. OÂn lí thuyeát, xem caùc baøi taäp ñaõ laøm, chuaån bò laøm kieåm tra 1 tieát. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng: TiÕt 16: KiÓm tra ch­¬ng i I. môc tiªu. + KiÓm tra sù hiÓu bµi cña HS. + BiÕt diÔn ®¹t c¸c tÝnh chÊt (®Þnh lý) th«ng qua h×nh vÏ. + BiÕt vÏ h×nh theo tr×nh tù b»ng lêi. + BiÕt vËn dông c¸c ®Þnh lÝ ®Ó suy luËn, tÝnh to¸n sè ®o c¸c gãc. II. ma trËn. Néi dung NhËn biÕt Th«ng hiÓu VËn dông Tæng Tr¾c nghiÖm Tù luËn Tr¾c nghiÖm Tù luËn Tr¾c nghiÖm Tù luËn §­êng th¼ng vu«ng gãc 1 1 1 3 2 4 §­êng th¼ng song song 1 3 1 3 §Þnh lÝ 1 3 1 3 Tæng 1 1 3 9 4 10 III. néi dung ®Ò. C©u 1: Cho ®Þnh lý: NÕu mét ®­êng th¼ng c¾t hai ®­êng th¼ng song song th× hai gãc ®ång vÞ b»ng nhau. VÏ h×nh vµ ghi gi¶ thiÕt, kÕt luËn. C©u 2: Cho ba ®iÓm A, B, C kh«ng th¼ng hµng sao cho AB = 4cm, BC = 6cm. H·y vÏ c¸c ®­êng trung trùc cña hai ®o¹n th¼ng Êy. C©u 3: Cho h×nh vÏ. biÕt a // b, c a; ¢ = 650. a) ®­êng th¼ng c cã vu«ng gãc víi ®­êng th¼ng b kh«ng ? t¹i sao? b) TÝnh sè ®o cña gãc B iV. ®¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm. C©u 1. (3 ®iÓm) a b GT c KL C©u 2 . (4 ®iÓm) C©u 3 .( 3®iÓm) a) c vu«ng gãc víi b theo( tc 3) b) B = 1800-A =>B = 1800-650 =1250 Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng: TUAÀN 9 Tieát 17 TOÅNG BA GOÙC CUÛA MOÄT TAM GIAÙC I. môc tiªu. HS naém ñöôïc ñònh lí veà toång ba goùc cuûa moät tam giaùc. Bieát vaän duïng caùc ñònh lí trong baøi ñeå tính soá ño goùc cuûa moät tam giaùc. Coù yù thöùc vaän duïng caùc kieán thöùc ñaõ hoïc vaøo caùc baøi toaùn thöïc teá ñôn giaûn. II. chuÈn bÞ. - GV: B¶ng phô ghi c©u hái vµ bµi tËp Bót d¹, phÊn mµu, th­íc th¼ng - HS: B¶ng nhãm, bót d¹, th­íc th¼ng III. tiÕn tr×nh d¹y häc. 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. KiÓm tra bµi cò. 3. Bµi míi. H§ cña gi¸o viªn H§ cña häc sinh Ghi b¶ng H§ 1: KiÓm tra vµ thùc hµnh ®o tæng ba gãc cña mét tam gi¸c +VÏ hai tam gi¸c bÊt kú. Dïng th­íc ®o gãc ®o ba gãc cña mçi tam gi¸c. +Cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c kÕt qu¶ trªn? -Hái kÕt qu¶ cña mét sè em. -C¸c em cã nhËn xÐt thÕ nµo vÒ tæng c¸c gãc trong tam gi¸c? -Em nµo cã chung nhËn xÐt lµ tæng c¸c gãc trong tam gi¸c b»ng 180o ? -Yªu cÇu thùc hµnh c¾t ghÐp ba gãc cña mét tam gi¸c. -GV h­íng dÉn c¾t ghÐp h×nh nh­ SGK ?2. -Cã thÓ h­íng dÉn HS gËp h×nh nh­ h×nh vÏ (Treo b¶ng phô). -VËy h·y nªu dù ®o¸n vÒ tæng ba gãc cña mét tam gi¸c ? -Hai HS lªn b¶ng lµm, toµn líp lµm trªn giÊy trong 5 phót. A = M = B = N = C = K = NhËn xÐt: A + B + C = 180o. M + N + K = 180o. -TÊt c¶ HS sö dông tÊm b×a h×nh tam gi¸c ®· chuÈn bÞ. -C¾t ghÐp theo h­íng dÉn SGK vµ GV. -Nªu nhËn xÐt: Tæng ba gãc cña mét tam gi¸c b»ng 180o. M K N A B C A 1 2 3 B H C H® 2 tæng ba gãc cña mét tam gi¸c -Hái: B»ng lËp luËn em nµo cã thÓ chøng minh ®­îc ®Þnh luËt nµy? -H­íng dÉn HS qua A vÏ ®­êng th¼ng xy // BC vµ chØ ra c¸c gãc b»ng nhau trªn h×nh ? -V©y tæng ba gãc cña tam gi¸c sÏ b»ng tæng ba gãc nµo trªn h×nh vµ b»ng bao nhiªu? -Yªu cÇu HS chøng minh l¹i ®Þnh lý H® 3 AÙp duïng vaøo tam giaùc vuoâng. GV döïa vaøo KTBC ñeå giôùi thieäu tam giaùc vuoâng. Sau ñoù cho HS traû lôøi. -1 HS ®äc to ®Þnh lý. -1 HS lªn b¶ng vÏ xy // BC. -HS nªu c¸c gãc b»ng nhau trªn h×nh. -Nªu tæng ba gãc cña tam gi¸c thay b»ng tæng cña ba gãc kh¸c. + + = + ¢1 + ¢2 = = 180o -HS chøng minh l¹i ®Þnh lý. 1.Tæng ba gãc cña mét tam gi¸c: §Þnh lý: A x 1 2 y B C GT DABC KL + + = 180o Chøng minh Qua A kÎ xy // BC Cã: 1 + (so le trong) (1) 2 = (so le trong) (2) tõ (1); (2) suy ra + + = + ¢1 + ¢2 = = 180 I) AÙp duïng vaøo tam giaùc vuoâng: 1. Ñònh nghóa: Tam giaùc vuoâng laø tam giaùc coù moät goùc vuoâng. Trong vuoâng hai goùc nhö theá naøo? -> Ñònh lí. GV cho HS phaùt bieåu vaø ghi giaû thieát, keát luaän. Cuûng coá: Baøi 4 SGK/108: Thaùp Pi-da ôû Italia nghieâng 50 so vôùi phöông thaúng ñöùng (H53). Tính soá ño cuûa treân hình veõ. GV goïi HS nhaéc laïi vaø neâu caùch tính . -Trong vuoâng hai goùc nhoïn phuï nhau. Ta coù: ABC vuoâng taïi C. => + = 900 (hai goùc nhoïn phuï nhau) => + 50 = 900 => = 850 2. Ñònh lí: Trong moät tam giaùc vuoâng hai goùc nhoïn phuï nhau. Baøi 4 SGK/108: ABC vuoâng taïi C. => + = 900 (hai goùc nhoïn phuï nhau) => + 50 = 900 => = 850 H§ 4 Goùc ngoaøi cuûa tam giaùc. GV goïi HS veõ ABC , veõ goùc keà buø vôùi . Sau ñoù GV giôùi thieäu goùc ngoaøi taïi ñænh C. -> Goùc ngoaøi cuûa tam giaùc. GV yeâu caàu HS laøm ?4 vaø traû lôøi: Haõy so saùnh: 1) Goùc ngoaøi cuûa tam giaùc vôùi toång hai goùc trong khoâng keà vôùi noù? 2) Goùc ngoaøi cuûa tam giaùc vôùi moãi goùc trong khoâng keà vôùi noù? Cuûng coá: Baøi 1 (H50, 51) GV höôùng daãn H51, HS veà nhaø laøm. ?4: Toång ba goùc cuûa ABC baèng 1800 neân: + = 1800 goùc Acx laø goùc ngoaøi cuûa ABC neân: = 1800 => Ruùt ra nhaän xeùt. H50: Ta coù: = + (goùc ngoaøi taïi D cuûa EDK) => = 1000 Ta coù: + = 1800 (goùc ngoaøi taïi K) => = 1800 III) Goùc ngoaøi cuûa tam giaùc: 1) ÑN: Goùc ngoaøi cuûa moät tam giaùc laø goùc keà buø vôùi moät goùc cuûa tam giaùc aáy. 2) ÑLí: Moãi goùc ngoaøi cuûa moät tam giaùc baèng toång cuûa hai goùc trong khoâng keà vôùi noù. Nhaän xeùt: Moãi goùc ngoaøi cuûa moät tam giaùc lôùn hôn moãi goùc trong khoâng keà vôùi noù. Baøi 1: 4. LuyÖn tËp, cñng cè. - Nhaéc laïi ñònh lí toång ba goùc cuûa moät tam giaùc. - Hai goùc nhoïn cuûa tam giaùc vuoâng. - Goùc ngoaøi cuûa tam giaùc. 5. H­íng dÉn, dÆn dß. - Hoïc baøi, laøm baøi 1 H.51; Baøi 5 SGK/108. - Chuaån bò baøi luyeän taäp. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng: Tieát 18 LUYEÄN TAÄP 1 I. môc tiªu. HS ñöôïc khaéc saâu caùc kieán thöùc toång ba goùc cuûa moät tam giaùc, aùp duïng ñoái vôùi tam giaùc vuoâng, goùc ngoaøi cuûa tam giaùc. Bieát aùp duïng caùc ñònh lí treân vaøo baøi toaùn. Reøn luyeän kó tính quan saùt, phaùn ñoaùn, tính toaùn. II. chuÈn bÞ. - GV: B¶ng phô ghi c©u hái vµ bµi tËp Bót d¹, phÊn mµu, th­íc th¼ng - HS: B¶ng nhãm, bót d¹, th­íc th¼ng III. tiÕn tr×nh d¹y häc. 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. KiÓm tra bµi cò. 1) Ñònh nghóa goùc ngoaøi cuûa tam giaùc? Ñònh lí noùi leân tính chaát goùc ngoaøi cuûa tam giaùc. 2) Söa bµi 6 hình 58 SGK/109. 3. Bµi míi. H§ cña gi¸o viªn H§ cña häc sinh Ghi b¶ng H§ 1: Ch÷a bµi tËp. -Yªu c©u lµm BT 6/109 SGK. -GV vÏ h×nh lªn b¶ng -Yªu cÇu t×m x trong h×nh 55. -Gäi 1 HS tr×nh bµy. -Cho nhËn xÐt söa ch÷a. sau ®ã GV treo bµi gi¶i mÉu. -Chó ý HS cã thÓ gi¶i theo c¸ch kh¸c. -Lµm viÖc t­¬ng tù víi h×nh 56, 57 -1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy. H×nh 55 Tính = ? Ta coù: AHI vuoâng taïi H => + = 900 (hai goùc nhoïn trong vuoâng) => = 500 maø = = 500 (ññ) IBK vuoâng taïi K => + = 900 => = 400 => x = 400 Tính = ? Ta coù: AEC vuoâng taïi E => + = 900 => = 650 ABD vuoâng taïi D => + = 900 => = 250 => x = 250 Tính = ? Ta coù: MPN vuoâng taïi M => + = 900 (1) IMP vuoâng taïi I => + = 900 (1) (1),(2) => = = 600 => x = 600 1.BT 6/109 SGK: T×m x H×nh 55 H×nh 56 H×nh 57 H§ 2: LuyÖn tËp. -Yªu cÇu vÏ h×nh trong BT 8/109. -Yªu cÇu viÕt gi¶ thiÕt kÕt luËn theo kÝ hiÖu. -Yªu cÇu quan s¸t h×nh vµ t×m c¸ch chøng minh Ax // BC. -Yªu cÇu chøng minh cô thÓ -VÏ h×nh theo GV -ViÕt GT, KL DABC; B = C = 40o . GT Ax :ph©n gi¸c gãc ngoµi t¹i A KL Ax // BC -ChØ cÇn chØ ra Ax vµ BC hîp víi c¨t tuyÕn AB mét cÆp gãc so le trong b¼ng nhau hoÆc 1 cÆp gãc ®ång vÞ b»ng nhau. Ta cã B = C = 40o (GT). (1) Þ yAB = B + C = 40o + 40o. = 80o(®Þnh lÝ gãc ngoµi tam gi¸c). Ax lµ tia ph©n gi¸c cña yAB Þ¢1=¢2= yAB /2 = 40o (1) Tõ (1), (2) Þ B = ¢2. Mµ B vµ ¢2 ë vÞ trÝ so le trong Þ Ax // BC 2.BT 8/109 SGK: Ta cã B = C = 40o (GT). (1) Þ yAB = B + C = 40o + 40o. = 80o(®Þnh lÝ gãc ngoµi tam gi¸c). Ax lµ tia ph©n gi¸c cña yAB Þ¢1=¢2= yAB /2 = 40o (1) Tõ (1), (2) Þ B = ¢2. Mµ B vµ ¢2 ë vÞ trÝ so le trong Þ Ax // BC 4. P H­íng dÉn, dÆn dß. OÂn laïi lí thuyeát, xem laïi BT. Chuaån bò baøi 2: Hai tam giaùc baèng nhau. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng: TUAÀN 10 Tieát 19 LUYEÄN TAÄP 2 I. môc tiªu. HS ñöôïc khaéc saâu caùc kieán thöùc toång ba goùc cuûa moät tam giaùc, aùp duïng ñoái vôùi tam giaùc vuoâng, goùc ngoaøi cuûa tam giaùc. Bieát aùp duïng caùc ñònh lí treân vaøo baøi toaùn. Reøn luyeän kó tính quan saùt, phaùn ñoaùn, tính toaùn. II. chuÈn bÞ. - GV: B¶ng phô ghi c©u hái vµ bµi tËp Bót d¹, phÊn mµu, th­íc th¼ng - HS: B¶ng nhãm, bót d¹, th­íc th¼ng III. tiÕn tr×nh d¹y häc. 1. æn ®Þnh tæ chøc. 2. KiÓm tra bµi cò. 1) Ñònh nghóa goùc ngoaøi cuûa tam giaùc? Ñònh lí noùi leân tính chaát goùc ngoaøi cuûa tam giaùc. 2) Söa bµi 6 hình 58 SGK/109. 3. Bµi míi. H§ cña gi¸o viªn H§ cña häc sinh Ghi b¶ng H§ 1: Ch÷a bµi tËp. -Yªu c©u lµm BT 6/109 SGK. -GV vÏ h×nh lªn b¶ng -Yªu cÇu t×m x trong h×nh 55. -Gäi 1 HS tr×nh bµy. -Cho nhËn xÐt söa ch÷a. sau ®ã GV treo bµi gi¶i mÉu. -Chó ý HS cã thÓ gi¶i theo c¸ch kh¸c. -Lµm viÖc t­¬ng tù víi h×nh 56, 57 -1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy. H×nh 55 Tính = ? Ta coù: AHI vuoâng taïi H => + = 900 (hai goùc nhoïn trong vuoâng) => = 500 maø = = 500 (ññ) IBK vuoâng taïi K => + = 900 => = 400 => x = 400 Tính = ? Ta coù: AEC vuoâng taïi E => + = 900 => = 650 ABD vuoâng taïi D => + = 900 => = 250 => x = 250 Tính = ? Ta coù: MPN vuoâng taïi M => + = 900 (1) IMP vuoâng taïi I => + = 900 (1) (1),(2) => = = 600 => x = 600 1.BT 6/109 SGK: T×m x H×nh 55 H×nh 56 H×nh 57 H§ 2: LuyÖn tËp. -Yªu cÇu vÏ h×nh trong BT 8/109. -Yªu cÇu viÕt gi¶ thiÕt kÕt luËn theo kÝ hiÖu.